Polityka równości płci Polska 2007

Kolejnym znaczącym czynnikiem ryzyka wystąpienia nadciśnienia tętniczego jest podwyższonyciężar ciała. W populacji polskiej przekraczanie normy należnej wagi jest bardzo częste.Wśród dorosłych Polaków nadwagę przekraczającą 25,0 BMI stwierdza się u 65% mężczyzn i 64%kobiet. Bardziej ryzykowną zdrowotnie otyłość (wskaźnik BMI wyższy niż 30,0) odnotowuje sięu 22% mężczyzn i 29% kobiet. Obserwacja dużej grupy pielęgniarek amerykańskich wskazuje naewidentne powiązanie otyłości i ryzyka śmierci (w tym częstości zgonów z powodu chorób układukrążenia) (Manson i in., 1995). W krajach rozwiniętych dochodzi do racjonalizacji zwyczajówżywieniowych, a więc zwiększenia spożycia tłuszczów roślinnych, warzyw i owoców oraz zmniejszeniaspożycia tłuszczów zwierzęcych.W Polsce dopiero od lat 90. ubiegłego wieku nastąpił odwrót od stosowania nasyconych kwasówtłuszczowych w codziennej diecie. Wykrycie nieznanego wcześniej nadciśnienia tętniczegow grupie mężczyzn – mieszkańców Ochoty w Warszawie – pokazało ewidentną różnicę międzykulturą zdrowotną kobiet i mężczyzn. Autorzy kilkuletniej obserwacji występowania nadciśnieniawśród mieszkańców Ochoty wysuwają tezę, że sposobność kontaktu mężczyzn z lekarzem jestograniczona w porównaniu z kobietami, bowiem męska dezynwoltura czy brak zainteresowaniazdrowiem mogą tę sposobność oddalać (Kopczyński, 1999). Zdaniem ekspertów, nadciśnienietętnicze jest w Polsce kontrolowane na niezadowalającym poziomie: zaledwie 4% mężczyzn i 9%kobiet miało zastosowane prawidłowe leczenie (Rywik, Broda, 1999).Choroby nowotworoweZachorowania na nowotwory złośliwe są zgłaszane do krajowego Rejestru Nowotworów. Wedługdanych zebranych w Rejestrze w 1999 r. zachorowało ponad 100 tys. osób: 55 257 mężczyzni 51 002 kobiet. Wskaźnik zapadalności standaryzowany według płci zgodnie z rejestrem wyniósłw 2007 r. wśród mężczyzn – 242,4, a wśród kobiet – 171,9 na 100 tys. Prawdopodobieństwowykrycia nowotworu złośliwego było o 40% wyższe wśród mężczyzn niż wśród kobiet. W latach1990–1999 nastąpił szczególnie wysoki wzrost zachorowalności w przedziale wiekowym 15–24lata. Drugim niekorzystnym zjawiskiem było zwiększenie częstości zachorowań kobiet w wieku45–64 lata na raka płuc i raka sutka.Umiejscowienia nowotworów są różne dla obydwu płci. Mężczyźni chorują najczęściej na rakaoskrzela i płuca (81,7 na 100 tys.), zwiększa się ryzyko zachorowania na raka prostaty (7,1 na100 tys.), jelita grubego (5,5 na 100 tys.) i pęcherza moczowego (61,1 na 100 tys.). Umiejscowienienowotworów groźnych dla kobiet to: rak sutka (50,5 na 100 tys.), rak szyjki macicy (6,1 na 100 tys.),rak trzonu macicy (6,1 na 100 tys.) i nowotwór złośliwy oskrzela i płuca (19,5 na 100 tys.).Choroby infekcyjneChoroby infekcyjne ponownie ujawniły się w ostatnich latach jako poważny problem zdrowotny.Na miejsce dotychczas opanowanych wchodzą inne, powodowane przez mało chorobotwórczedotąd drobnoustroje. Odkryto co najmniej 30 nowych chorób infekcyjnych. Wzrosła liczbaokoliczności sprzyjających nowym zakażeniom: stosowanie pestycydów, insektycydów i lekówprzeciwdrobnoustrojowych, promieniowanie ultrafioletowe i skażenie środowiskowe, podróżei migracje ludzi, transport (produkty, ludzie), manewry wojskowe, zabiegi lekarskie, starzenie sięludzi, niestabilność społeczna i polityczna, ubóstwo i niedożywienie, wzrost populacji i jej zagęszczenie,niszczenie lasów (Jeliaszewicz, 1999).Wobec wielu z chorób zakaźnych nie ma skutecznych metod leczenia lub szczepionki. W konfrontacjize śmiertelną gorączką krwotoczną, zespołem płucnym wywołanym przez nową odmianęwirusa, zapaleniem wątroby praktyka medycyny jest bezradna. Nowa wiedza, postępy w rozpoznawaniui leczeniu, upowszechniają się nie dość szybko, aby zapobiec stratom biologicznymspowodowanym przez te choroby. Nie znany wcześniej HIV co roku zwiększa liczbę zakażonych.W Polsce od 1985 r. do końca kwietnia 2007 r. odnotowano 10 853 zakażenia HIV, 1930 zachorowańna AIDS, a 862 osoby zmarły z tego powodu, w tym od 1 stycznia 2007 r. do 31 maja 2007 r.zgłoszono 240 przypadki HIV u mężczyzn i 68 u kobiet, z czego u 62 mężczyzn zdiagnozowanoAIDS i u 23 kobiet, 19 mężczyzn i 6 kobiet zmarło zaś z tego powodu. Szacunkowa liczba osóbzakażonych HIV jest określana na 20–30 tys.Według danych skumulowanych do ponad 52% ogólnej liczby zakażeń doszło przez stosowanienarkotyków drogą dożylną. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby zakażeń inną drogą(73%), przez kontakty seksualne, szczególnie w grupie osób młodych. Liczba kobiet zakażonychHIV wzrasta i aktualnie przekracza 28%. Od 1996 r. osoby zakażone HIV/AIDS mają dostęp dobezpłatnego, specjalistycznego leczenia antyretrowirusowego, którym objętych jest około 2700osób, w tym ponad 100 dzieci.62Rozdział 5