Polityka równości płci Polska 2007

Z badań przeprowadzonych pod koniec 2006 r. na grupie ponad tysiąca osób biseksualnychi homoseksualnych, opublikowanych w raporcie Sytuacja społeczna osób biseksualnych i homoseksualnychw Polsce, wynika, że prawie 17,6% gejów i lesbijek w ciągu ostatnich dwóch lat kilkakrotniedoświadczyło przemocy fizycznej. Ponad 67% spośród nich było potrącanych, szarpanych,uderzanych albo kopanych. Aż 70% badanych przyznało, że od 2005 r. kilkakrotnie doświadczyłoprzemocy psychicznej. Ponad 1/3 obawia się, że informacja o ich orientacji psychoseksualnejw miejscu pracy naraziłaby ich na utratę zatrudnienia (Sytuacja społeczna..., 2007). Dyskryminacjaosób ze względu na orientację homoseksualną nie spotyka się z wystarczającą reakcją polskichorganów ścigania, o czym świadczą też próby niedopuszczenia do kolejnych parad równości podpretekstem niemożności zapewnienia bezpieczeństwa ich uczestnikom.Wpływ osobistych przekonań osób sprawujących wymiar sprawiedliwościna stosowanie prawaPrzyczyną dyskryminacji kobiet przez szeroko rozumiany wymiar sprawiedliwości mogą byćniedostatki sędziów w zakresie dystansowania się do stereotypów dotyczących płci. Problematykata nie jest uwzględniana w programie szkoleń zawodowych. Co więcej, w komentarzu do Kodeksukarnego zaleca się, by przy kwalifikacji czynu „znęcania się nad rodziną” za decydujące przyjąć„społecznie akceptowane wartości wyrażające się w normach etycznych i kulturowych”, któreszczególnie w odniesieniu do przemocy wobec kobiet są często oparte na stereotypach.Z badań Centrum Praw Kobiet (udział w nich wzięła reprezentatywna grupa 131 sędziów płciobojga, pracujących w wydziałach karnych sądów rejonowych województwa mazowieckiego)wynika, że 40% ankietowanych przyznaje, iż ich przekonania wpływają na ich stosunek do ofiari sprawców przemocy. Badani podzielali również takie stereotypy, że alkohol jest główną przyczynąprzemocy w rodzinie, wina często leży po obu stronach, a ofiary prowokują akty przemocy. Aż 73%badanych uważało, że ofiary przyczyniają się do doznawanej przemocy, a przemoc występuje najczęściejw rodzinach o niskim statusie społecznym, niskim wykształceniu czy niskich dochodach.Osoby badane miały ponadto za zadanie ewentualnie zakwalifikować dane zachowania jakoprzestępstwo znęcania się nad rodziną. Większość uznała za naruszenie art. 207 k.k. powtarzającesię przypadki pobicia bez poważnych skutków dla osoby poszkodowanej (82,4%), powtarzającesię przypadki uderzeń bez poważnych skutków dla zdrowia osoby poszkodowanej (73,3%), powtarzającesię przypadki agresji werbalnej przy użyciu słów wulgarnych (69,5%), powtarzające sięszyderstwa, złośliwości, deprecjonowanie zalet osobistych, pracy i umiejętności (67,9%), powtarzającesię przypadki pobicia wywołujące poważne skutki zdrowotne (58%). Jedna trzecia uważała,że agresja werbalna bez użycia słów wulgarnych oraz przemoc ekonomiczna nie stanowiąprzestępstwa w rozumieniu art. 207 k.k. Wedle 57% przestępstwo znęcania się nad rodziną winnobyć ścigane na wniosek osoby poszkodowanej, a nie z urzędu (Przemoc w..., 2005).Z badań Małgorzaty Fuszary dotyczących przebiegu spraw rozwodowych wynika, że częstostrony i przedstawiciele/przedstawicielki wymiaru sprawiedliwości odwołują się do stereotypowychprzekonań na temat małżeństwa oraz ról kobiet i mężczyzn. Kodeks rodzinny i opiekuńczywyraźnie stwierdza, że mąż i żona mają takie same prawa i obowiązki w małżeństwie, jednakżew toku spraw rozwodowych obraz „dobrego męża” dotyczy osoby nieburzącej wspólnoty (nie bije,nie pije), a „dobra żona” to osoba nie tyle nieburząca małżeństwa, ile potrafiąca udowodnić, żestale je budowała – dbała o dom, dzieci i męża, gotowała, prała, robiła zakupy itd.Dowodem dyskryminacji mężczyzn przez sądy rodzinne miałoby być przyznawanie po rozwodzieopieki nad dziećmi zazwyczaj kobietom. Tymczasem w 90% pozwów o rozwód, składanychtak przez kobiety, jak i mężczyzn, wnioskuje się o przyznanie codziennej opieki nad dzieckiemmatce.Analiza spraw nieletnich (zarówno dotyczących czynów karalnych, jak i stopnia demoralizacji)wskazuje na stereotypowe postrzeganie chłopców i dziewcząt. Tylko w stosunku do dziewcząt analizujesię aktywność seksualną, dopatrując się w niej przejawu demoralizacji.Dyskryminacja kobiet zatrudnionych w instytucjachwymiaru sprawiedliwościW instytucjach związanych z wymiarem sprawiedliwości na stanowiskach niższych dominująliczebnie kobiety – im wyżej w hierarchii, tym więcej mężczyzn. W VI Sprawozdaniu okresowymRządu Rzeczypospolitej Polskiej z wykonania postanowień Konwencji w Sprawie LikwidacjiWszelkich Form Dyskryminacji Kobiet obejmującym okres od 1 czerwca 1998 r. do 31 maja 2002 r.czytamy: „W sądownictwie – jak widać z poniższych danych – kobiety przeważają wśród sędziów,prezesów i wiceprezesów sądów, zwłaszcza w sądach niższego szczebla. Potwierdza się jednakzasada, że im wyższe stanowisko, tym kobietom trudniej je zajmować; kobiety stanowią bowiemzdecydowaną mniejszość wśród sędziów Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego”.88Rozdział 7