Polityka równości płci Polska 2007

Na studiach doktoranckich w dziedzinie nauk leśnych w 2000 r. było 136 osób, w tym 41 kobiet.W kolejnych latach liczba uczestników i uczestniczek mieściła się w granicach 170 do 208osób. Kobiety stanowiły z reguły około 30% studiujących na Wydziałach Leśnych trzech uczelni:Akademii Rolniczej w Krakowie, Akademii Rolniczej w Poznaniu i SGGW w Warszawie. Liczbaotwartych przewodów doktorskich wahała się w tych latach między 22 a 76, z czego 1/3 stanowiłykobiety. Po ostatnim roku studiów doktoranckich bez obrony pracy pozostawała mniejszaliczba kobiet niż mężczyzn. Ci stanowili od 70 do blisko 90% tych, którzy zwlekają z obroną pracydoktorskiej. Stopnie doktora w dziedzinie nauk leśnych w kolejnych latach od 2000 do 2005otrzymało odpowiednio: 32, 30, 35, 42, 63, 28 osób. Odsetek kobiet w tych liczbach doktoratówwynosił odpowiednio: 19, 23, 26, 17, 27, 25%.Inaczej przedstawia się promocja kadr na dalszych etapach rozwoju naukowego. Stopnie doktorahabilitowanego w latach 2000–2005 ogółem uzyskało odpowiednio: 10, 6, 14, 7, 6, 11 osób,i w tym odpowiednio: 2, 0, 2, 1, 1, 0 kobiet. Jeszcze gorzej przedstawia się sytuacja na ostatnimetapie kariery naukowej, uzyskania tytułu naukowego profesora nadawanego w dziedzinie naukleśnych. Łącznie w latach 2000–2005 nadano 41 tytułów profesora nauk leśnych. W tej grupieznalazło się jedynie 5 kobiet.Aktywność kobiet leśników w gremiach społecznych można ocenić na podstawie ich obecnościw jednym z najstarszych stowarzyszeń, działającym od 1882 r., Polskim Towarzystwie Leśnym (PTL).Regionalne zróżnicowanie aktywności kobiet jest bardzo wyraźne. Najmniej członkiń ma OddziałTerenowy PTL w Zielonej Górze, gdzie stanowią one niespełna 3,7% liczby członków. W WarszawskimOddziale PTL kobiety stanowią najwyższy odsetek członków PTL – ponad 22%. Jest to wartośćdwukrotnie wyższa od średniej krajowej ocenianej dla wszystkich 20 oddziałów terenowych.Rola kobiet jako kreatorek dobrostanu rodziny. Wykorzystanie środowiskaprzez ludność miejscowąRola kobiet w kształtowaniu sposobów korzystania ze środowiska, zwłaszcza w odniesieniu dospołeczności lokalnych staje się coraz bardziej widoczna. Priorytet ekonomiczny został aktualnie zastąpionyuwarunkowaniami społecznymi ze szczególnym naciskiem kładzionym na tworzenie stanowiskpracy, wspieranie budżetów samorządów lokalnych przez rozwijanie i udostępnianie lasów dla edukacjiw zakresie środowiska i jego ochrony, turystyki kwalifikowanej, łowiectwa, miejsca różnorodnychusług (m.in. agroturystyka, usługi hotelarskie, zakwaterowanie, mała gastronomia dla obsługi turystówi myśliwych, zbiór runa leśnego, pszczelarstwo, udostępnianie tańszego drewna opałowego).Duże znaczenie lasów na terenach turystycznie atrakcyjnych wiąże się z podtrzymaniem i rozwijaniemwalorów przyrodniczych podwyższających zainteresowanie turystów danym terenem.Budowane i utrzymywane ścieżki dydaktyczne, pola biwakowe, parkingi leśne lub miejsca postojupojazdów to obiekty zwiększające presję turystów, a co za tym idzie, korzystanie z usług oferowanychprzez miejscową ludność, w tym często kobiety. Istnieje wiele przykładów dobrej współpracyleśników z gminami w zakresie edukacji, wspólnych inwestycji, a także udziału w tworzeniu planówrozwoju regionalnego.Prace leśne wykonywane są przez prywatne firmy (Zakłady Usług Leśnych, ZUL) rekrutująceswoich pracowników spośród byłych robotników leśnych, mieszkających w najbliższej okolicy lasów.Właściciele większości z tych firm to mężczyźni. Kobiety bardzo rzadko są decydentami w prywatnychfirmach działających na rzecz leśnictwa, a nawet jeśli figurują jako przedsiębiorczynie, toczęsto są po prostu współwłaścicielkami firmy rodzinnej wraz z mężem, kreatorkami działalnościgospodarczej. Nowo zakładane przedsiębiorstwa leśne w głównej mierze zatrudniają mężczyzn.W praktyce jedyna możliwość zatrudnienia kobiet w firmach prywatnych (ZUL) dotyczy zadań z zakresuprac szkółkarskich. Niespełna 4,5% właścicieli firm działających na rzecz leśnictwa w początkachprywatyzacji (ZUL) stanowiły kobiety. Aktualnie udział ten jest znacząco mniejszy.Badania prowadzone w latach 2004–2006 pozwalają stwierdzić, że dla większości respondenteklas stanowi poważne źródło dodatkowego dochodu, podnoszącego standard życia rodziny.Jednocześnie umożliwia uzupełnianie istotnych dla zdrowego żywienia produktów odżywczych(owoce, grzyby, zioła, przyprawy). Dodatkowy dochód płynący ze sprzedaży owoców runa leśnegomoże stanowić nawet blisko 1/3 całkowitego dochodu rodzin wiejskich. Kobiety włączają w tegotypu działania swoje rodziny. Angażowane do pomocy są przede wszystkim dzieci. Mężczyźni bardzorzadko uczestniczą w takim sposobie korzystania ze środowiska.Kobiety rejestrują wagę wpływu zbieraczy runa leśnego na jego trwałość i utrzymanie dla przyszłychpokoleń. Więcej niż połowa respondentek spotyka się w swoich kontaktach z lasem z przykładaminiszczenia środowiska. Ponieważ w przypadku blisko 40% badanych rodzin korzystaniez lasu i środowiska naturalnego wpływa istotnie na poprawę warunków życia (dodatkowy dochód,zdrowa żywność, urozmaicenie posiłków), kobiety zwracają uwagę na potrzebę ochrony trwałościzasobów środowiska. Kobiety reprezentujące lokalne społeczności w największej mierze wpływająna podejście młodego pokolenia do kwestii ochrony środowiska i jego zasobów 5.5Por.: www.undp.org.pl/panel/pliki_raporty/pekin.doc123Ochrona środowiska i zrównoważony rozwój