SPIS RZECZY

Ten pacjent był u nas siedem miesięcy i zmarł, ale wtedy już wiedziałam,że potrzebne jest zupełnie nowe traktowanie osób w śpiączce. Poźniej byłnastępny pacjent – i tak powstał oddział dla osób w stanie apalicznym, czyliw śpiączce. Zarejestrowałam nowy zakład i zaczęliśmy od sześciu łóżek,poźniej było dwanaście, a dziś – dwadzieścia dwa.Czy wszystkie łóżka są zajęte?– W kolejce czekają dziewięćdziesiąt cztery osoby. Bardzo trudny jestwybór kolejnej, kiedy pojawia się wolne łóżko. Musieliśmy stworzyćwewnętrzne zasady pierwszeństwa – i tak w pierwszej kolejnościprzyjmujemy osoby, które są do roku od wypadku. One mają największeszanse na wybudzenie. Priorytetem są też dzieci w śpiączce, bo dla nichw kraju nie ma żadnego innego miejsca.Trafiają do Pani pacjenci z orzeczeniem:„bez szans”, „roślina”, „nie nadaje się dożycia”. Co Pani robi, że ci pacjenci wracajądo życia?– To jest człowiek. Zawsze to jest człowiek. My uczyliśmy sięi współpracujemy z ośrodkiem mieszczącym się w Machernisch niedalekoKolonii. W naszym systemie opieki brakuje jednego ogniwa – rehabilitacjineurologicznej – a pacjenci w stanie śpiączki potrzebują takiej właśnierehabilitacji. Potrzebują wszechstronnego działania. U nas wybudziło sięsiedemnaście osób! A w tej chwili mamy dwóch pacjentów, którzy jak ja tonazywam: „idą ku nam”. Zaczęli się już z nami komunikować wzrokiem i byćmoże weszli na ścieżkę powrotu do normalnego życia.Tych siedemnaście wybudzonych osób to ludzie w pełni świadomi,kontaktujący się z otoczeniem. Są oczywiście rozmaite skutki uszkodzeniamózgu: Radek na przykład chodzi o kulach, Adam – całkowicie samodzielnie,pani Elżbieta zawsze już będzie na wózku, ale ci ludzie są całkowicieświadomi co do czasu i miejsca, w którym się znajdują. Żyją i z całąpewnością są ludźmi takimi, jak każdy z nas. Dostaliśmy ich z wizytówką „nicjuż nie można dla nich zrobić” i udowodniliśmy, że przy naszych działaniach –skromnych szczególnie na początku – można ich przywrócić do życia.