08.08.2015 Views

de

r - Federación Galega de Montañismo

r - Federación Galega de Montañismo

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

;y-@&,A%.: ,a-">I~?FQRMATIVO DA FEDERACION+ Campeonato Ga%e$o &e áFPscaldit QeponiwCon@eria CQB IG ~e<strong>de</strong>sscida Tortapesa pizw Utilizacih <strong>de</strong> rnfqgtczs tj compiqr: Dsscsnso @lego & %R~mmtkas 5G.M.I%gtw Al$& Hog3fl&* Srni@d# s U6a'$@.


uevamente y fieles a nuestra cita cuatrimestral nos acercamos a ti montañerogallego fe<strong>de</strong>rado, para tratar <strong>de</strong> transmitirte 30s hechos mis resefiables acaecidosen los Últimos meses <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> nuestro montafiisrno gallego.Empezaremos como no, haciéndonos eco <strong>de</strong> los logros conseguidos por la ExpedicibnGalicia Desafío 8000 <strong>de</strong> los hermanos Martinez Novas, este proyecto apoya<strong>de</strong>por la F.G.M. y Club Peña Trevinca Montafieros <strong>de</strong> Galicia era sumamenteambicioso, intentando a lo largo <strong>de</strong> un ano realizar las ascensiones <strong>de</strong> las 14cumbres <strong>de</strong> 8000 metros existentes en el Himalaya. Si bien no ha sido posiblerealizar todas las ascensiones por mal tiempo, avalanchas y tramites etc. . , laverdad es que José Antonio y Jesws Martines Novas han escrito con Ietras <strong>de</strong> orolas mayores gestas Jamás realizadas en el Montañisrno CiaIlego al coronar el pasadodía 3 1 <strong>de</strong> Julio el Bmad Peak <strong>de</strong> 8.047 m. en el Himalaya pakistani: hanconseguido batir el record espaiol e igualar el record mundial <strong>de</strong> ascensiones apicos <strong>de</strong> 8000 m. en un solo año. Las cumbres ascendidas han sido: Dhaulagiri(8.172 m.), Cho-Oyu (8.20 1 m.), Qasherbrum 11 (8.035 m.), Hid<strong>de</strong>n Peak (8.068m.) y Broad Peak (8.047 m.). Muestra más cordial enhorabuena a los expedicionarios<strong>de</strong>s<strong>de</strong> ~Cumesn.Otro tema <strong>de</strong> actualidad que ampliaremos en este nuevo número es la firma <strong>de</strong>un convenio Hispano-Portugués <strong>de</strong> reciprocidad en la utilización <strong>de</strong> refugios ycampings que ha sido auspiciado por nuestra Fe<strong>de</strong>raci~n Galega interlocutor <strong>de</strong>la Fe<strong>de</strong>ración Portuguesa ante la Española al tener Frecuentes contactos con laorganización Lusa.En otro or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> cosas el II Campamento en Alpes Escandinavos constituyo ungran éxito <strong>de</strong> afluencia con Ea participación <strong>de</strong> 47 montañeros pertenecientes aClubes <strong>de</strong> Ferro], Santiago, Quiroga, A Rua, Parada do Sil, Ourense, Pontevedra yVigo.Tras la compra <strong>de</strong> un terreno en el Xurés, pronto comenzaran las obras queconducirán a la ubicación en esta Sierra Ourensana <strong>de</strong> un refugio <strong>de</strong> caracteristicas similares al <strong>de</strong> Seara en el Caurel, que ha merecido los mejores elogios <strong>de</strong>nuestro colectivo fe<strong>de</strong>rado y <strong>de</strong> la Xunta <strong>de</strong> Galicia.En este mismo numero haremos un alto en Ias zonas <strong>de</strong> escalada costeras medianteun articulo sobre las vías en acantilados: complementando esto hablaremos<strong>de</strong> la apertura <strong>de</strong> nuevos sectores para el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> la Escalada Deportiva.Mo faltaran nuestras habituaIes secciones <strong>de</strong> Montañas <strong>de</strong> Galicia centradaen el Parelo y Rutas por Alta Montaña que tocara en esta ocasión Peña Ubiña ySaliencia, se completara nuestra publicación conel IV Descenso Territorial <strong>de</strong>Barrancos, iYoticias <strong>de</strong> la EJ. M, E., calendarios <strong>de</strong> activida<strong>de</strong>s y noveda<strong>de</strong>s <strong>de</strong>los Clubes Gallegos, Libros <strong>de</strong> Montaña y la sección que iniciamos en nuestronumero anterior <strong>de</strong> Venta <strong>de</strong> Material <strong>de</strong> Monfafia.No queremos terminar sin recordaros que a finales <strong>de</strong>l presente año ser realizaranelecciones a la presi<strong>de</strong>ncia <strong>de</strong> la F.G.M.R la vuelta <strong>de</strong> vuestras salidas vacacionales retornamos el hilo <strong>de</strong> la informaciónenviandoos un cordial saludo.


