Lindeiros Agosto L27_web.pdf

LINDEIROSO xornal gratuíto da bisbarra de CompostelaRutasDe Pontevea a Padrón(páxinas 14 e 15)IES MILLADOIRODOTACIÓN XA!!Entrevista a un alcalde:José Luis MartínezSanjurjo,Ordes(páx.16)NovasO Pino pendente da axudado goberno central (páx. 3)Oroso aproba a enmendada Xunta ámodificación do PXOM (páx. 5)Pasou:Novo libro de cartas inéditasde Carlos Maside(páx. 19)Festa do Apóstolo (páx. 22)Pasará:Verán na Rúa en Compostela(páx. 24)Terraceando polo Ulla (páx. 25)Deportes:Club Motociclista de Teo:organizando un Campionato doMundo de Trial (páx. 27)Xullo encheu de medallas o Clubde Piragüismo Ribeiras doTambre (páx. 29)Agosto 2015Creatividad, música y valoresN 27 MENSUALcarnicería

4 novas da bisbarraAcordo de concentraciónparcelaria na parroquia deVilar en TouroO proceso reducirá en un 4.8% o ratio de terreo por propietarioreducindo o número de fincasTrátase da zona de concentracióncoñecida como San Miguelde Vilar II na que rubricouse unacordo definitivo. Este procesoreduce os terreos a 2.851 leirase 593 fincas, un total de 368hectáreas repartidas entre 326propietarios. Según os datos daConsellería do Medio Rural e doMar, agora o número medio deleiras por propietario é de 2,03e antes era de 10,79 fincas. O alcaldede Touro, Ignacio Codesido,valorou con satisfacción oacordo e agradeceu a dilixenciada Administración autonómicapara axilizar o proceso nesesúltimos tempos. De feito dendeque o proxecto de concentraciónparcelaria foi aprobadopolo Servizo de InfraestruturasAgrarias da Coruña no mes defebreiro ata o acordo de concentraciónpasaron seis meses, can-O alcalde de Ames, José Miñones,e o concelleiro de Obrase Urbanismo, Blas García,acompañados do técnico queredactou o cemiterio municipal,visitaron a infraestrutura municipalque está pendente de poñeren marcha dende o ano 2011. Oobxectivo desta visita era ver deprimeira man o estado de abandonono que se atopa o cemiteriomunicipal no que durante os últimosanos non se realizou ningúntipo de actuación nin tipoacondicionamento algún. Debidoa iso, dende o goberno municipalpretende poñer en marchaesta infraestrutura que quedou“totalmente abandonada dendeo momento no que finalizaron asobras”. Para iso, vanse a estudarvarias vías de financiamento através de diversas Administraciónpúblicas como poden sera Deputación da Coruña ou aXunta de Galicia.Unha das zonas afectadas pola concentración. Foto: concello de Tourodo a media de tempo empregadoen procesos similares está entreano e medio e tres anos, segúninforma a Consellería do MedioRural e do Mar.Agora, tras o acordo, chegaráo amolloamento das fincas, procesoque consiste fundamentalmenteen colocar os marcos naspropiedades, e que se fará nooutono. Nos primeiros meses dopróximo ano procederase á tomade posesión das fincas por partedos seus propietarios.Fontes: concello de Touro, LindeirosAmes intentará abrir o cemiteriomunicipal por fasesBusca financiamento en organismos como a Deputación ou a XuntaSegundo explica o alcaldede Ames, José Miñones, “vamosa estudar o opción de abrirunha primeira fase do cemiteriomunicipal, pero antes hai querealizar un acondicionamentopracticamente íntegro das instalaciónsdesta instalación”, Miñonestamén apunta que “iniciar ostrámites encamiñados á aperturadunha primeira fase do cemiteriodos Batáns, baixo xestiónmunicipal, é un dos puntos quese recollen no pacto de investiduraasinado entre os grupospolíticos da esquerda en Ames,polo que vamos a traballar paraque así sexa”.Fontes: concello de Ames, Lindeiros.O alcalde José Miñones na visita ó cimiterio. Foto: concello de AmesO Concello de Frades vén deinvestir 132.114 euros da Deputaciónda Coruña no arranxo de21 pistas municipais “Arranxamosaquelas pistas onde habíaunha maior necesidade e queson moi empregadas pola veciñanza.”,explica o alcalde RobertoRey Martínez.No primeiro proxectoarranxáronse a pista entre Pumariño-OCastro, a pista deacceso a O Pazo e a pista deFontao de Abaixo (na parroquiade Abellá); a pista entre Torree Fonsa (en Aiazo); os accesosa Outeiro e a pista entre Vistalegree Agro do Castro (en Galegos);e os accesos a Barazón(en Moar). Outro dos proxectosfoi nas parroquias de Céltigos,LindeirosFrades arranxa 21pistas parroquiaisA inversión supera os 130.000 eurosAs aldeas nas que se está traballandoson Sebe en Cacheiras,da Xesta a Cesar en Calo, Caxadeen Luou, Vilanova en Oza eA Silva en Lampai. Nos últimosdende o Concello estívose falandocos veciños/as afectados/as de cara a que as obras poidancubrir dun xeito adecuadoas demandas existentes, coaparticularidade de que nalgúnsdos lugares o propio deseño dosnúcleos tradicionais dificultanalgunhas solucións propostas xaque son inviables tecnicamente.Segundo explica Uxía Lemus“trátase de obras moi necesariasnos núcleos xa que a rede viariaVitre, Ledoira e Añá. Concretamente,os camiños arranxadosson: Alempante-Pista de Boadoe Aboy a Ulloa (Céltigos);pista de Vilarxoán (Vitre); pistaentre a cooperativa e Vilar (Ledoira);e pista de acceso a Sanamile arranxos en Buzamonte(Añá). Finalmente, o terceiroproxecto destinou 35.000 eurosao arranxo de pistas en Papucín,Frades e Mesos. Nestecaso, arranxáronse a pista entreOuteiro e Areosa, os accesos aVimieiro e a pista de acceso aZochal (en Papucín); a pista deSan Mauro e os accesos a Reirís(en Frades); e a pista entre Caboladróne Panica (en Mesos).Fontes: concello de Frades, Lindeiros.Pista Sanamil Añá. Foto: concello de FradesTeo mellora o firme devarios núcleosForma parte dos plans de obras da Deputacióninterior estaba moi deteriorada”.“Os traballos estanse facendo,segundo recolle o proxecto, enaglomerado en quente o que garanteunha obra duradeira” destacaa edil socialista.O investimento supera os133.000 euros e realízase cofinanciamento da Deputacióngrazas a unha acordo de colaboración.A actuación en todos osnúcleos achégase aos 3.500 metroslineais e fíxose en mesturaasfáltica en quente de 6 centímetrosde espesor.Fontes: concello de Teo, Lindeiros

agosto 2015 novas da bisbarra 5Oroso aproba a emenda daXunta á modificación do PXOMTras a exposición pública o texto será enviado de novoO pleno municipal de Orosoaprobou a emenda da Xuntade Galicia á modificaciónpuntual Nº 5 do PXOM deOroso, enlace AP-9, que fóraaprobado inicialmente polacorporación en decembro.Unha emenda ao apartadoIII da modificación que foiincluída e que será elevada áXunta de Galicia para a súaaprobación definitiva despoisdun período de informaciónpública do expediente durantedous meses.O alcalde, Manuel Mirás,explicou que “esta modificacióndo PXOM se fai paraa AP-9, pois foi unha peticiónexpresa de Fomento.Hoxe non estamos legalizandonada, só incluíndo unhaemenda da Xunta para quecompensemos a zona verde quehabía no polígono e por ondevai pasar a AP-9. Buscamosoutra zona verde e iso é o queaprobamos hoxe aquí”. Sen embargo,tanto PP como Anovabasearon as súas intervenciónsnun suposto intento de legalizacióndas vivendas do Altode Vilanova. Ambos insistironen que a modificación non éde interese público e mesmo ovoceiro do PP, Alexánder Doval,augurou que “o informeda Xunta volverá ser negativoe que o concello discrimina aunha parte dos veciños”. XoséM. Pérez (BNG) explicou o seuvoto favorable en: “que é de interesepúblico é evidente. Nonse pode facer política de baixonivel con estes temas”.Manuel Mirás dixo non comprenderpor que PP e Anovapretenden “prexudicar aos veciñosdesta maneira. Non seise teñen algo en contra desasvivendas”; o alcalde lembrouque o informe da Xunta nadadi sobre esas vivendas e quea emenda que presentou só dique hai que compensar a zonaverde que se vai perder polasobras do enlace sur da AP-9.“Por moita presión que faga,que sabemos que a estivo manipulandoantes, espero que destavez o informe da Xunta esteaantes nas mans do alcalde oudo secretario municipal antesde que estea nas súas mans”,díxolle Mirás ao voceiro do PP.Fontes: concello de Oroso, PP Oroso,LindeirosAugas de Galicia resolvederrubar o lavadoiro dePortocamiño en NegreiraO goberno anterior non presentou alegaciónsO lavadoiro de Portocamiñoestá situado na parcela do mesmonome; este lugar fora motivodoutro expediente de Augas queobrigou a demolición dunha árearecreativa construída no 2010.A parcela de Portocamiño estáinmersa nun expediente administrativopara resolver sobrea súa propiedade; unha veciñaasegura ser a dona e os servizosdo concello din que é municipal.Existe, según o informe xurídico,unha diferenza no catastrode máis de 300 metros cadradosque son os que corresponden aárea recreativa derrubada; a veciñaasegura que é propietaria datotalidade do terreo mentres queo informe asegura que o catastrodeixa claro que existe unha partede propiedade pública.O concello pregúntase porqueo equipo de goberno saínte noniniciou a investigación ata esteano e non presentou alegaciónsos expedientes abertos por Augasde Galicia que poderían terevitado non so a demolición dolavadoiro se non tamén da árearecreativa. O concello aseguraque “ imos facer todo o que esteana nosa man para: por unhaparte defender o estado actual dolavadoiro e dúas finalizar o expedienteaberto para dirimir así dequén é ou deixa de ser a finca encuestión de Portocamiño, e paraiso imos utilizar todo o que a leipon a nosa disposición, como asíxa o estamos a facer”.Fontes: concello de Negreira,Lindeiros.Seguen as polémicas sobre os servizos anti incendiosTeo, Santiago ou Padrón os sufriron lumes no último mes e critican os retrasos na chegada dos equiposCun verán como o que estamosa ter era cuestión de tempoque aparecera algún incendio;no último mes foron 55 hectáreasen Teo, 50 en Padrón e 80en Santiago e, como tamén erade esperar, a polémica pola faltade medios tamén apareceu.O máis recente foi de Santiagoque viña precedido dunhasdeclaración do concelleiro deMedio Ambiente Xan Durosobre a falta de medios no departamento;dos 231.000 eurosconsignados para desbroces soquedaban 21.000 polo que Duroexplicara que terían que desviarcartos doutras partidas para poderpolo menos limpar as fincasmunicipais que levaban anossen limpar. Tras o incendio, oconcelleiro, explicou tamén quea zona afectada fora desbrozadaantes de tempo polo que as malasherbas volveran a crecer.En Padrón o incendio mantivoen vela durante toda a noite aosveciños das zona de Carcacía,onde comezou o lume, e Herbónpor onde avanzou calcinando 50hectáreas de monte.O que abriu o debate e segueavivando a discusión foi o deTeo. Foi o primeiro e comezousobre as cinco da tarde aíndaque a Consellería de Medio Ruralnon declaraba o novel dousde emerxencia ata dúas horasdespois e os medios aéreos nonchegaban ata pasar 3 horas; oconcello poñía como exemploda lentitude que chegara antesa Conselleira, Rosa Quintana,que os helicópteros. O incendioameazou a varias vivendas e aunha residencia de anciáns e oconcello de Santiago,a diferenzade anos anteriores, mandou uncoche nodriza para colaborar.A polémica incrementouse coasolicitude da viceportavoz doGrupo Popular no Parlamento,Paula Prado, de información sobreas peticións de axudas feitaspolo concello de Teo a Xunta;a documentación recibida fixoque a dirixente acusara ao al-calde, Rafa Sixto, de desidiapor non tramitar axudas desde o2013. A resposta de Sixto nonse fixo esperar e lembrou que“a xunta artellou un sistema desubvencións para brigadas queconseguiu seguir avanzando nodesmantelamento do sistema deextinción e pasándolle a pelotaaos Concellos que pasan a cofinanciaro sistema pero sen terningún control sobre os medioshumanos que utiliza a Xuntasegundo as súas necesidades”,o alcalde de Teo engadiu que oconcello “aposta por un sistemade resposta máis rápido e eficaze non por solicitar subvenciónspara brigadas que poden estara quilómetros do Concello candocomece un lume en Teo”. Oconcello de Teo optou por destinaros cartos a financiar unservizo propio que conta actualmentecun encargado e 6 oficiaise un investimento económicoanual que se achega aos 150.000euros; ten 2 camións motobombas,unha de 4.000 litros e outraurbana de 2.000 e unha pick upde intervención rápida cun depósitode 400 litros; estes efectivosforon os primeiros en chegaro lugar do incendio.Fontes: Xunta de Galicia,concello de Santiago,, concello deTeo Lindeiros.Incendio na parroquia de Calo, Teo. Foto: Loli Fdez.Teléfonos: Frades: 981 692 237 • Begonte: 982 160 322

