INSTALACJA KANALIZACYJNA

INSTALACJAKANALIZACYJNAInstalacje wodociągowe ikanalizacyjne 2 –p-Wrocław2013

Instalacja kanalizacyjna typu grawitacyjnegoProjektowanie kanalizacji sanitarnej:• PN – EN 12056 – 2: grudzień 2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnejwewnątrz budynków. Część 2: Kanalizacja sanitarna, projektowanieukładu i obliczenia.• dodatkowo informacje w normie „starej”: PN – 92/B – 01707Instalacje kanalizacyjne. Wymagania w projektowaniu.Projektowanie kanalizacji deszczowej:• PN – EN 12056 – 3: grudzień 2002 Systemy kanalizacji grawitacyjnejwewnątrz budynków. Część 3: Przewody deszczowe. Projektowanieukładu i obliczenia.• dodatkowo informacje w normie „starej”: PN – 92/B – 01707Instalacje kanalizacyjne. Wymagania w projektowaniu.

Klasyfikacja ścieków

Rodzaje instalacji kanalizacyjnych1. Kanalizacja sanitarna (bytowo – gospodarcza) –odprowadza ścieki powstałe w wynikubytowania ludzi z urządzeń i przyborówsanitarnych2. Kanalizacja deszczowa – odprowadza wodyopadowe

Rodzaje instalacji kanalizacyjnychOdprowadzenie ścieków z nieruchomości możebyć realizowane na dwa sposoby:• systemem ogólnospławnym (zbiorczym)• lub systemem rozdzielczym.Kanalizacja ogólnospławna odprowadzazarówno ścieki sanitarne (bytowe), jak ideszczowe.W kanalizacji rozdzielczej ścieki sanitarne ideszczowe odprowadzane są rozdzielnie.

Schemat kanalizacji ogólnospławnejKS1KS2RD1RD2ST1linia regulacyjnaKanał ogólnospławnyST2

Schemat kanalizacji rozdzielczejKS1KS2RD1RD2SD1linia regulacyjnaST1Kanał deszczowySD2Kanał sanitarnyST2

Przybory sanitarne

Przybory sanitarne

Elementy instalacji kanalizacyjnej

1 – przybór sanitarny 2 – rura wywiewna 3 – czyszczak (rewizja)4 – pod. pojedyncze 5 – pod. zbiorowe 6 – pion kanalizacyjny7 – przew. odpływowy 8 – przykanalik 9 – przewód wentyl.10 – studzienka 11 – rura osłonowa

SyfonyPrzybory sanitarne powinny być zaopatrzone w zamknięcia wodne (syfony) wbudowanew przybór lub montowane bezpośrednio pod przyborem. Zamknięcie wodne znajdującesię w syfonie uniemożliwia wydobywanie się nieprzyjemnych zapachów z instalacjikanalizacyjnej do pomieszczeń.Syfony mogą przestać spełniać swoje funkcje w następujących przypadkach:• jeżeli przez jakiś czas nie używa się przyboru sanitarnego (następuje wyparowaniewody z syfonu);• jeżeli ilość transportowanych ścieków jest bardzo duża i tworzy się korek wodny(wysysanie wody z syfonów).Wysokość zamknięć wodnych dla przyborów sanitarnych powinna wynosić conajmniej 75 mm.

Studzienki kanalizacyjneKaskada na zewnątrz studzienkitworzywowej. 1-kielich in situ, 2-zagęszczony grunt, 3-trójnik, 4-mufa, 5-grunt rodzimy.KinetaKaskady kanałowe należy wykonywać dla studzienekwłazowych w przypadku, gdy różnica wysokościpomiędzy rzędna przyłącza a rzędna kinety wstudzience przekracza 0,5m. Kaskadę możnawykonywać:- wewnątrz studzienki, jeśli średnica wewnętrzna studzienkijest ≥1200mm- na zewnątrz studzienki dla studzienek 1000mm.

