FRONDA

-polityczną i wyjście z biedy, z drugiej gwarantowała zachowanie tradycyjnegoładu, wartości religijnych i patriotycznych.Na fali zainteresowania neokonserwatyzmem wydano prace intelektualistówkatolickiego skrzydła ruchu skupionych wokół pisma „First Things",Michaela Novaka, George'a Weigla i Richarda Neuhausa. Ludzie Zachodu,którzy publicznie chwalą Jana Pawła II, zachwycają się Jasną Górą i podkreślająrolę Polski w obaleniu komunizmu, z pewnością zasługują na nasząsympatię i szacunek. Być może dlatego powierzchowna, żeby nie powiedziećsentymentalna, recepcja neokonserwatyzmu w Polsce przesłoniła jego istotę.Rzeczy PierwszeJak to często bywa, obfita literatura zachodnia wytworzona przez protagonistówi antagonistów neokonserwatyzmu zwolniła większość polskichintelektualistów od myślenia. Zarówno przeciwnicy, jak i zwolennicy ideipromowanych przez klerków George'a W. Busha przyswajają i popularyzująprzebieg zagranicznych dyskusji. Światowy spór o istotę i miejsce konserwatyzmuwe współczesnym świecie przyćmiewa najprostsze pytanie: A co nasto w Polsce obchodzi?Zdroworozsądkowe pytanie o nasze „Rzeczy Pierwsze", o własne fundamentalneproblemy, jest podstawowym pytaniem, które należy zadać akwizytoromnowych idei. Na pewno zadają je Amerykanie, Brytyjczycy, Francuzii przedstawiciele innych nacji, które przejawiają nieco mniej intelektualnychkompleksów.Jak wiadomo, w Polsce przed 1990 rokiem nie było ani żadnego żywotnegoliberalizmu, ani konserwatyzmu. Konserwatyzm polski, zrodzony raczejz romansu z zaborcami niż z walki o niepodległość, nigdy nie zapuścił silnychkorzeni, broniony przez ciekawych, lecz wyizolowanych myślicieli, takichjak Michał Bobrzyński czy Adolf Bocheński. Warto pamiętać, że centralnymproblemem polskiego konserwatyzmu był rozpad państwa szlacheckiegoi wynikające z niego konsekwencje dla nowoczesnej państwowości polskiej.Zainteresowanie konserwatystów historią stało się ważnym łącznikiem pomiędzypaństwem szlacheckim a niepodległą Polską. Jednak w praktyce politycznejkonserwatyści nieuchronnie staczali się na pozycje „ugodowe", wspierając statusquo. Pewnie dlatego w II RP zostali zepchnięci na margines.ZIMA 200649*