Polityka równości płci Polska 2007

gów już 75%, farmaceutki stanowią 84% swojej grupy zawodowej, a niemal wszystkie pielęgniarkii położne to kobiety. Wiadomo, że branże, z których odchodzą mężczyźni to strefa niedoinwestowana,z płacami daleko poniżej przeciętnej, pomijana w kluczowych decyzjach finansowych.Autorzy aktualnego badania wynagrodzeń w różnych branżach stwierdzili 9% różnicę międzywyższymi uposażeniami lekarzy a niższymi wynagrodzeniami lekarek jako „różnicę minimalną”,średnie uposażenie w służbie zdrowia jest zaś niższe od średniej w gospodarce krajowej.Decydenci i główni aktorzyKluczową instytucją odpowiedzialną za prowadzenie polityki zdrowotnej na szczeblu centralnymjest Ministerstwo Zdrowia wraz z całym systemem ochrony zdrowia i jego partnerami na poszczególnychszczeblach. Ministerstwo dysponuje obecnie strategią zawartą w Narodowym ProgramieZdrowia na lata 2007–2015. Powstała też Strategia na Rzecz Młodzieży, dokument przygotowany wewspółpracy międzysektorowej, koordynowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Nadal zobowiązujewspomniana wcześniej Regionalna Strategia Międzynarodowego Planu Działań w SprawieStarzenia się, uchwalonego w Madrycie w 2002 r. Niestety nie został uaktualniony Krajowy ProgramDziałań na Rzecz Kobiet na lata 2003–2005 i obecnie nie jest wdrażany, przez co na znaczeniustraciła problematyka kobiet w polityce państwa. Obecnie żaden z dokumentów regionalnych lubkrajowych mających znaczenie dla zdrowia publicznego w Polsce nie uwzględnia równości szanskobiet i mężczyzn z wyjątkiem Krajowego Programu Działań na Rzecz Kobiet, żaden też nie bierzepod uwagę obowiązującej w Unii Europejskiej powszechnej zasady gender mainstreaming (GM).Polska nie stworzyła polityki zdrowotnej uwzględniającej zasadę GM zgodnie z zaleceniamiConvention on the Elimination of all Forms of Discrimination against Women (CEDAW), ratyfikowanejw 1979 r. Ostatnie zalecenia CEDAW z lutego 2007 r. obligują nasz kraj do dokonania uzupełnieńw podstawowych dokumentach strategicznych i polityce zdrowotnej, szczególnie dotyczącej zdrowiareprodukcyjnego. Ostatnie piętnastolecie jest okresem dynamicznego rozwoju organizacji pozarządowychw Polsce. W dziedzinie zdrowia działają grupy samopomocy pacjentów, organizacje kobiecei młodzieżowe. Społecznej roli tych organizacji nie da się przecenić. Można oczekiwać, że podejmąone próby artykulacji problemu nierówności w zdrowiu ze względu na płeć, będą nakłaniać ekspertów,decydentów i dziennikarzy do uwzględniania perspektywy równości szans, rozpoczną szerokorozumianą edukację zdrowotną z nowego punktu widzenia na sprawiedliwość społeczną.Wskaźniki polityki równości płci w obszarze zdrowiaPodstawowa informacja w zakresie zdrowia publicznego, która powinna być ogólnie dostępna,to analizy danych epidemiologicznych według płci. Dotyczy to przede wszystkim umieralności,hospitalizacji, poziomu zachorowań na poszczególne choroby, w tym na choroby przenoszonedrogą płciową (STI), m.in. HIV/AIDS, oraz wszystkich danych odnoszących się do zdrowia reprodukcyjnego.Zgodnie z podpisanymi zobowiązaniami międzynarodowymi należy zbierać, liczyć,analizować skutki ustawy regulującej dostępność aborcji i monitorować wszystkie wskaźniki zdrowiareprodukcyjnego, wskaźnik stosowania środków antykoncepcyjnych zarówno przez kobiety,jak i przez mężczyzn.Brak ogólnokrajowej strategii na rzecz zdrowia reprodukcyjnego w Polsce powoduje, że podczaspodejmowania decyzji tak na poziomie centralnym, jak i lokalnym perspektywa równościpłci praktycznie nie istnieje. Złe skutki takiej polityki zdrowotnej ponoszą zarówno mężczyźni, jaki kobiety. Uwidaczniają się one w ograniczonym bezpośrednim dostępie do świadczeń zdrowotnych.Tymczasem już na poziomie planowania budżetów lokalnych powinna być zagwarantowanabezstronna ocena potrzeb obu płci i sprawiedliwy dostęp do świadczeń, poparty dogłębną analiząopartą na wyliczonych wskaźnikach.Wnioski i rekomendacje68W Polsce brakuje nowej, kompleksowej bazy informacyjnej pozwalającej na diagnozę stanuzdrowia całej populacji. Bazę tę należy pilnie stworzyć. Diagnoza na poziomie zdrowia publicznegomusi dysponować danymi o: częstości zachorowań, nowych zachorowaniach, wydatkachRozdział 5