Podłączenie miski ustępowej do pionuMiska ustępowa powinna mieć osobne podejście. Zaleca się, aby było onowłączone do osobnego trójnika umieszczonego najniżej spośród wszystkichpodejść na danej kondygnacji, szczególnie jeżeli miska ustępowa oddalona jestod pionu. Dopuszcza się podłączenie pozostałych przyborów na danejkondygnacji wspólnym podejściem włączonym do trójnika na pionie położonym o0,7 m poniżej posadzki danej kondygnacji

Rura wywiewna / Połączenia rurZadaniem rur wywiewnych jest ograniczeniezmian ciśnienia podczas przepływu w nichścieków. Dzięki temu, nawet gdy ściekispływają w nich całym przekrojem, nietworzy się podciśnienie i nie dochodzi dowysysania wody z syfonów. Najlepszymrozwiązaniem jest wentylacja każdego pionu.

Elementy instalacji kanalizacyjnejInstalacja kanalizacyjna dzieli się na:1. PODEJŚCIA – przewody łączące przybory iurządzenia sanitarne z przewodemspustowym lub przewodem odpływowym:– podejścia pojedyncze– podejścia zbiorowePodejścia mogą być wentylowane lubniewentylowane (rozwiązanie podstawowe)

Elementy instalacji kanalizacyjnej2. PRZEWODY SPUSTOWE (PIONY KANALIZACYJNE)– przewody służące do odprowadzania ścieków zpodejść kanalizacyjnych, rynien lub wpustówdeszczowych do przewodu odpływowegoPiony w kanalizacji sanitarnej muszą byćwentylowane, wyróżnia się piony z wentylacjągłówną (podstawowe rozwiązanie) lubwentylacją obejściową.

Elementy instalacji kanalizacyjnej3. PRZEWODY ODPŁYWOWE (POZIOMYKANALIZACYJNE) – przewody służące doodprowadzania ścieków z pionów do podłączeniakanalizacyjnego lub innego odbiornikaProwadzone są ze spadkiem w kierunkuprzepływu ścieków zależnym od średnicy.4. PODŁĄCZENIE KANALIZACYJNE(PRZYKANALIK) – przewód odprowadzającyścieki z nieruchomości do sieci kanalizacyjnejzewnętrznej lub innego odbiornika

linia regulacyjnabudynekSieć i przykanalik w przypadku istnieniastudzienki rewizyjnejsieć kanalizacyjnaprzykanalikstudzienka rewizyjnastudzienka kanalizacyjnainstalacjazewnętrzna

linia regulacyjnabudynekSieć i przykanalik w przypadku nieobecnościstudzienki rewizyjnej(wg nowych przepisów w przypadku braku studzienki rewizyjnej przykanalik toodcinek biegnący od granicy budynku do granicy nieruchomości)sieć kanalizacyjnasieć kanalizacyjnastudzienka kanalizacyjnaprzykanalik

Określenie obliczeniowego natężeniaodpływu ścieków1. Kanalizacja sanitarna – Q ww (q s ) [l/s]Q wwKDUK – współczynnik częstości wg tab. 3 wnormie – dla bud. mieszkalnych K=0,5 l/sDU – odpływ jednostkowy z urządzenia wgtab. 2 w normie [l/s]UWAGA!Q ww DU max jeśli nie to: Q ww = DU max

Wartość odpływu DU zależy od przyjętegosystemu kanalizacjiNowa norma wprowadza cztery typysystemów kanalizacyjnych, jakie możnaspotkać w poszczególnych krajach UniiEuropejskiej.W Polsce stosuje się tradycyjnie system I.

