Polityka równości płci Polska 2007
Polityka równoÅci pÅci Polska 2007 - UNDP Polska Polityka równoÅci pÅci Polska 2007 - UNDP Polska
• czas nieodpłatnej pracy wykonywanej na rzecz osób spoza rodziny i pracy wolontariackiej;• odsetek kobiet i odsetek mężczyzn przebywających na urlopach wychowawczych.W obszarze pracy płatnej – wskaźniki segregowane ze względu na płeć:• współczynnik zatrudnienia kobiet i mężczyzn;• stopa bezrobocia kobiet i mężczyzn;• charakter zatrudnienia (najemny – rodzaj umowy, praca na własny rachunek);• czas pracy zawodowej (w podstawowym miejscu pracy, prace dodatkowe);• dochody z pracy zawodowej kobiet i mężczyzn;• odsetek kobiet i odsetek mężczyzn na stanowiskach różnego szczebla;• odsetek kobiet i odsetek mężczyzn w poszczególnych branżach gospodarki.Wnioski i rekomendacje1. W celu rozpoznania obszarów nierówności płci i monitorowania postępów polityki równościowej:• wszystkie statystyki i badania powinny uwzględniać kategorię płci, tak aby ujawniać różnicemiędzy kobietami i mężczyznami;• upowszechniane statystyki sądów pracy powinny zawierać przedmiot spraw i uwzględniaćsprawy o dyskryminację (w toku i rozstrzygnięte);• badania przeprowadzane na dużych próbach powinny obejmować kobiety i mężczyzn,a pytania w nich zadawane powinny być kierowane do obu płci bez przyjmowania stereotypowychzałożeń (np. że drugiej płci dane zjawisko nie dotyczy);• w celu monitorowania zmian należy powtarzać pytania w określonych odstępach czasu;• należy przeprowadzać badania jakościowe, aby pogłębić zrozumienie mechanizmów powstawanianiekorzystnego dla kobiet podziału pracy (zwrócić uwagę na dyskryminację, jakiejdoświadczają mężczyźni wykonujący prace „kobiece” i kobiety wykonujące prace „męskie”).2. Należy upowszechniać statystyki i wyniki badań opinii publicznej, aby nierówności płciw wykonywaniu pracy były znane opinii publicznej i uznane za problem społeczny.3. W obszarze pracy płatnej należy m.in.:• upowszechniać wśród pracodawców i osób zatrudnionych wiedzę na temat praw pracowniczychi praktyk dyskryminujących ze względu na płeć;• podnosić poziom uświadomienia stereotypów płci i ich szkodliwego wpływu zarówno napołożenie kobiet, jak i mężczyzn w zatrudnieniu;• upowszechniać wśród pracowników wiedzę o egzekwowaniu praw przez sądy pracyi wspierać osoby skarżące o dyskryminację;• uwrażliwiać organy kontrolujące rynek pracy na kwestie dyskryminacji płci (PIP, sędzióworzekających w sprawach pracy);• wprowadzić mechanizmy prawne zapobiegające dyskryminacji płci (np. widełki płac naokreślonych stanowiskach, dyskryminację pozytywną przy obsadzaniu stanowisk).4. W obszarze pracy nieodpłatnej należy m.in.:• promować wzór osobowy mężczyzny wykonującego prace także w domu i sprawującegoopiekę nad dziećmi i osobami zależnymi;• w ramach pozytywnej dyskryminacji objąć przywilejami opieki nad dzieckiem także mężczyzn(prawo do wykorzystania części urlopu macierzyńskiego wyłącznie przez ojców).5. Uznając, że za nierówności kobiet i mężczyzn w pracy odpowiadają stereotypy płci i praktykina nich oparte, należy dążyć do wyeliminowania stereotypu kobiety jako osoby pracującejnieodpłatnie i stereotypu mężczyzny wykonującego prace płatne. Należy promować wzórczłowieka – kobiety i mężczyzny – godzących role zawodowe z rolami rodzinnymi i ułatwiaćich godzenie, m.in. przez upowszechnianie elastycznych form pracy i instytucjonalnej opiekinad dziećmi, dostępnych w równym stopniu dla obu płci.44Rozdział 3
