Polityka równości płci Polska 2007

W Polsce, gdzie wciąż jeszcze za jedną z ważnych przyczyn ubóstwa uznaje się bezrobocie,znalezienie zatrudnienia (dzięki różnorodnym programom rynku pracy) może przyczynić się do zahamowaniaprocesu popadania w biedę lub wyjścia z biedy. Podobnie działania organizacji pozarządowychzorientowane na zwiększenie liczby bezpłatnych i łatwo dostępnych miejsc przedszkolnychdla dzieci wywodzących się z rodzin ubogich potencjalnie zwiększają zarówno szansę tak na awansspołeczny dzieci (co jest celem „podstawowym”), jak i szansę na znalezienie zatrudnienia (a następniewyjście z biedy) dla ich opiekunów (zazwyczaj matek, które, nie będąc w stanie pokryć kosztówopieki przedszkolnej z bardzo niskich zarobków, rezygnowały dotąd z podejmowania zatrudnienia).Zapewnienie opieki nad dziećmi staje się także elementem projektów rynku pracy, promującychrówność płci (takich jak te realizowane w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL).Programy aktywizacji zawodowej kobiet zasługują na szczególną uwagę, oddziałują bowiemw sferze zjawisk, które bezpośrednio prowadzą do biedy. Programy aktywizacji zawodowej bezrobotnychkobiet obejmują szkolenia z obsługi komputera, autoprezentacji, poruszania się porynku pracy itd. Jednym z licznych przykładów tego rodzaju inicjatyw, finansowanych ze środkówwspólnotowych, jest program „Bądź lepsza na starcie”, zorganizowany przez MiędzynarodowąFundację Kobiet w Łodzi.Pewien potencjał tkwi w bankach czasu, czyli organizowaniu wzajemnej bezgotówkowejwymiany usług w ramach formalnych lub nieformalnych grup (również finansowanych przezEuropejski Fundusz Społeczny w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL, np. Krakowski BankGodzin „Wzajemnik”). Zgodnie z filozofią tego typu inicjatyw, np. w zamian za opiekę nad osobąstarszą można skorzystać z pomocy przy przygotowywaniu dokumentów potrzebnych podczasstarania się o pracę (takich jak list motywacyjny czy życiorys).Organizacje pozarządowe zajmujące się promowaniem wyrównywania szans kobiet i mężczyznw różnych dziedzinach życia często oferują bezpłatną pomoc prawną i psychologiczną, codla źle sytuowanych kobiet, borykających się np. z problemem przemocy domowej czy potrzebującychporady prawnej, stanowi istotne źródło wsparcia. Centrum Praw Kobiet organizuje zarównopomoc psychologiczną, jak i prawną, prowadzi też schronisko dla kobiet. Na stronie internetowejpublikuje listę punktów konsultacyjnych i centrów interwencji kryzysowej oferujących pomocw trudnych sytuacjach życiowych.Skuteczna polityka walki z ubóstwem obejmuje działania w obszarze polityki zdrowotnej.Mogą to być np. programy adresowane do ciężarnych kobiet w trudnej sytuacji materialnej i społecznej.Dobrym przykładem tego rodzaju działań jest realizowany w Wielkiej Brytanii rządowyprogram Sure Start Plus 7 (stanowiący odłam bardzo szeroko zdefiniowanego programu na rzeczdzieci zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym Sure Start), który jest adresowany donastoletnich matek (również przyszłych) i ich partnerów 8 . Działania w ramach programu obejmująnp. doradztwo w zakresie zdrowia, „umiejętności rodzicielskich”, opieki nad dzieckiem, a takżemieszkania (problemy mieszkaniowe są jedną z najbardziej charakterystycznych cech brytyjskiejbiedy).Choć trudno tu porównywać skalę udzielanego wsparcia, inicjatywy realizowane w podobnymobszarze można wskazać także w Polsce. Przykładem może być projekt „Co trzeba wiedzieć, abyurodzić zdrowe dziecko”, realizowany w latach 2001–2003 przez Śląską Regionalną Kasę Chorychi adresowany do kobiet o niskim statusie społecznym i materialnym. Zajęcia oferowane w ramachprogramu obejmowały problematykę dbania o zdrowie w trakcie ciąży (także poradnictwow walce z nałogami). Uczestniczki zajęć otrzymywały bezpłatnie ciepły posiłek.Punkty odniesieniaPonieważ trudno znaleźć instytucje czy organizacje, które w sposób kompleksowy zajmowałybysię promowaniem gender mainstreaming w odniesieniu do problemu ubóstwa, poniższa listazawiera przykłady instytucji, których działania mogą przynajmniej pośrednio oddziaływać na wybraneprzyczyny lub skutki ubóstwa wśród kobiet (choć główne pola ich działalności są inne).Departament ds. Kobiet, Rodziny i Przeciwdziałania Dyskryminacji przy Ministerstwie Pracyi Polityki Społecznej, www.kobieta.gov.pl/Centrum Praw Kobiet – zajmuje się przeciwdziałaniem przemocy wobec kobiet,www.cpk.org.pl/7Więcej informacji: www.surestart.gov.uk8Wczesne macierzyństwo stanowi zarówno przyczynę, jak i konsekwencję społecznego upośledzenia kobiet.81Ubóstwo