Polityka równości płci Polska 2007
Polityka równoÅci pÅci Polska 2007 - UNDP Polska Polityka równoÅci pÅci Polska 2007 - UNDP Polska
Kolejnym znaczącym czynnikiem ryzyka wystąpienia nadciśnienia tętniczego jest podwyższonyciężar ciała. W populacji polskiej przekraczanie normy należnej wagi jest bardzo częste.Wśród dorosłych Polaków nadwagę przekraczającą 25,0 BMI stwierdza się u 65% mężczyzn i 64%kobiet. Bardziej ryzykowną zdrowotnie otyłość (wskaźnik BMI wyższy niż 30,0) odnotowuje sięu 22% mężczyzn i 29% kobiet. Obserwacja dużej grupy pielęgniarek amerykańskich wskazuje naewidentne powiązanie otyłości i ryzyka śmierci (w tym częstości zgonów z powodu chorób układukrążenia) (Manson i in., 1995). W krajach rozwiniętych dochodzi do racjonalizacji zwyczajówżywieniowych, a więc zwiększenia spożycia tłuszczów roślinnych, warzyw i owoców oraz zmniejszeniaspożycia tłuszczów zwierzęcych.W Polsce dopiero od lat 90. ubiegłego wieku nastąpił odwrót od stosowania nasyconych kwasówtłuszczowych w codziennej diecie. Wykrycie nieznanego wcześniej nadciśnienia tętniczegow grupie mężczyzn – mieszkańców Ochoty w Warszawie – pokazało ewidentną różnicę międzykulturą zdrowotną kobiet i mężczyzn. Autorzy kilkuletniej obserwacji występowania nadciśnieniawśród mieszkańców Ochoty wysuwają tezę, że sposobność kontaktu mężczyzn z lekarzem jestograniczona w porównaniu z kobietami, bowiem męska dezynwoltura czy brak zainteresowaniazdrowiem mogą tę sposobność oddalać (Kopczyński, 1999). Zdaniem ekspertów, nadciśnienietętnicze jest w Polsce kontrolowane na niezadowalającym poziomie: zaledwie 4% mężczyzn i 9%kobiet miało zastosowane prawidłowe leczenie (Rywik, Broda, 1999).Choroby nowotworoweZachorowania na nowotwory złośliwe są zgłaszane do krajowego Rejestru Nowotworów. Wedługdanych zebranych w Rejestrze w 1999 r. zachorowało ponad 100 tys. osób: 55 257 mężczyzni 51 002 kobiet. Wskaźnik zapadalności standaryzowany według płci zgodnie z rejestrem wyniósłw 2007 r. wśród mężczyzn – 242,4, a wśród kobiet – 171,9 na 100 tys. Prawdopodobieństwowykrycia nowotworu złośliwego było o 40% wyższe wśród mężczyzn niż wśród kobiet. W latach1990–1999 nastąpił szczególnie wysoki wzrost zachorowalności w przedziale wiekowym 15–24lata. Drugim niekorzystnym zjawiskiem było zwiększenie częstości zachorowań kobiet w wieku45–64 lata na raka płuc i raka sutka.Umiejscowienia nowotworów są różne dla obydwu płci. Mężczyźni chorują najczęściej na rakaoskrzela i płuca (81,7 na 100 tys.), zwiększa się ryzyko zachorowania na raka prostaty (7,1 na100 tys.), jelita grubego (5,5 na 100 tys.) i pęcherza moczowego (61,1 na 100 tys.). Umiejscowienienowotworów groźnych dla kobiet to: rak sutka (50,5 na 100 tys.), rak szyjki macicy (6,1 na 100 tys.),rak trzonu macicy (6,1 na 100 tys.) i nowotwór złośliwy oskrzela i płuca (19,5 na 100 tys.).Choroby infekcyjneChoroby infekcyjne ponownie ujawniły się w ostatnich latach jako poważny problem zdrowotny.Na miejsce dotychczas opanowanych wchodzą inne, powodowane przez mało chorobotwórczedotąd