SPIS RZECZY

Błogosławiony niech będzie na wieki Bóg umarłych, Bóg pomsty, prawdyi sądu, który wkrótce znów odsłoni przed światem swoje oblicze i swoimwszechmocnym głosem wstrząśnie jego posadami”.Josel Rakowera rozmowa z Bogiem przez kilkadziesiąt lat uchodziła zaautentyk, choć do jej napisania przyznawał się żydowski pisarz Zvi Kolitz,287Nie ma nikogo- żadnego wewnętrznego«Ja», które by budziło nas do modlitwy,ale mimo to musimy teraz służyć Bogu zezłamanym sercem i rozlaną duszą.który po raz pierwszy opublikował ów utwór pod swoim nazwiskiem 25września 1946 roku na łamach „Di Jidysze Cajtung” w Argentynie. Przez całelata nikt jednak nie dawał Kolitzowi wiary. Dopiero dziennikarskie śledztwoniemieckiego reportera Paula Badde w 1993 roku pozwoliło uznać prawdziweautorstwo apokryfu.Część publicystów, komentując to odkrycie, zauważała, że tekst modlitwy,choć niewątpliwie bardzo piękny i poruszający – pozostaje jednak fikcją;w obliczu absolutnego zła, jakim była Zagłada, nie mogło być miejsca nazawierzenie i ufność Bogu.A jednak przeczy temu wiele relacji z czasów wojny, a jeden z jejbohaterów – rabin Kalman Szapira, cadyk z Piaseczna i kaznodziejawarszawskiego getta – wydaje się jakby pierwowzorem postaci JoselaRakowera. Swoje kazania głosił podczas sobotnich nabożeństw w synagodzegetta. W jednym z nich mówił: „Wiemy i wierzymy, że wszystko, co Bóg namczyni – nawet wówczas, Boże broń, gdy On nas karze – jest dla naszegodobra. Są jednak takie czasy, gdy jesteśmy porażeni nie tylko fizycznymcierpieniem, ale wydarzenia, Boże broń, oddalają nas od Niego, błogosławionyOn. Nie ma już chederów dla naszych dzieci, nie ma synagog, w którychznajdzie się minjan do modlitwy, nie ma mykw. W czasach takich jak te rodząsię niespokojne wątpliwości i pytania, jak to jest możliwe, że nawet teraz Bógw swoich intencjach działa dla naszego dobra. Jeśli byłyby dobre, z pewnościąkarałby nas tak, byśmy stali przy nim bliżej, nie niszcząc Tory i modlitwy...”.Modlitwa w piekle