Odnawialne źródła energii – szansa rozwoju obszarów wiejskich

Odnawialne źródła energii – szansa rozwojuobszarów wiejskichMarcin DudaPowiślańska RegionalnaAgencja Zarządzania EnergiąKisielice 2013

zasoby ogółem/potencjałteoretycznyzasobyprzemysłowe/realny potencjałtechnicznyzasobywykorzystanie/pozyskanie w2010 r.wystarczalnośćw stos dozasobówprzemysłowych[PJ] [PJ] [PJ] [lata]Kopaliny RAZEM 1 152 123 107 190 2 202 49gaz ziemny 4 989 3 119 189 17ropa naftowa 1 068 719 28 25węgiel brunatny 173 217 11 458 494 23węgiel kamienny 972 850 91 894 1 491 62Zestawienie skumulowanych krajowych zasobów złóż surowcówenergetycznych kopalnych w PolsceŹródło: Państwowy Instytut Geologiczny (PIG) (dane za 2010 r.), opracowanie Instytut Energetyki Odnawialnej(IEO). Państwowy Instytut Geologiczny: Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce. Warszawa 2011 r.

Wyszczególnienie kopalinImport Eksport Saldomln PLN mln PLN mln PLNKopalinyRAZEM 48 418 3 624 - 44 794gaz ziemny 6 000 15 - 5 985ropa naftowa 37 188 - - 37 188węgiel brunatny 21 13 - 8węgielkamienny 5 209 3 596 - 1 613Saldo wymiany handlowej surowców energetycznychw Polsce w 2010 r.Źródło: Państwowy Instytut Geologiczny (PIG) (dane za 2010 r.), opracowanie Instytut EnergetykiOdnawialnej (IEO). Państwowy Instytut Geologiczny: Bilans zasobów kopalin i wódpodziemnych w Polsce. Warszawa 2011 r.

zasoby ogółem/potencjałteoretycznyzasobyprzemysłowe/realny potencjałtechnicznyzasobywykorzystanie/pozyskanie w2010 r.Stopieńwykorzystaniaodnawialnychzasobów(przemysłowych)energii w Polsce[PJ] [PJ] [PJ] %RAZEM/ŚREDNIA 42 523 3 896 288 7,4%Biomasa 2 709 602 269 44,7%Woda 31 18 11 61,2%Geotermia3870 313 1 0,2%Wiatr87252582 6 0,2%Słońce27188 381 1 0,3%Roczny potencjał odnawialnych zasobów energii i jego wykorzystanie w2010 rokuŹródło: IEO oraz GUS (wykorzystanie zasobów w 2010 roku)

I. Ogólna charakterystyka Gminy Kisielice.- pow. 172,8 km 2 , ludność 6 370 osób- brak obszarów Natura 2000,- poza granicami obszaru funkcjonalnegoZielonych Płuc Polski,- użytki rolne 12 490 ha, lasy 2 190 ha,- obszar chronionego krajobrazuw płd. części gminy,- II strefa wietrzności wg mapyprof. H. Lorenc.

II. Plan zagospodarowania przestrzennego.1. Zmiana planu zagospodarowania przestrzennego gminy (1998r.),„§ 22. ust.7Urządzenia energii wiatrowej dopuszcza się na terenach rolnych z następującymiograniczeniami:1/ wyłącza się tereny korytarzy ekologicznych i użytków ekologicznych,2/ na obszarach chronionego krajobrazu i zespołówprzyrodniczo- krajobrazowych, wysokość masztów nie może przekroczyć 12 m.”2. Zmiana planu zagospodarowania przestrzennego gminy (2009r.),w 22 skreśla się treść ust. 7 i zastępuje następującym:"7. Urządzenia energii wiatrowej dopuszcza się na terenach rolnych z następującymiograniczeniami:1) wyłącza się z lokalizacji Obszar Chronionego Krajobrazu Jeziora Goryńskiego, wggranic jak w Studium, tereny użytków ekologicznych, teren zespołu przyrodniczokrajobrazowego,tereny korytarzy ekologicznych, tereny stref ochrony konserwatorskiejz wyjątkiem strefy OW,2) ustala się następujące minimalne odległości dla ich wież:a) od pasa drogi krajowej - 200 m, jeżeli łączna wysokość przekracza 200 m, obowiązujepkt b,www.kisielice.pl

