FRONDA

Warto na tym tle podkreślić pozytywną rolę części kleru. Postępowiksięża (o czym pisał sam Jan K.) chętnie angażowali kucharki. Jednaktradycjonalistyczny ogół potępiał te zabiegi. Tak więc kobiety długo trzymanow skandalicznej izolacji od prawdziwej, profesjonalnie pojmowanej kuchni.Była ta izolacja aż tak ścisłą, że kiedy damy za czasów Bony S. zaczęływreszcie, pod wpływem renesasowego zainteresowania „człowiekiem"(czyli w ówczesnym, zawężonym pojęciu „mężczyzną"), wpływać najadłospis, często dochodziło do tragedii. Niedouczone, zamiast przyprawużywały substancji żrących, powodując liczne zejścia, także pośród królów,książąt i księżniczek (Barbara R.). W najlepszym razie dochodziło w takichwypadkach do marnowania dóbr kultury, jak wówczas, gdy nieuświadomionażona dolała poecie Wacławowi P. atramentu do zupy, uniemożliwiającpowstanie cennego dzieła literatury. Jako analfabetka nie była temu winna.Bo i gdzież miała się nauczyć, jak odróżnić pieprzniczkę od kałamarza? NaAkademii Krakowskiej gastronomii nie wykładano, a i tak kobietom wstępna Akademię był wzbroniony. Nic dziwnego, że wszystkie staropolskiedoniesienia o kucharzących żonach podkreślają siermiężność ich poczynań.Przykuta do małżeńskiego łoża i stołu samica okazywała się specjalistkązaledwie od kuchni niewymyślnej, skrajnie prostackiej, czyli wernakularnej,pozbawionej kontaktu z szerszą siecią handlową. Taka kobieta „Smaży, pieczenabyte w domu dostatki, / Nie posyłając do jatki" (Wespazjan K.). W męskichrelacjach występuje zresztą najczęściej jako bezwolna przekazicielka mężowskichpoleceń:ZIMA 200675