Rozdział 9. Środki masowego przekazu 1Izabela Kowalczyk, Joanna Piotrowska, Edyta ZierkiewiczMapa problemówNieuwzględnianie gender mainstreaming w mediach:• brak badań/monitoringu w Polsce na temat stanu <strong>równości</strong> <strong>płci</strong> w mediach (prowadzone sąjedynie badania dotyczące konkretnych przypadków, np. akcji medialnych);• brak rozwiązań instytucjonalnych, formalnych związanych z wprowadzaniem i realizowaniemzasady <strong>równości</strong> <strong>płci</strong> w mediach;• brak polityki <strong>równości</strong> w polityce kadrowej mediów;• brak programów dydaktycznych uwzględniających problematykę <strong>równości</strong> kobiet i mężczyznna studiach dziennikarskich;• nieuwzględnianie wytycznych Unii Europejskiej (UE) dotyczących gender mainstreaming(GM) w mediach wpływa na uznawanie tematów związanych z kobietami i z równouprawnieniem<strong>płci</strong> za drugorzędne;• w mediach informacyjnych podejmowane są głównie tzw. tematy „neutralne”, czyli polityczno-gospodarcze,w których nie uwzględnienia się perspektywy <strong>równości</strong>owej.Stosunek mediów do równouprawnienia:• orientacja ideologiczna mediów a uznawanie lub ignorowanie kwestii równouprawnienia;• utożsamianie problemów kobiet z tematyką społeczną;• tematy „kobiece” i „męskie” traktowane jako jakościowo różne;• tematy związane z problematyką <strong>płci</strong>, równouprawnieniem oraz zapobieganiem przemocy,które pojawiają się w mediach to głównie: przemoc w rodzinie, molestowanie seksualne,kobiety w polityce, równouprawnienie w pracy, „szklany sufit”, kobiety w życiu publicznym,partnerstwo, mężczyźni a prace domowe;• gettoizacja problemów kobiet i mniejszości społecznych (np. w dodatkach do najważniejszychdzienników, w specjalnych rubrykach kobiecych w portalach informacyjnych);• marginalizacja problemów mniejszości: seksualnych, osób starszych, niepełnosprawnych,które dla kobiet z tych grup są często większe niż dla mężczyzn;• przedstawianie kobiet jako ofiar przemocy bezpośredniej i symbolicznej w prasie i reklamie;• negatywne przedstawianie feministek i akcji feministycznych;• dezawuowanie polityki <strong>równości</strong>owej w innych krajach UE.Język jako narzędzie dyskryminacji i jako narzędzie równouprawnienia:• wiktymizacja kobiet przez język; sposoby pisania o dyskryminacji oraz o ofiarach przemocy;• język wrażliwy na płeć w prasie i reklamie – jednak wciąż występują braki w języku; niechęćdo korzystania z możliwości słowotwórczych języka polskiego (np. kobiece nazwyzawodów i stanowisk);• ideologizacja języka – dość powszechne używanie przez przedstawicieli i przedstawicielkimediów zwrotów dyskryminujących (np. nie mówi się o płodzie, tylko o dziecku poczętym, niemówi się o <strong>równości</strong> gejów i lesbijek, tylko negatywnie o promocji homoseksualizmu itp.);• rzadszy głos kobiet ekspertek w mediach; częsta polaryzacja stanowisk, czyli wzmacnianieróżnicy <strong>płci</strong> – przez to znikają inne różnice, jak np. głosy osób niepełnosprawnych, osóbstarszych oraz osób homoseksualnych.1Dziękujemy Hannie Samson za przeprowadzenie monitoringu stacji radiowych i opisanie jego wyników na potrzeby tegoraportu.108Rozdział 9