) od pozostałych dróg publicznych i linii napowietrznych - wysokości wieży plus promieńśmigieł (strefa upadku),c) od zabudowań mieszkalnych istniejących oraz granicy terenów projektowanych nafunkcje mieszkaniowe - 400 m (ochrona przed hałasem), jeżeli badania nie wykażąpotrzeby zwiększenia odległości,d) od stref ochrony konserwatorskiej z wyjątkiem strefy OW - 200 m,e) od lasów, zieleni śródpolnej, mokradeł, bagien i innych terenów możliwego gniazdowaniptaków - w oparciu o badania środowiska oraz ustalenia raportu oddziaływania naśrodowisko (jeżeli będzie wymagany),f) od miejsc gniazdowania ptaków - odległość określa się na podstawie wniosków z badańornitologicznych lub na podstawie wniosków z raportu oddziaływania farm naśrodowisko,g) elektrownie wiatrowe małej mocy, na potrzeby gospodarstw rolnych, wymagająindywidualnych ocen z uwzględnieniem ochrony ludzi i środowiska,3) w obszarze zrealizowanych elektrowni wiatrowych wprowadza się zakaz wykonywaniawszelkiej zabudowy związanej z pobytem ludzi i zwierząt w zasięgu minimum 400 m odwież, jeżeli badania negatywnego oddziaływania hałasu nie wykażą potrzebyzwiększenia tej odległości,4) GPZ na potrzeby poszczególnych farm elektrowni wiatrowych, należy lokalizować w ichobszarze pod warunkiem zachowania zgodności z innymi ustaleniami planu,5) linie przyłączeniowe WN do obiektów krajowej sieci energetycznej, należy prowadzićrównolegle do istniejących linii lub dróg;www.kisielice.pl

III. Program badawczy siły i zasobów wiatruEcolinks przy współudziale EC BRECoraz AWS Scientific (USA), 2001-2002,- średnioroczna prędkość wiatru wyniosła 6,3m/s na 85m.wysokości- opracowanie studium wykonalności na budowę jednejelektrowni o mocy 1,5 MW,- promocja projektu.www.kisielice.pl

IV. Efekty działań w zakresie energetykiwiatrowej1. Inwestorzy:- Iberdrola,- Eolica,- Windprojekt,- Infusion,2. Dotychczasowe inwestycje:- Iberdrola: budowa 27 turbin x 1,5 MW każda,(2006),- Eolica: budowa 12 turbin x 2 MW każda, (2008),pozwolenie na budowę dla 9 turbin x 2 MW,- Windprojekt: pozwolenie na budowę dla 4 turbin x 3MW,www.kisielice.pl

Lokalizacja istniejących turbin firmy Iberdrolawww.kisielice.pl

2. Inwestor Eolica zakres inwestycji:-1 turbina 2 MWw Łęgowie (2008r.),-20 turbin x 2 MWw rejonie Łęgowo –Klimy -Pławty Wielkie(11 sztuk w 2010r. oraz9 sztuk wprzygotowaniu),- budowa GPZ,www.kisielice.pl

3. Inwestor Infusion- rozpoczęcie działańinwestycyjnych (2006),- turbiny w południowozachodniejczęści gminy(14 sztuk x 2,5 MW),5144. Inwestor VolkswindPolska- 3 elektrownie x 3 MW,5.Inwestor Alteneria- 1 elektrownia x 1 MW,347166156. InwestorWindprojekt- 4 elektrowni x 3 MW,3127. Inwestor GeneracjaWiatrowa Polska- 8 elektrowni x 2 MW.www.kisielice.pl

IV. Efekty działań w zakresie energetykiwiatrowej cd.3. Inwestycje towarzyszące:- modernizacja drogi wojewódzkiej nr 522 na odcinku 5 km,- modernizacja dróg gminnych i powiatowych,- budowa sieci dróg dojazdowych,- budowa dwóch stacji GPZ, Kisielice, Łęgowo,4. Korzyści ekonomiczne:- budżet gminy, wpływy podatkowe: 2 003 424,00 zł(dochód bieżący gminy 19 000 000,00 zł,- właściciele gruntów: wpływy z dzierżawy, odpłatność za służebność gruntowąok. 0,8 mln zł,www.kisielice.pl

V. Program zagospodarowania biomasydo produkcji ciepła.1.Budowa ciepłowni miejskiej zasilanej biomasą- słomą o mocy 3 MW(2004r.):1.1. Finansowanie:- dotacja Ekofunduszu, pożyczka WFOŚiGW,- środki własne gminy,- całkowity koszt 5,1 mln zł.1.2. Zakres inwestycji oraz jej efekty:- budowa budynku ciepłowni w tym zakup 2 kotłów o mocy 1 i 2 MW,- sieć cieplna o długości 1,3 km, 7 węzłów cieplnych,- wyłączenie z eksploatacji kotłowni węglowej o mocy 0,8 MW oraz 2 kotłowniolejowych o mocy 1,6 MW,- przyłączenie do sieci cieplnej budynków szkolnych, administracyjnych orazwspólnot mieszkaniowych o łącznej powierzchni 19 200 m/ 2 .www.kisielice.pl