System Nazwa CechyIIIIIIIVSystem pojedynczego pionu zpodejściami częściowowypełnionymiSystem pojedynczego pionu zpodejściami o mniejszej średnicySystem pojedynczego pionu zpodejściami całkowiciewypełnionymiSystem oddzielnych pionówkanalizacyjnych• jeden pion kanalizacyjny• wypełnienie przewodów 50%• jeden pion kanalizacyjny• wypełnienie przewodów 70%• jeden pion kanalizacyjny• wypełnienie przewodów 100%• każde urządzenie podłączoneoddzielnie do pionu• dwa piony – jeden odprowadzającyścieki czarne z ustępów spłukiwanych ipisuarów i drugi odprowadzającypozostałe ścieki• wypełnienie przewodów jak dlasystemów I, II lub III

Wymiarowanie przewodów kanalizacjibytowo - gospodarczej1.Podejścia•niewentylowane - należy montować ze spadkiem wynoszącymod 2% do 15%•wentylowane – można zastosować tu mniejsze spadki zgodnie znormą, ale wymagają dodatkowego przewodu wentylującego.Najczęściej projektuje się podejścia niewentylowane. Ich długośćw typowym rozwiązaniu stosowanym w Polsce nie powinnaprzekraczać 4,0 m , a w przypadku miski ustępowej 1,0 m (1,5m) po długości przewodu.W przypadku dłuższych podejść zwiększa się średnicę, niekiedy istniejew przypadku podejść długich konieczność projektowania podejśćwentylowanych za pomocą np. zaworów napowietrzających.

Minimalna średnica podejścia pojedynczego zdeterminowanajest przez jego długość, wysokość spadania i ilość zmiankierunku zgodnie z tabelą:Jeśli powyższe wymiary są przekroczone, lub istnieje koniecznośćzastosowania więcej niż trzech zmian kierunku prowadzenia przewodów,należy wybrać kolejną większą średnicę nominalną.

Średnice nominalne podejść pojedynczych dobiera się wzależności od typu przyłączonego przyboru sanitarnego luburządzenia w typowych rozwiązaniach w Polsce wg tabeli:UrządzenieDN [mm]Umywalka, bidet 40Zlewozmywak,zmywarka, pralka,wanna, natrysk50Miska ustępowa 100

Średnice nominalne podjeść zbiorowych (odprowadzają ściekiz więcej niż jednego przybory sanitarnego) dobiera się napodstawie tabeli 4 w wymienionej normie dla podjeśćniewentylowanych lub wg tabeli 7 dla podejść wentylowanych.Zależą one od natężenia przepływu ścieków w projektowanympodejściu i od zastosowanego systemu. Wybierając systemnależy kierować się dostępnymi na rynku przyborami, trudnobowiem wyobrazić sobie podłączanie przyboru sanitarnego zodpływem np. 40mm do przewodu o średnicy mniejszej.Utrudniałoby to swobodny odpływ ścieków z tego przyboru.

PionyPiony kanalizacyjne należy prowadzić bez zmiany średnicy ikierunku na całej długości.U podstawy każdego pionu, przed przejściem w przewódodpływowy, należy zamontować otwór rewizyjny (czyszczak)umożliwiający dostęp do wnętrza przodu.Każdy pion musi być wentylowany w celu wyrównaniaciśnienia w instalacji.Wentylację pionu zapewnia:•przewód wentylacyjny zakończonywyprowadzoną ponad połać dachururą wywiewną•zawór napowietrzający – rozwiązanie dozwolone do stosowaniaw przypadku braku możliwości wyprowadzenia pionu ponad dach,można takie rozwiązanie stosować przy spełnieniu następującychwarunków:– ostatni pion licząc od najdalszego w stosunku do kanału orazco piąty w budynku jest zakończony rurą wywiewną