Por Adolfo Puch (Vicepresi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> la F. G. M.)II CAMPAMENTO EN ALPES ESCANDINAVOSntre Ios días 3 y 1 8 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong>l presenteaño, tuvo lugar la visita <strong>de</strong> la Fe<strong>de</strong>ración Galega a las tierras <strong>de</strong>l Norte.En el autobús se dieron cita una ampliarepresentación ¿e nuestros Clubes paro iniciaruna aventura que a lo largo <strong>de</strong> 15 díasmaratonianos nos Ilevoría a realizar unos 8.300kilómetros tccando Españo, Francia, Bélgica, Alemania,Dinamarca, Suecia y Noruega, en esteUltimo pais se halla enclavado el Jotunheimenmacizo don<strong>de</strong> se encuentran las mayores alturas<strong>de</strong> este pais maravilloso que es Noruega cuyosmtiximas cotas son el Galdhopiggen <strong>de</strong> 2.469m. y el Glittertind <strong>de</strong> 2.464 m. Dicho pois pue<strong>de</strong><strong>de</strong>finido en parte por algunas <strong>de</strong> sus caracteristicasmas Ilamativus, el sol <strong>de</strong> medianoche, los cosas rurales <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, lagos, cascadasy los mundialmente famosos fiordos que hacenuno <strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ncia casi absoluta <strong>de</strong>l transportemari-timo,teniendo uno <strong>de</strong> las mayores flotas<strong>de</strong> transbordadores y fertys <strong>de</strong>l mundo, que unenlos puertos <strong>de</strong>sperdigados a lo largo <strong>de</strong> su caprichosamogrofia con el resto <strong>de</strong> los paises Escandinavosque presentan tam bien costas muy acci<strong>de</strong>ntadas.Cronológicamente el II Campomenta en Alpes Escandinavosse <strong>de</strong>sarrolló <strong>de</strong> lo siguiente manera:Día 3 <strong>de</strong> JulioSolido <strong>de</strong>l autobús <strong>de</strong> Vigo a las 8 <strong>de</strong> tar<strong>de</strong> conlos mon!añeros <strong>de</strong> Ferrol y Vigo recogiendo porel camino a los <strong>de</strong> Lugo y Ourense en diversasSpiterstulcn <strong>de</strong>s<strong>de</strong> la zona <strong>de</strong> acampadaparadas en lo provincia <strong>de</strong> Ourense. Esta nochese paso en ruta; realizando el itinerario VigeOurensePuebla <strong>de</strong> Sanabria-Benavente-Palencio-Burgos e trún.Día 4 <strong>de</strong> JulioEl segundo día transcurrió igualmente en ruta porFrancia y Bélgica tocando los siguientes poblacionesBiarritz-Bor<strong>de</strong>aux-Poitiers-Paris-Mons en estaúltima ciudad ya en territorio belga se realizó lapernocta en un area <strong>de</strong> servicio <strong>de</strong> la autopista.Día 5 <strong>de</strong> JulioTras el <strong>de</strong>sayuno el domingo transcurrió atravesando Bélgico, Alemania y Dinamarca siguiendolas siguiente poblaciones Liége- Aachen-Dusseldorf-Essen-Dormund-Münster-Bremen-Hamburg-Frenisburg-Fre<strong>de</strong>ri kshaun en esta últimaciudad en la costa Norte <strong>de</strong> Dinamarca sebre las 4 <strong>de</strong> la mañana embarcarnos en un Ferryque nos trasladó a la ciudad sueca <strong>de</strong> Goteborg .


tinada a camping a la <strong>de</strong>recha <strong>de</strong>l río don<strong>de</strong>contaban con una cabaña con duchos,senicios y una gran sala para estar y cocinor.Reunión oara la oreanización <strong>de</strong> las activida<strong>de</strong>s.Dia 6 <strong>de</strong> JulioEste dio transcurrib por terreno noruegoFredri kstad-Oslo-Lillehammer-Otta-Vegamo-Lom-Spiterstulen. Sobre media mañana realizamosuna visita a la capital noruega y hacia las 7<strong>de</strong> la tar<strong>de</strong> estbbamos instalados en el poblado<strong>de</strong> Spiterstulen en pleno macizo <strong>de</strong>l Jotunheimeny que sería nuestra base <strong>de</strong> ascensiones en losdías veni<strong>de</strong>ros. El antiguo poblado <strong>de</strong> pastoreses en la actualidad un cornpleio <strong>de</strong> cabañasremozodas y habilitadas como viviendas para elpersonal <strong>de</strong>l compleio y para la utilización <strong>de</strong> losmontañeros y turistas en régimen <strong>de</strong> alquiler. Enel centro <strong>de</strong>l poblado se halla ubicado el edificiocentral que 01 igual que los <strong>de</strong>másesta totalmente construido con ma<strong>de</strong>racon instalaciones muy confortoblesgron<strong>de</strong>s y acogedoras salas <strong>de</strong>lectura, cafetería, teléfono, souvenirs,servicios, duchas, piscinaclimatizada, sauna, sala <strong>de</strong> fiestas,etc. para nosotros que veníamos <strong>de</strong>lsur basfante chocante el sentir la ategedora calefacción <strong>de</strong>l lugar. Parte<strong>de</strong> nuestro grupo se insfaló en Fas cabañas<strong>de</strong>l compleio ubicadas a la izquierda<strong>de</strong>l río Viso y la mayoria entiendas <strong>de</strong> campaña en la zona <strong>de</strong>s-Día 7 <strong>de</strong> JulioLa jornada transcurrió como toma <strong>de</strong> contactocon la zona <strong>de</strong>dicando el día a visitarlas instafaciones, preparar el material <strong>de</strong>montaña, hacer practicas en el próximograciar <strong>de</strong> Svellnosbreen, y realizando ca-p minatos <strong>de</strong> entrenamiento a'lo largo <strong>de</strong>l volleremontcrndo el río.Por la noche reunión en la cabaña <strong>de</strong> la zona <strong>de</strong>acampada, don<strong>de</strong> se concretan los dos grupos <strong>de</strong>activida<strong>de</strong>s para los dfas veni<strong>de</strong>ros uno que realizará-ascensiones a las cumbres <strong>de</strong> la zona consalidas <strong>de</strong> un día teniendo coma base el poblado- <strong>de</strong> Spitemlen y un segundo grupo conformadopor unas veintidós personas que realizarán unatravesía por el Macizo <strong>de</strong> tres días visitando susprincipales vulles, lagos, collc~dos y cumbres.Día 8 <strong>de</strong> JulioPor la mañana hacio las 9,30 horas porten losdos grupos hacia el Glittertind segunda cumbre<strong>de</strong> la zona, tras hacer un alto en el'carnino por elLlegando a la cumbre <strong>de</strong>l GlhrtindPPrCUMES nQ30 4-


