Polityka równości płci Polska 2007

nieuzyskania przez nie wystarczającej liczby głosów w swoim okręgu wyborczym. Kompozycjatych list wyraźnie wskazuje na małą wagę, jaką do równości płci i udziału kobiet w rządzeniuprzywiązuje polityczny establishment w Polsce. W roku 1997 na 10 partii i komitetów, które zgłosiłylisty krajowe, połowa nie umieściła żadnej kobiety w pierwszej dziesiątce miejsc listy krajowej,trzy – w pierwszych dwóch dziesiątkach, a zwycięskie ugrupowanie – Akcja Wyborcza Solidarność– w pierwszych trzech dziesiątkach.Skokowy wzrost liczby kandydatek na listach wyborczych nastąpił w 2001 r., co było z pewnościąkonsekwencją wprowadzenia przez trzy ugrupowania – SLD, UP oraz Unię Wolności – wewnątrzpartyjnychregulacji gwarantujących kobietom określony odsetek miejsc (30%) na listach wyborczych.I tak w wyborach parlamentarnych w 1997 r. najwięcej kobiet było na listach Unii Pracy (24,9%)i Unii Wolności (18,6%) oraz SLD (15,1%), a w 2001 r. – na listach koalicji SLD-UP kobiety stanowiłyjuż 36,16%, Unii Wolności – 31,25%. Na listach następnej w kolejności Ligi Polskich Rodzin kobietystanowiły 24,82%, Samoobrony – 20,48%, Polskiego Stronnictwa Ludowego – 19,34%, Prawa i Sprawiedliwości– 17,42%, Platformy Obywatelskiej – 17,06%, Akcji Wyborczej Solidarność – 14,71%.Wprowadzenie kwot na listach osób kandydujących wyraźnie przyczyniło się do wzrostu odsetkakobiet w parlamencie, z tego też powodu szerzej omówimy ten temat w podrozdziale „Dobrepraktyki”.Udział kobiet w samorządachW pierwszych wyborach do rad lokalnych przeprowadzonych po demokratycznych przemianach,w maju 1990 r., kobiety stanowiły 15% kandydujących osób. W efekcie tych wyborówkobiety uzyskały 11% mandatów radnych. Po kolejnych wyborach odsetek kobiet wśród radnychwzrastał, nie jest to jednak tendencja stała – obniżył się ponownie w 1998 r. Na poziomie lokalnymwzrost liczby wybranych kobiet nastąpił ponownie w wyniku wyborów w 2002 r. (18%), a następniew 2006 r. (20 %).Tabela 2.4. Kobiety w samorządach lokalnych po 1989 r.Rok Kobiety w radach (w %)1990 111994 181998 162002 182006 20W samorządach lokalnych mamy do czynienia nie tylko z niską liczbą kobiet, ale także z klasycznąpiramidą – im niższy szczebel samorządowy, tym więcej znajdujemy tam kobiet, im wyższy,tym kobiet jest mniej.Tabela 2.5. Kobiety w samorządach poszczególnych szczebli (w %)Poziom samorządowy 1998 2002Sejmik wojewódzki 11 14Rada powiatu 15 16Rada gminy 16 18Wójt, burmistrz, prezydent miasta (nie wybierano bezpośrednio) 7 (wójt i burmistrz) i 2 (prezydent)W wyborach do samorządu w 2006 r. kobiety stanowiły 28,66% kandydatów, zaś wśród kandydatówna wójtów, burmistrzów i prezydentów miast – 11,87%. Po wyborach odsetek kobietw samorządach wzrósł (do 20%), a szczegółowa analiza wyników wyborów pokazuje, że kobietymają największe szanse w dużych miastach – w radach w poszczególnych dzielnicach Warszawyuzyskały najwyższy odsetek, znacznie wyższy niż w jakichkolwiek innych wybieranych gremiachdecyzyjnych.Tabela 2.6. Kobiety w radach i sejmikach po wyborach w 2006 r.Szczebel Kobiety Mężczyźni Łącznie Odsetek kobietMiasta na prawach powiatów 338 1369 1707 19,80Gminy pow. 20 tys. mieszkańców 1071 4495 5566 19,24Gminy do 20 tys. 6980 25 284 32 264 21,6326Rozdział 2