6. Przeciwdziałając wzmacnianiu i replikowaniu stereotypów płci, należy wprowadzać jużw szkołach podstawowych elementy edukacji równościowej, promującej niestereotypowedla dziewczynek i chłopców wybory edukacyjne i role zawodowe.7. Wiedząc, że elastyczne formy zatrudnienia i praca w niepełnym wymiarze godzin są promowanejako narzędzia godzenia życia zawodowego i prywatnego w szczególności dlakobiet, należy zwrócić uwagę, by także mężczyźni w sposób zrównoważony byli objęci tymrodzajem form zatrudnienia. Elastyczne formy zatrudnienia nie mogą być rozumiane jakoformy zatrudnienia wyłącznie dla kobiet, ponieważ wiążą się z niższymi świadczeniami orazumacnianiem stereotypu kobiety jako osoby funkcjonującej jednocześnie w środowisku domowym(a mężczyzna nie).8. Uznając, że dochodzenie do równości płci jest procesem długotrwałym, należy łagodzićskutki nierównego podziału pracy między płciami, a w szczególności zadbać, by kobietypracujące tylko w domu miały zabezpieczone świadczenia emerytalne (małżeński kapitałemerytalny, płacenie składek emerytalnych przez mężów niepracujących zawodowo żon).9. Wiedząc, że polityka równościowa na poziomie państwa dopiero się rozwija, należy korzystaćz eksperckiej wiedzy i doświadczenia organizacji pozarządowych, szczególnieprzeciwdziałających dyskryminacji ze względu na płeć w zatrudnieniu, w tym organizacjikobiecych.Opis dobrych praktykDobre praktyki wypracowywane są przede wszystkim w projektach organizacji pozarządowych.Realizują one działania ze środków pochodzących z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej,szczególnie w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). Są to głównie działaniaprowadzone w ramach Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL, Temat G („Godzenie życiarodzinnego i zawodowego oraz ponowna integracja mężczyzn i kobiet, którzy opuścili rynek pracyprzez wdrażanie bardziej elastycznych i efektywnych form organizacji pracy oraz usług towarzyszących”)oraz SPO RZL, Działanie 1.6 (Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich2004–2006, „Integracja i reintegracja zawodowa kobiet”).Gender IndexProjekt finansowany od 2005 r. ze środków EFS, w ramach IW EQUAL, Temat G. W GenderIndex zaangażowane są liczne podmioty współdziałające w ramach Partnerstwa na rzecz Rozwoju:Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) – administrator projektu, Ministerstwo Pracyi Polityki Społecznej, Szkoła Główna Handlowa, Polska Konfederacja Pracodawców PrywatnychLewiatan, Derm-Service Pologne, Fundacja Feminoteka oraz Międzynarodowe Forum Kobiet.Projekt dotyczy rynku pracy i dyskryminacji kobiet na rynku pracy. Jego celem jest opracowaniei popularyzowanie efektywnego modelu zarządzania firmą, uwzględniającego politykę równościpłci. Gender Index koncentruje się na środowisku biznesu, prowadząc działania podnosząceświadomość pracodawców w dziedzinie równości płci, wskazując na wymierne korzyści płynąceze stosowania w przedsiębiorstwach zarządzania różnorodnością: szerszy dostęp do zasobówludzkich i nowych talentów, wzrost prestiżu firmy, zwiększona efektywność, innowacja i motywacjapracowników.W ramach projektu został stworzony wskaźnik gender index, służący monitorowaniu sytuacjikobiet i mężczyzn w małych i dużych instytucjach, w sektorze prywatnym i publicznym. Nie pozostałon jedynie narzędziem teoretycznym – zastosowano go do przebadania 52 firm biorącychudział w I edycji konkursu „Firma Równych Szans”, przeprowadzonego po raz pierwszy w 2006r. W jego ramach nagrodzone zostały małe i średnie oraz duże przedsiębiorstwa, stosujące najskuteczniejszerozwiązania w zakresie wprowadzania kwestii równego statusu kobiet i mężczyzn dozarządzania, stwarzające swoim pracownikom i pracowniczkom najbardziej równościowe środowiskopracy. Nagrodzone przedsiębiorstwa otrzymały godło „Firma Równych Szans 2006”.Innym działaniem jest zaprojektowanie i wdrożenie systemu szkoleniowego z zakresu zarządzaniaróżnorodnością „Zarządzanie firmą równych szans”. Szkolenia przeznaczone są dla kadrymenedżerskiej odpowiedzialnej za tworzenie miejsc pracy sprzyjających wykorzystaniu potencjałukażdej z zatrudnionych osób i czerpaniu korzyści z różnic indywidualnych. W ramach projektuopracowane zostały ponadto szczegółowe rekomendacje dla Prezesa Rady Ministrów, MinisterstwaPracy i Polityki Społecznej (MPiPS), Sejmowych Komisji – Polityki Społecznej, Pracy oraz45Praca
- Page 1: Politykarówności płciPolska 2007
- Page 4 and 5: Wydawca:Fundacja „Fundusz Współ
- Page 6 and 7: Rozdział 3. Praca 35Danuta Duch-Kr
- Page 8 and 9: Wnioski i rekomendacje ............