colFado <strong>de</strong> Skavtkampen entre picos <strong>de</strong> 1400 y1 500 m., pese a que Iu ascensilin es larga y contrazado suave en su primera parte se establecepronto cierta distancia lógica entre el grupo <strong>de</strong>ascensiones con mochila para un solo dia quesubían como autenticas gacelas y el grupo <strong>de</strong>travesía que cargaba comida, material, tienda yropa <strong>de</strong> abrigo para los tres días. Pari.iendo <strong>de</strong>una altura <strong>de</strong> unos 1.100 m. y tras superor unos400 metros <strong>de</strong> <strong>de</strong>snivel hasta el primer colladose continua durante una hora y media ascendíendopor el valle <strong>de</strong>l Ao Stein<strong>de</strong>lselva hasta los 1 700metros don<strong>de</strong> se ascien<strong>de</strong>n y trepan unos 300metros hasta coger la cresta cimera sobre los2000 metros y siguiendo el yerrene con abundantenieve se alcanza la cumbre <strong>de</strong>l Gliitertind<strong>de</strong> 2.464 m. don<strong>de</strong> traspermanecer uno mediahora el grupo <strong>de</strong> oscensionesregreso aSpiterstulen por el mismorecor~do <strong>de</strong> ascensión,mienfras que elgrupo <strong>de</strong> travesia <strong>de</strong>scendióhacia el svroestepor el glaciar <strong>de</strong>Glitterbreen en direcciónal Refugio <strong>de</strong>GZitterheim situado aunos 1.400 m. <strong>de</strong> altura.Sobre las 6 <strong>de</strong> tar<strong>de</strong>tros el lorgo recorrido seinstatarcrn la tiendas enlas inmediaciones <strong>de</strong>lcomplejo <strong>de</strong>dicándo losacampados el resto <strong>de</strong>la tar<strong>de</strong> a disfrutar <strong>de</strong>la merecida ducha y c~mida, así como a secarsus equipos mojadospor el persistenfe con-tacto con la nieve. T-ci jornada llevo unas 6,30horas <strong>de</strong> travesía y transcurrió con buen tiempo.Día 9 <strong>de</strong> JulioAl abrir las cremalleras <strong>de</strong> nuestras tiendas enGlitterheim, obseniamos Con cierto <strong>de</strong>sagradoque el día se presentaba lluvioso y con niebla encotas bajas. Esperando la rneioria <strong>de</strong> la climatelogia y con mucha tranquilidad dadas las circunstancias,<strong>de</strong>smontamos las tiendas, <strong>de</strong>suyunamosy aprovechando un ligero claro partimos atravesandoel próximo no Veo por puentes <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, que salvan sus múltiples meandros, continuamosen dirección suroeste bor<strong>de</strong>ando su ofluenteel Hestbekken en dirección o un collado a unos1.680 m. <strong>de</strong>limitado por las dos cumbres <strong>de</strong>l


