SPIS RZECZY

jest lepszy niż międzywojennego. Zaskoczę Pana. Parę miesięcy temuuczestniczyłem w takiej debacie, gdzie znany historyk, politolog, ekonomistai socjolog mieli porównać II i III RP. Przygotowałem dla nich taką małą ankietę,aby przyznając punkty, porównali oba te państwa w różnych obszarach,takich jak polityka zagraniczna, stan elity politycznej, poziom modernizacjiitd. Kiedy podsumowałem punkty przyznane przez nich obu RP, to okazałosię, że w większości kategorii III RP wygrywa. Tylko w jednym przypadku, i tobył mój przypadek, doliczyłem się remisu. To mnie zresztą samego zaskoczyło,bo intencjonalnie lepiej oceniam III RP. Chociaż oczywiście nie we wszystkichobszarach III RP wygrywała. Wszyscy uczestnicy tej ankiety uważali, że klasapolityczna II RP była o niebo lepsza od klasy politycznej III RP, wyżej ocenialiteż bilans dokonań Polski międzywojennej w sferze kultury. Mówiąc krótko,moim zdaniem nie jest tak źle. Odnieśliśmy sukces, ale sukces zawsze maswoją cenę, a jej częścią jest właśnie wspomniana nijakość Polski.Teraz kwestia tożsamości, o której Pan wspomniał. Powiem tak – my sięróżnimy od innych narodów w UE. Mówi się, że Polska jest katolicka, aleten katolicyzm jest płytki, fałszywy. To jest prawda i nieprawda zarazem.Jak weźmiemy główne wskaźniki mające pokazywać poziom religijności,to rzeczywiście jesteśmy na tle Europy krajem katolickim. Wielu jednakuważa, że to za mało, bo katolicyzm mógłby być głębszy, a ustawa aborcyjnajeszcze bardziej restrykcyjna. To oczywiście jest hipotetycznie możliwe, alew istniejącej rzeczywistości mało realne.Co do wspomnianej nijakości, to mam wrażenie, że powoduje ją zwłaszczazmęczenie sposobem uprawiania polityki w Polsce, co rzutuje na inne sfery,w których sytuacja nie wygląda najgorzej. Mam poczucie, że są dwie Polski:Polska TVN 24, obejmująca jakieś pół miliona obywateli, zamożnych, dobrzewykształconych, żyjących w świecie polityki, w którym jest ważne, co Tuskpowiedział o Kaczyńskim, a co Kaczyński o Tusku. Poza nią jest większośćPolaków, która żyje zupełnie czym innym. Oni raczej nie mają poczucia, żemamy tu jakiś brak tożsamości. Oni się nad tym nie zastanawiają i żyje imsię chyba dobrze. Bo gdyby żyło im się źle, to zrobiliby to samo co Polacy4 czerwca 1989 roku, tzn. wymieniliby całą klasę polityczną przy którymśz kolejnych głosowań. A dotąd tego nie zrobili. Od ’91 roku wybierają tychsamych polityków, w różnych konfiguracjach, pod różnymi szyldami. Jakdługo ta Polska większości, ta Polska masowa – jak ją możemy nazwać –będzie uważała, że żyje im się nieźle, tak długo system polityczny w obecnymkształcie będzie funkcjonował. Być może przyjdzie kiedyś taki dzień, że będąmieli tego wszystkiego dosyć, poziom życia się obniży, wówczas wymiotą