Polityka równości płci Polska 2007

Polityka w resorcie Obrony Narodowej pod kątem równości płciPrzegląd działań polityki prowadzonej przez MON pod względem równości płciProwadzona dotychczas polityka odzwierciedla perspektywę płci, dowodem czego są zmianydokonane w Ustawie o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, które doprowadziły do usunięciadyskryminującego kobiety zapisu pełnienia służby wojskowej tylko do osiągnięcia 50 roku życiai wprowadzenia w jego miejsce zapisu zrównującego wiek emerytalny kobiet i mężczyzn w wojsku.Prowadzone w przeszłości przez Wojskowe Biuro Badań Społecznych (WBBS) oraz CentrumBadania Opinii Społecznej (CBOS) badania środowiska kobiet były źródłem informowania społeczeństwana ten temat. Przygotowywane dla Biura Kobiet w NATO roczne Raporty Narodowe uwzględniająceprzegląd polityki i działań podjętych w SZ każdego z państw sojuszu były przedmiotem konsultacjiw resorcie, na podstawie których podejmowano określone działania organizacyjne lub prawnew celu poprawy sytuacji kobiet żołnierzy. Rokrocznie Ministrowi Obrony Narodowej przedstawianybył raport na temat wojskowej służby kobiet wraz z wypracowanymi wnioskami, które zwykle byłyakceptowane i wytyczały kierunki działań w obszarze służby wojskowej kobiet.136Równość płci jako priorytet polityki w tworzonej polityce resortu ONuwzględniającej perspektywę płciDo roku 1999 można było obserwować tylko nieliczne elementy polityki równościowej w resorcieObrony Narodowej, których wyrazem była obecność kobiet żołnierzy w armii. Nie była tojednak polityka spójna i długotrwała i dopiero wymogi członkostwa w Sojuszu Północnoatlantyckimstworzyły potrzebę nowego spojrzenia na możliwości służby wojskowej kobiet. Zobowiązaniado osiągnięcia określonych standardów sojuszu wymagały większej rekrutacji kobiet,a tym samym zwiększenia udziału kobiet w korpusach kadry zawodowej. Równość płci stała sięnie tylko obowiązującym w sojuszu standardem, ale także jednym z ważniejszych priorytetówrealizowanej polityki.Minister ON w ramach dochodzenia do tych standardów umożliwił kobietom naukę w szkołachwojskowych, co było zbieżne z zobowiązaniami resortu nałożonymi przez Rząd RP w kwietniu1997 r. dokumentem „Krajowy Program Działań na rzecz Kobiet” do stworzenia warunkóworganizacyjno-prawnych zapewniających kobietom i mężczyznom równy dostęp do nauki w szkolnictwiewojskowym. Ponadto w 1999 r. Minister umożliwił powstanie Rady ds. Kobiet w SZ RPjako organu opiniodawczo-doradczego w sprawach wojskowej służby zdrowia, która monitorowałasprawy kobiet żołnierzy i pod kierunkiem Departamentu Społeczno-Wychowawczego zgłaszałapropozycje potrzebnych uregulowań w celu optymalizacji wojskowej służby kobiet. Rada ds.Kobiet współpracowała z Parlamentarną Grupą Kobiet, Pełnomocnikiem ds. Równego StatusuKobiet i Mężczyzn na miarę swoich możliwości prawnych i organizacyjnych.Utworzenie stanowiska głównego specjalisty ds. wojskowej służby kobiet w 2004 r. w DepartamencieKadr i Szkolnictwa Wojskowego pozwoliło stworzyć ramy instytucjonalno-prawne do rzetelnegomonitoringu równouprawnienia kobiet w armii. Przekształcenie tego stanowiska w urządPełnomocnika Ministra Obrony Narodowej ds. Wojskowej Służby Kobiet (w 2006 r.) jest wyrazemnadania większej rangi sprawom równouprawnienia w resorcie, potwierdza większą akceptacjędla obecności kobiet w resorcie w różnych nowych rolach, a powierzenie tego stanowiska kobieciejest przejawem zaufania do służby kobiet.Osiągnięcia blisko tysiąca kobiet służących w armii po 18 latach zmian w wojskowej służbiekobiet nie można nazwać spektakularnym sukcesem. Miało na to wpływ kilka czynników, m.in. prowadzonaod kilkunastu lat reorganizacja armii połączona z redukcją kadr i przebudową korpusów,a także zmiany w systemie szkolnictwa wojskowego. Kobiety stanowią niewielki procent wśród podchorążychi elewów na uczelniach wojskowych z powodu niewielkich naborów do wojska.Niewątpliwym sukcesem, jaki należy odnotować, jest poszerzenie obszaru stanowisk dostępnychdla kobiet i zwiększenie liczby kobiet w różnych specjalnościach wojskowych wcześniej dlanich niedostępnych, dzięki umożliwieniu kobietom uzyskania wykształcenia wojskowego. Dużymsukcesem wydaje się zrównanie wieku obligatoryjnego zwolnienia kobiet i mężczyzn z zawodowejsłużby wojskowej (60 lat), objęcie przez pierwsze kobiety funkcji dowódczych po ukończeniu szkółwojskowych. Rosnące możliwości udziału kobiet w misjach poza granicami kraju także należypostrzegać w kategorii sukcesu.Pozytywnie odebrany został wdrażany od 2005 r. ogólnoresortowy projekt edukacji równouprawnieniakobiet i mężczyzn w zakresie kształcenia kadr Wojska Polskiego pod nazwą „Koedukacyjnaarmia”.Do niepowodzeń należy zaliczyć brak uregulowań dotyczących urlopów wychowawczych dlażołnierzy mężczyzn i kobiet służących w wojsku, a także brak pakietu uprawnień związanych z macierzyństwemi opieką nad małym dzieckiem w związku z koniecznością sprawowania opieki. Dotychczasowapraktyka wskazuje na braki w tym obszarze i potrzeby dostosowania prawa do potrzebRozdział 11