ante nosotros un paisaje grandioso el refugio <strong>de</strong>Memurubu se halla situado al bor<strong>de</strong> <strong>de</strong>l lago unos400 metros por <strong>de</strong>bajo <strong>de</strong> nosotros en el convergenformado un pequeño estuario los ríos Muruy Hestbekken que vierten sus aguas sobre el granlago <strong>de</strong> Gjen<strong>de</strong> <strong>de</strong>trús las cumbres y glaciaresque configuran el Macizo Sur <strong>de</strong>l Jotumheimen,al Noroeste partiendo <strong>de</strong>l Austre Memvru breense precipitan las aguas <strong>de</strong>l Muru ro<strong>de</strong>ado en sucurso medio <strong>de</strong> abundantes masas boscosas. Ellugar <strong>de</strong>stinado a la acampada un tanto sorpren<strong>de</strong>ntetratándose <strong>de</strong> una travesía por esta montaña,pegado al refugio con abundante hierba yarbolado tiene un hermoso embarca<strong>de</strong>ro don<strong>de</strong>atracan los barcos que realizan la travesía <strong>de</strong>llago <strong>de</strong>s<strong>de</strong> Gien<strong>de</strong>sheim hasta Gien<strong>de</strong>bu, o sea<strong>de</strong> extremo a extremo <strong>de</strong>l lago que abarca unos20 km. <strong>de</strong> largo. En este hermoso paraie nosaprestarnos a pernoctar con 40s rayos <strong>de</strong>l sol <strong>de</strong>una tar<strong>de</strong> sin fin. La travesía habia durodo unas7 horas.De travesía por el jotunheimenHestloegerho tras un <strong>de</strong>scenso por terreno bastanteescarpado y pedregoso alcanzamos a unos1 300 m. el caudalasci río Blatjornaa don<strong>de</strong> hacemosun alto en el camino ante la meioria <strong>de</strong>ltiempo y proce<strong>de</strong>mos a atravesar su estrecho yatractivo puente colgante que sinió <strong>de</strong> disculpapara ampliar nuestro reportaje fo~ográfico. Después<strong>de</strong> remontar la otra la<strong>de</strong>ra y <strong>de</strong>scen<strong>de</strong>r unos1 1 O m. nos encontramos con el hermoso lago<strong>de</strong> Russvatnet que bor<strong>de</strong>anos largo trecho disfrutando<strong>de</strong> la gran cantidad <strong>de</strong> coscadas que seprecipitan <strong>de</strong>s<strong>de</strong> alturas imponentes en direcciónal lago y que nos hacen realizar no pocos quiebros y <strong>de</strong>svíos para po<strong>de</strong>r atravesar los cacidalosos arroyos que lo circundan. Al bor<strong>de</strong>ar el extrerno superior <strong>de</strong>l lago el sen<strong>de</strong>ro se vuelve miisangosto bor<strong>de</strong>ando el Gloptind y ascen<strong>de</strong>moshasta un collado a 1500 m. don<strong>de</strong> se presentaDia 10 <strong>de</strong> JulioA primera hora <strong>de</strong> la mañana cogemos el barcoen Ea escala intermedio <strong>de</strong>l lago enMemurubu y nos dirigimos unos 10 km. en direcciónsuroeste hacia el refugio <strong>de</strong> Gien<strong>de</strong>busituado en el otro extremo <strong>de</strong>l lago este es unrecorrido atípico en barco, nunca habiamos realizadouna travesia por montaña en la que enlazáramoscon un ubarcon, la experiencia fuemuy agradable para todos nosotros. Una vezen el refugio preparamos nuesfros enseres, <strong>de</strong>sayunamosy nos aprestcrmos a recorrer la últimajornada <strong>de</strong> nuestra travesía que nos llevaríaa Spiterstulen.Partiendo en dirección noroeste bor<strong>de</strong>ando elcaudaloso río Storaa remontamos <strong>de</strong> los 984 m.a aproximadamente unos 1660 m. hasta el collado<strong>de</strong> Urcdals-ban<strong>de</strong>t este itinerario transcurreen su primer trecho hasto los 1 ,100 m por


terreno Frondoso que nos proteje <strong>de</strong>lhermoso sol <strong>de</strong> esta mañana, poste- =Triorrnente el camino se convierte enun sen<strong>de</strong>ro que serpentea por la ribera<strong>de</strong>l río, al final <strong>de</strong>l valle sobre los1200 m. encontramos los contrafuertesque sostienen el lago Hellertiornaque bor<strong>de</strong>amos a unos 1265 m., <strong>de</strong>s<strong>de</strong>aqui hasta el collado el paisaje esun conciedo <strong>de</strong> lagos y cumbres <strong>de</strong>2000 metros a ambos lados <strong>de</strong>l caminoque propician al caminante unaextraordinaria panorbmica <strong>de</strong> 10 quePor el lago Glen<strong>de</strong>son los Alpes Escandinavos; un pairaieúnico jalonado <strong>de</strong> glaciares y lagos a unas iglesia <strong>de</strong>l siglo Xlll antiquisima construida totalcotaspara nosotros inirnoginables, yo que no es mente en ma<strong>de</strong>ra.normol ver los arios <strong>de</strong> hielo^ en tan bojas cotas, La ruto por las curvos correieras <strong>de</strong>2 país nos fuecinoesenlugorestanseptentrionales<strong>de</strong>Europa llevando por Boverdal-Luster-Gaupnecomoeste. Tras alimentarnos en e\ collado <strong>de</strong>s- Sogndalsfiord y Kaupanger don<strong>de</strong> nos embarcacen<strong>de</strong>mosen dirección norte hacia Spiterstulen mos en un transbordador que nos transpodariasiguiendo el cauce <strong>de</strong>l río Viso y o lo largo <strong>de</strong> a Gudwngen-Voss y Espeland don<strong>de</strong> pernoctatodalo tcir<strong>de</strong> nuestro grupo fue llegando al pe mos en cabaña5 en su maravilloso camping.blado don<strong>de</strong> teniamos puesta nuestra base. Laiornada duro unas 7,30 horas <strong>de</strong> travesía. Dia 13 <strong>de</strong> JulioEl ppo <strong>de</strong> a5centiones había alconzodo lo cum- Nos levantarnos temprano y salimos en direcciónbre <strong>de</strong>l Galdhopiggen <strong>de</strong> 2.469 m. máxima cota a la próxima ciudad <strong>de</strong> Bergen segunda urbe <strong>de</strong>l<strong>de</strong>l Jotwnheimen el dia 9.país, don<strong>de</strong> <strong>de</strong>dicamos la mañana a visitar susmiradores, parques y el barrio antigvo <strong>de</strong> BryggenDia 1i 1 <strong>de</strong> Julioconstituido en su totalidad por las originarias co-Esto jornada discurrió con lar más vario pintar S ~ <strong>de</strong> S ma<strong>de</strong>ro. Por la tar<strong>de</strong> realizamor el extraoractivido<strong>de</strong>~el grupo <strong>de</strong> travesía se <strong>de</strong>dicó a la dinario recorrido <strong>de</strong> Kvanndal O Utne en un transascensiónal Galdhopiggen y al <strong>de</strong>scanso, dros bordador que nos Ilevnrío durante 3 horas porse dirigieron al glaciar para hacer pródicor, al- un fiordo don<strong>de</strong> a ambos lados pudimos disfrwgunor<strong>de</strong> los acampados se <strong>de</strong>dicaron a recorrer tar <strong>de</strong> SUS impresionanter pare<strong>de</strong>s jalonadas <strong>de</strong>las instalaciones <strong>de</strong>l compleio <strong>de</strong> Spitets~ulen. Por largos y caudalosas cascodas que se precipitola~nochen aqui colo oscurece un poquillo Resto han sobre el mar, así como gran cantidad <strong>de</strong>en el refugio.casas unifamiliares <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra que jalonabanlodo este maravilloso itinerario.Día 12 <strong>de</strong> Juliolniciomos nuestra ruto turística por Noruega bojomoshacio Lom don<strong>de</strong> visifomos el Museo y laDia 14 <strong>de</strong> JulioContinuamos nuestro periplo por !a costa- CUMES n90 7-P2


