SPIS RZECZY

nascendi, a jednocześnie zapowiedź klęski całego ruchu. Po ’89 roku z takimoddolnym rodzeniem się demokracji nie mieliśmy już do czynienia.185WK: Mam wrażenie, że tej oddolnej demokracji nie było ze strachu. Ktośbierze na siebie odpowiedzialność za przeprowadzenie transformacji, mamasę dobrych pomysłów, ale ma także świadomość, że to on wie, jak to zrobići nie ma co pytać ludzi, bo strach pomyśleć, co w tych ludziach siedzi. Byćmoże to droga dobra i jedyna. Ale jej konsekwencją jest to, że już się ludzipotem nie pyta w ogóle o nic.Michał Szułdrzyński postawił tezę, że dyskusjeideowe nie toczą się dziś wewnątrz partiipolitycznych. Rolę ośrodków ideowych przejęłydzienniki („Gazeta Wyborcza”, „Rzeczpospolita”,„Dziennik”). Wy, zapraszając do debaty ideowej,sięgnęliście nie do gazet, ale do środowiskznajdujących się poza mainstreamem. Dlaczego?Czy ich diagnoza jest bardziej świeża? I czy wedługwas członkowie tego loftu z waszego programu,którzy zgodnie z prawami biologii już wkrótcebędą nadawali ton debacie publicznej, będą robilito samodzielnie, czy dołączą do wielkich mediówi ośrodków już istniejących?AH: Szczęśliwie udało się uniknąć w lofcie sporów stricte politycznych czypartyjnych. Dzięki temu, że w lofcie nie uczestniczyły młodzieżówki partii,które chciały coś udowodnić, możliwa była analiza rzeczywistości.WK: Mam wrażenie, że partie nie przechwycą tych środowisk, którezgromadziliśmy w lofcie, bo nie mają takiej potrzeby. Nasz system politycznyw gruncie rzeczy nie różni się od tych zachodnich, które są kartelami partiipolitycznych. Podstawowa różnica jest taka, że u nas ten kartel nie jestna poziomie konkretnych partii z nazwami, ale środowisk zmieniającychszyldy. Polega to z grubsza na tym, że partie uczestniczące w systemiemają zagwarantowane na tyle duże możliwości działania, że są w staniepraktycznie wszystkie inicjatywy i próby wejścia kogoś nowego zablokować.Systemowcy czy systematyzatorzy?