SPIS RZECZY

Dla wszystkich był jednak „polskim szlachcicem, podróżnikiem, kapitanem i...przestępcą”. Kim zatem był wcześniej?Ród jego wywodził się najprawdopodobniej z Polesia wołyńskiego, okołostu kilometrów na północ od Żytomierza, gdzie Czernichowscy z polskimprzydomkiem Jaksa, herbu Gryf, licznie zamieszkiwali. Pierwszy opisał jegodzieje anonimowy zesłaniec, który w swym dziele łacińskim datowanym na1680 rok, a dedykownym kanclerzowi duńskiej korony von Hornowi z prośbąo ocalenie z Sybiru, pisze, iż Czernichowscy przybyli do Jenisjejska w 1632 roku51,,Sądził on (Czernichowski) zapewne,iż nadając nazwę swojego przydomkapierwszej osadzie powstałej w krainie Mandu,uwieczni bądź siebie, bądź gniazdo swoje”,co rzeczywiście się stało.jako jeńcy kolejnej wojny z Rzeczpospolitą. Niemiecki kronikarz F.G. Mullerpoprawia datę na rok 1638 i pisze o nim tak: „Polak on albo Litwin, Nikiforsyn Romana Czernichowski, który był przybył w roku 1638 ze swymi licznymirodakami z Moskwy do Jenisjejska, był posłany do wykonywania służby naSyberii... z czego zachowały się dwie wiadomości: pierwsza, że w 1650 rokubył zarządcą kolonii rolniczej w Czeczyńskim Wołoku, czyli przeprawie, druga,że w 1652 roku w Ust-Kutsku sprawował nadzór nad tamtejszą ważelnią soli”.Z tego to właśnie Ust-Kutska wyruszył latem 1665 roku na sławetny jarmarkdo Kiereńska.Już wcześniej obserwowano masowe ucieczki chłopów pańszczyźnianychi wolnych kozaków, „zwabionych mirażem bogactwa Rzeki Czarnego Smoka,czyli Amuru, jak i ich żałosny powrót-ucieczkę przed mściwym mieczemMandurów”. Jak pisze o Czernichowskim Muller: „widział on, jak wieluuciekinierów z ilińskiego kraju uszło nad Amur, aby zbrodnie ich nie byłyukarane”. Po buncie i zabójstwie wojewody Obuchowa wiedział on dokładnie,gdzie i którędy uciekać. Tracąc po drodze zaledwie dwunastu ludzi, zdołał przedzimą 1665 roku dotrzeć do ruin dawnej twierdzy, by jeszcze raz ją odbudować.Zanim powstał Petersburg. Stulecie Polaków