6 ciencia e tecnoloxíaLindeirosAndrés Gómez TatoDoctor en Ciencias Físicas por la USC y responsable del Departamentode Aplicaciones y Proyectos del Centro de Supercomputación de Galicia(CESGA). Trabajó para diversas empresas del sector de las Tecnologíasde la Información y las Comunicaciones como SERMATICA, CESATEL oUnisys España. Actualmente participa desde el CESGA en proyectos deinvestigación y desarrollo tecnológico, tanto europeos como nacionales,en donde colabora habitualmente en la difusión de sus resultados.Con la voz de OccamDopplerYa es Agosto. El primer sábadodel mes y aquí estoy. Tumbadobuscando entre la cantidad decosas que me gustaría contar quehan ocurrido este año en Cienciaque son interesantes. Pero ninguname convence. Quiero contaralgo que sea sencillo y que sepueda experimentar en casa enuna tarde de verano. Y Manolo,el editor del periódico, esperandopor mi columna. Ahora entiendoa los escritores y esa fobia quetienen al papel en blanco. De repentepasa un coche. Se oye perfectamentecomo se acerca. Cadavez más alto y más claro el sonidoque produce. Pasa al lado demi ventana y se aleja, cambiandoligeramente el sonido del motor ydel rozamiento de las ruedas contrael asfalto. ¡Eureka! ¡Ya está!¡Por fin he encontrado el temaque buscaba! ¿Saben a qué merefiero?Sí, justo, voy a contar algo sobreel efecto Doppler. Como loexperimentamos todos los días,no somos muy conscientes delmismo. Los aficionados a la Fórmula1 seguro que sí lo aprecianmás. Ese sonido característico delos bólidos cuando se acercan,un poco agudo, que se vuelvemás ronco una vez que han pasadoy se alejan. Lo que ocurrees que un vehículo como los cochesde Fórmula 1 emite un sonidocaracterístico generado porlas vibraciones de la carrocería,del motor, etc. Estas vibracionesmueven el aire circundante, generandoondas sonoras de las cualesya hemos hablado antes en estacolumna.Cuando el vehículo viene hacianosotros (a una velocidad constante),las ondas generadas en uninstante de tiempo determinadoy las inmediatamente posteriores,tienen esencialmente la mismafrecuencia. Se dirigen hacianosotros a una velocidad de 340metros por segundo (más o menos,ya que depende de muchosfactores como la temperatura delaire. De hecho, en el agua es casicinco veces superior). Sin embargo,como el vehículo se está moviendo,las que se emitieron mástarde están un poco más cerca denosotros. El resultado es que ladistancia entre las dos ondas generadasse ha acortado respectoa la que tendrían si el coche estuvieraparado. La frecuencia, esdecir, el número de vibracionespor segundo, es por tanto mayor,al ser la distancia entre ellas menor.Como consecuencia, el sonidolo escuchamos más agudo delo que realmente es.Si has llegado hasta aquí, yahabrás comprendido porqué alalejarse el coche de Fórmula 1el sonido es un poco más grave,más ronco. En este caso, el cochese aleja de nosotros. Las ondassonoras se espacian más entresí, disminuyendo la frecuencia.Nosotros las percibimos comoun sonido más grave. Estos cambiosde frecuencia que ocurrenen función de la velocidad delobjeto es lo que llamamos efectoDoppler. Son más evidentes enel sonido, ya que las velocidadesde los vehículos son comparablesa las de este (un coche a 120kmpor hora recorre 33 metros porsegundo, es decir, casi un 10%de la velocidad del sonido en elaire). Pero también ocurre con laluz. Lo que pasa es que las velocidadesde coches, trenes o avionesno son suficientes para queapreciemos el cambio de color. Sinos alejáramos suficientementerápido, nuestra tez parecería unpoco más roja. Si nos acercáramosmuy rápidamente, nos veríanun poco más azulados de loque somos.Como estamos en verano, seguroque tenemos tiempo paraexperimentar un poco con el sonidoy quizá lleguemos a observareste efecto Doppler utilizandonuestro teléfono móvil. Este laboratorioportátil que llevamosencima tiene habitualmente unmicrófono bastante sensible. Hayapps gratuitas para descargar quepermiten ver la distribución defrecuencias del sonido (llamadoespectro). También hay aplicacionesque generan sonidos conformas características y con frecuenciasque podemos ajustar.Si usas dos teléfonos, uno paramedir y otro para generar, en algunoscasos podrás observar enel primero como se mueve ligeramenteel pico de la frecuenciacaracterística que generas en elsegundo, según lo acercas o alejasrápidamente. O quizá algomás sencillo y para lo que solonecesitas un teléfono. Compararla frecuencia que emiten los cochesque pasan a tu lado. O simplemente,el espectro del silencio.O del viento agitando las hojasde los árboles. A fin de cuentas,estamos en verano y ya toca relajarseun poco. ¡Disfruta experimentandocon tu móvil!Puedes seguir a Andrés en:http://www.conlavozdeoccam.blogspot.com.es/Espectro sonoro del silencio (izda.), de un coche pasando cerca (drcha. arriba) yde un sonido de forma sinusoidal generado con un teléfono móvil (drcha. abajo).Iñaki QuenerapúNovas TecnoloxíasEvanxelizador tecnolóxico.Profesor de informáticae consultor en temasde dixitalización e alfabetizacióndixital. Taménd es e ñ a d or g r á fic o, té c n i-co de márketing para novosmedios e programadorweb. Cando sexa maiorquere ser monologuista.http://quenerapu.comPublicar sen terque crear unhaconta enningures (Parte 1)Pode haber mil razóns polasque queiras deixar algo «colgado»en Internet de maneira anónima.Algunhas boas, outrasmalas, eu aí non entro. Alá cadaquéncoa sua conciencia. Perosi defendo o dereito de que sexaposible publicar en Internet demaneira «anónima». Ollo quecompre aclarar que anónimoanónimo,o que se di «anónimode todo» non hai nada naInternet.O que ven de seguido son algúnsservizos de Internet queche permitirán publicar cousasen Internet sen ter que crearunha conta previamente. Aíestá a gracia. Non é anonimatoexactamente, pero si tes certa liberdade.Non estar atado a unhaconta permíteche publicar porqueche peta. Sen vencellos nenataduras. «Quero facelo, pun, aívai».Publicar un texto. NOTE-PAD.ccMírao coma un paquete defolios tirado pola Internet. Querescontarlle algo a alguén? Vasa http://notepad.cc e terás unhafolla en branco lista para escribiro que queiras. Esa folla teráun enderezo único e estará enInternet desde o primeiro minutopero non será «encontrable»con Google. Calquera quecoñeza ese enderezo poderá lero texto e tamén poderá escribirnesa mesma folla. Con esteservizo ti deixas unha mensaxeescrita na Internet. A persoaque ti queres que o lea, lle daso enderezo desa mensaxe. Se ole e escribe algo a continuación,xa tes aí unha pequena conversa.Menos inmediato que unchat pero máis anónimo que uneMail. Mola, non?Publicar unha imaxe. IM-GUR.comO mesmo que notepad.ccpero con imaxes. O día que chede por aí e queiras publicar unhaimaxe en Internet de maneira(máis ou menos) anónima, vaia http://imgur.com e a subes aló.Non tes que crear conta nin nada(si, eles ofrécenche a posibilidadede crear conta, pero aqui estamosfalando de probar a nonfacelo). Cada imaxe que a xentesube a imgur.com ten un enderezoweb único que poderás facerchegar (pola vía que queiras)a quen ti queiras. A unha persoaou a moitas, ti mesmo/a. O servizoimgur.comfacilítache taménos códigos necesarios paraincrustar esa imaxe nunha páxinaweb ou nun foro.Hoxe foron textos e imaxes.No Lindeiros do mes que ven,veremos cómo publicar sonidose vídeos na internet sen terque crear unha conta en ningures.Pim-pam, publicar e listo.¡Error! Nombre de archivono especificado.

agosto 2015 novas da bisbarra 7O pleno de organización deAmes remata con polémicaAs dedicacións aprobáronse co voto de calidade do alcaldeO primeiro pleno de toma dedecisións tivo xa os primeirosenfrontamentos en torno as dedicaciónsexclusivas e os soldosdo novo equipo de goberno formadopor Psoe, BNG e CP. FoiCidadáns o primeiro en propoñerunha redución drástica dapartida xa que pediu que a únicaexclusiva fora a do alcalde.Ames Novo propoñía nonsuperar o gasto do 2011; 3,5dedicacións para o gobernomunicipal cun soldo de 41.000€ brutos ano que incluirían ocusto da seguridade social e aspagas extras, o primeiro tenentede alcalde cobraría o 90% deesa cantidade e os concelleiros o80%.A proposta do goberno erade cinco dedicacións e media,repartidas entre sete membrosdo goberno municipal e douspostos de persoal de confianza.O soldo do alcalde sería deUnha sesión sen apenas debateaprobou as dedicacións,soldos e asignacións do concellode Ordes. O equipo degoberno terá unha única dedicaciónexclusiva para o alcalde,a intención do Partido Popular eque tivera un soldo de 43.000 €pero o BNG propuxo manter acantidade do 2011 de 41.300 € oque foi aceptado e quedou comosoldo definitivo do rexedor. Encanto a asistencias a comisiónse plenos, despois dunha pequenanegociación, tódolos grupos49.716,66 € brutos ano e as 3tenencias de alcaldía previstascobraría o 75% de esa cantidadee dicir 37.287,50 € brutos.Ambos grupos coincidiron enque a oposición tivera un auxiliaradministrativo por grupo eun local de traballo aínda queCidadáns renunciou a estesmedios.O Partido Popular criticou oincremento do gasto e a intenciónde que os locais da oposiciónforan alugados fora doconcello, Santiago Amor falabade “expulsar” a oposición dacasa do concello.Pola súa banda Pacto X Amesrepetía en varías ocasión quea proposta do goberno nonlle gustaba pero que entendíaque so se podería valorar si eracara o barata co paso do tempo,en función do traballo que serealizase.No último momento o concelleirode Ames Novo invitouaos grupos en xeral, e a Pactox Ames en particular, a queapoiaran unha enmenda paradeixar enriba da mesa o tema eseguir negociando cunha únicacondición: que non se superarao gasto da corporación do 2011.Finalmente as propostas daoposición foron rexeitadas ea do goberno aprobouse covoto de calidade do alcalde xaque, coa abstención de Pacto xAmes, producíase un empateque desfacía o rexedor.Con todo a aprobación definitivativo lugar en xullo xa quepor un erro do interventor partedos cartos poderían quedar sencobertura legal polo que tiveronque ser modificados algúnsdos acordos ainda que en estaocasión non fixo falta o voto decalidadeFontes: LindeirosNovos xeitos nogoberno de BriónO alcalde, José Luís García, será deputadoprovincial e renuncia ó soldoJosé Luís García, anunciouunha fonda reestruturación doConcello do Goberno municipal“que vai moito máis aló dunssimples nomeamentos e que esperoque permita cumprir tresobxectivos fundamentais: mellorara atención e os servizosque reciben os nosos veciños eveciñas, ter un concello moitomáis transparente e facilitara participación construtiva detodos os grupos municipais naacción de Goberno”.As prioridades do goberno deBrión pasa por unha nova RTP,relación de postos de traballo,e unha actualización do conveniocolectivo para regularizaras funcións do persoal laboral efuncionario do Concello.En canto a propia organizacióndo equipo de goberno estepasa por catro áreas: Administración,Economía, Transpa-rencia e Participación Cidadá- Ordenación do Territorio, MedioAmbiente e Medio Rural- Política Social - Benestar eDesenvolvemento Comunitario.As dúas primeiras estaráncoordinadas polo alcalde JoséLuís García e as outras dúas porIolanda Bouzas.José Luís García adiantou taménque renuncia á súa dedicaciónexclusiva como alcalde, xaque disporá dunha dedicaciónna Deputación da Coruña, ondese encargará da área de PromociónEconómica e Emprego.García garantiu que “a miña dedicacióna Brión seguirá sendo amesma ca sempre, pero taméné hora de ir dándolles máis responsabilidadesa novas persoase estou convencido de que ofarán extraordinariamente ben”.Fontes: concello de Brión, Lindeiros.O alcalde de Ordes terá a única dedicación do gobernoO pleno de organización aprobou os soldos e asignaciónsachegaron posturas quedando Marín o secretario leu o informesobre este tema e no que seas seguintes cantidades: 200 €por asistencia a xunta de goberno,125 € por asistencias a pletintostribunais prefiren unhaindica que as sentenzas de disnose 100 euros por asistencias a representación proporcional acomisións informativas. un voto ponderado. O resto dosO único punto que tivo diferenzasde opinión foi o relativo ron, o voto ponderado amparán-partidos defenderon, e aproba-o modelo de votación das comisiónsinformativas. Mentres que Galicia e que con esta fórmuladose na lei de réximes locais deBNG, Psoe e PP defendían un conséguese un importante aforroo reducirse o número devoto ponderado, UXO preferíaunha presenza nas comisións asistentes as comisións.proporcional a representaciónplenaria. A petición de Silvia Fontes: LindeirosO equipo de goberno votando a favor dunha proposta. Foto: concello de Ordes

agosto 2015 Santiago 9As vítimas do Alvia volveron a CompostelaA Plataforma de afectados organizou na cidade actos reivindicativos e de lembranzaDous anos despois seguenpedindo unha comisión de investigaciónque busque respostasas todas as preguntas queseguen sen respostar. O xoves23 tiveron a súa asemblea anualno Pazo do Faramello e o díaseguinte realizaron unha concentraciónno Obradoiro na queestiveron acompañados, entreoutros, polo alcalde da cidadeMartiño Noriega. Xa pola tardeacudiron a curva de Angroisa depositar flores no lugar doaccidente.A Plataforma Víctimas Alvia04155agrupa a maioría de vítimase familiares do accidenteque causou no 2013 81 mortose máis de 140 feridos. O presidente,Jesús Domínguez, explicabaque “se empeñan enenterrar la verdad; además delmaquinista aquí hay dos empresaspúblicas, RENFE y ADIF,desde el ministerio de Fomentonos vendieron la alta velocidad,nos vendieron que contaba conla última tecnología y los sistemasde conducción automática,que costaron 20.000 millonesde las antiguas pesetas, y losdesconectaron porque dabanretrasos. Esta gente tiene quedar explicaciones y queremosque las den con lz y taquígrafosen el Congreso de los Diputadosque es donde las tienen quedar”.A Plataforma denuncia que olongo de estes dous anos Psoee PP negáronse a creación dacomisión e indican que duranteo goberno do Psoe inaugurousea liña sen estar terminada edurante o do PP desconectáronseos sistemas polo que, segúneles, algo terán que ocultar.Fontes: Plataforma Víctimas,Lindeiros.A Plataforma Víctimas Tren de Santiago no Obradoiro. Foto: Loli Fdez.Martiño Noriega reuniuse con Alberto Núñez FeijóoAlcalde e presidente da Xunta trataron os temas que afectan a CompostelaO alcalde de Santiago, MartiñoNoriega, reuniuse co presidenteda Xunta, Alberto NúñezFeijóo na sede do Executivoautonómico en San Caetano.Noriega cualificou como “positiva”a xuntanza, así como a“receptividade” do titular doGoberno galego en canto á estabilidadedas cantidades económicasque lle corresponden aSantiago dentro do estatuto deCapitalidade e á defensa dunhaverdadeira estación intermodalpara a cidade.O alcalde apuntou que a reuniónpermitiu afrontar temasque “son importantes para acapital do país”. Un deles é odas ferramentas de capitalida-de, sobre as cales o alcalde expresoua necesidade de “freara diminución da aportaciónque se fai desde a Xunta quese produciu nos últimos anos “e apostou por utilizar esas ferramentas“en beneficio dunproxecto que é conxunto”.Núñez Feijóo asumiu, polasúa parte, o compromiso deestabilidade na achega autonómicaao Estatuto de Capitalidadee na súa parte dofinanciamento ao Consorcio deSantiago. Así se reflectirá, dixo,nos orzamentos da Xunta de 2016.Martiño Noriega afirmou quetamén atopou sintonía co titulardo Executivo autonómico no relativoá defensa dunha verdadeiraestación intermodal. Reiterouque o Goberno municipal “nonestá en contra da aplicación dosfondos para a busca dunha soluciónferroviaria”, pero “precisamosgarantías no horizonte paranon renunciar á intermodalidade”.Neste sentido, na reuniónabordouse tanto o traslado daestación de autobuses, que correspondeá Xunta de Galicia,como o traballo de mediaciónque esta poida ter co Ministeriode Fomento para “dotarnosdesas garantías de que a intermodalserá unha realidade nosvindeiros anos”.Fontes: concello de Santiago,Xunta de Galicia, LindeirosMartiño Noriega e Núñez Feijóo ó final da reunión. Foto: concello de Santiagocarnicería