Współpraca mediów i organizacji pozarządowych działającychna rzecz równouprawnienia:• rola organizacji pozarządowych w rozpowszechnianiu wytycznych UE związanych z GMw obszarze mediów (szkolenia, akcje, podręczniki);• „edukacja pośrednia” – organizowanie przez organizacje pozarządowe akcji, manifestacji,konferencji na temat polityki <strong>równości</strong>owej i wytycznych na rzecz jej rozwoju dla wszystkichkrajów członkowskich UE; wpływ tych akcji na zainteresowanie mediów.Rozwiązania prawne:• w Ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji istnieje zapis: „Audycje lub inneprzekazy nie mogą propagować działań sprzecznych z prawem, z polską racją stanu orazpostaw i poglądów sprzecznych z moralnością i dobrem społecznym, w szczególności niemogą zawierać treści dyskryminujących ze względu na rasę, płeć lub narodowość” (art. 18,ust. 1); nie uwzględniono tu wieku, orientacji seksualnej i niepełnosprawności;• rada etyki mediów/monitoringu mediów, KRRiTV – brak perspektywy <strong>równości</strong>owej w ichdziałaniach i zadaniach;• w misji KRRiTV znajduje się zapis: „Do zadań publicznej radiofonii i telewizji, wynikającychz realizacji misji, o której mowa w ust. 1, należy w szczególności: 6) respektowaćchrześcijański system wartości, za podstawę przyjmując uniwersalne zasady etyki;7) służyć umacnianiu rodziny, 7a) służyć kształtowaniu postaw prozdrowotnych; 8) służyćzwalczaniu patologii społecznych”; brak natomiast zapisu o przestrzeganiu zasad niedyskryminowaniaze względu na płeć, wiek, orientację seksualną itp.;• brak realizacji Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznegoi o wolontariacie za pośrednictwem mediów publicznych, m.in. dotyczącej udostępnieniabezpłatnego czasu antenowego dla organizacji posiadających status pożytku publicznego(art. 23a. Ustawy o radiofonii i telewizji).Reklamy jako źródło stereotypizacji:• reklamy – powolne zmiany, ale wciąż powielanie stereotypów; przedstawianie kobietzajętych głównie czynnościami domowymi; głos ekspertów o wiele częściej jest głosemmęskim; uprzedmiotowienie kobiet w reklamach, m.in. przez seksualizację kobiecych ciał(w dużo mniejszym stopniu dotyczy to mężczyzn);• reklamy społeczne – najbardziej widoczny przykład podejmowanych w Polsce działań narzecz <strong>równości</strong> <strong>płci</strong> oraz uwrażliwiania na kwestie <strong>płci</strong> (np. ogólnopolska kampania społeczna„Czas na równe traktowanie” zainicjowana przez Pełnomocnika Rządu ds. RównegoStatusu Kobiet i Mężczyzn Magdalenę Środę, 2005);• rozwiązania prawne – w ustawie o radiofonii i telewizji w art. 16b ust. 3 zapisano: „Reklamanie może: 1) naruszać godności ludzkiej; 2) zawierać treści dyskryminujących ze względuna rasę, płeć lub narodowość; 3) ranić przekonań religijnych lub politycznych”; brakujetu uwzględnienia orientacji seksualnych, wieku i niepełnosprawności.Internet – medium oddolnego praktykowania <strong>równości</strong>?• Internet – na ile kobiety są aktywnymi użytkowniczkami Internetu?; podział treści na „kobiece”i „męskie” (portale informacyjne); szara strefa pornografii;• Internet jest miejscem stosunkowo dużej aktywności osób dotychczas biernych i niewidocznych(strony kobiece, feministyczne, mężczyźni-feminiści, strony LGBT; feministyczneksięgarnie, grupy dyskusyjne, pisma internetowe itp.)• w strategii państwa polskiego w dziedzinie mediów elektronicznych na lata 2005–2020brak jakiejkolwiek wzmianki na temat kwestii przestrzegania lub wprowadzania zasadrównouprawnienia kobiet i mężczyzn.109Środki masowego przekazu
- Page 1:
Politykarówności płciPolska 2007
- Page 4 and 5:
Wydawca:Fundacja „Fundusz Współ
- Page 6 and 7:
Rozdział 3. Praca 35Danuta Duch-Kr
- Page 8 and 9:
Wnioski i rekomendacje ............
