Polityka równości płci Polska 2007

lepsze godzenie tych obowiązków, nie proponuje stosowanych w innych krajach rozwiązań, któredobrze służą idei partnerstwa w rodzinie i budowaniu więzi uczuciowej między ojcem a dzieckiemod najwcześniejszego okresu życia tego ostatniego. W szczególności chodzi tu o instytucję urlopuojcowskiego, którego nie może wziąć matka.Również ocena ostatnio zapowiedzianych zmian Kodeksu karnego jest ambiwalentna. Z jednejstrony w ich wyniku – co należy ocenić pozytywnie – podniesiona zostanie kara za gwałt zeszczególnym okrucieństwem lub popełniony wobec dziecka poniżej 15 roku życia, zmianie ulegnieujęcie instytucji obrony koniecznej, wskutek czego nie będzie dochodzić do procesu sądowego,a także zostanie utworzony Fundusz Pomocy Ofiarom Przestępstw, na który będą przekazywanem.in. nawiązki i świadczenia pieniężne obecnie rozdzielane między instytucje, fundacje oraz stowarzyszenia11 . Z drugiej jednak strony drastyczne podwyższenie górnej granicy kary pozbawieniawolności oraz obniżenie wieku odpowiedzialności karnej zasługuje na negatywną ocenę.Praktyka stosowania prawaBadania wykazują, że organy ścigania, sądy powszechne, Sąd Najwyższy dostarczały dowodówna dyskryminujące kobiety stosowanie prawa. Zjawiska takie występowały w orzecznictwie sądówwłaściwych do rozpoznawania powództw o rozwód, w sądach pracy, w sprawach karnych.W Polsce wciąż w niewystarczającym stopniu chronione są prawa ofiar przemocy w rodzinie,ofiar przemocy seksualnej, przemocy na tle rasistowskim, homofobicznym itd. Niedostateczna jestochrona osób pokrzywdzonych przestępstwem przed wtórną wiktymizacją. Ponadto w naszymkraju brak dobrze wykształconej praktyki stosowania przepisów antydyskryminacyjnych zawartychw Kodeksie pracy.Przemoc w rodzinieNie maleje liczba przestępstw dokonywanych wobec kobiet przez ich partnerów, mężów.W ciągu roku policja przeprowadza ponad 90 tys. interwencji z powodu przemocy w rodzinie,przy czym tak klasyfikowana jest jedynie część interwencji domowych. W roku 2006 odnotowano620 662 interwencji domowych ogółem i 96 099 interwencji związanych z przemocą w rodzinie,tylko w 15% interwencji sporządzono tzw. Niebieskie Karty (Przemoc w rodzinie..., 2005) i ostateczniestwierdzono jedynie 24 543 przestępstw z art. 207 k.k. Policja niekiedy nie reaguje nawezwania w tego typu sprawach (Wojciechowska, 2007).Kobiety stanowią prawie 90% dorosłych ofiar przemocy w rodzinie. Około 40% wszystkichofiar przemocy stanowią dzieci obojga płci. Z kolei sprawcy to w ponad 95% mężczyźni 12 .Powszechne jest umarzanie spraw o znęcanie się nad rodziną (80% spraw umarzanych jestna szczeblu prokuratury) ze względu na znikomą społeczną szkodliwość czynu lub brak znamionprzestępstwa. Częsta jest praktyka dzielenia sprawy o przemoc w rodzinie na kilka oddzielnychspraw przez wyodrębnianie poszczególnych zarzutów; dochodzi wtedy do umarzania postępowaniaz art. 207 k.k. ze wskazaniem, że można wystąpić z oskarżeniem prywatnym. Jest to praktykaniedopuszczalna, niezgodna z intencjami ustawodawcy, który celowo zbiorczo potraktował przestępstwoznęcania się nad rodziną i zaliczył do przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego.Organy ścigania lekceważą zgłoszenia pokrzywdzonych o zastraszaniu przez sprawców. Nakazopuszczenia domu przez sprawcę, zakaz kontaktowania się z osobami pokrzywdzonymi czy tymczasowearesztowanie są rzadko stosowane (np. na 121 zbadanych sprawach karnych z art. 207k.k., jedynie w dwóch przypadkach zastosowano zakaz zbliżania się sprawcy do pokrzywdzonej,a w trzech tymczasowe aresztowanie). Od lat utrzymuje się też tendencja do łagodnego karaniasprawców przemocy w rodzinie: większość skazanych otrzymuje niskie wyroki, przy czym w 90%przypadków wymierzenia kary pozbawienia wolności, zawiesza się jej wykonanie. Na zmianę politykikarnej nie ma wpływu fakt, że wskaźnik powrotu na drogę przestępstwa w tych sprawach odlat utrzymuje się na poziomie ponad 72%.Sądy z reguły nie biorą pod uwagę częstej dysproporcji sił fizycznych między ofiarą a napastnikiem,co powoduje, że aby obrona była skuteczna kobieta musi użyć albo drastycznego środka,albo działać z zaskoczenia, uprzedzając bezpośredni zamach (Budyn-Kulik, 2006). Z kolei, gdysilniejszy sprawca przemocy spowodował śmierć ofiary, czyn ten najczęściej jest kwalifikowanyjako umyślne uszkodzenie ciała z nieumyślnie spowodowanym następstwem w postaci śmierci,a jedynie wyjątkowo jako umyślne zabójstwo. Taka kwalifikacja skutkuje łagodniejszą karą, ulegającądalszemu złagodzeniu, gdy sąd uzna, że ofiara sprowokowała sprawcę.11Kancelaria Prezesa Rady Ministrów; www.premier.gov.pl, www.kprm.gov.pl/070424rm.htm – 35k, chodzi o przyjętyprzez Radę Ministrów 24 kwietnia 2007 r. projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeksu karnego oraz niektórych innychustaw.12Serwis internetowy Komendy Głównej Policji, http://www.policja.pl/portal/pol/2/1239/85Sprawiedliwość i prawa człowieka