agosto 2015 asociacións 11

12 educaciónFátima García DovalDoctora en Pedagogía e Innovación Educativa.Experta en tecnología yAccesibilidad. Maestra de inglés, pedagogía terapéutica y audición y lenguaje;licenciada en filosofía y letras con la especialidad de pedagogía e investigadoraen tecnologías y accesibilidad. Trabaja en un centro de educación especial enSantiago de Compostela.http://discapacitodos.com/Divulgación gafapastaEstá escrito en galego, pero o mesmo podería estalo en vietnamita ou en klingon. Aínda cos coñecementosbásicos de xeoloxía frescos, o mínimo é que un levante unha cella e debátase entrearrincar o procesador central e póñase a descifrar o significado da perorata, ou, máis probablemente,decida pasar amplamente do tema e continuar na súa ignorancia máis absoluta acerca da xeomorfoloxíado areal no que se está cocendo a lume vivo entre compatriotas e camaróns de acentoestranxeiro.O texto entrecomiñado é un extracto fiel dun “panel divulgativo” ao pé dunha praia galega e pretendeexplicar o aspecto desta. Unha de tantas praias e un de tantos paneis que poboan os nosos espazosnaturais. Non se trata dun descoido, dun copia e pega da wikipedia que se nos vai das mans equédanos un paragrafo sen revisar. O ton xeral do panel é este, propio dun discurso no SmithsonianInstitute ou da defensa dunha tese de doutoramento.Este mal endémico non afecta só a estes plafóns que achegan información sobre un determinadoespazo ou monumento, senón a case calquera acción de comunicación institucional que teña que verco patrimonio natural, arqueolóxico, inmaterial, etc.Suponse que a súa función é achegar coñecemento á cidadanía, a calquera visitante, mesmo ocasional,independentemente do seu nivel de coñecementos previo na materia , e sexa cal for o seunivel discursivo xeneral. Isto é, para que calquera que pase por alí sexa capaz de sacarlle máis oumenos un certo partido á información que facilita.A intención parece clara cando se elixe a presentación. Entre outras cousas porque estes grandescartelóns aparecen situados nos lugares de maior tránsito e ao alcance de todo o mundo. Mesmo,en numerosas ocasións, amparados por estruturas de madeira que os manteñen á sombra. Pero pareceque hai certa descoordinación e o encargado de redactar o texto cre que está nun exame dafacultade.Dicía A. Einstein (ou Richard Feynman, segundo a fonte consultada) que “en realidade non entendesrealmente algo ata que es capaz de explicarllo á túa avoa”. Desculpen, damas e cabaleiros queredactan estes textos, pero a miña avoa non entende nada. E eu a duras penas. Así que a consecuencialóxica é que Vds. mesmos non o teñen de todo claro. Ou ben a materia que é, supostamente, asúa especialidade, ou ben como funciona iso da divulgación. Ou ambas.Non se trata de que “Coco” redacte os folletos informativos, nin de facer de cada panel un capítulode Barrio Sésamo. Trátase debuscar, desde unha linguaxe correctae adecuada á materia, explicaciónspróximas que sirvan ao común dosmortais.“As montañas rochosas da zona tiñanfracturas internas que coincidíancos vales dos ríos da zona. Estes ríosían cargados de restos de vexetación efragmentos de roca, que facilitaron aerosión. Entre estes materiais destacao granito, que, como pode apreciarse,é moi abundante nas grandes rocas dapraia e nas montañas que a rodean.”O ton rigoroso non se perdeu peroagora o lector ten unha mínima posibilidadede entender algo: A formaque teñen as montañas que o rodeane a propia praia, chea de rochas, tenque ver cos regatos que baixan dasmontañas arrastrando cando pillan,erosionando o terreo e desprazandograndes pedrolos até a praia.Divulgar, explicar, ensinar... non éinformar. É moito máis.Os novos desafíos xurídicosestudaranse nun congreso iberoamericanoen SantiagoEstá organizado pola Universidadede Santiago de Compostelaen colaboración con outras universidadese o Valedor do Pobo. o ICongreso Iberoamericano sobreNovos Desafíos Xurídicos buscará,entre os días 29 e 30 de outubroen Santiago, fortalecer o debatecientífico e a reflexión académicaen relación á crise do dereito e dasinstitucións políticas.O encontro diríxese a investigadoresxuristas, docentes,coordinadores de proxectos de investigacióne persoal de calqueraadministración pública que teñarelación científica co Dereito noespazo iberoamericano. A organizaciónmantén aberto ata o 15de setembro o prazo para enviarcomunicacións.Entre as liñas temáticas a tratarfiguran cuestións como os dereitoshumanos na orde iberoamericana,a crise do dereito e da política iberoamericana,as políticas públicase a efectividade dos dereitos, a figurado ombudsman, a protecciónde datos persoais e Internet nomarco xurídico iberoamericano ouo dereito ambiental.O congreso está dirixido polosprofesores da USC Teresa CarballeiraRivera e Antonio CarlosPereira Menaut e coordinado polosdoutorandos Rubén MirandaGonçalves e Fábio da Silva Veiga.Do comité científico forman parteilustres personalidades, dendeministros de Tribunais Constitucionaisata docentes internacionalmenterecoñecidos, pasando porun ex presidente do TribunalConstitucional de Perú.Nace a Cátedra InternacionalRSC Santander Galicia-NortePortugalA Universidade do Minho acolleuo acto de creación da CátedraInternacional RSC Santander Galicia-NortePortugal, unha iniciativaconxunta do Banco Santander,a través de Santander Universidades,e a Fundación Centro de EstudosEurorrexionais Galicia-Nortede Portugal (fCEER), formada polasuniversidades galegas (A Coruña,Santiago de Compostela eVigo) e as tres do Norte de Portugal(Minho, Porto e Trás-os-Montese Alto Douro). O seu obxectivoé o desenvolvemento de actividadesdocentes, investigadoras, formativase de documentación noámbito da Responsabilidade SocialCorporativa (RSC).LindeirosNovas da USCNo acto participaron o reitor daUniversidade do Minho, AntonioM. Cunha, en calidade de presidentede fCEER; o conselleiro deBanco Santander Totta con SantanderUniversidades, Luís Bentodos Santos; o director do fCEER,o profesor da USC Rubén Lois; eo director de Santander UniversidadesEspaña, Pedro Alonso; asícomo reitores e representantes doresto de universidades que conformana Fundación, directivos dobanco e autoridades da Xunta deGalicia e da Administración públicaportuguesa.Entre as súas liñas de actuacióndestaca ademais a implementaciónde estudos de posgrao conxuntos,o fomento de estudos de terceirociclo, publicacións e a organizacióndun foro internacional anual,entre outras iniciativas.O III Congreso Internacionalde Lingüística Histórica sitúa aUSC “no liderado académico noámbito da lusofonía” según o reitorJuanViañoO Gallaecia III Congreso Internacionalde Lingüística Históricasitúa a USC nunha posición deliderado académico dentro da lusofonía,sinalou o reitor da USC,Juan Viaño, na inauguración desteforo internacional, que citou naUSC máis de 400 investigadoresnos distintos ámbitos da lingüísticaportuguesa e galega procedentesdas tres universidades deGalicia, así como doutras instituciónse centros académicos deinvestigación de Portugal e Brasil.Na súa intervención, e logo dedestacar a importancia dos estudoslingüísticos e filolóxicos naUSC, unha universidade que noné só humanística, senón que taméné referente en varias áreasda lingüística e da filoloxía a nivelnacional e internacional, Viañotamén tivo palabras de recoñecementopara Ramón Lorenzo eAntón Santamarina, aos que sereferiu como “pioneiros do desenvolvementoda lingüística galega erománica”.Este congreso apoia e reforzaa importancia que a USC lleconcede á internacionalización,especialmente dentro dos paísesde expresión portuguesa, nos queGalicia pode e debe desempeñarunha función de ponte de comunicaciónentre dous mundos de dimensiónsoceánicas: o mundo deexpresión española e o de mundode expresión portuguesa, manifestouViaño.Fontes: USC, Lindeiros

agosto 2015 empresa 13Violonchelo BlueEscuela InfantilEn un lugar privilegiado al lado del paseo fluvial de Bertamiráns, enAmes, se sitúa una de las escuelas más especiales del área metropolitana deCompostela. Cualquiera puede entrar, empujamos la puerta, siempre abierta,y desde el primer momento vemos el cariño que se pone en cada cosaque se hace; los dibujos en las paredes, el piano, la sala de motricidad en la que uno quisiera ser niño para poderquedarse, el acogedor patio... en cada rincón se palpa el amor que se ha puesto en ella a lo largo de los últimos años.Su directora, Concepción Lavid, nos cuenta cómo nació “Violonchelo Blue nace por la inquietud de mis hijosde crear una escuela infantil diferente y diferenciada, mi hijo mayor es músico y mi nuera es educadorainfantil y de ambas cosas nace Violonchelo Blue. El nombre nace porque mi hijo toca el chelo y además esteinstrumento es uno de los que mejor refleja la voz humana en su melodía”.Una de sus preocupaciones desde el primer momento fue la calidad de la enseñanza “Nos hemos preocupadomucho en saber y conocer sobre el mundo de la infancia, en indagar cuales eran las últimas innovaciones eneducación infantil. Vimos que todos los estudios encaminados a descubrir los efectos de la música sobre laplasticidad cerebral indicaban que su influencia es totalmente positiva, sobre todo en los primeros años devida. Nos preocupamos de indagar en los estudios de Ken Robinson y Daniel Goleman sobre la importanciade las artes escénicas en el desarrollo de la creatividad en esta primera etapa de la vida, de los 0 a 3 años”.Pero no solo es la educación, la organización interna del centro, lo que se busca, es prioritario “La escuela sebasa en tres pilares fundamentales: la familia, la música y el inglés. La familia porque entendemos que laescuela debe mantener los valores tradicionales y tienen que sentir la escuela como la prolongación del salónde su casa, aquí tienen cabida los tíos, los primos, los abuelos, por eso hacemos tantas fiestas al cabo del añoy por eso nuestras puertas están abiertas, nuestras puertas no se cierran nunca, estamos en permanenteestado de revista. El inglés porque entendemos que es la asignatura pendiente de todos los españoles, en elaula se habla única y exclusivamente el inglés y llegamos a el a través de la música porque educamos el oídopara recibir en otro registro; pero también porque forma parte de nuestra educación multidisciplinar atendiendoa la individualidad del niño, ningún niño es igual a otro gracias a Dios, si no sería todo muy aburrido.Entendemos que cada niño es perfecto en algo, y es en esa perfección en donde tenemos que ilusionarle,motivarle y perfeccionarlo”Los resultados del buen trabajo se ven cuando los niños dejan la escuela, las felicitaciones de los centros a losque llegan les indican que están en el camino correcto “Llevamos cinco años abiertos y estamos muy orgullososporque cuando pasan a su segunda etapa de infantil recibimos las felicitaciones de los centros que los acogeny se ve la diferencia en la educación, en la formación... por contar una anécdota que siempre cuento, porquerefleja la poca credibilidad que hay en la publicidad pero que al final cuando ven los resultados si quelo creen; había un papá de una alumna que comenzó con nosotros que cuando termino sus 3 años me dijo“Concha tengo que felicitarte y pedirte perdón, nunca creí que lo del inglés fuese tan verdad, pensé que formabaparte de la publicidad de la escuela, y he comprobado lo que hacéis porque nos hemos ido de excursióna Londres y gracias a ella hemos salido adelante “, es un caso con el que me voy a quedar siempre porqueeran unos padres como muy incrédulos, no acababan de ver lo que se podía conseguir. Ahora además tenemosel permiso para continuar con Let’s play hasta los doce años y esa niña sigue con nosotros, y ahí si quese introducen mucho más en el mundo de la música y del inglés”.Una escuela diferente en la que la fe en la capacidad de cualquier niño, de todos, desde el primer día y el cariñocon el que se les trata se deja notar en todo momento.

