Polityka równości płci Polska 2007

Polityka równości płci Polska 2007 - UNDP Polska Polityka równości płci Polska 2007 - UNDP Polska

wup.gdansk.pl
from wup.gdansk.pl More from this publisher
19.08.2015 Views

gów już 75%, farmaceutki stanowią 84% swojej grupy zawodowej, a niemal wszystkie pielęgniarkii położne to kobiety. Wiadomo, że branże, z których odchodzą mężczyźni to strefa niedoinwestowana,z płacami daleko poniżej przeciętnej, pomijana w kluczowych decyzjach finansowych.Autorzy aktualnego badania wynagrodzeń w różnych branżach stwierdzili 9% różnicę międzywyższymi uposażeniami lekarzy a niższymi wynagrodzeniami lekarek jako „różnicę minimalną”,średnie uposażenie w służbie zdrowia jest zaś niższe od średniej w gospodarce krajowej.Decydenci i główni aktorzyKluczową instytucją odpowiedzialną za prowadzenie polityki zdrowotnej na szczeblu centralnymjest Ministerstwo Zdrowia wraz z całym systemem ochrony zdrowia i jego partnerami na poszczególnychszczeblach. Ministerstwo dysponuje obecnie strategią zawartą w Narodowym ProgramieZdrowia na lata 2007–2015. Powstała też Strategia na Rzecz Młodzieży, dokument przygotowany wewspółpracy międzysektorowej, koordynowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Nadal zobowiązujewspomniana wcześniej Regionalna Strategia Międzynarodowego Planu Działań w SprawieStarzenia się, uchwalonego w Madrycie w 2002 r. Niestety nie został uaktualniony Krajowy ProgramDziałań na Rzecz Kobiet na lata 2003–2005 i obecnie nie jest wdrażany, przez co na znaczeniustraciła problematyka kobiet w polityce państwa. Obecnie żaden z dokumentów regionalnych lubkrajowych mających znaczenie dla zdrowia publicznego w Polsce nie uwzględnia równości szanskobiet i mężczyzn z wyjątkiem Krajowego Programu Działań na Rzecz Kobiet, żaden też nie bierzepod uwagę obowiązującej w Unii Europejskiej powszechnej zasady gender mainstreaming (GM).Polska nie stworzyła polityki zdrowotnej uwzględniającej zasadę GM zgodnie z zaleceniamiConvention on the Elimination of all Forms of Discrimination against Women (CEDAW), ratyfikowanejw 1979 r. Ostatnie zalecenia CEDAW z lutego 2007 r. obligują nasz kraj do dokonania uzupełnieńw podstawowych dokumentach strategicznych i polityce zdrowotnej, szczególnie dotyczącej zdrowiareprodukcyjnego. Ostatnie piętnastolecie jest okresem dynamicznego rozwoju organizacji pozarządowychw Polsce. W dziedzinie zdrowia działają grupy samopomocy pacjentów, organizacje kobiecei młodzieżowe. Społecznej roli tych organizacji nie da się przecenić. Można oczekiwać, że podejmąone próby artykulacji problemu nierówności w zdrowiu ze względu na płeć, będą nakłaniać ekspertów,decydentów i dziennikarzy do uwzględniania perspektywy równości szans, rozpoczną szerokorozumianą edukację zdrowotną z nowego punktu widzenia na sprawiedliwość społeczną.Wskaźniki polityki równości płci w obszarze zdrowiaPodstawowa informacja w zakresie zdrowia publicznego, która powinna być ogólnie dostępna,to analizy danych epidemiologicznych według płci. Dotyczy to przede wszystkim umieralności,hospitalizacji, poziomu zachorowań na poszczególne choroby, w tym na choroby przenoszonedrogą płciową (STI), m.in. HIV/AIDS, oraz wszystkich danych odnoszących się do zdrowia reprodukcyjnego.Zgodnie z podpisanymi zobowiązaniami międzynarodowymi należy zbierać, liczyć,analizować skutki ustawy regulującej dostępność aborcji i monitorować wszystkie wskaźniki zdrowiareprodukcyjnego, wskaźnik stosowania środków antykoncepcyjnych zarówno przez kobiety,jak i przez mężczyzn.Brak ogólnokrajowej strategii na rzecz zdrowia reprodukcyjnego w Polsce powoduje, że podczaspodejmowania decyzji tak na poziomie centralnym, jak i lokalnym perspektywa równościpłci praktycznie nie istnieje. Złe skutki takiej polityki zdrowotnej ponoszą zarówno mężczyźni, jaki kobiety. Uwidaczniają się one w ograniczonym bezpośrednim dostępie do świadczeń zdrowotnych.Tymczasem już na poziomie planowania budżetów lokalnych powinna być zagwarantowanabezstronna ocena potrzeb obu płci i sprawiedliwy dostęp do świadczeń, poparty dogłębną analiząopartą na wyliczonych wskaźnikach.Wnioski i rekomendacje68W Polsce brakuje nowej, kompleksowej bazy informacyjnej pozwalającej na diagnozę stanuzdrowia całej populacji. Bazę tę należy pilnie stworzyć. Diagnoza na poziomie zdrowia publicznegomusi dysponować danymi o: częstości zachorowań, nowych zachorowaniach, wydatkachRozdział 5