Limdum, Nesvik,Hielmelans,Vc~gen, Lcwasen, nosacercamos tras una hora y media <strong>de</strong> caminata alextraordinario mirador <strong>de</strong> Prei kestolen inmensapiedra que se corta y cae cientos <strong>de</strong> metros verticalmentesobre el fiordo, la lluvia no nos permiti8disfrutar completamente <strong>de</strong> los horizontes quese divisan <strong>de</strong>s<strong>de</strong> este lugar único. Eron las 8 <strong>de</strong>30 tar<strong>de</strong> cuando instalamos nuestras tiendas enel camping <strong>de</strong> Oanes.Dia 15 <strong>de</strong> JulioRegreso u Oslo y Moss don<strong>de</strong> embarcamos enun Ferry hacia lo ciudad danesa <strong>de</strong> Hirtshal situadaen la punta oeste <strong>de</strong> la península <strong>de</strong>jutlandia, importante temporal con marejada enel Mar <strong>de</strong>l Norte que produjo indisposiciones ala mitad <strong>de</strong> nuestro grupo.Preikestolem nos acerca a la mitologia escandinavaDía 16 <strong>de</strong> Julio .Atravesarnos Dinamarca,Alemonia y Bélgica ypróximos a París pernoctamos en un camping porfin <strong>de</strong>spués <strong>de</strong> tantos dias <strong>de</strong> luz inacabable enFrancia dormimos con total oscuridad.Día 17 <strong>de</strong> JulioSeguimos nuestro viaje atravesando Francia y nosinternamos en terreno españ.01 don<strong>de</strong> tras unajornada maratoniana instalamos nuestras tiendasen el camping municipal <strong>de</strong> Burgos, don<strong>de</strong>mas <strong>de</strong> uno aprovecho para coger <strong>de</strong> nuevo elsobor a los alimentos españoles.Día 18 <strong>de</strong> JulioHacia el mediodfa entramos en Galicia por elPadornelo y sin más <strong>de</strong>mora paramos en AGudiña a <strong>de</strong>gustar nuestros platos favoritos Ilegando a Ourense y Vigo sobre las 1 7 y 1 9 horas<strong>de</strong>spués <strong>de</strong> un viaie inolvidable don<strong>de</strong> si algo seecho <strong>de</strong> menos fue el disponer <strong>de</strong> más días paradisfrutar <strong>de</strong> las montañas noruegas. Tal vez en elpróximo recorrido que la Fe<strong>de</strong>ración realice poresta zona se emplearan mús dias en la montañahaciendo un recorrido mis directo visitando solamenteOslo y el macizo <strong>de</strong>l Jotunheimen.La mayoría <strong>de</strong> los componentes <strong>de</strong>l grupo querealizó esta actividad estaban comprendidos entrelos 25 y 35 060s participaron un total <strong>de</strong> 46personas <strong>de</strong> los siguientes Clubes: (6) Club MontañaFerro1 , 12) S. M. Fontiñas <strong>de</strong> Santiago, (41Club <strong>de</strong> Montaña Brio <strong>de</strong> Quiroga, (6) Clv b AlpinoManzonedo <strong>de</strong> Ourense, (2) Club <strong>de</strong> MontañaFonte <strong>de</strong> Trave <strong>de</strong> A Rua, (2) Club <strong>de</strong> MontañaRi beira Sacra, (6) Club Montaña Pontevedra,{8)Club Peña Trevinca Montañeros <strong>de</strong> Galicia <strong>de</strong>Vigo, (5) Club Montañeros Celtas <strong>de</strong> Vigo y (2)Clube <strong>de</strong> Montaiia Xistra <strong>de</strong> Vigo por la Fe<strong>de</strong>raciOnen la organización el Presi<strong>de</strong>nte, el Yicepresi<strong>de</strong>nte y el Vocal <strong>de</strong> Activida<strong>de</strong>s (Director <strong>de</strong>lCampamento].