drobnoustroje. Odkryto co najmniej 30 nowych chorób infekcyjnych. Wzrosła liczbaokoliczności sprzyjających nowym zakażeniom: stosowanie pestycydów, insektycydów i lekówprzeciwdrobnoustrojowych, promieniowanie ultrafioletowe i skażenie środowiskowe, podróżei migracje ludzi, transport (produkty, ludzie), manewry wojskowe, zabiegi lekarskie, starzenie sięludzi, niestabilność społeczna i polityczna, ubóstwo i niedożywienie, wzrost populacji i jej zagęszczenie,niszczenie lasów (Jeliaszewicz, 1999).Wobec wielu z chorób zakaźnych nie ma skutecznych metod leczenia lub szczepionki. W konfrontacjize śmiertelną gorączką krwotoczną, zespołem płucnym wywołanym przez nową odmianęwirusa, zapaleniem wątroby praktyka medycyny jest bezradna. Nowa wiedza, postępy w rozpoznawaniui leczeniu, upowszechniają się nie dość szybko, aby zapobiec stratom biologicznymspowodowanym przez te choroby. Nie znany wcześniej HIV co roku zwiększa liczbę zakażonych.W Polsce od 1985 r. do końca kwietnia 2007 r. odnotowano 10 853 zakażenia HIV, 1930 zachorowańna AIDS, a 862 osoby zmarły z tego powodu, w tym od 1 stycznia 2007 r. do 31 maja 2007 r.zgłoszono 240 przypadki HIV u mężczyzn i 68 u kobiet, z czego u 62 mężczyzn zdiagnozowanoAIDS i u 23 kobiet, 19 mężczyzn i 6 kobiet zmarło zaś z tego powodu. Szacunkowa liczba osóbzakażonych HIV jest określana na 20–30 tys.Według danych skumulowanych do ponad 52% ogólnej liczby zakażeń doszło przez stosowanienarkotyków drogą dożylną. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby zakażeń inną drogą(73%), przez kontakty seksualne, szczególnie w grupie osób młodych. Liczba kobiet zakażonychHIV wzrasta i aktualnie przekracza 28%. Od 1996 r. osoby zakażone HIV/AIDS mają dostęp dobezpłatnego, specjalistycznego leczenia antyretrowirusowego, którym objętych jest około 2700osób, w tym ponad 100 dzieci.62Rozdział 5
Tabela 5.1. Liczba przypadków zgłoszonych w okresie od 1 do 31 maja 2007 r. według płci i wiekuWiek (w latach)HIV AIDS ZgonyM K b.d. M K b.d. M K b.d.niemowlęta - 1 - - - - - - -01–14 4 - - - - - - - -15–19 2 1 - - - - - - -20–29 18 3 - 3 2 - - - -30–39 19 7 - 8 2 - 2 - -40–49 5 - - 1 - - - - -50–59 - - - 2 - - 1 - -60+ 1 - - - - - - - -Brak danych 1 1 1 - - - - - -Razem 50 13 1 14 4 - 3 - -Źródło: Państwowy Zakład HigienyOd maja 2006 r. badania ukierunkowane na wykrycie HIV u kobiet ciężarnych są bezpłatne.Niestety na terenie Polski prowadzi się sporadycznie testowanie kobiet w ciąży na wykrycie wirusaHIV. Obecnie nie ma żadnych programów pilotażowych zajmujących się tym zagadnieniem,co oznacza, że kobiety, które obecnie rodzą w Polsce, nie znają swojego statusu serologicznegow odniesieniu do HIV.Perspektywa zdrowia publicznegoW słowniku epidemiologii Międzynarodowego Stowarzyszenia Epidemiologów zdrowie publiczneto zorganizowany wysiłek społeczeństwa na rzecz ochrony, promowania i przywracanialudziom zdrowia, a wszelkie programy, świadczenia i instytucje zajmujące się tą problematykąsą ukierunkowane na zapobieganie chorobom i potrzeby zdrowotne populacji