W systemie kanalizacji sanitarnej wyróżnić można:• piony z wentylacją główną – zakończone rurąwywiewną lub zaworem napowietrzającym• piony z wentylacją obejściową – piony zdodatkowym przewodem wentylacyjnymprowadzonym obok pionu spustowego ipołączonym z rurą wywiewną.Średnica pionu zależy od wybranego systemu wentylacji i obliczonegonatężenia przepływu ścieków dla całego pionu.Średnice dobiera się na podstawie tabeli 11 dla pionów z wentylacjągłówną lub tabeli 12 dla pionów z wentylacją obejściową.Należy pamiętać o tym, że minimalna średnica pionu niemoże być mniejsza od średnicy największego podejścia.W typowych rozwiązaniach w Polsce minimalna średnicapionu wynosi 70mm, a dla pionów prowadzących ścieki zmisek ustępowych 100mm.Oczywiście w tabelach należy sprawdzić, czy średnicy nie należyzwiększyć ze względu na obliczoną wartość Q ww .

Dopuszczalna przepustowość pionu kanalizacyjnego jest określona w zależności od sposobupodłączenia podejść od przyborów sanitarnych. W normie PN-EN 12056-2 rozróżniono dwarodzaje takich podłączeń:− wlot kątowy – podłączenie podejścia jest wykonane przy pomocy trójnika równoprzelotowego, któregopodłączenie boczne znajduje sie pod katem większym niż 45º w stosunku do osi głównej, lub któregopromień jest mniejszy niż średnica rury wewnętrznej (rys. 3-7a),− wlot skośny – podłączenie podejścia jest wykonane przy pomocy trójnika równoprzelotowego, któregopodłączenie boczne znajduje sie pod katem równym lub mniejszym ni 45º lub którego promień nie jestmniejszy niż średnica rury wewnętrznej (rys. 3-7b).

Przewody odpływowe – k. s.Średnice przewodów odpływowych określa się na podstawie obliczonejwartości natężenia przepływu ścieków Q ww z uwzględnieniem następującychzasad:1. dla wszystkich przewodów prowadzonych wewnątrz budynku i na zewnątrzdo pierwszej studzienki rewizyjnej, oraz dla przewodów zewnętrznych ośrednicy DN < 0,15 m obliczeniowe napełnienie przewodu h/d ≤ 0,52. dla przewodów zewnętrznych z wyjątkiem wymienionych wyżejobliczeniowe napełnienie h/d ≤ 0,73. minimalna prędkość przepływu ścieków wynosi 0,7 m/s, stąd wynikaprowadzenie przewodów z odpowiednim do średnicy spadkiem wkierunku sieci zewnętrznej4. minimalna średnica przewodu zewnętrznego wynosi 0,10 m a przykanalika0,15 m

Spadki wg starej normy

Kanalizacja deszczowa

Przewody odpływowe – k. d.Średnice przewodów odpływowych określa się napodstawie obliczonej wartości natężenia przepływuścieków Q r z uwzględnieniem następujących zasad:1. dla wszystkich przewodów prowadzonych wewnątrz budynku i nazewnątrz do pierwszej studzienki rewizyjnej, oraz dla przewodówzewnętrznych o średnicy DN < 0,15m obliczeniowe napełnienieprzewodu h/d ≤ 0,72. dla przewodów zewnętrznych z wyjątkiem wymienionych wyżejobliczeniowe napełnienie h/d ≤ 0,93. jak dla kanalizacji sanitarnej4. jak dla kanalizacji sanitarnej

Kanalizacja ogólnospławna – Q t [l/s]QtQwwQr

Wymiarowanie przewodów kanalizacji ogólnospławnej –przewody odpływowe i przykanalikiŚrednice przewodów odpływowych określa się zuwzględnieniem następujących zasad:1. dla obliczonego odpływu ścieków Q t spełnione powinny byćwarunki 1. (DN

Zasuwa burzowaKanalizacja ogólnospławna:na przewodach kanalizacyjnych odprowadzających ścieki zpomieszczeń na najniższej kondygnacji należy stosować zasuwyburzowe, które chronią instalację przed przepływem zwrotnym.

Wykres (listek) Manninga32Qv14Rzeczywiste krzywe sprawności przekroju kołowego:Q – krzywa natężenia przepływu v – krzywa prędkości Q0Q vv 0