FRONDA

watystom, gdy zwyciężali komunizm i ZSRS w zimnejwojnie. Obecnie przyświecają im w aktualnych i potencjalnychkonfrontacjach z „nowymi totalitaryzmami":laickimi, narodowo-socjalistycznymi reżimamiw krajach arabskich (Irak, Syria) oraz fundamentalistycznymiteokracjami islamskimi (Afganistan, Iran).Katolik Buchanan cytuje dające wiele do myśleniasłowa amerykańskiego politologa, prezbiterianina JamesaKurtha, który widzi w neokonserwatystach obrońców wyłącznieoświecenia.Chcieli i chcą narzucić je reszcie świata - twierdzi Kurth - wraz z ustanowieniemswoistego amerykańskiego imperium [...]. Nie jest to plankonserwatywny, lecz radykalny i rewolucyjny.Jeśli weźmiemy pod uwagę, że Buchanan nie pozostaje w swoich opiniachodosobniony, że podobnie rzecz ujmuje chociażby środowisko paleokonserwatystów,to musimy zapytać: czym jest neokonserwatyzm? Czy bliżejprawdy są jego krytycy z lewa, czy z prawa? Być może pewien trop znajdujesię w opublikowanym na łamach kwartalnika „The American Interest" (zima2005; w Polsce: „Fakt-Europa", nr 95, 25.01.2006) artykule przywoływanegowłaśnie Jamesa Kurtha, zatytułowanym Protestancka Deformacja. W tekścietym objawia się nam janusowe oblicze neokonserwatyzmu.Jak zauważa Kurth, demokratyzacyjny projekt Busha juniora poparli zarównoewangelikalni protestanci (czyli tak zwana „prawica religijna"), jaki działacze ruchu na rzecz praw człowieka („liberałowie" - ci, którzy popieraliinterwencję USA na Bałkanach za prezydentury Billa Clintona). Pierwsi zrobilito ze względu na zbieżność z poglądami prezydenta w sprawach kulturowo-obyczajowych,drudzy - bo opowiadają się za globalną demokratyzacją.Znamienne jest, że obie grupy dzieli światopoglądowa przepaść.Rzecz jasna - konstatuje Kurth - to liberałowie wymyślili projekt demokratyzacji,opowiadając się za eksportem amerykańskiego wyznaniawiary. Jeśli wina za klęskę polityki zagranicznej spadnie na ewangelikanów,nie powinni być zdziwieni. Od dawna sceptycznie odnoszą sięZIMA 200611*