jako całości. Złaopieka zdrowotna w Polsce nie wiąże się wyłącznie z niewystarczającym finansowaniem systemuprzez państwo. Znaczny wpływ na niski poziom tej opieki ma wieloletnia tradycja preferującakompleksy specjalistyczno-szpitalne na niekorzyść podstawowej opieki zdrowotnej. W miaręumacniania się medycyny wysoko specjalistycznej podstawowa opieka zdrowotna jest spychanana margines systemu. Z aktualnych danych Ministerstwa Zdrowia wiemy, że w Polsce pracujeponad 70 tys. lekarzy i lekarek specjalistów, w tym niecałe 6 tys. lekarzy i lekarek rodzinnych,którzy, będąc w takiej mniejszości, mają stanowić fundament gmachu medycyny (Biuletyn...,2006). Narzuca się wniosek, że stosunkowo duża grupa lekarzy i lekarek specjalistów dominujetak liczebnością, jak i prestiżem oraz dostępnością nad zmarginalizowaną przez samo środowiskolekarskie opieką podstawową.Różnice w stanie zdrowia kobiet i mężczyzn ujawniają się bardzo wyraziście w wieku reprodukcyjnymi warto je przedstawić szerzej. Zgodnie z definicją przyjętą na Międzynarodowej Konferencjina rzecz Ludności i Rozwoju w Kairze (1994 r.), zdrowie reprodukcyjne zostało określonejako stan dobrego samopoczucia w aspekcie fizycznym, psychicznym i społecznym, a nie wyłączniebrak choroby lub niedomagań, we wszystkich sferach związanych z układem rozrodczym.Oznacza to, że ludzie mogą prowadzić satysfakcjonujące i bezpieczne życie seksualne oraz sązdolni do prokreacji. Z definicji tej wynika prawo dostępu do usług zdrowotnych, zapewniającychkobietom opiekę podczas ciąży oraz bezpieczny przebieg porodu, a parom – szansę posiadaniazdrowego potomstwa (Report of the International..., 1994).Jednak ograniczenie szczególnej troski państwa tylko do okresu ciąży i macierzyństwa odbijasię niekorzystnie na postrzeganiu problemów zdrowotnych kobiet. Dostęp do usług z zakresuzdrowia reprodukcyjnego i seksualnego regulują liczne międzynarodowe akty prawne,których Polska jest stroną. Uwzględniając nadrzędność prawa unijnego względem prawa polskiego,stanowi to szansę, że zarówno prawa seksualne, jak i reprodukcyjne kobiet i mężczyznw Polsce będą zachowane. Zgodnie z rezolucją Parlamentu Europejskiego dotyczącą prawseksualnych i reprodukcyjnych (2001/2128 INI) zakładamy, że powinny być przestrzeganepostanowienia:• Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, ratyfikowanej w 1948 r.;• Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, ratyfikowanego w 1966 r.;• Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, ratyfikowanegow 1966 r.;• artykułu 152 Komisji Europejskiej (EC Treaty);• artykułów 3, 7, 21, 23 oraz 365 Europejskiej Karty Praw Człowieka;63Zdrowie
- Page 14 and 15: Równość płci do dzisiaj nie jes
- Page 16 and 17: W tym rozdziale szczególna uwaga z
- Page 18 and 19: Ważnym czynnikiem determinującym
- Page 20 and 21: za powiązań między wydatkami bud
- Page 22 and 23: zawodową emerytek - chodzi tu o in
- Page 24 and 25: Punkty odniesieniaStowarzyszenie Ws
- Page 26 and 27: Rozdział 2.Rządy i uczestnictwoMa