- Page 10 and 11: 8Spis treści
- Page 12 and 13: PrzedmowaBożena Chołuj, Marta Raw
- Page 14 and 15: Równość płci do dzisiaj nie jes
- Page 16 and 17: W tym rozdziale szczególna uwaga z
- Page 18 and 19: Ważnym czynnikiem determinującym
- Page 20 and 21: za powiązań między wydatkami bud
- Page 22 and 23: zawodową emerytek - chodzi tu o in
- Page 24 and 25: Punkty odniesieniaStowarzyszenie Ws
- Page 26 and 27: Rozdział 2.Rządy i uczestnictwoMa
- Page 28 and 29: nieuzyskania przez nie wystarczają
- Page 30 and 31: • Ogólnopolskie Porozumienie Zwi
- Page 32 and 33: sceny politycznej oznacza w praktyc
- Page 34 and 35: Opis dobrych praktykSystem kwotowy
- Page 36 and 37: W roku 1997 Parlamentarna Grupa Kob
- Page 38 and 39: Opis sektora pracy z perspektywy r
- Page 40 and 41: Tabela 3.1. Wybrane mierniki aktywn
- Page 42 and 43: wynagrodzenie kobiet stanowi zaledw
- Page 44 and 45: Stosowanie prawa pracyKontrolę nad
- Page 48 and 49: Rodziny i Praw Kobiet - w obszarze
- Page 50 and 51: Rozdział 4.EdukacjaMagdalena Środ
- Page 52 and 53: że należą oni do pokolenia, któ
- Page 54 and 55: Wolność kobiet - w oczach autoró
- Page 56 and 57: Dodatkowo:• ankiety pozwalające
- Page 58 and 59: organizuje się obozy, w trakcie kt
- Page 60 and 61: Fundacja FeminotekaWenDo to metoda
- Page 62 and 63: 60nie z rokiem 1970, w którym ten
- Page 64 and 65: Kolejnym znaczącym czynnikiem ryzy
- Page 66 and 67: • artykułów 12(1) i 16(1) oraz
- Page 68 and 69: W Polsce nie prowadzi się badań i
- Page 70 and 71: gów już 75%, farmaceutki stanowi
- Page 72 and 73: Raport na temat zdrowia kobiet w wi
- Page 74 and 75: Rozdział 6.UbóstwoIza Desperak, M
- Page 76 and 77: • wymiar czasowy - bieda może st
- Page 78 and 79: • obserwuje się zjawisko „szkl
- Page 80 and 81: tycznego przesunięcia do kategorii
- Page 82 and 83: • uruchomienie mechanizmów opiek
- Page 84 and 85: Międzynarodowa Fundacja Kobiet - o
- Page 86 and 87: wadzone przepisy sprzyjają ochroni
- Page 88 and 89: Mimo że rola biegłych psychiatró
- Page 90 and 91: Z badań przeprowadzonych pod konie
- Page 92 and 93: prawnej trwają od 2004 r. i wydaj
- Page 94: • liczba programów edukacyjnych
• czas nieodpłatnej pracy wykonywanej na rzecz osób spoza rodziny i pracy wolontariackiej;• odsetek kobiet i odsetek mężczyzn przebywających na urlopach wychowawczych.W obszarze pracy płatnej – wskaźniki segregowane ze względu na płeć:• współczynnik zatrudnienia kobiet i mężczyzn;• stopa bezrobocia kobiet i mężczyzn;• charakter zatrudnienia (najemny – rodzaj umowy, praca na własny rachunek);• czas pracy zawodowej (w podstawowym miejscu pracy, prace dodatkowe);• dochody z pracy zawodowej kobiet i mężczyzn;• odsetek kobiet i odsetek mężczyzn na stanowiskach różnego szczebla;• odsetek kobiet i odsetek mężczyzn w poszczególnych branżach gospodarki.Wnioski i rekomendacje1. W celu rozpoznania