Polityka równości płci Polska 2007

Decydenci i główni aktorzyOrganizacje i instytucje, które powinny brać udział w formułowaniu strategii wprowadzaniapolityki równości płci w sektorze nauki, to w pierwszej kolejności Ministerstwo Nauki i SzkolnictwaWyższego we współpracy z uniwersytetami i innymi uczelniami wyższymi, w szczególnościz Gender Studies. W kwestii zwiększania dostępności nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnychw społeczeństwie, zarówno kobietom, jak i mężczyznom, pomocne byłyby działaniaze strony Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (w tym zwłaszcza Departament Informatyzacjii Rada Informatyzacji), które realizują szereg programów i projektów zmierzającychdo budowania społeczeństwa informacyjnego w Polsce oraz działania Ministerstwa Gospodarki.Warto też zwrócić uwagę Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz wielu organizacji pozarządowychna problematykę równości płci w odniesieniu do umiejętności i możliwości korzystaniaz nowych technologii w działaniach podejmowanych na rzecz rozwoju zasobów ludzkich lubwspieranie grup szczególnego ryzyka.W kwestiach dyskryminacji, godzenia pracy zawodowej z życiem rodzinnym pomocnymógłby być natomiast Departament ds. Kobiet, Rodziny i Przeciwdziałania Dyskryminacji w MinisterstwieRozwoju Regionalnego oraz organizacje pozarządowe zajmujące się problemami kobieti rodziny.Wskaźniki polityki równości płci w sektorze naukiDo wskaźników polityki równości płci, które powinny być zbierane, monitorowane i systematycznieprezentowane opinii publicznej (łatwo dostępne wszystkim zainteresowanym) należą:• proporcja kobiet i mężczyzn w Radzie Nauki (aktualnie 73 osoby, w tym 3 kobiety) – RadaNauki jest organem opiniodawczo-doradczym Ministra Nauki i Informatyzacji działającymna podstawie ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U.Nr 238, poz. 2390 z późn. zm.);• proporcja kobiet i mężczyzn wśród członków Polskiej Akademii Nauk (w 2005 r. było 15kobiet wśród 559 członków PAN) do ustalenia na podstawie rocznika GUS (Nauka i..., 2006)– niestety w danych dotyczących liczby członków Polskiej Akademii Nauk w latach 1990––2005 według płci oraz dziedzin nauki płeć uwzględniono jedynie przy liczbie ogółem członkówi członkiń PAN, nie ma podziału na płeć przy prezentowaniu danych według dziedzinnauki (przyrodniczych, technicznych, medycznych, rolniczych, społecznych); dotarcie do aktualnychinformacji na temat płci w PAN w poszczególnych dziedzinach nauki możliwe jestza pośrednictwem strony internetowej 12 , gdzie znajduje się wykaz kilkuset nazwisk, równieżwedług wydziałów (ustalenie jednak potrzebnych informacji wymaga policzenia wszystkichnazwisk i pogrupowania ich według płci);• odsetek projektów badawczych finansowanych z budżetu państwa, które przedstawiajądane segregowane ze względu na płeć (na poziomie krajowym bardzo trudne do ustalenia)– Ośrodek Przetwarzania Informacji jednostka badawczo-rozwojowa nadzorowana przezKomitet Badań Naukowych, obecnie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, posiadaw bazie finansowanych przez siebie projektów badawczych opisy tychże, ale zawierają onejedynie podstawowe informacje o projektach. Często, aby dowiedzieć się czegoś o projekcie,trzeba posiadać już na jego temat jakąś informację, np. tytuł lub nazwisko badacza;• odsetek wydatków z budżetu na projekty finansowane przez państwo, które koncentrują sięlub przynajmniej uwzględniają analizę z perspektywy równości płci – na poziomie krajowympraktycznie nie do ustalenia (z powodów wymienionych wcześniej);• odsetek danych statystycznych posegregowanych z podziałem na płeć w krajowych rocznikachstatystycznych – do ustalenia, ale po uprzednim doborze roczników oraz kryteriumanalizy: czy chodzi o odsetek tego typu danych we wszystkich kategoriach, tj. odnoszącychsię zarówno do ludzi, jak i jednostek organizacyjnych, mieszkań, książek itp., czytylko takich, które odnoszą się do ludzi, np. zatrudnieni, bezrobotni. Analiza taka wymagaogromnego nakładu pracy i czasu. Generalnie większość danych odnoszących się do ludziuwzględnia podział na płeć;• liczba kobiet zatrudnionych w działalności badawczo-rozwojowej według grup stanowiski rodzajów jednostek – kategoria wyodrębniona przez GUS w roczniku (Nauka i..., 2006);10212www.pan.plRozdział 8