SPIS RZECZY

167– Aby tak się stało, musiałby nastąpić jakiś kataklizm polegający np. nacałkowitym załamaniu globalnego systemu finansowego, w którego rezultacieludzie pozbawieni złożonych w bankach oszczędności oddaliby władzęjakimś doktrynerom obiecującym nowy szczęśliwy świat. Wydaje mi się tomało prawdopodobne, choć gdy czytam niektóre bardziej radykalne analizyprzyczyn obecnego kryzysu finansowego, to z pewnością takiej możliwościnie wykluczam. Tymczasem nasze uzależnienie od rozmaitych systemówmonitoringu, Internetu czy telefonów komórkowych, a już wkrótce takżeod interaktywnej telewizji, jest tak znaczne, że otworzy to – oczywiściew skrajnie pesymistycznym scenariuszu – niewyobrażalne w XX wiekumożliwości inwigilowania już nie setek czy tysięcy, ale milionów ludzi.Dlatego uważam, że trzeba bardzo uważnie patrzeć na ręce np. firmomtelekomunikacyjnym i wielkim bankom, a zwłaszcza służbom specjalnym,które są w demokracji złem koniecznym. Nie sposób utrzymać bez nichstabilnego państwa, a równocześnie trzeba stale pamiętać, że w swejdziałalności ze swej istoty naruszają one fundamentalną dla zdrowejdemokracji zasadę jawności. Dlatego przy każdej okazji, zwłaszcza gdyrozmawiam z młodymi Polakami, którzy nie pamiętają okresu sprzed 1989roku, powtarzam do znudzenia, że demokracja i wolność nie są nam dane razna zawsze i trzeba ich stale bronić przed różnymi zagrożeniami.Dziękuję za rozmowę. █