CONVENIO HISPANOPORTUGUES PARA RECIPROCIDAD ENTRE REFUGIOS YCAMPINGS1 año pasado se pusieron ea contacto representantes <strong>de</strong> la Fe<strong>de</strong>mqao Portuguesa <strong>de</strong>Campismo con la Fe<strong>de</strong>ración Galegu <strong>de</strong> Montañismo con elfiri <strong>de</strong> dar facilida<strong>de</strong>s a losasociados a ambos organismospara realizar activida<strong>de</strong>s en sus zonas <strong>de</strong> injueiacia conbarlfas reducidas en las instalaciones <strong>de</strong> ambos colecfivos.Los portugueses ofrecian a los moniañems gallegos fe<strong>de</strong>mdos toda su red <strong>de</strong> campings con Iratarifa reducida que esta en vigor para sus asociados. Por su parte da Fe<strong>de</strong>mcidn Galega ofreciasu red <strong>de</strong> vefugim con la tarifa reducida correspondiente a los fe<strong>de</strong>mdos. Trás gestiones <strong>de</strong> nuestropresi<strong>de</strong>nte Xose Lols Freixeiro con la Fed~mción Española se consigui0 ampliar el comeniual resto <strong>de</strong>l Estado Español. Por lo tanto a partir <strong>de</strong> a hora los portudores <strong>de</strong> las Licencias Deportivas<strong>de</strong> montañismo <strong>de</strong> Galicia a parte <strong>de</strong> todas las ventajas que ofrece la Fe<strong>de</strong>ración Gallegapue<strong>de</strong>n i~tilizar con tarifa reducida los siguiente campings porhqueses:UGOA DE STO. ANDRÉ(A 6 km. <strong>de</strong> Sto. André]7500 Santo AndréTelf. 06979 1 50/79 1 5 1Gran parque <strong>de</strong> playa en la costo alenteianadon<strong>de</strong> se permiten las siguientes activida<strong>de</strong>s:-5en<strong>de</strong>risrno en la región que circunda laSerra <strong>de</strong> Grbndola, cin cla'sificacibn en elprograma CORINE.-Canoas-BTT en la Serra <strong>de</strong> Grandola y toda la zona<strong>de</strong>l parque.-Observatorio ornitologico (la laguna e unareserva ecológica <strong>de</strong> gran importancia,comtemplado en diferentes programas <strong>de</strong>conservación como el CORINE] .Poblaciones y ciuda<strong>de</strong>s más próximas:Sinec (1 5 km.), GrQndola (23 km.), Santiagodo Cacem (1 2 km.], Badajoz (200 km.] y Lisboa(1 35 km.).ESCAROUPSM(A 6 km. <strong>de</strong> Salvaterra <strong>de</strong> Magos]21 25 MarinhaisTelf. 06355484Parque en zona llana, junto al río Tejo conlas siguientes activida<strong>de</strong>s:-Sen<strong>de</strong>rismo en toda la región.-Recorridos en canoa por el río Teio-Observación <strong>de</strong> la ornitolog ia.Poblaciones y ciuda<strong>de</strong>s más próximas:Selvaterra <strong>de</strong> Magos (6 km .), Benavente (1 2km.), Almeirirn (1 8 km.] y Lisboa (55km.).íASTEl0 DO BODE[A 14 km. <strong>de</strong> Tomar)MartinchelTeIF. 04 1 849262/8492442200 AbrantesParque junto al embalse <strong>de</strong> Castelo <strong>de</strong> Bo<strong>de</strong>,con las siguientes activida<strong>de</strong>s:Sen<strong>de</strong>rismo por toda la zona.Canoas y Windsurf en el embalse-BTTPoblaciones y ciuda<strong>de</strong>s más próximas:Tomar (14 km.), Abranfes (1 8 km.), Ourém(33 km.), Fátima (43 km.) y Lisboa (1 10 km.).FOZ DO MONDEW(A 2 km. <strong>de</strong> Cabe<strong>de</strong>leFigueira da Foz)Ca be<strong>de</strong>loTe1 f. 03 3 3 1 496/3 1 5423080 Figueira da Foz- CUMES n"0 9-


