Seks po katolicku - Fronda

tylko jedna wzniosła liturgia świętego Kościoła, sprawowana wspólnieprzez duchownych i lud" 11 . To domaganie się przez Rosminiego „roli aktywnej"w liturgii dla całego ludu Bożego znajdzie ponad sto lat późniejodzwierciedlenie w postulacie Soboru Watykańskiego II, by wszystkichwiernych włączyć w aktywne uczestniczenie (actuosa participatio 12 )w sprawowaniu Bożego kultu.By zbliżyć się do Tajemnicy, potrzeba uprzednio otrzymać odpowiednieobjaśnienie używanych w obrzędach słów, gestów i czynności. „Jeśliłaska przedostaje się do umysłu i serca wiernego za sprawą przylgnięciado słów wypowiadanych przez kapłana do Chrystusa, takie słowa musząbyć dobrze rozumiane i przyswojone... Jeśli sprawujący obrzęd odczytujecoś, czego sam nie pojmuje, wówczas inni odczuwają, jakby miał onlód na ustach i, zamiast gorących promieni, sypie po słuchaczach szronem.Inną trudnością podjętą przez Rosminiego jest używana w liturgii łacina.Już od czasów średniowiecznych lud oddalił się od znajomości tegojęzyka. Znają go jedynie duchowni oraz niektóre wykształcone osoby.Ów rzymski język stał się obowiązujący w liturgii Kościoła odkąd chrześcijaństwozatriumfowało nad pogaństwem. Posługiwanie się nadal tymjęzykiem imperium rzymskiego stawia lud w sytuacji nierozumienia niczego,a w związku z tym pozbawia go łaski, która zostaje przekazywanachrześcijanom za pośrednictwem słów. Stąd zdecydowany postulat Rosminiego,by teksty liturgiczne przetłumaczyć na języki współczesne.Druga rana na prawej dłoni Zbawiciela:Niedostateczne przygotowanie duchownychAntonio Rosmini alarmował: kapłanom brakuje odpowiedniej formacjiduchowej, która ponad wszystko inne opierałaby się na ścisłym kontakcieze Słowem Bożym. Brak też pewnej syntezy w znajomości spraw11A. Rosmini, Delie cinąue piaghe delia Santa Chiesa, w oprać. Nunzio Galantino,Edizioni San Paolo, Cinisello Balsamo 1997, nr 14, s. 126-127 - dalej będę używał skrótuCR Istnieje też inne współczesne wydanie tej samej książki w oprać. Alfeo Valle, CittaNuova, Roma 1999. Wszystkie tłumaczenia tekstów A. Rosminiego użyte w artykule sąautorstwa ks. Roberta Skrzypczaka.12Sobór Watykański II, Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium, 14--20; 30n; 48n.13CP,nrl8, s. 130-132.ZIMA 2008107