Polityka równości płci Polska 2007

Opis obszaru polityki obronnej w odniesieniu do równości płciNajważniejsze problemy w odniesieniu do równości płcii Ministerstwa Obrony NarodowejNiezbędnym instrumentem w procesie demokracji i demokratyzacji życia społecznego jestrównouprawnienie płci. Stało się ono jednym z elementarnych standardów Sojuszu Północno--atlantyckiego, do którego Polska wstąpiła w 1999 r. Obecność kobiet aktualnie pełniących służbęwojskową w polskiej armii datuje się jednak od 1988 r., ale na zasadzie wyjątkowości. Dopierowejście Polski do NATO otworzyło kobietom nowe możliwości w armii. Współczesna armia musigwarantować obydwu płciom równe traktowanie. We wszystkich armiach, zarówno NATO, jaki Unii Europejskiej, kobiety mają zagwarantowane równe prawa i równe szanse rekrutacji do SiłZbrojnych, dostępu do edukacji wojskowej, szkolenia, udziału w treningach, możliwości rozwojukariery wojskowej, udziału w misjach oraz dostępu do różnych stanowisk wojskowych. Tak jaki w innych armiach NATO, tak i w Polsce zawodowa służba wojskowa kobiet jest dobrowolna.Kobiety są obecne nie tylko w armii, ale też w innych służbach mundurowych: w policji, strażygranicznej, straży pożarnej. Potrzeba zwiększenia udziału i roli kobiet w obronności wynika nietylko z wymogów prawa międzynarodowego, ale także z Konstytucji RP oraz postępującej demokratyzacjiżycia w Polsce.Reprezentacja kobiet w Siłach Zbrojnych RPWedług danych Departamentu Kadr Ministerstwa Obrony Narodowej (MON) w Siłach ZbrojnychRzeczypospolitej Polskiej (SZ RP) służbę wojskową na dzień 31 grudnia 2006 r. pełniło 991kobiet, co stanowi najwyższą liczbę kobiet w powojennej historii polskiej armii, z czego zawodowąsłużbę wojskową pełniły 782 kobiety (1% żołnierzy zawodowych), natomiast 209 kobiet pełniło służbękandydacką w szkołach wojskowych różnego szczebla. W Polsce kobiety praktycznie służą wewszystkich rodzajach Sił Zbrojnych: Wojskach Lądowych, Siłach Powietrznych, Marynarce Wojennejoraz w strukturach organizacyjnych sił specjalnych. Służą w każdym z trzech korpusów kadryzawodowej: szeregowych, podoficerów i oficerów, a także poza resortem Obrony Narodowej.Pierwsze kobiety były przyjmowane (głównie do korpusu medycznego) na zasadach szczególnych,tzn. nie musiały mieć przeszkolenia wojskowego, wystarczało tylko cywilne wykształceniepotrzebne na określonym stanowisku. Po przyjęciu do wojska były one promowane na pierwszystopień oficerski i odbywały konieczne przeszkolenie wojskowe w jednostce. Od roku 1999 rozszerzonoprocedurę powoływania kobiet do wojska o możliwość ich wstępowania do uczelniwojskowych. Odtąd kobiety mogą uczyć się w szkołach podoficerskich, oficerskich i akademiachwojskowych, a tym samym zdobywać nowe specjalności wojskowe, dostępne wcześniej tylkomężczyznom. Od 1999 r. rekrutacja kobiet do wojska odbywa się w ramach ogłaszanego co rokuw decyzji Ministra Obrony Narodowej limitu naboru kandydatów do szkół wojskowych bez wskazywaniaparytetu kobiet i mężczyzn.Szkolenie kobiet do służby wojskowej odbywa się w systemie koedukacyjnym. Kryteria i wymaganiaw zakresie różnych form szkolenia odnoszące się do obu płci w służbie zawodowej i kandydackiejzasadniczo się nie różnią. Zróżnicowanie dotyczy tylko wymogów w stosunku do sprawności fizycznej.Testy ze sprawności fizycznej dla kobiet i mężczyzn różnicują kryteria ocen (np. dla kobiet i mężczyznsą te same zadania, ale różne limity czasowe/ilościowe na ich wykonanie). Normy sprawnościfizycznej dostosowane są do płci, ale także wieku oraz rodzaju wykonywanej służby w wojsku.Kobiety tak samo jak mężczyźni uczestniczą we wszelkiego rodzaju szkoleniach, warsztatach,ćwiczeniach na poligonach, treningach w kraju i za granicą. Mogą podejmować studia w systemiecywilnym lub wojskowym, korzystać z form kształcenia podyplomowego, robić specjalizacje i karieręnaukową. Jednak ścieżka kariery zawodowej kobiety żołnierza zwykle zostaje przerwana najakiś czas z powodu macierzyństwa.Od ponad dwu dekad ruch kobiecy sugeruje, że podleganie i uleganie stereotypom ról płciowychjest własnym samoograniczeniem się, tłumieniem własnych potrzeb i możliwości. Naczelnymzadaniem staje się wobec tych postaw i standardów międzynarodowych integracja obu płci,która ma wskazać wspólne cele, wartości i wspólną przestrzeń do współpracy, także w armii.Płeć a konflikty zbrojne i wojnyW czasie konfliktów zbrojnych role kobiet i mężczyzn są zróżnicowane, ale to kobiety są szczególnienarażone na przemoc seksualną i gwałt, które są traktowane jako szczególny rodzaj broniwojennej i narzędzie ludobójstwa. W organizowanych operacjach reagowania kryzysowego wśródzasadniczych form przemocy i wykorzystywania seksualnego najczęściej obserwuje się prostytucjęi handel ludźmi, zwłaszcza kobietami i dziećmi. W trakcie działań wojennych mężczyźniw mniejszym stopniu stają się ofiarami przemocy i gwałtów.131Polityka obronna