2.Rozbudowa sieci etap I (2007-2008r.) w ramach zadania pn.„Rozbudowa sieci ciepłowniczej na terenie miasta Kisielice, służącej doprzesyłu energii cieplnej z istniejącej kotłowni opalanej biomasą"2.1. Finansowanie:- dotacja UE (program ZPORR),- środki własne gminy,- całkowity koszt 3,1 mln. zł.2.2. Zakres inwestycji oraz jej efekty:- budowa sieci ciepłowniczej o długości 5 km,- zakup i montaż 64 węzłów cieplnych wraz z automatyką,- podłączono kolejne budynki mieszkaniowe, obiekty handlowo-usługowe,- proces wyłączania kolejnych przydomowych kotłowni wykorzystującychdotychczas takie surowce jak: węgiel, olej opałowy, drzewo,- dalsza redukcja zanieczyszczeń powietrza,www.kisielice.pl

3.Rozbudowa sieci etap II (2010-2012r.) w ramach zadania pn.„Rozbudowa sieci ciepłowniczej na terenie miasta Kisielice, służącej do przesyłuenergii cieplnej z istniejącej kotłowni opalanej biomasą - etap II”3.1. Finansowanie- dotacja w ramach RPO Warmia i Mazury 2007-2013,- środki własne gminy,- całkowity koszt 7,9 mln zł, w tym dofinansowanie w wysokości 6,3 mln zł.3.2. Zakres inwestycji- rozbudowa budynku istniejącej kotłowni,- podwojenie mocy kotłowni poprzez zakup kotła 3 MW,- unowocześnienie istniejącego systemu spalania-ekonomizery,- przyłączenie do sieci kolejnych 185 budynków poprzez zakup i montaż węzłówcieplnych, efekt ekonomiczny cena ciepła ok. 35 zł za 1GJ, zakup i zbiór słomy przezlokalnych rolników ok. 1mln zł,www.kisielice.pl

4.Modernizacja kotłowni w Szkole Podstawowej w Łęgowie (2010r.) w ramachzadania pn. „Przebudowa systemu grzewczego w SP w Łęgowie –Gmina Kisielice.Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii –poprzez zakup pieca na biomasę”4.1. Finansowanie- dotacja w ramach PROW 2007-2013,- środki własne gminy,- wartość projektu 135 tyś. zł,4.2. Zakres inwestycji oraz jej efekty:- zakup i montaż pieca grzewczego HDG Bavaria 125 KW,- modernizacja kotłowni.www.kisielice.pl

VI. Program budowy elektrociepłowni biogazowejw Kisielicach1.Charakterystyka projektu:- produkcja energii cieplnej 1,0 MW,- produkcja energii elektrycznej 1,0 MW,- uzyskane ciepło będzie wykorzystane w części do ogrzewania miasta,- lokalizacja w bezpośrednim sąsiedztwie istniejącej ekologicznej ciepłowni,- wsad: kiszonka.2. Efekty:- uniezależnienie energetyczne gminy,- dostarczanie ciepła dla miasta,- wzrost dochodów gminy, nowe miejsca pracy,3. Realizacja zadania:- uzyskano pozwolenie na budowę,- zabezpieczone finansowanie łącznie z dotacją,- inwestor planuje oddanie obiektu do użytku jesienią 2013.www.kisielice.pl

VII. Wpływ na środowisko inwestycji z zakresuOZE.1. badania wpływu na awifaunę,- farma wiatrowa w Łęgowie, ofiary kolizji- 43 osobniki, 1,59 os./1 turbinę/rok.2. badania poziomu hałasu,- punkt pomiaru w odległości od 377 m. do 1458 m. od 5 turbin wiatrowych,- pora dzienna 41,2 db,- pora nocna 40,1 db,VIII. Akceptacja społeczna.- przeprowadzono badania wśród opinii publicznej, które wykazały poparcie dlaenergetyki wiatrowej.www.kisielice.pl

IX. Główne korzyści wynikające z dotychczasowychdziałań gminy w zakresie OZE:1. Inwestycje przyczyniają się do realizacji Strategii Rozwoju Gminyw zakresie:- ekonomicznym (podniesienie dochodów własnych gminy orazdochodów własnych części mieszkańców),- ekologicznym (ograniczenie emisji zanieczyszczeń, realizacjapolityki ekologicznej państwa),- promocyjnym (konferencje, publikacje, wymiana doświadczeń).2. Za pomocą tego typu działań, realizowana jest strategia bezpieczeństwaenergetycznego gminy poprzez budowę rozproszonych źródeł energii.www.kisielice.pl

Piec grzewczy w SP w Łęgowie.Ciepłownia miejska w Kisielicach-jeden z kotłów.Skład słomy przy ciepłowni w Kisielicach.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘMarcin DudaPRAZEGórki 3, 82-500 Kwidzynwww.praze.plGmina Kisielice, ul. Daszyńskiego 5, 14-220 KisieliceTel. 55 278 55 00, fax 55 278 55 02email: sekretariat@kisielice.pl, www.kisielice.pl, www.sgpeo.pl