Polityka równości płci Polska 2007

Rozdział 3.PracaDanuta Duch-Krzystoszek, Natalia SarataMapa problemówWytyczne Unii Europejskiej (UE) dotyczące gender mainstreaming w Polsce nie są uwzględnianew szeroko rozumianym obszarze pracy. Brak perspektywy równości płci w tym zakresie wiążesię z następującymi problemami:• praca wykonywana nieodpłatnie w gospodarstwach domowych jest pomijana, praca zaśw gospodarstwie domowym nie jest wliczana do produktu narodowego brutto;• oszacowanie ilości czasu faktycznie poświęcanego przez kobiety i mężczyzn na pracę jestprzez to niemożliwe;• osiągnięcie równości płci w ilości czasu poświęcanego przez kobiety i mężczyzn na pracę,ilości czasu wolnego oraz w wysokości wynagrodzeń za pracę staje się przez to niemożliwe;• zakłada się tradycyjnie, że godzenie ról zawodowych i rodzinnych odnosi się wyłącznie dokobiet, co skutkuje kierowaniem działań w tym zakresie tylko do nich;• sformułowanie polityki i podjęcie działań na rzecz włączania mężczyzn w pracę w gospodarstwiedomowym staje się przy tych założeniach niemożliwe.Nierówności w obszarze pracy nieodpłatnej:• praca w gospodarstwie domowym zbudowana jest w tzw. kobiecym idiomie, co oznacza,że istnieje podział prac domowych na „kobiece” i „męskie”; gospodarstwo domowe i opiekanad dziećmi oraz osobami zależnymi rozumiana jest jako „naturalna” domena kobiet,kobiety zaś są postrzegane przede wszystkim przez swoje funkcje prokreacyjne;• stereotypy dotyczące kobiet jako matek i mężczyzn jako ojców, stereotypowy podział rólw gospodarstwie domowym jako przedłużenie stereotypów płci są w dalszym ciągu wzmacniane;• ilość czasu pracy i wartość pracy wykonywanej w gospodarstwie domowym pozostaje nierówna.Nierówności w obszarze pracy odpłatnej:• rynek pracy oparty o „męski idiom”, co oznacza, że mężczyzna jest traktowany jako pracownikuniwersalny, kobieta zaś jako tzw. pracownik podwyższonego ryzyka, postrzeganaprzede wszystkim przez swoje funkcje prokreacyjne; mężczyzna postrzegany jako głównyżywiciel rodziny;• stereotypy dotyczące kobiet i mężczyzn – pracowników jako przedłużenie stereotypów płci,leżących u podstaw dyskryminacji kobiet w zatrudnieniu;• stereotypy płci a segregacja pozioma (feminizacja zawodowa, zawody centralne i peryferyjne,„kobiece” i „męskie”) i segregacja pionowa (m.in. efekt płci: „szklany sufit”, „szklaneruchome schody”, „lepka podłoga”) na rynku pracy;• nierówności w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn jako efekt płci – gender wage gap;• różnice w aktywizacji zawodowej oraz w poziomie bezrobocia i bezrobocia długotrwałegokobiet i mężczyzn;• przedsiębiorczość kobiet jako sposób ucieczki przed bezrobociem (w tym bezrobociemdługotrwałym) i zagrożeniem bezrobociem oraz dyskryminacyjnymi praktykami w zatrudnieniu.35Praca