obszarów nie<strong>równości</strong> <strong>płci</strong> i monitorowania postępów polityki <strong>równości</strong>owej:• wszystkie statystyki i badania powinny uwzględniać kategorię <strong>płci</strong>, tak aby ujawniać różnicemiędzy kobietami i mężczyznami;• upowszechniane statystyki sądów pracy powinny zawierać przedmiot spraw i uwzględniaćsprawy o dyskryminację (w toku i rozstrzygnięte);• badania przeprowadzane na dużych próbach powinny obejmować kobiety i mężczyzn,a pytania w nich zadawane powinny być kierowane do obu <strong>płci</strong> bez przyjmowania stereotypowychzałożeń (np. że drugiej <strong>płci</strong> dane zjawisko nie dotyczy);• w celu monitorowania zmian należy powtarzać pytania w określonych odstępach czasu;• należy przeprowadzać badania jakościowe, aby pogłębić zrozumienie mechanizmów powstawanianiekorzystnego dla kobiet podziału pracy (zwrócić uwagę na dyskryminację, jakiejdoświadczają mężczyźni wykonujący prace „kobiece” i kobiety wykonujące prace „męskie”).2. Należy upowszechniać statystyki i wyniki badań opinii publicznej, aby nie<strong>równości</strong> <strong>płci</strong>w wykonywaniu pracy były znane opinii publicznej i uznane za problem społeczny.3. W obszarze pracy płatnej należy m.in.:• upowszechniać wśród pracodawców i osób zatrudnionych wiedzę na temat praw pracowniczychi praktyk dyskryminujących ze względu na płeć;• podnosić poziom uświadomienia stereotypów <strong>płci</strong> i ich szkodliwego wpływu zarówno napołożenie kobiet, jak i mężczyzn w zatrudnieniu;• upowszechniać wśród pracowników wiedzę o egzekwowaniu praw przez sądy pracyi wspierać osoby skarżące o dyskryminację;• uwrażliwiać organy kontrolujące rynek pracy na kwestie dyskryminacji <strong>płci</strong> (PIP, sędzióworzekających w sprawach pracy);• wprowadzić mechanizmy prawne zapobiegające dyskryminacji <strong>płci</strong> (np. widełki płac naokreślonych stanowiskach, dyskryminację pozytywną przy obsadzaniu stanowisk).4. W obszarze pracy nieodpłatnej należy m.in.:• promować wzór osobowy mężczyzny wykonującego prace także w domu i sprawującegoopiekę nad dziećmi i osobami zależnymi;• w ramach pozytywnej dyskryminacji objąć przywilejami opieki nad dzieckiem także mężczyzn(prawo do wykorzystania części urlopu macierzyńskiego wyłącznie przez ojców).5. Uznając, że za nie<strong>równości</strong> kobiet i mężczyzn w pracy odpowiadają stereotypy <strong>płci</strong> i praktykina nich oparte, należy dążyć do wyeliminowania stereotypu kobiety jako osoby pracującejnieodpłatnie i stereotypu mężczyzny wykonującego prace płatne. Należy promować wzórczłowieka – kobiety i mężczyzny – godzących role zawodowe z rolami rodzinnymi i ułatwiaćich godzenie, m.in. przez upowszechnianie elastycznych form pracy i instytucjonalnej opiekinad dziećmi, dostępnych w równym stopniu dla obu <strong>płci</strong>.44Rozdział 3