poniesionych na leczenie, wykorzystaniu zasobów służby zdrowia w podziale według płci, wiekui statusu (np. według poziomu wykształcenia). W działaniach na rzecz zdrowia szczególną uwagęnależy skupić na chorobach stanowiących zagrożenie życia, następnie na chorobach, które obniżająpotencjał zdrowia społeczeństwa, a także na zjawiskach z dziedziny zdrowia drastycznieograniczających możliwości wyborów życiowych.Należy także aktywnie przeciwdziałać przedwczesnej umieralności w Polsce z powodu niedostatecznejkontroli wcześniej wymienionych chorób u kobiet i mężczyzn. Najwyższe koszty ekonomicznedla obydwu płci (zwolnienia chorobowe, renty inwalidzkie) pociągają za sobą: chorobyukładu oddechowego, układu kostno-stawowego i układu nerwowego.Powinno się również monitorować i przeciwdziałać uzależnieniom, wśród kobiet głównieod leków psychotropowych, a wśród mężczyzn – od alkoholu. Należy też realizować ustawowozagwarantowaną edukację seksualną, z uwzględnieniem pozytywnych zasad i informacji o nowoczesnychmetodach antykoncepcji, skutecznym leczeniu niepłodności i praktycznej możliwościlegalnego przerywania ciąży. Na podstawie dostępnej wiedzy opowiadamy się za:• uznaniem wartości dziedziny zdrowia publicznego dla polityki zdrowotnej, uwzględniającejniejednakowe problemy zdrowotne kobiet i mężczyzn;• utworzeniem wielodyscyplinarnych zespołów ekspertów i ekspertek z udziałem przedstawicielii przedstawicielek stowarzyszeń samopomocy chorych, które dokonają pogłębionejanalizy zaprezentowanych problemów ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia reprodukcyjnegoi wskażą działania ograniczające straty biologiczne i społeczne ponoszone przezmężczyzn i kobiety w Polsce;• stworzeniem listy priorytetów zdrowotnych państwa i ściśle monitorowanych narodowychprogramów walki z chorobami najgroźniejszymi dla zdrowia społecznego z wyróżnieniemnajważniejszych zagrożeń dla kobiet i mężczyzn oraz wyłączeniem tej sfery z uzależnieniaod opcji politycznych aktualnej ekipy rządzącej;• zahamowaniem odchodzenia mężczyzn i kobiet ze służby zdrowia przez poprawę warunkówpłacowych i rozwoju zawodowego;• obowiązkowym wprowadzeniem w kształceniu studentów i studentek medycyny i pielęgniarstwaoraz w medycznym kształceniu podyplomowym modułu promocji zdrowiai zdrowia publicznego ujawniającego perspektywę równości płci;• utrzymaniem istniejących programów zmniejszania umieralności niemowląt;• utrzymaniem programów przesiewowych nastawionych na wykrywanie nowotworów;• przywróceniem realizacji Krajowego Programu na Rzecz Kobiet, w tym monitorowaniemskutków zakazu aborcji z przyczyn społecznych;• monitorowaniem przestrzegania praw pacjenta w praktyce;• monitorowaniem realizacji ustawy aborcyjnej i jej skutków;• wzmacnianiem sieci grup samopomocy chorujących mężczyzn i kobiet (empowerment);• propagowaniem wśród polityków szczebli centralnych i lokalnych perspektywy równościpłci w podejściu do zdrowia oraz ścisłą współpracą z organizacjami pozarządowymii dziennikarzami.Opis dobrych praktykZ powodu braku ustawy o zdrowiu publicznym dobrą praktyką są każdy raport i opracowanieodnoszące się do poszczególnych zagadnień z tego zakresu, w tym wszelkie raporty, którena podstawie przeprowadzonych badań oceniają aktualny stan naszego państwa w sektorzezdrowia.Krajowy Program na Rzecz KobietPrzykładem dobrej praktyki jest Krajowy Program na Rzecz Kobiet 1995–2000 i 2000–2005przygotowany przez Pełnomocników Rządu ds. Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn, stanowiącystrategię wdrażania polityki równych szans przedstawicieli obu płci w zdrowiu publicznym.Dokumenty te uwzględniają uzgodnienia międzysektorowe i międzyresortowe. Nie zostały onejednak włączone w projekt wdrażania oraz narzędzi monitorowania i ewaluacji.69Zdrowie