-Gran parque <strong>de</strong> playa en la <strong>de</strong>sembocadura<strong>de</strong>l río Mon<strong>de</strong>go permitiendo las siguientesactivida<strong>de</strong>s:-5en<strong>de</strong>rismo en la Serra da Boa Viagem.-Escalada en la Escuela <strong>de</strong> Escalada daREDINHA, (PENACOVA E.N. 2)Estñada da CarvoeiraTelf. 0394774643360 PenacovaParque en zona <strong>de</strong> montaña iunto al ríoMon<strong>de</strong>go, permitiendo las siguientes activida<strong>de</strong>s:Sen<strong>de</strong>rismo en iioda la zona.-Escalada, habiendo varias escuelas <strong>de</strong> escaladacon vios equipadas en la zona <strong>de</strong>l parquey en el Penedo Castro-Canoos en el río Mon<strong>de</strong>go.-Windsurf en el embalse <strong>de</strong> Aguieira a 8 km.Poblaciones y ciuda<strong>de</strong>s más próximas:Penacova (2 km.), Coimbra (25 km.).SERMES[A 6 km. <strong>de</strong> S. Pedro so Sul)Santa Cruz da TrapaTelf. 03271 15573665 SerrazesParque en montaña cerca <strong>de</strong> la zona termal<strong>de</strong> S. Pedro do Sul, permitiendo las siguientesactivida<strong>de</strong>s:-Montañismo en la Serra <strong>de</strong> S. Macario, Serra<strong>de</strong> Arado, Serra do Coramulo, efc.-Sen<strong>de</strong>rismo en todo lo zona-Canoos en el río Vougo-BTTPoblaciones y ciuda<strong>de</strong>s mas prbximas:San Pedro do Sul (5 km.],Vouzela (6km.),Viseu (20 km.]MONDlM DE BASTO(A 3 km. <strong>de</strong> Mondirn <strong>de</strong> Basto)4880 Mondim <strong>de</strong> BastoTelf. 05538 1650Parque en zona rural ro<strong>de</strong>ada <strong>de</strong> montañasespecialmente propicio para la prácrica <strong>de</strong>las siguientes activida<strong>de</strong>s:-Montañismo en e3 Parque Natural do Alvao,Serra do Marao, etc..-Escolada en Fisgos <strong>de</strong> Ermelo y Fisgas doPoio cerca <strong>de</strong> Cerva.-Sen<strong>de</strong>risrno en toda la zona.-Canoas en el rio Cabril, 610y Ttimega-BTBPoblaciones y ciuda<strong>de</strong>s más próximos:-Mondirn <strong>de</strong> Basto (2 km.], Vila Real (40 km.),Amaranfe (27 km.], Guimaries (30 km.).CURRA1 DO NEGRO(A 3 km. <strong>de</strong> Gouveia]6290 GouveiaTelf. 038491008Parque en montaña permitiendo activida<strong>de</strong>sen la mayor montaña <strong>de</strong> Portugal la Serrada Estrela entre las que <strong>de</strong>stacan:-Travesías par toda la Serra da Estrela.-Sen¿erismo en toda la zona.-Ascensiones en el Macizo Central-Escaloda en Cantaros.-Parapente en Linhares da Beira.Poblaciones y ciuda<strong>de</strong>s mas próximas:Gouveia (3 km.], Sefa (12 km.), Guarda (46km.].. + -. - - - - ? > --..


EUMES n90 11-


Dfl EG.Y DE SETEMBRO Ci DECEMBRO .-SETEMBROX Marcha territorial <strong>de</strong> montañeiros veteráns -G.M. - P.T revincaOUTUBROXXVl Lampamento e XXVll marcha intanHI - xuveni!XXV Marcha nacional <strong>de</strong> veteránsCuc ;o <strong>de</strong> mor iitores <strong>de</strong> club17/18 Cur: ;o <strong>de</strong> mor iitores <strong>de</strong> clubriA /riECur: ;o <strong>de</strong> mor iitores <strong>de</strong> clubCuri io <strong>de</strong> mor kitores <strong>de</strong> clubG.M. - P.T revincaA A , ,, , -MBROCurs ;o <strong>de</strong> mor titures <strong>de</strong>Técr iicas <strong>de</strong> reA.M.)


ESCALADA EN GALICIA. ACANTILADOSPor Javier Carreras (Vocal <strong>de</strong> Escalado Deportiva <strong>de</strong> la F.G.M.]Yllegóel verano, y con él, el ansiadosol que revitaliza y <strong>de</strong>sperezanuestros cuerpos, anqui losados<strong>de</strong>spues <strong>de</strong> un largo y lluvioso invierno.Es el rneior momento paro conoceralgunas <strong>de</strong> nuestras meiores zonas <strong>de</strong> escalada,en especial aquellas don<strong>de</strong> conmayor cru<strong>de</strong>za se hacen notar las inclemencias<strong>de</strong>l clima durante el invierno, losacantilados. Sin duda, los lugares masinhóspitos <strong>de</strong> Galicia, pues a las condicionesclirnáticas ya <strong>de</strong> por si adversas paraescalar en Galicia, hay que anadir Pa fuerza<strong>de</strong> un viento que en ocasiones enloquecey la bravura <strong>de</strong> un mar contra el que no sepue<strong>de</strong> luchar cuando se propone expulsarnos<strong>de</strong> sus dominios.Nuestra tierra es privilegiada en este tipo<strong>de</strong> escalada y aún no hemos sabido apreciarla en su iusta medida, <strong>de</strong> hecho estoyconvencido <strong>de</strong> que el futuro <strong>de</strong> la escaladaen Galicia, pasa incuestionablementepor el aprovechamiento <strong>de</strong> los muchosacantilados que aUn permanecen vírgenes,no solo a nuestros taladros, sino tarnbibna nuestros oios, pues una <strong>de</strong> las dificulta<strong>de</strong>saiiadidas a la explotación <strong>de</strong> estas z6-nas es el encontrarlas, 10 cual exige unaintensa labor <strong>de</strong> explotación que nos hallevado a patear kilómetros y kilómetros<strong>de</strong> costa a la biisqueda <strong>de</strong> las meiorespare<strong>de</strong>s paro exalar. Esa búsqueda nosha <strong>de</strong>parado a los fanáticos rastreadores<strong>de</strong> piedra, alguna que otra <strong>de</strong>silusion,Mi~uel Seoane escalando eri Monteferro. Via "Está usted suspendido'"cuando una pared no era <strong>de</strong> cerca lo queparecia en la leiania, pero también algunasmuy gratas sorpresas. Estamo; convencidos<strong>de</strong> que aun quedan auténticos filones<strong>de</strong> vías por <strong>de</strong>scubrirse a nuestrosoios, las dificulta<strong>de</strong>s son enormes peronuestra perseverancia no tiene limites.Tras el <strong>de</strong>scubrimiento y estudio <strong>de</strong> una pared,viene su equipamiento, hecho este queentrañaba no pocas dificulta<strong>de</strong>s a un trabajoduro <strong>de</strong> por si, pues el ambiente hú-


