Polityka równości płci Polska 2007

za powiązań między wydatkami budżetowymi a ich wpływem na sposób spędzania czasuprzez członków gospodarstw domowych. Ograniczanie niektórych wydatków budżetowychmoże w nierówny sposób wpływać na kobiety i mężczyzn, zwiększając np. czas poświęcanyna nieodpłatną pracę opiekuńczą, jeśli tnie się wydatki na instytucje opiekuńcze dla dziecioraz osób chorych, niepełnosprawnych i starszych;• średniookresową ekonomiczną politykę nacechowaną wrażliwością na relacje płci. Ostatecznymcelem genderowej analizy budżetów rządowych jest wbudowanie zmiennychokreślających relacje płci do modeli, na których opiera się średnioterminowe planowaniewydatków publicznych. Można tego dokonać za pomocą agregacji zmiennych ze względuna płeć lub przez dodanie nowych zmiennych, np. reprezentujących nieodpłatną pracęopiekuńczą;• sprawozdanie z budżetowania pod kątem płci. Jest to raport przygotowany przez rząd lubjego agendy, który analizuje budżet pod kątem jego implikacji dla równości płci. W tymcelu w raporcie można wykorzystać wymienione wcześniej sposoby i instrumenty lub ichkompilację.Budżet ponadto powinien być pisany językiem zrozumiałym dla przeciętnego obywatelai przed zatwierdzeniem poddawany społecznej konsultacji, np. za pośrednictwem strony internetowejMinisterstwa Finansów, tak by każdy obywatel i obywatelka, ekspert czy ekspertka, mogli sięwypowiedzieć na jego temat. Jednocześnie wszyscy parlamentarzyści powinni otrzymać broszuręinformującą o tym, na czym polega równościowe podejście do tworzenia budżetu państwa.Niektóre kraje wprowadziły do swoich budżetów tabele dotyczące kobiet i prezentują je bądźw postaci oddzielnego dokumentu (m.in. Australia ma budżet kobiet, a Francja – „żółte strony”),bądź jako część budżetu państwa. Przedstawiciele organizacji kobiecych i eksperci ds. równości sązapraszani do prac nad budżetem (np. w Wielkiej Brytanii istnieje specjalna Grupa Kobiet ds. Budżetu,która ocenia założenia strategiczne rządu znajdujące odzwierciedlenie w budżecie). Prowadzonesą szkolenia, seminaria i konferencje dla pracowników ministerstw w celu uwrażliwieniana problemy równości płci, a z myślą o parlamentarzystach wydawane są publikacje zawierająceanalizy budżetowe z punktu widzenia relacji płci. W Polsce tego typu analizy na poziomie administracjicentralnej nie są przeprowadzane. Wzorem niektórych krajów wskazane jest wprowadzeniedo statystyk narodowych informacji o wartości nieodpłatnej pracy domowej, czy to w postacizaznaczonych innym kolorem stron, czy też w postaci oddzielnych tabel. Służy to uwidocznieniuwkładu kobiet i mężczyzn w rozwój ekonomiczny kraju.Polityka makroekonomiczna państwa powinna zmierzać w kierunku sprzyjania aktywnościzawodowej wszystkich obywateli i obywatelek. Realizacji takiej polityki służą rozwiązania ułatwiającełączenie obowiązków rodzinnych i zawodowych przez kobiety i mężczyzn, m.in. rozwójopieki przedszkolnej i jej finansowanie. Jej zaprzeczeniem jest wprowadzanie bezpośrednich i jednorazowychzasiłków w rodzaju „becikowego”. Utrzymywanie podatków pośrednich na niskimpoziomie oraz system podatkowy zachęcający pracodawców do tworzenia nowych miejsc pracyto także rozwiązania, które w efekcie wpływają na wyższą aktywność zawodową tak kobiet, jaki mężczyzn.Warte rozważenia jest również zwiększenie płac w sektorach sfeminizowanych, a tym samymspowodowanie, aby kobiety w większym stopniu partycypowały w korzyściach związanych zewzrostem gospodarczym. Docenienie pracy nauczycieli, lekarzy, pielęgniarek będzie sprzyjałozerwaniu z niedobrą praktyką postrzegania pracy kobiet jako ogólnie mniej wartej niż praca mężczyznoraz przyciąganiu do tych zawodów mężczyzn (równe proporcje płci w każdym miejscupracy sprzyjają wyższej wydajności). Będzie to także służyło wyrównywaniu siły nabywczej kobieti mężczyzn, a w dłuższej perspektywie przyczyni się do rozwoju kapitału ludzkiego i społeczeństwawiedzy.W związku z liberalizacją handlu należy prowadzić badania nad tymi sektorami, które w szczególnościna tym tracą. Z dotychczasowych analiz wynika, że takim sektorem jest w Polsce np.przemysł lekki, w tym odzieżowy, gdzie w zdecydowanej większości pracowały i nadal pracująkobiety. Trzeba obserwować, jakie są warunki pracy i płacy w tych sektorach i ewentualnie przeciwdziałaćekonomicznemu wykorzystywaniu pracowników, wprowadzając zasiłki wyrównawczedla tych, którzy z powodu liberalizacji i utrzymywania się niskich cen towarów tracą najwięcejw stosunku do wskaźnika ubóstwa relatywnego.Opis dobrych praktyk18W ostatniej dekadzie wyraźnie wzrosła liczba państw, w których przeprowadzane są analizybudżetów krajowych i lokalnych (samorządowych) pod kątem ich wpływu na sytuację kobietRozdział 1