FRONDA

pojętym frontem spadkobierców rewolucji francuskiej. Jednak w szerszej perspektywiemoże się okazać, że błyskotliwe sukcesy „neokonsów" opierają sięna wątłym fundamencie ideowym.Neokonserwatyzm jest przede wszystkim myślą „imperialistyczną" i jakkażda myśl imperialna stara się pomijać różnice kulturowe, etniczne i religijne.Jest to swoisty rodzaj ekumenii, który poszukuje nadrzędnego, uniwersalnegospoiwa politycznego. W czasach rzymskich tym spoiwem była wiernośćRepublice, a później Cesarstwu, wyrażana w rytuałach kultu publicznego.W Ameryce funkcję imperialnego spoiwa pełni idea wolności jednostki jakofundamentu ładu politycznego. Neokonserwatyzm w pełni utożsamia sięz tym założeniem i to dlatego, a nie z powodu swojej wojowniczości, jestamerykańską ideologią imperialną.Obrona wolności jednostki legła u podstaw neokonserwatyzmu, a jejpraktycznym sprawdzianem była zimna wojna z komunizmem. Podobnyduch przyświeca „wojnie z terroryzmem". Nie jest to w żadnym wypadkureligijna krucjata judeochrześcijaństwa przeciw islamowi, lecz wojna systemupolitycznego opartego na idei wolności z systemem całkowicie wrogimtej idei. Eksport demokracji i kapitalizmu wynika z przekonania, że oba teporządki są najlepszymi gwarantami wolności jednostki, która zakorzenionajest w prawie naturalnym.„Neokonsi" zręcznie rozgrywają kartę religijną i narodową, bez trudu zawierającnajrozmaitsze sojusze, w tym sojusz z Polską. Ich oferta jest poważanai niesie z sobą wiele korzyści, jednak powinna być traktowana jedynie jakooferta sojuszu w „wojnie kultur". W przeciwieństwie do liberalnej lewicy,neokonserwatyzm wytyczył wolności wyraźne granice określone przez prawanaturalne i przywiązanie do indywidualistycznej tradycji Zachodu, dlategomożna ów sojusz traktować jako coś więcej niż koniunkturalną zbieżnośćinteresów. Jednak oferta ideowa jest płytsza i o wiele mniej atrakcyjna, niżmożna sądzić. Choć Amerykanom, tak jak starożytnym Rzymianom, wydajesię, że zasięg ich wpływów pokrywa się z zasięgiem cywilizowanego świata,to jednak tak nie jest.Wizja demokracji i kapitalizmu w amerykańskim wydaniu jako jedynychgwarantów wolności jest mocno dyskusyjna. Bezrefleksyjne forsowaniesystemu rynkowego w okresie tzw. „transformacji ustrojowej" przyniosłobardzo różne skutki. Jak wiadomo, w latach 90. polskie elity polityczne dużoZIMA 200655*