SPIS RZECZY

257Skąd zatem powszechna niemal zgoda na nową definicję? Otóż jest onaopłacalna dla wszystkich stron zaangażowanych w proces leczenia – możepoza „dawcą organów”. Ułatwia życie lekarzom, rodzinom i biorcom, a także– co nie bez znaczenia – podatnikom.Nowa definicja śmierci ułatwia życie lekarzom,rodzinom i biorcom, a także - co nie bezznaczenia - podatnikom.I to jest właśnie jeden z najpoważniejszych problemów z nową definicjąśmierci. Zgoda, by budować ją na utylitarnych interesach i pragmatyzmie,oznacza bowiem w istocie zmianę fundamentów etyki medycznej. Nie jestjuż ona w takiej sytuacji etyką zasad i norm niezmiennych i stałych, leczstaje się etyką interesów, a w najlepszym razie odpowiedzialności. Lekarznie ma jednoznacznych zasad, do których mógłby się odwołać w sytuacjiwątpliwości (na przykład zasady świętości życia, które rozpoczyna sięw jasno definiowalnym momencie poczęcia, a kończy, gdy ustaje życie całegoorganizmu, a nie tylko mózgu). Pozostaje mu nieustające ocenianie, któreżycie jest ważniejsze, jak wyważyć interesy pacjenta, który leży na stolei znajduje się w stanie śmierci klinicznej, oraz tego, którego przeszczepmógłby uratować. W sytuacji, gdy nacisk przesuwa się z troski lekarzao pacjenta powierzonego jego opiece na „interes społeczny” (czyli rozwójtransplantologii), łatwo może dochodzić do nadużywania zasad i stwierdzaniaśmierci mózgowej bez wystarczających dowodów. Zwraca na to uwagęamerykański neurolog Richard G. Nigles, opisujący sytuacje, w którychzespoły transplantologiczne próbowały wymusić na nim przyspieszenieprocedur stwierdzania śmierci, pominięcia tych z nich, które mogływskazywać na mózgowe życie pacjenta, a nawet postulaty zaprzestaniaDar czy zabójstwo na granicy życia i śmierci?