14 rutasLindeirosRutas pola ComarcaDe Pontevea a PadrónNo mes de xullo chegábamosa Pontevea (tódolos PDF coasrutas en http://www.lindeiros.com ) e rematábamos na divisoriadas provincias de Pontevedrae A Coruña, na ponte novaque separa as provincias. Estemes comezamos desde ese lugar;antes de chegar a ponte, endirección A Estrada, collemosun desvío a esquerda que a 800metros nos levará a nosa primeiravisita: a Burga de Xermeade.Contan que a finais do séculoXIX un frade, que viuse beneficiadopolas augas sulfurosas,decidiu instalar unha bañeirapara que a xente puidera taménusar a Burga. O longo dos anossempre existiu un litixio cunhafamilia que quería privatizar olugar pero os xulgados nuncaresolveron e a día de hoxe seguesendo de dominio público. Nunhaépoca chegaron a estar instaladase funcionando ata 5 casasde baños das que so quedan asparedes dunha delas. En calqueracaso é un lugar para visitar edisfrutar do río Ulla nun entornoprivilexiado.Volvemos a ponte para collera estrada que atravesa Ponteveaen dirección Compostela, a 600metros comezamos a percorrera AC-242 que será a que nosleve ata Padrón. Despois duns3 kilómetros atoparemos undesvío a esquerda que baixa atao Xirimbao, un área recreativa,coto de pesca de salmón e reo, eun dos lugares máis fermosos acarón do Ulla... aínda que iso ésempre unha opinión. O pasado31 de xullo remataba a tempadade pesca aínda que continúa nasúa versión sen morte ata setembro,en esta época é candopermanece aberta, como pasode pescadores, a ponte colganteque levamos na portada do xornal;nos últimos tempos é debidoao vandalismo tívose quepechar con cancelas polo quenon sempre se pode atravesar.O coto foi froito na ditadura demoitas lendas urbanas que contabancomo buzos lle poñían ospeixes na caña a Franco, todomentira aínda que si é certo quecando viña pechábase o cotounha semana antes co que pescaralgo non lle custaría moitotraballo.De volta a comarcal retomamosa viaxe cara a Padrón e a4,300 km. chegamos a Carcacía,esta parroquia é famosa porfacer desde hai 25 anos, no mesde maio, a tortilla máis grandeque un poda imaxinar e na queen este 2015 empregaron 1.400kilos de patacas e 6.000 ovos;o momento que todos esperan,máis que probala, é cando se lleda a volta cunha grúa. Pero Carcacíaé tamén o lugar de nacementode Macías o namorado,un trobador do século XIV, quededicou os seus poemas a unhamuller casada e que rematouos seus días a mans do marido;hoxe da nome a unha praza dePadrón e a un instituto. No mediode Carcacía atoparemos undos poucos fornos de pan quesegue traballando con leña nacomarca, panadería Balbina.Ten unhas dimensións de 6 por6,60 metros e unhas palas adecuadaspara meter e sacar o pan,hai que andar lixeiro cando fasbarras porque cando rematasde metelas xa es que comezara sacar as primeiras. Na partede atrás do forno aínda pódensever dous muíños movidospor electricidade pero con pedrasdas de toda a vida; xa casenunca se moe, os portuguesesimportan millo de América eo venden polas panaderías, ten

agosto 2015 rutas 15boa calidade e resulta máis baratoque comprar o grao poloque pouco a pouco os fornostradicionais quedan para faceras empanadas nas festas ou acabanpor pechar. A cen metrosde Balbina atopamos un desvíoa dereita que nos leva a igrexadedicada a San Pedro e que foiconstruída entre os séculos XVIe XVIII, está incluída no catálogoda Xunta e tamén protexidadentro do PXOM do concello.A seguinte parada é Herbón,terra dos mellores pementos ede franciscanos, dos pementosdan fe os abundantes invernadoirose dos frades o mosteirode Santo Antonio. Saíndo deHerbón temos que pasar por debaixoda autoestrada que leva aSantiago pero cen metros antestemos un desvío a esquerda quenos leva ao mosteiro, se nos pasamoso desvío non importa xaque despois da ponte hai unharotonda e podemos volver. Atao ano pasado estaba ocupadoe aberto todo o ano pero agoraso se achega un frade polas tardespara acoller os peregrinos.Lonxe queda o 1396 no que sefundou o convento, os famosospementos chegaron a zona daman dun dos frades que os trouxode América, pero o mosteiroserviu tamén de escola a moitosveciños do lugar e de Compostela;agora os rumores apuntan aun intento de convertelo en hotelde luxo e por iso o trasladoda comunidade a outros lugares,o tempo o dirá. O convento serviuademais nos últimos temposcomo sede dun ciclo de músicaque levou por nome “as notas dopemento”, unha iniciativa privadaque atopou un gran respaldopero que co peche do mosteirotivo tamén que finar ainda quese está a buscar outra ubicación.Desde Herbón apenas 3 kilómetrosata Padrón e alí moitoque ver, a casa de Rosalía decastro, o Santiaguiño, o cascovello da vila, a Fundación CamiloJosé Cela presidida polalocomotora que marcou engran medida a nenez do nobel...pero nos preferimos recomendaro xardín botánico. O nomecompleto é Xardín Botánico,Histórico, Artístico, Literario eXacobeo e data de principios doséculo XIX, acolle cerca de 300plantas traídas de todo o mundo.Tamén atopamos árbores moitomáis nosos, por exemplo unhafigueira filla da que no seu díaplantou Rosalía e que mencionaen “Cantares Gallegos”. En1946 foi declarado MonumentoArtístico nacional e viviu o seumellor momento nos 50 candose celebraban alí as verbenas eviñan xentes de toda a contorna.Hai uns anos un mal xefe mandoua traballar alí a un peor empregadoe unha das plantaciónsde buxo máis vellas de Galiciaquedou seriamente danada;hoxe en día aínda que a partevexetal está coidada hai zonasmoi descoidadas e con pintadas,unha imaxe terrible para un dossitios máis acolledores de toda abisbarra.Pero non podemos visitar Padróne non falar de comer; asrecomendacións son dúas moiconcretas e que podemos atoparno caso vello. Por un lado todoun clásico que se fixo famosopolas mencións de Pepe DomingoCastaño, natural da vila,no carrusel deportivo na CadenaSer: Pulpería Rial. Por outrabanda o que para nos foi undescubrimento cado fixemos areportaxe O Pimenteiro, un mesóndo mesmo tipo que Rial. Enambos podese atopar pulpo deverdade e ben preparado, raxode calidade e, en xeral, raciónsa bos prezos e bo servizo, e todonun casco antigo fermosisimo etememos que pouco valorado.O mes que ven seguimosruta partindo de Padrón, ondeiremos?Fotos: Loli Fdez.

16 alcaldesJosé Luís MartínezSanjurjoalcalde de Ordes“Ordes si algo necesitaba e si a xente opediu foi cambio, que se sacase do gobernomunicipal a xente que veu estandona alcaldía os últimos 8 anos”LindeirosJosé Luís Martínez Sanjurjoé o novo alcalde de Ordes,portavoz do Partido Popularna última lexislatura antes formaraparte de Terra Galega. Éenxeñeiro forestal e foi un dosúltimos alcaldes de España entomar posesión a causa das reclamaciónsde Unión por Ordes“dos últimos do territorionacional polo que sucedeua raíz das reclamaciónspresentadas ante a XuntaElectoral de Zona, a Xuntaelectoral Central e incluso uncontencioso que se resolveumantendo o criterio das xuntaselectorais e sendo nos a listamáis votada”“loxicamente quen perdetrata de defender a súa perdade estar 8 anos como alcaldee incluso de estar 28 dentroda corporación. Eu non vou adeslexitimar que eles houbesenreclamado, si que teño queconsiderar que foi un atraso anivel municipal a parálise dunmes que sucedeu do que tiverasido a toma de posesión naturalo 13 de xuño a o 3 de xulloe despois o comezo do traballoo día 6”.A súa situación non será doadaxa que necesitará apoios opleno para poder sacar adiantetódolos temas pero espera poderchegar a acordos coa oposición“me considero unhapersoa dialogante; estou disposto,cada vez que haxa quelevar un asunto o pleno, a teren consideración a valoraciónque faga calquera das outrasformacións políticas presentadasno noso termino municipal,esa foi a decisión dosveciños e teño que respetala,como lista máis votada afrontamosa alcaldía, afrontamoso noso goberno pero saberemosestar a altura das circunstanciaspara consensuarcos grupos da oposición ascousas máis necesarias paraOrdes”.Preguntámoslle polos anosvividos na oposición e si de isotamén se aprende “alí vin cantidadede cousas que a minnon me gustaría que se actuaseasí coa oposición, digamosque si eu houbera estado nogoberno moitos dos temas dosúltimos catro anos gustaríameque se me tivera tratadodoutro xeito, houbera pedidomáis participación e esa é aparticipación que eu querodarlle a quen a día de hoxeforma a oposición do concellode Ordes”.A situación de José Luís Martínezé un pouco a contracorrentexa que mentres en moitasoutras vilas a consigna era queo PP non gobernase en Ordes asituación é a inversa “Vou usarigualmente a palabra cambio,Ordes si algo necesitaba e si axente o pediu foi cambio, quese sacase do goberno municipala xente que veu estandona alcaldía os últimos 8 anos,xente que incluso estivo nosúltimos 28 anos representadosna corporación, entón tódolosgrupos que nos presentamosas eleccións, fora do que eraUnión por Ordes, creo quedentro do discurso que vendimosa cidadanía era esaaposta polo cambio. Nos fomoscomo Partido Popular, independentemente das siglas,que están ai e non as negamosxa que é o grupo do que formamosparte e do que somosafiliados, son as siglas coasque nos presentamos e obtivemoso resultado maioritario,é algo importante xa querecibiu o respaldo da cidadaníacara as persoas e cara assiglas, nas que aparte ai xentemoi renovada”.En todo caso a primeira citaresolveuna sen problemas chegandoa acordos para definirsolods, dedicacións e asignacións“non tivemos moitísimotempo para traballar o plenode organización, convocamosa xunta de portavoces preceptivaonde presentamos a nosaproposta os demais grupos econco días despois afrontamosun pleno, xa eramos coñecedoresdas iniciativas, asenmendas en este caso, dosoutros grupos e alí se puidoconsensuar, como puido vertodo o que asistiu, tanto asdedicacións, como os soldoscomo as cantidades a recibiren dietas ou en asignacións osgrupos políticos. É moito deagradecer que en ese primeiropleno se houbese acadadoo consenso e espero que sexa aregra natural no futuro”.Preguntamos pola situaciónna que atopou o concello“atopei o concello economicamentemal, e a nivel de funcionamentocon cantidade dexente, tanto de funcionarioscomo os obreiros, disposta aaxudar e disposta a sacar cantidadede proxectos adiantepara Ordes. Eu teño que dicirque a nivel de administraciónsas que me dirixín, a díade hoxe fáltame a Deputaciónda Coruña. pero si diferentesorganismos como a Xunta deGalicia ou representantes dogoberno central a través doDelegado do Goberno dispostosa participar e a sacarproxectos adiante nos vindeirosanos”Unha das primeiras promesasdo programa posta en marchaforon os “sábados de portasabertas” para reunirse cos veciñose que parece que deixaronboas sensacións “Moi bo sabor,incluso un veciño chamoumeeste sábado o meu teléfonoparticular dicíndome si estabaaquí no concello, candosempre dixemos que o sábadode portas abertas sería un sábadoo mes, no que eu ou calqueirados meus concelleirosestaríamos aqui para atenderas persoas que por distintosmotivos non poden achegarsepola semana a falar co alcalde.As portas abertas de esesábado 18 de xullo foi o primeiro,e agora o manteremos,xa o adianto, tódolos últimossábados de cada mes duranteo tempo que esteamos aquino goberno municipal, foi unéxito e a vista da chamadaque mencionaba vexo que haixente esperando que chegue ovindeiro sábado”.Antes de rematar queríamossaber as prioridades do novoequipo de goberno que pareceter claro que a organización territoriale as estradas están noprimeiro lugar “direino e seguireinodicindo ata que teñaunha copia na man coa quepoder traballar, o PXOM éprioritario; a situación de Ordesé estratéxica entre Coruñae Santiago e o documento tenque ser vital para o desenrolode este término municipal nosvindeiros anos, a maioría dosplaneamentos fan unha previsióna vinte anos e Ordes nonten porque ser menos. Nosesperamos poder consensuarese documento porque agorarequire unha maioría absolutano pleno, queremos quesexa unha realidade antes deque remate este ano e a partirde aí xa poder traballar decara a aprobación provisionale a aprobación definitiva.Fora de ese proxecto a nivelglobal, algo que nos demandanos veciños e que veño escoitandonos últimos días aestrada de Mercurín que conseguiríasacar dunha vez portodas o tráfico pesado da vila,especialmente da rúa do Recreoonde o están a padecer,e despois nos gustaría podercontinuar coa circunvalación,poder darlle un segundo accesoo IES, un segundo accesoo tanatorio e perimetrar despoisa nacional 550 ta a c-413de Carballo.Despois procuraremos namedida do posible ter as demandasdas parroquias atendidas,falo de Mesón do Vento,de Montaos, da propia vilade Ordes onde temos unhaaposta moi forte que é crearun parque infantil cubertopara os nenos para que poidandisfrutar dun parque tantona época estival como noinverno.”Quedan catro anos para valoraro traballo de José Luís Martínezpero o que si se percibe éa ilusión e as ganas acumuladasna oposición de facer cousas,terá que contar coa oposiciónpero polo momento non pareceque iso sexa un problema.Manel PardoFoto: Loli Fdez.Ordes, 3 de agosto de 2015