- Page 28 and 29: nieuzyskania przez nie wystarczają
- Page 30 and 31: • Ogólnopolskie Porozumienie Zwi
- Page 32 and 33: sceny politycznej oznacza w praktyc
- Page 34 and 35: Opis dobrych praktykSystem kwotowy
- Page 36 and 37: W roku 1997 Parlamentarna Grupa Kob
- Page 38 and 39: Opis sektora pracy z perspektywy r
- Page 40 and 41: Tabela 3.1. Wybrane mierniki aktywn
- Page 42 and 43: wynagrodzenie kobiet stanowi zaledw
- Page 44 and 45: Stosowanie prawa pracyKontrolę nad
- Page 46 and 47: • czas nieodpłatnej pracy wykony
- Page 48 and 49: Rodziny i Praw Kobiet - w obszarze
- Page 50 and 51: Rozdział 4.EdukacjaMagdalena Środ
- Page 52 and 53: że należą oni do pokolenia, któ
- Page 54 and 55: Wolność kobiet - w oczach autoró
- Page 56 and 57: Dodatkowo:• ankiety pozwalające
- Page 58 and 59: organizuje się obozy, w trakcie kt
- Page 60 and 61: Fundacja FeminotekaWenDo to metoda
- Page 62 and 63: 60nie z rokiem 1970, w którym ten
- Page 66 and 67: • artykułów 12(1) i 16(1) oraz
- Page 68 and 69: W Polsce nie prowadzi się badań i
- Page 70 and 71: gów już 75%, farmaceutki stanowi
- Page 72 and 73: Raport na temat zdrowia kobiet w wi
- Page 74 and 75: Rozdział 6.UbóstwoIza Desperak, M
- Page 76 and 77: • wymiar czasowy - bieda może st
- Page 78 and 79: • obserwuje się zjawisko „szkl
- Page 80 and 81: tycznego przesunięcia do kategorii
- Page 82 and 83: • uruchomienie mechanizmów opiek
- Page 84 and 85: Międzynarodowa Fundacja Kobiet - o
- Page 86 and 87: wadzone przepisy sprzyjają ochroni
- Page 88 and 89: Mimo że rola biegłych psychiatró
- Page 90 and 91: Z badań przeprowadzonych pod konie
- Page 92 and 93: prawnej trwają od 2004 r. i wydaj
- Page 94: • liczba programów edukacyjnych
- Page 97 and 98: Prawo do życia prywatnego i rodzin
- Page 99 and 100: Rozdział 8. Nauka, badania i nowe
- Page 101 and 102: odzaju i roku studiów, według wie
- Page 103 and 104: W dotychczasowych dokumentach zwią
- Page 105 and 106: • liczba i/lub proporcja kobiet i
- Page 107 and 108: Komisja złożona z wybitnych autor
- Page 109 and 110: Przydatne strony wwwhttp://equal.ws
- Page 111 and 112: Współpraca mediów i organizacji
- Page 113 and 114: Gender meanstreaming a ideologiczne
Tabela 5.1. Liczba przypadków zgłoszonych w okresie od 1 do 31 maja <strong>2007</strong> r. według <strong>płci</strong> i wiekuWiek (w latach)HIV AIDS ZgonyM K b.d. M K b.d. M K b.d.niemowlęta - 1 - - - - - - -01–14 4 - - - - - - - -15–19 2 1 - - - - - - -20–29 18 3 - 3 2 - - - -30–39 19 7 - 8 2 - 2 - -40–49 5 - - 1 - - - - -50–59 - - - 2 - - 1 - -60+ 1 - - - - - - - -Brak danych 1 1 1 - - - - - -Razem 50 13 1 14 4 - 3 - -Źródło: Państwowy Zakład HigienyOd maja 2006 r. badania ukierunkowane na wykrycie HIV u kobiet ciężarnych są bezpłatne.Niestety na terenie Polski prowadzi się sporadycznie testowanie kobiet w ciąży na wykrycie wirusaHIV. Obecnie nie ma żadnych programów pilotażowych zajmujących się tym zagadnieniem,co oznacza, że kobiety, które obecnie rodzą w Polsce, nie znają swojego statusu serologicznegow odniesieniu do