poniesionych na leczenie, wykorzystaniu zasobów służby zdrowia w podziale według <strong>płci</strong>, wiekui statusu (np. według poziomu wykształcenia). W działaniach na rzecz zdrowia szczególną uwagęnależy skupić na chorobach stanowiących zagrożenie życia, następnie na chorobach, które obniżająpotencjał zdrowia społeczeństwa, a także na zjawiskach z dziedziny zdrowia drastycznieograniczających możliwości wyborów życiowych.Należy także aktywnie przeciwdziałać przedwczesnej umieralności w Polsce z powodu niedostatecznejkontroli wcześniej wymienionych chorób u kobiet i mężczyzn. Najwyższe koszty ekonomicznedla obydwu <strong>płci</strong> (zwolnienia chorobowe, renty inwalidzkie) pociągają za sobą: chorobyukładu oddechowego, układu kostno-stawowego i układu nerwowego.Powinno się również monitorować i przeciwdziałać uzależnieniom, wśród kobiet głównieod leków psychotropowych, a wśród mężczyzn – od alkoholu. Należy też realizować ustawowozagwarantowaną edukację seksualną, z uwzględnieniem pozytywnych zasad i informacji o nowoczesnychmetodach antykoncepcji, skutecznym leczeniu niepłodności i praktycznej możliwościlegalnego przerywania ciąży. Na podstawie dostępnej wiedzy opowiadamy się za:• uznaniem wartości dziedziny zdrowia publicznego dla polityki zdrowotnej, uwzględniającejniejednakowe problemy zdrowotne kobiet i mężczyzn;• utworzeniem wielodyscyplinarnych zespołów ekspertów i ekspertek z udziałem przedstawicielii przedstawicielek stowarzyszeń samopomocy chorych, które dokonają pogłębionejanalizy zaprezentowanych problemów ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia reprodukcyjnegoi wskażą działania ograniczające straty biologiczne i społeczne ponoszone przezmężczyzn i kobiety w Polsce;• stworzeniem listy priorytetów zdrowotnych państwa i ściśle monitorowanych narodowychprogramów walki z chorobami najgroźniejszymi dla zdrowia społecznego z wyróżnieniemnajważniejszych zagrożeń dla kobiet i mężczyzn oraz wyłączeniem tej sfery z uzależnieniaod opcji politycznych aktualnej ekipy rządzącej;• zahamowaniem odchodzenia mężczyzn i kobiet ze służby zdrowia przez poprawę warunkówpłacowych i rozwoju zawodowego;• obowiązkowym wprowadzeniem w kształceniu studentów i studentek medycyny i pielęgniarstwaoraz w medycznym kształceniu podyplomowym modułu promocji zdrowiai zdrowia publicznego ujawniającego perspektywę <strong>równości</strong> <strong>płci</strong>;• utrzymaniem istniejących programów zmniejszania umieralności niemowląt;• utrzymaniem programów przesiewowych nastawionych na wykrywanie nowotworów;• przywróceniem realizacji Krajowego Programu na Rzecz Kobiet, w tym monitorowaniemskutków zakazu aborcji z przyczyn społecznych;• monitorowaniem przestrzegania praw pacjenta w praktyce;• monitorowaniem realizacji ustawy aborcyjnej i jej skutków;• wzmacnianiem sieci grup samopomocy chorujących mężczyzn i kobiet (empowerment);• propagowaniem wśród polityków szczebli centralnych i lokalnych perspektywy <strong>równości</strong><strong>płci</strong> w podejściu do zdrowia oraz ścisłą współpracą z organizacjami pozarządowymii dziennikarzami.Opis dobrych praktykZ powodu braku ustawy o zdrowiu publicznym dobrą praktyką są każdy raport i opracowanieodnoszące się do poszczególnych zagadnień z tego zakresu, w tym wszelkie raporty, którena podstawie przeprowadzonych badań oceniają aktualny stan naszego państwa w sektorzezdrowia.Krajowy Program na Rzecz KobietPrzykładem dobrej praktyki jest Krajowy Program na Rzecz Kobiet 1995–2000 i 2000–2005przygotowany przez Pełnomocników Rządu ds. Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn, stanowiącystrategię wdrażania polityki równych szans przedstawicieli obu <strong>płci</strong> w zdrowiu publicznym.Dokumenty te uwzględniają uzgodnienia międzysektorowe i międzyresortowe. Nie zostały onejednak włączone w projekt wdrażania oraz narzędzi monitorowania i ewaluacji.69Zdrowie

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!