agosto 2015 17

20 pasouLindeirosOroso rendeu homenaxe a Banda “Lira” de SenraO alcalde propuxo que se repetira a celebración cada ano coma homenaxe as bandas de músicaXIII Festival de Bandas en TouroParticiparon tres bandas que recorreron a vila antes de comezarCentos de veciños y forasteirosdisfrutaron o pasado domingodo XIII Festival de BandasConcello de Touro, organizadopola Banda de Música Isabel II,residente no municipio, e polopropio Concello. A cita musicaltivo lugar no Campo da Festa deFonte Díaz, capital do Concello,e comezou cun pasarrúas dastres bandas que acudiron a cita.Participaron a Banda de Músicade Ortigueira, que foi a encargadade abrir o concerto. Logoseguiu a Banda de Música deAbegondo e pechou o evento aanfitriona, a Banda de MúsicaIsabel II de Touro, dirixida porJosé Lodeiro Gesto. Cada formaciónmusical ofreceu un re-Preto de 350 persoas encherono campo da festa de Senra parahomenaxear á Banda “Lira” deSenra, unha formación fundadaen 1900 por Constante Reye que se desfixo no ano 1970.Unha sentida homenaxe organizadapola Asociación de Veciñosde Senra e a Coral PolifónicaSanta Eulalia, que contaron coacolaboración co Concello deOroso, a Deputación da Coruña,a asociación folclórica BuxosVerdes e as bandas de músicade Ordes e Arca, que actuaronconxuntamente.A Banda “Lira” de Senraestivo representada por trecedos seus integrantes chegadosde toda España para a ocasión.O alcalde de Oroso, ManuelMirás, entregoulles un libroespecial de 50 páxinas, “BandaLira de Senra” editado polaAsociación de Veciños de Senraen recordo e homenaxe á Lira.Cincuenta páxinas que recollenas fotografías e biografías de todosos integrantes desta históricabanda orosá, así como unhaselección de documentaciónrelacionada coa banda, dendeartigos en xornais a cartas e partiturasdos seus membros.Manuel Mirás felicitou a todosos presentes e asegurou que“Senra é o icono da cultura e damúsica no noso concello”. Nestesentido, apuntou que “ás vecesnos critican porque facemosconvenios con outros municipios,pero pensamos que a culturae a educación son algo quese leva dentro, que ninguén nospode quitar e que nos fai máislibre e mellores persoas”.O alcalde de Oroso felicitouá Asociación de Veciños deSenra e a Coral Polifónica SantaEulalia polo seu traballo naorganización desta homenaxe,destacando especialmente o traballode dúas persoas: EduardoVeiras, concelleiro de Obras eveciño de Senra; e José Calvo,xuíz de Paz e membro das entidadesorganizadoras do acto.Tamén tivo palabras de agradecementopara as bandas de músicade Arca, “a onde foron grannúmero de músicos da Lira candodesapareceu”, e Ordes, “quepertorio elixido para esta cita yno que levaban traballando tempo.As tres bandas recolleron oagarimo do público que disfrutoudunha tarde musical un anomáis. Concello e Banda pensanxa na cita do vindeiro ano.Fontes: concello de Touro, Lindeiros.conta cunha maioría de músicosde Oroso”.A todos eles, o alcalde orosánlanzoulles unha petición:“que todos os anos fagamosesta homenaxe non só á Lira,Fontes: concello de Oroso, LindeirosAlgúns dos antigos integrantes da Banda de Lira que asistiron á homenaxe. Foto: concello de OrosoUns douscentos veciños e veciñasdisfrutaron na segundaedición do Festival Folclóricode Brión, celebrado na prazado Concello. O tempo acompañou,polo que os asistentesdisfrutaron de máis de unhasenón tamén a todas as bandasde música. Iso é algo que vouapoiar para que este acto quedeinstitucionalizado”II Festival Folclórico de BriónParticipou a escola de música do concello eRetranqueiros de Ameshora de bailes e música a cargodos alumnos e alumnas daEscola Municipal de Músicae Baile de Brión e da asociacióncultural Retranqueirosde Ames.Fontes: concello de Brión, LindeirosMomento do Festival. Foto: concello de TouroOs participantes do certame chegando á praza. Foto: concello de Brión

agosto 2015 pasou 21A Asociación Arreixeira cumpriu 25 anosO colectivo de Iria, en Padrón, compartíu escenario e dúas pezas con Leilía o día 24 de xulloA praza de Macías o Namorado,en Padrón, acolleu unconcerto moi especial xa queconmemorábase os 25 anosde existencia da Asociación AArreixeira e o facían actuandono mesmo escenario que Leilía.Foi unha cita entrañablexa que Felisa Segade e MontseRivera , dúas das compoñentesde Leilia, levan case desde oprincipio traballando con elesdando clase de canto, percusióntradicional e baile e teríana oportunidade de facer algunhaspezas cos seus alumnos.A celebración do aniversariofoi en certo modo unha homenaxea Manuel García, fundadorda asociación, e que foitamén o que chamou a FelisaSegade para iniciar unha secciónde pandereteiras xa quetiñan grupo de baile e de gaitase os rapaces querían taménaprender a tocar a pandereta.Foi unha noite para lembrar eque serve para coller folgos eseguir traballando a favor dacultura tradicional. Desde Lindeirosfelicitamoos con cariñopolo aniversario.Fontes: LindeirosFelisa Segade e Montse Rivera.Foto: Loli Fdez.Momentos da actuación en Padrón. Fotos cedidas por Merlo Branco Producións do fotógrafo Oscar AntónTouro pechou o ‘Xullo lúdico’O programa de conciliación do concello acolleu rapaces de 3 a 13 anosOs nenos de Touro despedironno Pavillón Municipal de Deporteso programa ‘Xullo lúdico’,que ofreceu durante todo estemes actividades de lecer para quenais e pais residentes no concellopoidan conciliar a vida laboral efamiliar.Os máis pequenos puiderondisfrutar dos inchables, instaladosno Pavillón Municipal deDeportes, e tomaron unha boamerenda. A programación de‘Xullo lúdico’ incluíu unha seriede actividades como un obradoirode internet-infomática, outrode animación á lectura e outro dexogos predeportivos e cooperativos.Tamén fixeron actividadesacuáticas na piscina e multideportee un obradoiro de reciclaxee medio ambiente.Os campamentos de verán serven,ademais de para conciliar,para reforzar as relacións dosrapaces do concello fora das aulase dos horarios do inverno. Oprograma continúa na primeiraquincena de agosto aínda que aparticipación e bastante menor.Participantes na festa de clausura. Foto: concello de TouroO premio Nobel atendendo aos medios. Foto:Santi AlviteFontes: concello de Touro, Lindeiros

22 pasaráLindeirosCompostela celebrouun Apóstolo para todosVero Boquete, pregoeira 2015. 17 xulloKarlos Quintá en Recanto de S. Andrés. 20 xulloFetén Fetén na Praza do Toural. 20 xulloPeter Punk na Gala do Circo en Belvís. 22 xulloForon unhas festas distintaspor moitas cuestións pero quechegaron a tódolos sectores dacidade. A intención do concellode abrir as portas e chegar amáis sitios comezou xa no pregónelixindo a Vero Boquete,con ela reivindicábase a figurado pregoeiro saído da cidade eo papel da muller na sociedade.Como complemento a recepciónnon acolleu aos estamentosda cidade se non que recibiua representantes do deporte debase que acompañaron a Veronun día tan especial.O programa de festas dividiuseentre os concertos eactuacións e o programa “Artellando”,unha aposta polosartistas locais e por levar asfestas a escenarios distintos.“Artellando” moveuse poloscentros sociais da cidade,polo ensanche e, por suposto,polo Casco Vello pero taméninaugurou espazos como Belvís,cunha Gala de Circo quefixo as delicias do público, eBonaval cunha Romería Cativaque tivo entretidos os máispequenos durante catro horas.Os concertos do Toural, queformaron parte tamén de esteprograma, resultaron en algúnscasos sorprendentes comoos Fetén Fetén que deixaronabraiado o público coas súascomposicións pero sobretodocos seus instrumentos, ata esedía moitos non sabiamos que sepodía facer música cunha sillade praia.Os concertos da Quintanaconseguiron que se pecharaa praza por seguridade encase todos, facía moito tempoque ese espazo non estaba tancheo para un concerto. ImeldaMay, Lila Downs, The GospellTimes, a noite de grupos galegos...cando se pon todo xuntoun decátase de que pasaronmoitas cousas e moito melloresdo que a priori pensaba moitaxente. Estas festas demostraronque o mais coñecido nonten porque ser o mellor e queo menos coñecido as veces tenmoito máis éxito.Imelda May na Praza da Quintana. 23 xulloOs Cabezudos esperando que escampe. 24 xulloDía do Traxe Galego. 26 xulloLila Downs na Praza da Quintana. 27 xulloRomería Cativa en Bonaval. 23 xulloFontes: Lindeiros.Fogos desde a Ferradura. 31 xullo

agosto 2015 23Compostela acolle “Feito a Man”O festival está organizado pola Asociación Cultural Cidade VellaFeito a Man é un festival de rúa organizado pola Asociación Cultural Cidade Vella que pretendexerar sinerxías entre os espazos singulares da cidade e a creación artística.Durante o mes de agosto, Feito a Man deseña e pon en escena un ciclo continuado de actuacións noque caben actividades artísticas de diverso xénero: Música- Cabaret- Instalacións-Performance- Teatro-Dj´s… trátase dun Festival diverso apto para públicos de todo tipo.Un dos obxectivos fundamentais do festival Feito A Man é dar a coñecer e difundir a capacidadecreativa da cidade e o potencial da cidade vella como entorno excepcional para o seu posicionamentoe visibilización.Tamén se busca a implicación activa na dinamización cultural de Compostela e ocompromiso coas manifestacións artísticas máis diversas, servindo como plataforma e vínculo entreos universos creativos e as xentes que habitan as rúas da cidade.Os escenarios de Feito a Man son as rúas e prazas da cidade histórica de Compostela que se convertennun marco singular para deixar o protagonismo ao artista, o espectador, o espazo e as sinerxíasque entre eles se producen.Polos diferentes espazos do Festival, durante estes anos pasaron artistas como Lobalú, Fanfare Ciocarlia,Chévere, Alejandro Vargas Trío, Super Ratones, Es un árbol, Fluzo,Dr. Gringo, Aline Frazao, Davide Salvado, Ricardo Parada, e Xoán Curiel.LUNS 1019.30h Tras Salomé |Contrastes21.00h Praza de San MartiñoPinario | Chanzo + LeoMinax TrioMARTES 1120.00h Via Sacra | Tatán…Chapeau22.00h San Paio de Antealtares| David RegueiroSwingtetMÉRCORES 1213.00h Vía Sacra | Tis CheTeis19.30h Praza de Feixóo |Leo Minax Trío21.00h Praza de Cervantes| Cantata Vernácula + Osd´abaixoXOVES 1320.00h Tras San Fiz de Solovio| Cuarto y mitad22.30h Virxe da Cerca(Momo…a Rúa) | Aló DjangoVENRES 1413.00h San Paio de Antealtares| Le Pombe20.00h Praza de Cervantes(A Gramola) | Sinestesia22.00h Praza de San Paio deAntealtares | The LákazansSÁBADO 1513.30h Tras Salomé | AmargoSueco21.30h Tras Salomé | MullerCine22.00h Praza da Quintana(Literarios) | Bastards onParadeDOMINGO 1618.00h Curro da Parra | AMagnifique Bande dos homessen medo20.00h Praza de Feixóo |De Vacas22.00h Praza da Quintana(Literarios) | Liga GaiteiraGalegaLUNES 1720.00h Praza dos Gatos |Subversión 3.0 + 122.00h Tras San Fiz de SolovioReconto de danos +Cuerpo AstralMARTES 1820.00h Via Sacra | A Bandadas Crechas22.00h San Paio de Antealtares| LafresaMÉRCORES 1913.00h Praza de Cervantes(A Gramola) | Tis Che Tein19.30h Praza Salvador Parga| The Good Way21.00h Praza de Cervantes| Thee blind crows +TerbutalinaXOVES 2013.00h Vía Sacra | Gelria21.00h | Praza de San MartiñoPinario | Es un árbol +IgmigVENRES 2113.30h Tras San Fizde Solovio | Sabela andHeartbreakers19.30h Tras Salomé | DeVacas21.00h San Domingos deBonaval | Dixie Town + TheFabulous Resaca BrotherSÁBADO 2213.00h San Paio de Antealtares| Tato Trío20.00h Tras San Fiz de Solovio| N.O.M22.00h Virxe da Cerca(Momo…a rúa) | SinestesiaDOMINGO 2319.00h Vía Sacra | AlòDjango21.30h Praza da Quintana(Literarios) | La Banda deNashLUNS 2420.00h Praza de Feixóo |Tundal22.00h Praza de San Paiode Antealtares | Cachas &CousinsMARTES 2513.00h Praza de Cervantes(Gramola) | 2M1520.00h Vía Sacra | Lafresa22.00h San Paio de Antealtares| Apple ThreeMÉRCORES 2622.00h Praza da Quintana |Ultranoite no país dos soviets(Chévere)Apertura de portas 21.00hPrezo: 12€Mostra do fotógrafoEstalote en SantiagoEstará aberta ata setembro e xa foi vista por7.000 persoasBaixo o título “Ramón SánchezEstalote: memoria duntempo”, o Consorcio de Santiagopromove unha exposición deimaxes do fotógrafo compostelán.A mostra repártese entre aCasa do Cabido (na Praza dasPraterías) e o Museo do PoboGalego.Coa súa cámara Leica aoombro, Estalote, ao que nonlle gustaba o estatismo da fotode estudio, deambulou durantemáis de seis décadas por Compostela,e cando a cidade de nacementolle quedaba pequenatrasladábase ata Os Cantóns daCoruña ou ao barrio do Berbésen Vigo.Entrou a traballar no compostelánnegocio de Fotos Gamallo,situado na rúa das Orfas, aoscatorce anos e mantívose activoata preto xa de cumprir os noventa.A través das súas imaxesé posible seguir o rastro dun sumariohistórico que se inicia nosanos vinte, cando realiza os seusprimeiros encargos, retratos colectivosde escolas e vistas dacatedral. Despois da parénteseda Guerra Civil, xa na décadados corenta, retoma o seu labor,retratando diversos personaxesda xerarquía política e relixiosa,retratos que serán nesa época,xunto aos desfiles militares e asprocesións, algúns dos seus temasmáis habituais.A exposición do Museo doPobo Galego poderá visitarseata o mes de setembro, de martesa sábado de 10:30 a 14:00 ede 16:00 a 19:30 horas; os domingose festivos de 11:00 a14:00 horas. Os luns o museopermanece pechado.Pola súa parte, a mostra daCasa do Cabido estará abertaata novembro, de martes a sábadode 10:00 a 14:00 e de 17:00a 21:00 horas (de 16:00 a 20:00horas en inverno); e os domingosde 11:00 a 14:00 horas. Osluns a Casa do Cabildo está pechadaao públicoUnha das fotografías que se poden ver na exposición. Foto: Estalotecedida polo Consorcio de Santiago