- Page 10 and 11:
8Spis treści
- Page 12 and 13:
PrzedmowaBożena Chołuj, Marta Raw
- Page 14 and 15:
Równość płci do dzisiaj nie jes
- Page 16 and 17:
W tym rozdziale szczególna uwaga z
- Page 18 and 19:
Ważnym czynnikiem determinującym
- Page 20 and 21:
za powiązań między wydatkami bud
- Page 22 and 23:
zawodową emerytek - chodzi tu o in
- Page 24 and 25:
Punkty odniesieniaStowarzyszenie Ws
- Page 26 and 27:
Rozdział 2.Rządy i uczestnictwoMa
- Page 28 and 29:
nieuzyskania przez nie wystarczają
- Page 30 and 31:
• Ogólnopolskie Porozumienie Zwi
- Page 32 and 33:
sceny politycznej oznacza w praktyc
- Page 34 and 35:
Opis dobrych praktykSystem kwotowy
- Page 36 and 37:
W roku 1997 Parlamentarna Grupa Kob
- Page 38 and 39:
Opis sektora pracy z perspektywy r
- Page 40 and 41:
Tabela 3.1. Wybrane mierniki aktywn
- Page 42 and 43:
wynagrodzenie kobiet stanowi zaledw
- Page 44 and 45:
Stosowanie prawa pracyKontrolę nad
- Page 46 and 47:
• czas nieodpłatnej pracy wykony
- Page 48 and 49:
Rodziny i Praw Kobiet - w obszarze
- Page 50 and 51:
Rozdział 4.EdukacjaMagdalena Środ
- Page 52 and 53:
że należą oni do pokolenia, któ
- Page 54 and 55:
Wolność kobiet - w oczach autoró
- Page 56 and 57:
Dodatkowo:• ankiety pozwalające
- Page 58 and 59:
organizuje się obozy, w trakcie kt
- Page 60 and 61: Fundacja FeminotekaWenDo to metoda
- Page 62 and 63: 60nie z rokiem 1970, w którym ten
- Page 64 and 65: Kolejnym znaczącym czynnikiem ryzy
- Page 66 and 67: • artykułów 12(1) i 16(1) oraz
- Page 68 and 69: W Polsce nie prowadzi się badań i
- Page 70 and 71: gów już 75%, farmaceutki stanowi
- Page 72 and 73: Raport na temat zdrowia kobiet w wi
- Page 74 and 75: Rozdział 6.UbóstwoIza Desperak, M
- Page 76 and 77: • wymiar czasowy - bieda może st
- Page 78 and 79: • obserwuje się zjawisko „szkl
- Page 80 and 81: tycznego przesunięcia do kategorii
- Page 82 and 83: • uruchomienie mechanizmów opiek
- Page 84 and 85: Międzynarodowa Fundacja Kobiet - o
- Page 86 and 87: wadzone przepisy sprzyjają ochroni
- Page 88 and 89: Mimo że rola biegłych psychiatró
- Page 90 and 91: Z badań przeprowadzonych pod konie
- Page 92 and 93: prawnej trwają od 2004 r. i wydaj
- Page 94: • liczba programów edukacyjnych
- Page 97 and 98: Prawo do życia prywatnego i rodzin
- Page 99 and 100: Rozdział 8. Nauka, badania i nowe
- Page 101 and 102: odzaju i roku studiów, według wie
- Page 103 and 104: W dotychczasowych dokumentach zwią
- Page 105 and 106: • liczba i/lub proporcja kobiet i
- Page 107 and 108: Komisja złożona z wybitnych autor
- Page 109: Przydatne strony wwwhttp://equal.ws
- Page 113 and 114: Gender meanstreaming a ideologiczne
- Page 115 and 116: ez względu na tematykę, są to m
- Page 117 and 118: Wskaźniki polityki równości płc
- Page 119 and 120: organizacja ta przeprowadziła akcj
- Page 121 and 122: Warsztaty „Redakcja Równości”
- Page 123 and 124: Trzeciej Ministerialnej Konferencji
- Page 125 and 126: Na studiach doktoranckich w dziedzi
- Page 127 and 128: Jako niepowodzenie należy potrakto
- Page 129 and 130: Wskaźniki polityki równości płc
- Page 131 and 132: Winnica, Pokrzywnica i Zatory reali
- Page 133 and 134: Opis obszaru polityki obronnej w od
- Page 135 and 136: Realizowany w resorcie Program prze
- Page 137 and 138: Przegląd obowiązującego ustawoda
- Page 139 and 140: umożliwiających zawodowym żołni
- Page 141 and 142: • promowanie dobrych wzorców rel
- Page 144: Fundacja „Fundusz Współpracy”