FRONDA

ich duchowego rozwoju i refleksjidostarczała im też najpewniejszych kryteriówco do prawdziwości, znaczenia i sposobupodążania drogą ku zjednoczeniu z Bogiem. Skoro zaśnatchnienie i „pokarm" dla swoich ćwiczeń mistycznychczerpali z Pięcioksięgu czy Ewangelii, to nie ulegało dla nich wątpliwości,iż autorzy i bohaterowie tych świętych ksiąg oraz wydarzeńrównież podążali droga mistyki.Na przykład w Abrahamie, którego Bóg nawiedził w postaci trzechtajemniczych przybyszów, widzieli tego, któremu dane było oglądać tajemnicewewnętrznego życia Boga; wydarzenie poświęcenia Izaaka na górzeMoria odczytywali jako zapowiedź mistycznego ogołocenia; niezwykłe, nocnezmaganie się Jakuba z Bogiem nad potokiem Jabok rozumieli jako wejściew bolesną, ale i błogosławioną mistyczną noc miłości; kolejne etapy drogiprowadzącej Mojżesza na górę Synaj uznawali za etapy drogi mistycznej; a cichypowiew wiatru, w którym Eliasz rozpoznał obecność Boga, interpretowalijako wejście w tajemnicę mistycznego odpoczynku. Jeżeli zaś chodzi o postacii wydarzenia Nowego Przymierza, to przede wszystkim nie wyobrażanosobie, by Ta, która nosiła w sobie obecność Boga i się nie spaliła - jak krzakgorejący Mojżesza - była pozbawiona doświadczenia najgłębszej, najbardziejintymnej, a tym samym „porywającej", więzi z Nim.Zatem to, czego doświadczali Ojcowie, będąc porwani do trzeciego nieba,znajdowali opisane i wytłumaczone właśnie w wydarzeniach biblijnych i życiubiblijnych postaci. Ci pierwsi mistycy chrześcijańscy szli śladami Abrahama,Mojżesza i Eliasza, od nich czerpali naukę, czuli się ich następcami. Za takim„mistycznym" odczytaniem Biblii przemawia, poza szacunkiem do Tradycji,jeszcze jeden, coraz częściej dziś podnoszony argument. Jeżeli bowiem to,co opisuje mistyka, uzna się za rzecz mało istotną dla życia duchowego,drugorzędną albo wręcz szkodliwą, to rzeczywiście zjawisko mistykinie musiało lub wręcz nie mogło występować w świecie Biblii.Jeżeli jednak uzna się mistykę za zawsze obecną w perspektywiedojrzałego życia duchowego - a tak uważa corazwiększa część badaczy tego zjawiska - to co innego,to trudno uznać, że doświadczenia tegozupełnie brakowało osobom170*FRONDA 41