24 pasaráVisita un museoMuseo da Casa da TroiaLindeirosVerán na Rúa en CompostelaO concello presentou o programa de actividades de agostoO Museo recrea unha antigapensión de estudantes inmortalizadana novela «La Casa dela Troya», escrita no ano 1905por Alejandro Pérez Lugin. Oedificio, construído a mediadosdo século XVIII, foi hospedaríade estudantes entre 1886 e1906 e nel aloxouse o personaxeprincipal, Gerardo Roquer. En1993 abriu como museo grazasao mecenas compostelán BenignoAmor Rodríguez (finadoen 2009) e na actualidade estáxestionado pola Asociación deAntigos Tunos Compostelánspresidida por Benigno AmorBarreiro.Na planta baixa atópase a recepción,antiga zona de pasotanto das persoas como dos cabalosque baixaban ás cortes.No primeiro andar está o vellosalón-comedor, tamén habilitadocomo zona de estudo, enoutra época lugar de ensaioda Tuna Compostelana; e asala de respecto, unha pequenaestancia empregada duranteas visitas dos familiares dosestudantes. No segundo andarestán os dormitorios. No áticoatópase a cociña, ademais dunpequeno dormitorio, que nanovela pertencía a Dona Generosa,a patroa. O soto, que antigamenteera usado como cortedos cabalos, está dedicado ástunas universitarias, e poden admirarsediversos instrumentosmusicais, becas, capas, trofeos,fotografías e outras pertenzasda estudantina.Ofrécense percorridos guiadosen galego, castelán ou inglése tamén está previsto continuarrealizando visitas dramatizadastodos os días da semana revivindoa figura de Dona Generosa,a patroa da vella pensiónestudantil. O horario das visitasserá ás 11:00 horas e poden concertarsechamando ao teléfonodo Museo: 981 585 159.O museo pódese visitar demartes a sábado, de 11:00 a14:00 horas e de 16:00 a 20:00horas, e os venres prolongará oseu horario ata as 22:00 horas,está situado na Rúa da Troia 5.Os luns e os domingos permanecerápechado.A concellería de Acción Culturalpresenta para o mes deagosto unha programación queencherá de música, teatro, danza,maxia e circo dous espazoshabituais para os composteláns,e emblemáticos para todos osque nos visitan: as prazas deSan Martiño Pinario e a daQuintana. Unha variada ofertadirixida a todo o público que sóse terá que preocupar de collerun bo sitio para ver os diferentesespectáculos xa que todasas actividades son de balde. Osmartes e xoves será na prazada Quintana e os mércores enSan Martiño Pinario, sempre ás19.30 h.Na primeira semana xa pasaronpola cidade Circo Choscoco espectáculo “Forzud@s” ou‘Letriska Inmobile’ da compañíagalega Isla Letriska.Na segunda semana de agostocontinuase o martes 11, enclave de cinema mudo e circo,da man de Pistacatro produtorade soños que presenta ‘FairPlay’ unha comedia que evocaos tolos anos 20. O mércores12 chega a Compostela a malabaristaitaliana Fran Martó coseu espectáculo de rúa ‘Rinse& Spin’, onde a manipulaciónde obxectos, malabares e clownconstitúen as bases para a comunicaciónnarrativa. O xoves13 coa compañía galega de danzatrasPediante que achegan oseu ‘Up2Down’, mestura dedanza e circo contemporáneocon notas de humor e clown.A terceira semana de agostoinaugurase o martes 18 daman de Desastronauts que nosofrecen a súa nova creación,‘Un tonto no aire’, unha peza decirco centrada nas acrobaciasaéreas con moito humor, habilidadee enerxía. O mércores 19poderemos ver a Laura Mandarina,unha das mellores magascómicas do momento. No seu‘Laboratorio Máxico’, Mandarinamestura a maxia, o clowne os monicreques. E xa o xoves20 a compañía Maintomanopresenta ‘Ekilibuá’, un espectáculopara todos os públicos quefusiona a teatralidade cos potesacrobáticos, o lanzamento decoitelos, os equilibrios, a manipulaciónde obxectos e moitacomplicidade.A última semana de agostocomezará o martes 25 conGhazafellos e as súas ‘As mil eunha noites’ das que farán partícipeao público ata o punto deque levarán os aromas de Persiaimpregnados na súa pel. Omércores 26 teremos de novoá maxia como protagonista xaque estará o Mago Romarís coseu espectáculo ‘As maletasmáxicas chinesas’ e pechamos oprograma o xoves 27 de agostoda man da compañía Bamboleaque nos presenta ás irmásBambalas e as súas acrobaciasaéreas: un espectáculo de granvolume e cheo de grandiososmovementos.Fonte: concello de Touro, Lindeiros.Unha das estancias da casa. Foto:Loli Fdez.Un dos espectáculos que se poderán ver no Verán na Rúa. Foto: concello de Santiago

agosto 2015 pasará 25“Terraceando” polasribeiras do UllaO concello de Vedra promove as “Tabernasdo Ulla” no veránA campaña “Terraceo de verán”é unha iniciativa promovidadende a concellería de Turismodo concello de Vedra en colaboracióncos establecementos hostaleirosque participan da marcaTabernas da Ulla e os produtoreslocais de Nordesía e Gin Nordés.Esta iniciativa supón un novoproduto turístico da marca Tabernasda Ulla, que alberga a barese restaurantes do municipiovedrés.Desenvolverase nas fins desemana de agosto, nos establecementosadheridos á promociónque poderán gozar clientese visitantes e que consistirá ensesións vermú Nordesía e noitesgin Nordés a uns prezos moieconómicos.A clientela desta promociónparticipará gratuitamente en diferentessorteos de agasallos queestarán combinados co sorteo daONCE.O “Terraceo deVerán” Trátasedunha acción innovadoraque vena complementar axa presentada nopasado inverno“Vedra de Tapas”, iniciativas coasque se pretendefavorecer o desenvolvementosocioeconómicodazona, potenciar osprodutos locais ea difusión e o impulsodos negociosde hostaleríado concello.Papelería XaquínMúdase dúas portas arribaXaquín Mato abriu o seu quiosco da Rúa Nova de Abaixo en 1980, na época máis conflitiva e, o mesmotempo, máis produtiva da zona e xa nunca deixou de vender periódicos, revistas e todo o material de papeleríaque un poda imaxinar. O mesmo tempo nunca deixou de pelexar porque a zona tivera os mesmosservizos que o resto da cidade “o ano de estar aquí xa chamei a radio, a Santiago Davila, para reclamarque puxeran luz na rúa. A raíz de esa chamada comecei a falar con Vivencio Freire, hoxe presidente noCastiñeiriño, e reunímonos co concello que nos dixo que tíñamos que pagar cada comercio unha partee así se fixo. ese foi o xermolo de Raigame a asociación da que son presidente porque non teño relevo”.Era unha boa época na que se vendían mil xornais diarios sen saír do quiosco, hoxe traballa desde ascinco e media da mañá repartíndoos e non se cheganin por asomo a esa cifra. Trasladarse a un local máisgrande pero na mesma rúa foi unha oportunidade quenon se podía rexeitar “votamos 19 anos no número16 e agora apareceu esta oportunidade, apareceueste local e iso unido a que miña filla María semprequixera vir a traballar foi o que nos decidiu.É unha inversión grande pero o mesmo tempo ébonito e estamos moi ilusionados”. Os tempos soncomplicados pero o trato e a profesionalidade de Xaquíne os seus empregados son os que manteñen o negocioe que siga así por moitos anos.ÁREA RECREATIVAOS PASOSFESTA DAXUVENTUDE 2015XOGOS DE COMPETICIÓN,PIRAGUAS, ROCÓDROMO,MÚSICA, PREMIOS PARA OSTRES GRUPOS GAÑADORES.FESTA DA ESCUMAE MÁIS SORPRESASSÁBADO 8DE AGOSTORUTA DE SENDEIRISMOSábado 1 de agosto. Ruta do Tambre.Área recreativa Os Pasos. Gratuíta.XOVES DE PRAIA6, 13, 20 e 27. Praia de Boiro.7 €/día ou 25 €/mes (empadroados). Nenos de ata12 anos: 5 €/día. Outros: 10€/día.ACTIVIDADESDE VERÁNCONCELLODE FRADESAGOSTOEXCURSIÓN Á CASA DO QUEIXOMartes 11 de agosto.Para nenos ata 12 anos.Prezo: 10€II TORNEO MUNICIPAL DE TENISVenres 28 de agosto pola tarde.Pista municipal de Ledoira. Gratuita.Dirixido a rapaces e rapazasa partir dos 14 anos.Horario:A partir das 13:00 horas.Ás 15:00 horas: CHURRASCADA (haique recoller entrada no Concello)Prezo: 4 € empadroados (8 € outros)Información e inscricións noConcello de Frades: 981 69 55 67Organiza:Concellode FradesEXCURSIÓN AO AQUAPARKVenres 7 de agosto. De 13 a 20:00 h.O Concello subvenciona o transporte.Gratis (0-4 anos), 5 € (empadroados) e 8 € (outros)MARATÓN DE FÚTBOL 7Sábado 8 de agosto. Infantil e cadete.Campo de fútbol de Abellá, 10:30 h.XVIII MARATÓN DE FÚTBOLINTERPAROQUIALDomingo 9 de agosto, dende as 10:00Campo municipal de fútbol de Abellá.DÍA DA BICICLETASábado 29 de agosto. 10:30 horas.Saída praza Ponte Carreira. Gratuita.Agasallos a todos os participantes.FESTA DA AUGASábado 30 de agosto. Gratuita. Inchables, tobogánde auga, deslizantes, festa escuma...Piscina municipal de Papucín.CAMPIONATO DE PÁDELSábado 29 de agosto. 16:00 horas.Pista municipal de Papucín. Gratuíta.Información e inscricións: 981 69 55 67

26Lindeiros

agosto 2015 deportes 27Casimiro García é o presidentedo Club Motociclista Teo, nopróximo mes de setembro serános encargados de organizar unhaproba do Mundial de Trial quetraerá a bisbarra máis de 80 pilotosde todo o mundo.O trial de motociclismo é unhadisciplina na que os pilotos debensuperar obstáculos sen tocaro chan co corpo nin caer.As habilidades esenciais son oequilibrio e a planificación dosmovementos para avanzar nopercorrido. O trial disputase enzonas naturais, polo que os obstáculosson pedras, madeiros deárbores, regueiros e barrancos.O Club que preside Casimironaceu no ano 2008 “naceu paraparticipar nas probas do campionatogalego, comezamossendo un grupo de 5 pilotos ecunha masa social de 18 persoas.o crecemento levounos aformas parte da asemblea xeralda Federación galega de Motociclismoe a ter unha persoa nacomisión de trial e un representantena asemblea de pilotos. Oclub organiza na actualidadeprobas do campionato galego,do infantil de trial e de mostosclásicas, non so en Teo se nontamén e Carnota ou Rianxo”.Club Motociclistade TeoPreparando o Mundial de trialEste ano quixeron ir un pasomáis alá e decidiron solicitar unhaproba do campionato de Españaque disputouse o pasado mesde xuño cun éxito que demostroua capacidade do Club comoente organizador de este tipo deeventos. Eses bos resultados sonos que sen pretendelo levounosa organizar a proba mundialista“desde a Federación Galegapuxéronse en contacto con noso pasado 21 de xullo para explicarnosque a proba do Campionatodo Mundo de Jeréz estabaa piques de ser cancelada e queexistía a posibilidade de celebralaaquí. En Galicia a Federaciónpensaba en primeirolugar en Baiona xa que o Clubda localidade tiña no calendariopor esas datas unha probado campionato de España. Porproblemas internos do concelloo coincidir as datas con outroseventos Baiona renuncioue déusenos a posibilidade xaque víñamos de deixar moi boaimaxe coa proba nacional”.O Club vive un bo momento ea organización de este evento eunha oportunidade única “hoxeen día temos unha masa socialde 150 persoas pero socios decuota so 45; temos 17 pilotos nocampionato galego e un no deEspaña, e temos tamén un pilotode infantil; optamos a variostítulos nas distintas categoríascomo veu sucedendo os últimosanos. Nos gustaría que polo menostiveramos algunha xentemáis que axudara aínda quesabemos que teñen ocupaciónse non se pode facer nada”.O bo do trial e que o adestramentoe a base “aquí non secompran evolucións de coches,evolucións de motos, aquí fainotodo o adestramento. É un deportede moito equilibrio e moitatécnica, cando mellor esteasfisicamente mellor porque sonprobas de 4 e 5 horas. A idademínima é de 6 anos pero porexemplo o máis maior que temocompetindo está en torno os 47anos, así que calquera idade éboa”.A cita en setembro, o 7 chegarános primeiros pilotos que estarántoda a semana por terras dabisbarra e competirán a partir dovenres 11 nas zonas que o Clubestá estes días habilitando.Fotos: C. M. T., Loli Fdez.