HIV.Perspektywa zdrowia publicznegoW słowniku epidemiologii Międzynarodowego Stowarzyszenia Epidemiologów zdrowie publiczneto zorganizowany wysiłek społeczeństwa na rzecz ochrony, promowania i przywracanialudziom zdrowia, a wszelkie programy, świadczenia i instytucje zajmujące się tą problematykąsą ukierunkowane na zapobieganie chorobom i potrzeby zdrowotne populacji jako całości. Złaopieka zdrowotna w Polsce nie wiąże się wyłącznie z niewystarczającym finansowaniem systemuprzez państwo. Znaczny wpływ na niski poziom tej opieki ma wieloletnia tradycja preferującakompleksy specjalistyczno-szpitalne na niekorzyść podstawowej opieki zdrowotnej. W miaręumacniania się medycyny wysoko specjalistycznej podstawowa opieka zdrowotna jest spychanana margines systemu. Z aktualnych danych Ministerstwa Zdrowia wiemy, że w Polsce pracujeponad 70 tys. lekarzy i lekarek specjalistów, w tym niecałe 6 tys. lekarzy i lekarek rodzinnych,którzy, będąc w takiej mniejszości, mają stanowić fundament gmachu medycyny (Biuletyn...,2006). Narzuca się wniosek, że stosunkowo duża grupa lekarzy i lekarek specjalistów dominujetak liczebnością, jak i prestiżem oraz dostępnością nad zmarginalizowaną przez samo środowiskolekarskie opieką podstawową.Różnice w stanie zdrowia kobiet i mężczyzn ujawniają się bardzo wyraziście w wieku reprodukcyjnymi warto je przedstawić szerzej. Zgodnie z definicją przyjętą na Międzynarodowej Konferencjina rzecz Ludności i Rozwoju w Kairze (1994 r.), zdrowie reprodukcyjne zostało określonejako stan dobrego samopoczucia w aspekcie fizycznym, psychicznym i społecznym, a nie wyłączniebrak choroby lub niedomagań, we wszystkich sferach związanych z układem rozrodczym.Oznacza to, że ludzie mogą prowadzić satysfakcjonujące i bezpieczne życie seksualne oraz sązdolni do prokreacji. Z definicji tej wynika prawo dostępu do usług zdrowotnych, zapewniającychkobietom opiekę podczas ciąży oraz bezpieczny przebieg porodu, a parom – szansę posiadaniazdrowego potomstwa (Report of the International..., 1994).Jednak ograniczenie szczególnej troski państwa tylko do okresu ciąży i macierzyństwa odbijasię niekorzystnie na postrzeganiu problemów zdrowotnych kobiet. Dostęp do usług z zakresuzdrowia reprodukcyjnego i seksualnego regulują liczne międzynarodowe akty prawne,których <strong>Polska</strong> jest stroną. Uwzględniając nadrzędność prawa unijnego względem prawa polskiego,stanowi to szansę, że zarówno prawa seksualne, jak i reprodukcyjne kobiet i mężczyznw Polsce będą zachowane. Zgodnie z rezolucją Parlamentu Europejskiego dotyczącą prawseksualnych i reprodukcyjnych (2001/2128 INI) zakładamy, że powinny być przestrzeganepostanowienia:• Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, ratyfikowanej w 1948 r.;• Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, ratyfikowanego w 1966 r.;• Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, ratyfikowanegow 1966 r.;• artykułu 152 Komisji Europejskiej (EC Treaty);• artykułów 3, 7, 21, 23 oraz 365 Europejskiej Karty Praw Człowieka;63Zdrowie