Polityka równości płci Polska 2007

W dotychczasowych dokumentach związanych z polityką naukową nie wspomina się o równościszans kobiet i mężczyzn. Jednak w projekcie Strategii Rozwoju Nauki w Polsce do 2015 r.podkreślono „konieczność wspierania karier naukowych kobiet, których zatrudnienie w sferzeB+R należy znacząco poprawić” (Projekt Strategii..., 2007) 6 .Trudno mówić o równowadze płci w sferze nauki, gdy nawet pobieżna analiza pod względempłci polskich gremiów decydujących o kształcie nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce wskazuje,że kobiety stanowią zaledwie 5,52 % decydentów 7 .Na oficjalnej stronie internetowej Departamentu ds. Kobiet, Rodziny i PrzeciwdziałaniaDyskryminacji w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego 8 dostępny jest Plan Działań Komisji Europejskiej,potocznie zwany mapą drogową (A Roadmap for Equality between Women and Men),która wyszczególnia priorytetowe obszary działań na rzecz równości płci na lata 2006–2010 orazstanowisko Rządu w tej sprawie. Jak informuje Departament, Rząd RP przywiązuje szczególnąwagę do kwestii, które stanowią przedmiot Planu Działań na Rzecz Równości Kobiet i Mężczyzn2006–2010, zwłaszcza w odniesieniu do poprawy sytuacji kobiet i mężczyzn na rynku pracy. Podkreślasię przy tym, że postępy kobiet, w tym w tak kluczowych dla strategii lizbońskiej obszarach,jak edukacja czy badania naukowe, nie znalazły dotychczas pełnego odzwierciedlenia w ich rosnącejpozycji na rynku pracy. Rząd świadomy jest marnotrawstwa zasobów ludzkich, na jakie Polskanie może sobie pozwolić 9 .Również informacje udostępniane społeczeństwu za pośrednictwem strony internetowej MinisterstwaNauki i Szkolnictwa Wyższego 10 nie wskazują na spójną politykę równych szans w nauce.Są informacje o poszczególnych edycjach konkursu L’Oréal Polska dla Kobiet i Nauki, ale nie ma tukonsekwentnych działań na rzecz równouprawnienia płci w sferze nauki i badań.Podobnie rzecz się ma z kwestią równouprawnienia kobiet i mężczyzn w odniesieniu do nowychtechnologii komunikacyjnych i informacyjnych. O procesie budowania społeczeństwa informacyjnegow Polsce przeczytać można na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznychi Administracji 11 , gdzie wskazywane są m.in. takie dokumenty strategiczne, jak: StrategiaInformatyzacji Rzeczpospolitej Polskiej – ePolska na lata 2004–2006, Strategia kierunkowa rozwojuinformatyzacji Polski w latach 2007–2013 oraz perspektywistyczna prognoza transformacjispołeczeństwa informacyjnego do roku 2020. W dokumentach tych nie poruszono w żaden sposóbkwestii płci.Cele polityki równości płci w obszarze naukiZa priorytetowe cele polityki równości płci w sektorze nauki można uznać w kontekście aktualnegostanu osiągnięcie reprezentatywnej równowagi płci lub przynajmniej zwiększenie udziałukobiet w gremiach decydujących o rozwoju nauki, organizacji nauki i o szkolnictwie wyższymw Polsce, jak również na poziomie lokalnym – we władzach uczelni. Gender mainstreaming zakładabowiem, że równowaga płci w prowadzonych badaniach może skutkować innowacjami tematycznymii jakościowymi. Dzięki udziałowi większej liczby kobiet w tych badaniach, wzrasta nietylko prawdopodobieństwo uwzględniania problematyki płci w ich treściach, ale także włączanieinnych perspektyw badawczych niż dotychczas obowiązujące.W ramach tych celów chodzi też o osiągnięcie zwiększenia udziału kobiet w naukach ścisłych,co można uzyskać za pomocą specjalnych mechanizmów na rzecz promocji nauk, niecieszącychsię popularnością zwłaszcza wśród kandydatek na studia. Aby obie płci mogły uczestniczyć w równymstopniu w życiu naukowym i rodzinnym, konieczne jest zapewnienie im możliwości godzeniakariery zawodowej z życiem rodzinnym przez wspierające stypendia, przedłużenia czasu zatrudnieniaponad wymagany do osiągnięcia odpowiedniego stopnia czy tytułu naukowego, jeśli osobazainteresowana złoży taki wniosek.6Projekt Strategii Rozwoju Nauki w Polsce do 2015 roku, MNiSW, Warszawa 2007, s. 31, www.nauka.gov.pl7Kostarczyk E., Kobiety nauki w polskich gremiach decydenckich, Niezależne Forum Akademickie,www.nfa.pl/articles.php?id=158&page=8www.rodzina.gov.pl9Ksieniewicz M., Mapa drogowa na rzecz równości płci, http://www.rodzina.gov.pl/?1,9,247,20070410www.nauka.gov.pl11www.mswia.gov.pl/portal/pl/259/101Nauka, badania i nowe technologie