28 deportesLindeirosO Bertamiráns FC clausurou o IV Campus deFútbol 8 para rapaces das categorias de baseParticiparon rapaces de 6 a 14 anos que aprenderon distintas técnicas e táctica no fútbolO campo municipal de Bertamiránsacolleu o IV campus defútbol 8 Bertamiráns FC. Esteevento estivo dirixido aos nenosdás categorías de prebenxamín,benxamín, alevín e infantil. Osrapaces participaron en diversasaccións formativas e de lecer olongo de dúas semanas.No campus os rapaces aprenderondistintos principios técnicoscomo condución, control,pase e caneos. Na xornada declausura os cativos tiveron tempopara gozar da piscina, comer depícnic e participar en distintascompeticións nas que demostraro aprendido nos días previos.Cómpre salientar que duranteestas dúas semanas pasaron poreste campus xogadores profesionaiscomo Fernando Seoane (CDLugo), Pedro Mosquera (ElxeCF) e Pablo Insua (RC Deportivo),que lle ensinaron aos rapa-A sección feminina do SantiagoFutsal prepara a tempadaO Santiago Futsal A Gaiola competirá a nivel provincial e localA sección feminina do SantiagoFutsal finalizou a pasadacampaña cunha exitosa participacióndos dous equipos na competiciónligueira, cumprindo osobxectivos marcados e gozandodun grande ambiente de grupo,agora planifican a temporada 15-16, na que contará cun equipo enLiga Provincial e dous en LigaLocal.Dentro do seu compromisocon labores sociais e de apoio áinfancia, a sección feminina doSantiago Futsal volveu organizaro torneo ‘Todo é deporte! ‘ polaigualdade de xénero e non violencia,que contou coa participaciónde xogadoras da sección feminina,xogadores do primeiro equipodo Santiago Futsal e rostrosces e rapazas diversos aspectostécnicos e tácticos do xogo. Ademais,responderon ás preguntas ecoñecidos do panorama galego,tanto actores e actrices coma deportistasde nivel internacional,así como xornalistas e cantantes.Así mesmo, tamén estivo presentenoutros torneos benéficos,como o organizado en Cangaspola Escola Futsal Morrazo,“Non á violencia de xénero”, emesmo se desprazaron a Portugalonde participaron no torneosolidario, ‘Acreditar non Futsal’,organizado pola AsociaciónAcreditar de Pais e Amigos denenos con cancro, xunto a unhaselección portuguesa, SportingLisboa e Benfica.Agora Santiago Futsal A Gaiolaperfila o seu proxecto para atemporada 15-16, que mantendoos obxectivos deportivos e sociais,quere abrir as súas portasa todas as xogadoras interesadasen formar parte do seu proxecto,tanto de categorías base, categoríasque incorporará esta temporadapara xogadoras dende os 4anos, coma de categorías séniornas que contará co equipo deLiga Provincial e os de Liga Local.Para solicitar informaciónou inscribirse en Santiago FutsalA Gaiola poderase realizar porcorreo electrónico á direcciónsantiagofutsalagaiola@hotmail.com ou poñéndose en contactono perfil de Facebook SantiagoFutsal A Gaiola antes do mes deSetembro.Fontes: Santiago Futsal, A Gaiola,LindeirosSantiago Futsal A Gaiola. Foto: Santiago Futsalcuriosidades dos nenos e nenas.O Campus foi clausurado poloalcalde de Ames, José Miñones,e o presidente do BertamiránsFC, Rafael Budiño.Fontes: concello de Ames LindeirosOs participantes no Campus de Bertamiráns. Foto: concello de AmesO Club Galia de Ordes,primeiro posto en ArteixoO equipo de patinaxe participou nacategoría de Grupos ShowRapazas participantes no campionato. Foto: concello de OrdesO Club de Patinaxe Galia rematoua súa tempada de competiciónsdentro da categoríaGrupos Show. A despedida nonpuido ser mellor xa que quedaroncomo primeiros clasificadosno trofeo Concello de Arteixo.Agora toca disfrutar do verán eesperar a volta aos adestramentosxa de cara a setembro. Seráentón cando comecen a traballararreo e a organizar o novo grupobenxamín e o cuarteto, aumentandoasí o número de equiposde competición pasando de dousa catro Grupos Show.Esta tempada o Club Galiatamén organizou a súa propiacompetición en Ordes e outramáis de ximnasia rítmica co quedesmotraron tamén unha grancapacidade organizativa.Fonte: concello de Ordes, Lindeiros

agosto 2015 deportes 29Xullo encheu de medallas oRibeiras do TambreO Clube participou en competicións autonómicas,nacionais e mundiaisSen duda o Ribeiras doTambre merecíase a reportaxedo Lindeiros de xuño porqueos éxitos de xullo demostrano nivel do Clube. Comezandopolo campionato galegode pista en categoría infantil,o Ribeiras participaba con 15padexeiros para competir en10 probas, que lograron tresouros, un bronce, un cuartoposto, tres quintos postos e unsexto posto como os resultadosmáis destacados.Outra das citas foi de nivelnacional no Campionato deEspaña de Pista de JóvenesPromesas Infantil e Cadete celebradoen Trasona (Avilés) eonde foron tamén 15 rapaces.A colleita tampouco foi malacunha prata, un bronce e dousoitavos postos.Pero a cita máis internacionalfoi a proba do campionatodo mundo junior e sub23 celebradaen Montemor-O-Velho(Portugal). A padexeira do Ri-beiras do Tambre, Irene Mirás,compartía K-4 coas galegasRaquel Dacosta e Camila Morisone coa catalana Laia Pelachse colleitaron un meritorioquinto posto quedando a 7 décimasde medalla de bronce.Un mes de xullo que seguroque continua en agosto conmáis éxitos que abalan o traballodos amienses do Ribeirasdo Tambre.Fontes: Ribeiras do Tambre,Lindeiros.Club Ribeiras do Tambre nun día de entrenamento. Fotos: Loli Fdez.O Río Natura Monbúsbusca talentosSegue coas probas para participar nascategorías basesO Rio Natura Monbus continúaconfeccionando os equiposdas categorías inferiores.O obxectivo é que, da manda Fundación Heracles, osequipos de formación continúencrecendo ano a ano.O corpo técnico das categoríasbase realizou no pavillón Lorenzode la Torre unhas xornadasde captación, pero a opciónde xogar nestes equipos doclub obradoirista segue aberta.Calquera xogador ten as portasabertas para probar sorte noRío Natura Monbus Obradoiro.José Ángel Rivera ‘Mozan’ estáatento a todos os xogadoresque queiran xogar no club. “Ásxornadas de captación viñeronvarios xogadores, de diferentescategorías, pero o que non viñeseás xornadas e queira xogarpode poñerse en contacto coclub, que o acolleremos como unmáis da familia obradoirista,”.Aínda así, o director da canteiraafina un pouco a busca de xoga-Os rapaces que participan noCampus de Fútbol da FundaciónCelta de Vigo en Oroso realizaronunha visita moi especial aoestadio de Balaídos e aos camposde adestramento da Madroa paracomprobar como traballan osprofesionais.Os pequenos realizaron unhacompleta visita ao estadio de Balaídos,onde mesmo puideron saltarao terreo de xogo e sentar nosbanquillos, visitaron o palco, osvestiarios, á sala de prensa na quexogaron a respostar preguntase ser reporteiros, e aproveitaronpara fotografarse cos distintostrofeos conseguidos pola entidadeceleste.A segunda xornada incluíuunha sesión de adestramento nasinstalacións do RC Celta na Madroa,no mesmo campo que odores. “A nós o que máis nos interesaé que canta máis xente decategorías de preminibasket eminibasket veña, mellor. Queremosacoller os nenos e acompañalosna súa progresión dendeo principio, aínda que non llepechamos as portas a ninguéndoutras categorías,”.Ademais, facéndose Amigoda Fundación Heracles, poderaseapoiar ás categorías de basedo Río Natura Monbus, cunimportante desconto no aboamentoda tempada 15/16, xuntoa outras vantaxes.Toda a información sobrea Fundación Heracles podeencontrarse na web (www.fundacionheracles.org) ou nasoficinas do club (Multiúsos Fontesdo Sar, R/ Diego Bernal s/n)de 10 h a 14 h e de 17 h a 20 h.Así mesmo, o contactode José Ángel Rivera ’Mozan’esmozanrivera@gmail.com.Fontes: Río Natura Monbús, LindeirosRapaces de Orosovisitaron BalaidosParticipan no campus da Fundación Celtano concellofan habitualmente os seus ídolos,e recibiron consellos por parte demembros do equipo técnico doReal Club Celta.Esta visitas a Vigo foron agran novidade da edición desteano do campus de fútbol organizadopola Fundación Celta deVigo e a Escola Deportiva XuventudeOroso, en colaboraciónco Concello de Oroso. O campuscomplementouse con outrasactividades como rutas de sendeirismo,vistas o Aquapark deCerceda e participación en outrosdeportes alleos o fútbol.A colaboración co Real ClubCelta comezou 10 anos atrás eacaban de renovar o acordo poroutros catro.Fontes: concello de Oroso, Lindeiros

30LindeirosXosé Marcial Díaz MansoÉ enxeñeiro agrónomo, zootecnista e traballa noInstituto de Estudos do Territorio. Naceu en A Bola,Ourense. Vive en Ames desde fai 20 anos.O soloA Organización para a Alimentación e a Agricultura das Nacións Unidas (FAO) afirma que a terrae os solos son a base para o desenvolvemento sostible da agricultura, os ecosistemas e a seguridadealimentaria, aspectos esenciais para o mantemento da vida na Terra. Considera este organismo queo solo é un recurso natural non renovable, que a súa perda non é recuperable no período de vidadunha persoa e a súa degradación é unha ameaza real e crecente causada por prácticas insostiblese inadecuadas. A taxa actual de degradación do solo está poñendo en risco a capacidade das xeraciónsfuturas para satisfacer as súas necesidades, a non ser que podamos inverter esta dinámica.Dadas as tendencias demográficas actuais e o crecemento esperado da poboación mundial (superior9.000 millóns en 2050), estima que a demanda de alimentos, pensos e fibras vai aumentarun 60 por cento ata 2050. A xestión sostible dos solos agrícolas no mundo e á intensificación daprodución sostible asoman coma imperativos para a seguridade alimentaria mundial, pero estesobxectivos non poderán ser alcanzados a non ser que os solos estean contemplados na axendadas políticas agrarias. Di que hai poucas posibilidades de ampliar a terra agrícola e que gran parteda terra adicional dispoñible non é adecuada para a agricultura, (os custos ecolóxicos, sociais eeconómicos fan moi cara a súa posta en produción). Ademais, unha elevada porcentaxe da terraagrícola está moi degradada pola erosión, o salgado, a compactación e a contaminación química.Estes procesos de degradación son causados polas malas prácticas na xestión da terra, promovidaspor factores sociais, económicos e de gobernanza.En Galicia non somos alleos a esta problemática e o uso eficiente da escasa terra de alto valoragrícola é un obxectivo prioritario. Ademais das ineficiencias resultantes da competencia (e faltade regulación) pola terra entre o uso agrícola e o residencial (nas zonas da costa), e o agrícola e oforestal (no interior) está o fenómeno dos incendios forestais como cumio da degradación do soloe da ineficiencia no seu uso. Os especialistas veñen apuntando unha serie de factores de naturezasocio-económica que están detrás dos incendios en Galicia, como a eliminación dos restos dascolleitas, a mellora e o crecemento dos pastos; a xestión do territorio abandonado, ... O empregodo lume nestas tarefas, especialmente en condicións meteorolóxicas favorables á súa propagación,son moitas veces a fonte dos incendios. Outras motivacións están asociadas a conflitos en zonasde reforestación, intereses nos prezos da madeira ou polas declaracións de zonas protexidas. Édicir, estase usando lume en vez dos instrumentos xurídicos para a resolución de controversiase conflitos de interese. Non estamos a xestionar, e si o precisa, un territorio que xa non útil parasubministrar cama para o gando e abono para os cultivos. Nalgúns montes a biomasa acumúlaseano tras ano sendo percibida por parte da poboación como unha ameaza, “maleza”, … en vez depercibila como unha fonte de recursos cun gran potencial económicoe social.Desde as admin istracións estanse a propoñer restricións no usodo lume, reorientando a idoneidade dos diferentes usos do solorespecto da súa potencialidade, favorecendo a reforestación conespecies máis resistentes o lume e establecendo franxas de protecciónen torno ás entidades de poboación. Todas estas medidas,e outras, están orientadas a previr os incendios e a reorganizar aeconomía rural pero a melloría non é moita e non se ve o final.Os nosos solos son os principais damnificados da desfeita e llepasarán o recibo os nosos fillos.MERCADILLOSAmes- Bertamiráns - Sábados (76 postos)Boqueixón- Lestedo - Domingos 16 de agosto y 6 de setembro(80 postos)Brión- Pedrouzos - MartesFrades- Ponte Carreira - XovesNegreira- Domingos (75 postos)O Pino- Día 20 de cada mesOrdes- Mércores (130 postos)Oroso- Sigüeiro - Sábados (30 postos)Padrón- Domingos (750 postos)Santiago de Compostela- Xoves - Salgueiriños (200 postos)Trazo- Benza - Domingos (12 postos)Teo- Cacheiras - SábadosOUTROS MERCADOSSantiago de Compostela-Martes - Lusco e Fusco en BelvísTeo-Sábados - Mercado labrego en Os Tilos

