Polityka równości płci Polska 2007

Opis dobrych praktykSystem kwotowy koalicji SLD–UP w wyborach do Sejmu w 2001 r.Na wstępie należy wskazać, że kwota to określony procentowo (np. 30%, 40%) udział w obsadzieurzędów i stanowisk publicznych, gwarantujący grupie niedoreprezentowanej proporcjonalnąi adekwatną reprezentację w celu skorygowania istniejącej nierównowagi. Parytet oznaczarówny (50/50) udział każdej z płci w gremiach decyzyjnych. Wiele partii politycznych z krajównależących do Unii Europejskiej wprowadziło systemy kwotowe dotyczące zarówno władz partii,jak i list osób kandydujących w wyborach powszechnych. Przykładowo takie systemy wprowadziłyniemal wszystkie niemieckie partie: w CDU kobiety mają zagwarantowany 30% udział wewładzach partii i na listach wyborczych, w SPD – 40%, w Partii Zielonych i PDS – 50%. Częstostosowany jest tzw. system suwakowy, co oznacza, że, po pierwsze, partia gwarantuje np. minimum40% udział każdej z grup (kobiety, mężczyźni), po drugie nazwiska na listach są umieszczanenaprzemiennie: kobieta/mężczyzna/kobieta/mężczyzna itd.Pierwszym ugrupowaniem, które zastosowało system kwotowy w wyborach powszechnychw Polsce, była Unia Pracy. W roku 1993 jej przedstawiciele zdecydowali, że 30% miejsc na listachkandydatów do Sejmu przypadnie kobietom. W roku 2001 Unia Pracy i Sojusz Lewicy Demokratycznej,podpisując „Porozumienie o zawarciu parlamentarnej koalicji wyborczej”, postanowiły(pkt III Porozumienia) umieścić na listach kandydatów do Sejmu co najmniej 30% kobiet. Wynikałoto również z regulacji przyjętych przez SLD.SLD zagwarantował co najmniej 30% udział każdej z płci zarówno wśród osób rekomendowanychna osoby kandydujące, jak i na listach kandydatów w dokumencie „Zasady budowy listwyborczych SLD do Sejmu i Senatu”, przyjętym w 2000 r. Podobną zasadę SLD przyjął w dokumenciewyższej rangi – statucie partii. Art. 16 ust. 1 statutu SLD stanowi, iż kobiety i mężczyźnisą równomiernie reprezentowani wśród kandydatów do władz partii każdego szczebla oraz nadelegatów. Zdanie drugie ust. 1 precyzuje, że żadna z płci nie może być reprezentowana w stopniuniższym niż 30%. Na podstawie ust. 2 natomiast przepis ten jest stosowany odpowiednio do organówwładzy publicznej – wśród kandydatów do tych organów żadna z płci nie może być reprezentowanaw stopniu niższym niż 30%. Trzeba jednak podkreślić, iż realizacja tego zapisu zostałazamrożona do 2007 r. Art. 68 statutu wskazuje bowiem, iż zasada, o której mowa w art. 16 ust. 1,obowiązuje od 2007 r., od 2003 r. natomiast żadna z płci nie może być reprezentowana w stopniumniejszym niż 20%.Na listach koalicji SLD – Unia Pracy znalazło się w wyborach z 2001 r. ponad 36% kobiet,lecz w niektórych okręgach liczba ta nie sięgnęła 30% (np. elbląski, gdański). Dodatkowo wśródpierwszych 5 osób na listach koalicji kobiety stanowiły tylko 17%. Do Sejmu weszło wówczas 161posłów i 55 posłanek z tych ugrupowań (50 z SLD, 5 z Unii Pracy), co dało 25%.Parytet w Partii Zieloni 2004Partia Zieloni 2004, założona na kongresie w dniu 6–7 września 2003 r., a zarejestrowana23 lutego 2004 r., od początku opowiada się za systemem parytetowym zarówno w wyborachdo organów partii, jak i w procesie kształtowania list wyborczych w wyborach powszechnych.Przepis § 14 ust. 1 i 2 statutu partii stanowi, że członkowie/członkinie organów Partii wybieranisą przy uwzględnieniu zasady parytetu płci, a wszystkie organy partii Zieloni 2004 składająsię z parzystej liczby członków/członkiń i są obsadzane w 50% przez przedstawicieli obu płci.Z kolei ust. 7 wskazuje, że listy wyborcze tak do organów partii Zieloni 2004, jak i listy partiiw wyborach powszechnych obsadzane są naprzemiennie kobietami i mężczyznami, przy czymkobiety otrzymują na listach miejsca nieparzyste. W przypadku, gdy brakuje przedstawicielijednej z płci na przypadające im wolne miejsca na listach, bądź też nie zostali na nie wybrani,o wolnych miejscach decyduje organ ustalający listę kandydatów. Realizację zasady równegostatusu kobiet i mężczyzn w tym zakresie kontroluje jeden z organów partii – Rada Kobiet (§ 45ust. 1 statutu).W wyborach parlamentarnych 2005 r. Zieloni 2004 startowali do Sejmu z list SDPL, która nieprzekroczyła jednak progu wyborczego.Instytucjonalny mechanizm na rzecz równości kobiet i mężczyzn32W Polsce instrumenty państwa na rzecz awansu kobiet wprowadzono po raz pierwszy po konferencjiONZ ds. kobiet, która odbyła się w Nairobi w 1985 r. W roku 1986 powołano pierwszyUrząd Pełnomocnika ds. Kobiet, którego zadaniem była m.in. realizacja przygotowanego na podstawiestrategii przyjętych w Nairobi harmonogramu działań na rzecz poprawy statusu społecz-Rozdział 2