Stadsontwikkeling in transitie

Tijdelijkheid als vriendHet laatste ‘bericht uit de projecten’ is een oproepom in De Nieuwe Werkelijkheid serieuzer te kijkennaar het fenomeen tijdelijkheid. In de traditionelestedenbouw waren tijdelijke initiatieven of gebouwendikwijls uit nood geboren, of het waren rommeligeelementen die we voorlopig duldden, tot ereindelijk een nette definitieve stedenbouwkundigeoplossing kwam. We komen er echter steeds meerachter dat tijdelijke partners en initiatieven in veelgevallen een waardevolle rol spelen. Zij fungerenals kwartiermakers op plekken waar normale ontwikkelaarsniet over peinzen om er al te investeren, zijnemen genoegen met minimale infrastructurelevoorzieningen en zetten een gebied op de kaartwaar nog niemand naar omkeek. In sommige gevallenkunnen zij zelfs fungeren als een laboratoriumof ‘pilot’ voor de toekomstige bestemming van hetgebied. We zouden het fenomeen tijdelijkheid dusook als vriend kunnen zien. Een interessante gedachtevoor de hedendaagse stedenbouw, in eentijd waarin het begrip ‘vastigheid’ maatschappelijkgezien steeds meer aan betekenis heeft verloren.Transformatie Amstel III:een ‘organisch’ bestemmingsplan?Amstel III is de lange kantorenstrook in AmsterdamZuidoost, pal ten zuidwesten van de AmsterdamArena. De kantoren kwamen er vanaf 1983en gingen als warme broodjes over de toonbank.Maar vanaf 2007 keerde het tij en inmiddels staat27% leeg. De oorzaken zijn deels generiek, maarook locatiespecifiek. Moderne bedrijven willeneen gemengd stedelijke omgeving, met voorzieningenen ruimte om elkaar te ontmoeten. Daarinvoorziet Amstel III niet. Bovendien is de openbareruimte teveel op de auto gericht, zonder prettigeverblijfplekken en looproutes.Vergeleken met andere kantorenlocaties valt deleegstand nog mee. Sommige strategen bepleittendaarom een verdere ‘Verelendung’ van hetgebied, waarna een sloop/nieuwbouwoperatiede boel moet komen redden. Maar die periodevan verloedering zou het gebied geen goeddoen. Bovendien werken er nog altijd zo’n26.000 mensen en is 73% van de panden wél gevuld.Daarom kreeg het projectteam de opgaveom het gebied van binnenuit om te kleuren vaneen monofunctioneel naar een multifunctioneelgebied, en in het kielzog daarvan de openbareruimte aan te pakken.Praten met de Coffee CompanyHet projectteam zette geen voorzieningenpro-30