agosto 2015 31TELÉFONOSDEINTERESEMonbus - CastromilPadrón - Milladoiro - SantiagoL - V: 7:35, 7:45, 8:55, 10:15, 10,35, 12:20, 14:55, 16:05,18:20, 19:30, 21:50Concello de Ames: 981 883 002Casa da Cultura Milladoiro: 981 535940Casa da Cultura Bertamiráns: 981 891017Policía Local: 619 767 575Garda Civil: 981 536 405Centros de Saúde:Milladoiro: 981 522 838Bertamiráns: 981 890 404Concello de Brión: 981 887 006Casa da Cultura Brión: 981 509 908Policía Local: 981 893 474GRUMIR: 629 871 542Centro de Saúde: 981 887 701Concello de Boqueixón: 981 513 061Casa da Cultura: 981 513 061Garda Civil: 981 503 051Emerxencias: 981 513 434Centro médico de Forte: 981 513 010Centro médico de Lestedo: 981 502297Concello de O Pino: 981 511 002Casa da Cultura: 981 511 065Garda civil: 981 511 052Centro de Saúde: 981 511 196Concello de Oroso: 981 691 478Policía Local: 981 691 680Garda Civil: 981 691 381Protección Civil: 629 737 942Centro de Saúde: 981 694 731Concello de Padrón: 981 810 451Policía Local: 981 810 247Garda Civil: 981 810 091Protección Civil: 981 812 929Taxis: 981 811 459Centro de Saúde: 981 810 920Concello de Negreira: 981 885 250Casa da Cultura de Negreira: 981 885736Policía Local: 676 454 882Garda Civil: 981 885 001Centro de Saúde : 981 886 378Concello de Santiago: 981 542 300Policía Local: 981 542 323Policía Autonómica: 981 546474Policía Nacional: 981 571 717Garda Civíl: 981 581 611Garda Civil de Tráfico: 981 582 266Bombeiros: 981 542 446Cruz Vermella: 981 586 969Radio - Taxi: 981 569 292Estación de autobuses: 981 542 416Estación de ferrocarril: 902 240 202Aeropuerto: 981 547 500Concello de Teo: 981 815 700C. Sociocultural A Ramallosa: 981 805700Policía Local: 981 815 700Protección Civil: 649 804 720Centros de Saúde:Folgueiras( Calo): 981 814 106Os Tilos: 981 801 038Cacheiras: 981 807 411Reis: 981 815 711Concello de Vedra: 981 814 612C. Sociocultural 3ª idade: 981 502 024Protección Civil: 629 661 685Taxis: 608 981 944Sábados: 8:50, 10:05, 10:25, 10:55, 12:20, 14:55, 19:30,21:50Domingos e festivos: 8:50, 10:25, 12:20, 14:55, 19:25,19:30, 21:50Santiago -Milladoiro - PadrónL - V: 6:50, 9:00, 10:00, 11:30, 12:30, 14:35, 15:30,18:00, 19:00, 20:30Sábados: 10:00, 11:30, 12:00, 14:00, 16:00, 20:00,20:30Domingos e festivos: 10:00, 11:30, 12:00, 18:00,20:00, 20:30Empresa ArrivaPadrón - Milladoiro - Santiago (h.aprox.)L - V: 7:00, 7:50, 9:00, 10:10, 11:00, 12:10, 13:00, 14:25,15:00, 16:00, 17:10, 18:00, 19:10, 20:00, 21:20, 22:00Sábados: 9:20 ata 20:20 cada 2 hs.Domingos e festivos: 9:20 ata 21:20 cada 2 hs.Santiago - Milladoiro - PadrónL - V: 6:00, 7:00, 8:00, 9:00, 10:00, 11:00, 12:00, 13:15,14:00, 15:00, 16:00, 17:00, 18:00, 19:00, 20:00, 21:00,22:10Sábados: 8:00 ata 20:00 cada 2 hs.Domingos e festivos: 8:00 ata 20:00 cada 2 hs.Empresa BusteloRois - Santiago (de Extramundi 5 m antesL - V: 6:45, 7:30, 9:00, 14:30, 18:00, 20:00Sábados: 9:00, 14:30, 18:00Domingos e festivos: 10:15, 14:30, 18:00Santiago - RoisL - V: 7:30, 10:00 12:00, 15:30, 19:00, 21:00Sábados: 12:00, 17:00,19:00Domingos e festivos: 11:00, 17:00, 19:00HORARIO DE AUTOBUSES, veránLa EstradenseA Estrada - Cacheiras - SantiagoL - V: 7:00, 7:20, 8:00, 8:30, 9:10, 10:45, 11:05, 11:45,13:15, 15:05, 18:20, 19:20*Por Cacheiras 20 minutos máis tarde.Sábados: 8:30, 10:00, 15:00. 18:15.Domingos e festivos: 9:00, 18:15Santiago - Cacheiras - A EstradaL - V: 7:45, 9:00, 9:30, 10:30, 11:30, 12:30, 14:00, 15:15,16:30, 18:00, 19:00, 20:15Sábados: 9:15, 12:30, 17:15, 20:15Domingos e festivos: 12:30, 20:00Monbus - CastromilCacheiras -Santiago ( de Moraña)L - V laborais: 7:40, 9:25, 12:40, 16:10Santiago - Cacheiras ( ata Moraña)L - V laborais: 12:00, 13:00, 15:30, 18:30, 20:45Empresa SeoaneCacheiras - SantiagoL - V: 8:10, 9:05, 15:20, 17:50, 18:15,Sábados: 8:25Santiago - CacheirasL - V: 12:30, 13:45, 17:00, 18:00, 19:30Sábados: 12:30Vedra - Santiago ( Hor. Aprox:)L - V : 7:40, 14:55Sábados: 7:50Santiago - VedraL - V: 14:00, 19:30,Sábados: 14:00Autobuses de CaloMilladoiro - Santiago (Rúa da Rosa)L - V: De 7:00 ata 21:45 cada 15 min.Sábados: 7:35 ata 13:35 cada hora. e as16:05, 17:05, 18:35, 19:35, 20:35, 22:05, 23:00Domingos e festivos: 9:30, 10:30, 11:30, 13:00, 16:05,17:05, 18:35, 19:35, 20,35, 22:05, 23:00Santiago (Rúa da Rosa) - MilladoiroL - V: De 7:00 ata 21:30 cada 15 min. 22:00 e 22:30Sábados: 8:00, 9:00, 10:00, 11:00, 12:00, 13:00, 14:00,16:30, 18:00, 19:00, 20:00, 21:30, 22:30, 23:15.Domingos e festivos: 10:00, 11:00, 12:00, 14:00, 18:00,19:00, 20:00, 21:30; 22:30, 23:15.Milladoiro-Santiago(Est.de autobuses)L - V: 8:10, 9:25, 15:15, 19:15Sábados: 8:10, 9:25Santiago (Est. de autobuses) - MilladoiroL - V: 8:35, 13:10, 18:10, 20:10Sábados: 8:35, 13:10Milladoiro - BertamiránsDías laborais: 10:00, 11:45, 17:30Bertamiráns - MilladoiroDías laborais: 11:00, 12:15, 19:00Hermanos FerrínNegreira - Brión - Bertamiráns - SantiagoL - V: 6:45 a 20:45 cada hora.*Bertamiráns 7:10, 8:05 cada hora hasta 21,05.Sábados: 7:45, 8:45 cada 2 h. ata 19:45 , 21:30*Bertamiráns 8:05 ata 20:05 cada dúas horas e 21:45Domingos e festivos: 08:45, 09:45 ata 19:45 cada 2 h.e 21:30.*Bertamiráns 9:05, 10:05 cada dúas horas ata 20:05e 21:45Santiago - Bertamiráns - Brión - NegreiraL - V: de 07:45, ata 21:45 cada h.Sábados: 08:45, 09:45 , 10:45 ata 20:45 cada 2 h. e22:30Domingos e festivos: 9:45, de 10:45 ata 20:45 cada 2h. e 22:30Autocares MosqueraForte ( Boqueixón) - SantiagoL - V: 15:05, 19:35Santiago - Forte ( Boqueixón)L - V: 8:05Empresa LázaraBoqueixón ( Ponteledesma ) - SantiagoL - V: 7:15, 7:40 ( lectivos) 8:50, 10:45, 14:30, 18:00Sábados: 9:45, 14:30Domingos e festivos: 18:45Santiago - Ponteledesma (Boqueixón)L - V: 10:00, 13:00, 14:30 (lectivos), 17:00, 18:30( lectivos), 19:30Sábados: 13:00, 17:00Domingos e festivos: 20:00Monbus - CastromilPonte Ulla - SantiagoL - V: 8:07, 9:32, 9:33, 11:32, 15:18, 17:22, 20:22Sábados: 9:32, 9:33, 10:53, 15:18, 17:22, 20:22, 20:23Domingos e festivos: 10:53, 15:18, 17:23, 20:23, 21:48Santiago - Ponte UllaL - V: 9:15, 12:00, 14:00, 15:00, 16:00, 18:00, 20:00Sábados: 10:00, 14:00, 15:00, 16:00, 18:00Domingos e festivos: 10:00,12:00, 14:00, 16:00, 18:00,21:00 ( fin de puente)Monbus - CastromilA Gándara (Os Anxeles) -Bertamiráns - Santiago ( Rúa A Rosa)L - V: 7:15, 7:40, 8:15, 9,25, 10:25, 11:25, 12:25, 14:25,15:25, 16:25, 17:25, 19:25, 21:25Sábados: 8:25, 9:25, 10:45, 12:25, 14,25, 17:25, 19:25,21:25Domingos e festivos: 9:25, 12:25, 14:25, 17:25, 19:25,21:25Santiago (Rúa A Rosa) -Bertamiráns - A Gándara (Os Anxeles)L -V: 9:00, 10:00, 11:00, 12:00, 13:00, 14:00, 15:20,17:00, 18:15, 19:00, 20:00, 21:30Sábados: 10:00, 12:00, 13,00, 14:00, 15:20, 18:15, 20:15Sábados e festivos: 10:00, 12:00, 14:00, 16:00, 18:15,20:15Bertamiráns - Santiago(En tránsito desde Muros, Noia. H. aprox.)L - V: 7:15, 7:40, 8:15, 9:25, 10:25, 11:25, 12:25, 14:25,15:25, 16:25, 17:25, 19:25, 21:25.Sábados: 8:25, 9:25, 10:45, 12:25, 14:25, 17:25, 19:25,21:25.Domingos e festivos: 09:25, 12:25, 14:25, 17:25, 19:25,21:25Santiago - Bertamiráns - Noia - MurosL - V: 9:00, 10:00, 11:00, 12:00, 13:00, 14:35, 15:20,17:00, 18:15, 19:00, 20:00, 21:30.Sábados : 10:00, 12:00, 13:00, 14:00, 15:20, 18:15, 20:15.Domingos e festivos: 10:00, 12:00, 14:00, 16:00, 18:15,20:15.Monbus - CastromilOrdes - Oroso - SantiagoLaborais: 7:35, 8:50, 10:50, 12:05, 13:50, 14:35, 16:20,17:20, 18:50, 20:20, 21:35 (15 min. enSábados: 8:35, 10:50, 14:50, 17:20, 18:35, 22:55por AP-9: 8:00, 18:00 *no SigüeiroDomingos e festivos: 10:50, 12:50, 14:50, 17:20, 18:50,21:35 Por AP-9: 21:00 *no SigüeiroOroso - Santiago ( Rúa da Rosa)L - V: 8:20, 10:20, 12:25, 17:40, 21:50Santiago - Oroso - OrdesLaborais: 6:30, 8:00, 9:00, 10:00, 11:00, 11:50, 12:15,14:00, 15:30, 16:30, 18:00, 19:30, 20:20, 21:15Sábados: 10:00, 14:00, 16:30, 18:00, 19:30, 21:00Domingos: 12:00, 14:00, 18:00, 19:30, 21:15AucasaTrazo - Santiago7:40Santiago - Trazo14:10Empresa FreireArzúa - Arca - SantiagoL - V: 7:30, 8:00, 8:10, 10:40, 12:10, 14:20, 15:00, 15:45,18:10, 20:40. *por Arca 25 min. despois, aprox.Sábados: 8:10, 10:40, 12:10, 15:45, 18:10Domingos e festivos: 8:10, 12:10, 15:45, 18:10,20:40 (Sábados non circula)Santiago - Arca - ArzúaL - V : 7:00, 9:00 ( 8 e 22 de cada mes), 9:15, 11:00,12:45, 13:30, 16:00, 18:00, 18:30, 20:00Sábados: 7:00, 11:00, 12:45, 13:30, 16:00, 18:30Domingos e festivos: 7:00, 11:00, 16:00, 18:30,20:00 ( sábados non circula)Santiago - AeroportoDe 6:00 ata 00:00 cada 1/2 h., diario,dende Pz. Galicia.De 6:10 ata 00:10 cada 1/2 h., diariodende Est. de TrenDe 6:20 ata 00:20 cada 1/2 h, diario,dende Est. Autobuses.Aeroporto - SantiagoDe 7:00 ata 1:00 cada 1/2 h., diario.

32 memorias dos nosos maioresCarmiñaRegueiraVeciña de OrdesLindeirosSi alguén quere saber de traxesrexionais na comarca deOrdes o mellor e que fale conCarmiña, non so os coñece senon que os fixo e ademais nótaseen cada verba o amor quepor eles sinte.Naceu na parroquia de Leirafai anos, alí creceu e estudouata que se mudou a Ordes;sempre tiveron, según di, unsbos mestres e uns curas moiavanzados para o seu tempo, arecorda como unha parroquiaque sempre funcionou moiben. Lembra tamén con cariñocomo de pequena os seus pais alevaban as festas da vila e quedabaabraida mirando as lucesxa que na aldea apenas eran catrobombillas pintadas. Despoisda escola con apenas 17 anoscomezou a traballar nunha empresade confección, foron osseus primeiros pasos coa roupae coa agulla de coser. Tras catroanos comeza cambia para empezarnunha tenda de artesanía,os comezos foron realizandopequenos monecos e banderínsco nome de Galicia que servíanpara vender logo aos turistasnas tendas de recordos de Santiago,foi alí onde comezou atraballar con traxes rexionais.Co paso do tempo converteuseen dona da tenda e a medidaque os monecos deixábanse devender crecía o número de peticiónsde traxes rexionais. Eranos anos 80, unha época na quedábanse moitas subvencións,e Carmiña lembra como cadaparroquia tiña un grupo de baile;explica que exitía bastantecompetencia e iso levaba a quetodos quixeran ser os mellores,bailar o mellor e levar os mellorestraxes. Ela tamén participoude moitos deles, chegoua viaxar a Arxentina formandoparte dunha agrupación de Celeiroen Lugo, e en Ordes estivosempre vinculada aos grupose formou parte tamén dunhacoral.Sempre foi, é, unha persoamoi activa e hai uns anos candopasou por uns deses momentosduros nos que o corponon acaba de funcionar esexeito de ser foi o que a mantivo.Unha das mellores etapasda súa historia está asociada aun persoeiro como Juanjo Liñares.Cando pechou un acordopara por en marcha o Museodo Traxe, Juanjo quixo que elafora quen o axudara e duranteun ano traballou arreo colocando,restaurando, documentandoa inmensa colección que obailarín acumulara en anos deviaxes por todo o mundo. HoxeCarmiña e quen se preocupa deque todo siga como el queríae non pasa semana que non semeta nas vitrinas a comprobarque a humidade ou os bichosnon estragan nada.Carmiña luce como os traxesrexionais, mantendo a tradiciónpero sempre sorprendendo candoos ves, ela en si mesma formaparte xa da historia do traxee da vila de Ordes.Ordes, 3 de agosto de 2015Mándanos a foto dun lugarespecial de relax para tiPoderás gañar unha sesión privada de Spa para dúas persoas por xentileza do Centro Dental MacíaPublicaránse no Facebook de Lindeiros e a que máisteña, será a gañadora.Sigue cada día as novas do teu concello en: www. lindeiros.esLINDEIROS EN PDF EN WWW.LINDEIROS.COMNo teu concello: casas de cultura, centros de saúde, farmacias e hostaleríaEn Santiago:libraría Pedreira, rúa Do Home Santolibraría Couceiro na Praza de Cervantespapelería Xaquín na rúa Nova de Abaixolibraría Toral, Cantón do Tourale biblioteca Ánxel CasalEn Ordes:calzados Capitán, rúa Alfonso Senra,159librería Arume, Alfonso Senra, 148contacto@lindeiros.com publicidad@lindeiros.com redacción@lindeiros.com