I.Caireras en Ardora (Cabo Prior)medo y salitroso <strong>de</strong> un acantilado, <strong>de</strong>struianuestro trabajo casi <strong>de</strong>lante <strong>de</strong> nuestrosojos. Hasta que conseguimos vencer estabatalla con el uso <strong>de</strong> los mbs mo<strong>de</strong>rnosmateriales, seguros inoxidables y resinasquímicas, que ofrecen mucha mayor resistenciaa la corrosión.Y tras hablaros <strong>de</strong> la exploración y elequiparniento, bueno será que empecemosa hablar <strong>de</strong> escalada.Hay cinco zonas <strong>de</strong> acantilado, que pue<strong>de</strong>n ya disfrutar <strong>de</strong> una consi<strong>de</strong>ración tetal como Zonas escuela <strong>de</strong> Escalada, sonlos Cabos Prior y Prioriño en el Concelle<strong>de</strong> Ferrol, los ~icantilados <strong>de</strong> Chanteiro enAres, los <strong>de</strong> Suevos en Arteixo y los <strong>de</strong>Monteferro en Nigrán. Otros trabajos <strong>de</strong>equipamiento estin proyectados o inclusorealizándose en zonas como el CoboVilana (Camariñas), Punta da Nariga(Malpica), Lobaaiz (Ferrol), Cabo Ortegal(Cariño) ...Centrundonos en las primeras cinco zenas, os recomendaría las <strong>de</strong> Suevos yMonteferro, para vuestro primer contactocon los scantilados, por su cercanía a losprincipales núcleos <strong>de</strong> población, A Ceruña y Vigo respectivamente y por la cantidad<strong>de</strong> vías fáciles y <strong>de</strong> iniciación quetienen, en general placas verticales o tumbadasmuy ricas en presas y <strong>de</strong> roca muyadherente. Las zonas <strong>de</strong> Cabo Prior, CaboPrioriño y Chanteiro cuentan por su partecon la ventaia <strong>de</strong> estar ubicadas todasellas en la misma comorca <strong>de</strong> Ferrol yofrecer una gran variedad <strong>de</strong> escaladas.El Cabo Prior es hasta el momento la zonaestrella <strong>de</strong> todas las <strong>de</strong> acantilado, por número<strong>de</strong> Vías (601, <strong>de</strong> hasta 60 metros <strong>de</strong>altura y variedad <strong>de</strong> escaladas y dificulta<strong>de</strong>s.Cabo Prioriño, es la más pequeña <strong>de</strong> laszonas <strong>de</strong> acantilado, tan solo tiene 1 0 vías,pero su excelente roca y la calidad <strong>de</strong> susescaladas, especialmente las que transcurrenpor sus nada frecuentes techos, hacenobligada la visita, eso si, no apto pararecien iniciados.Y Chanteiro, un lugar que no <strong>de</strong>ja a nadieimpasible, y don<strong>de</strong> en esos días tranquilos<strong>de</strong> verano cuando el mar esta en calma,podréis combinar las magnificas escaladascon un refrescante chapuzón a pie <strong>de</strong>vía.Eso si, durante nuestras escaladas en acantilado,ser6 conveniente que observemos- CUMES n930 14-S


algunos aspectos <strong>de</strong> interés para nuestraseguridad:las mareas están sujetas a la influencia<strong>de</strong> la luna, estas oscilaciones intervienena menudo en nuestras escalodas en acantilado,con mareas vivas las diferenciasentre la baiamar y la pleamar pue<strong>de</strong>n ser<strong>de</strong> hasfa cuatro metros. lo mejor será irsiempre acompañados <strong>de</strong> un anuario <strong>de</strong>mareas, <strong>de</strong> venta en casi todos los quioscoso IibrerÍas.El estado <strong>de</strong>l mar es otro factor intimamenterelacionado con el anterior, el oleaje sigueuna ca<strong>de</strong>ncia que nos pue<strong>de</strong> llevar ola confusión. Así, aunque las olas esténrompiendo a unos cuantos metros <strong>de</strong> nosotros,pue<strong>de</strong> llegar una inesperada, quecuando menos nos <strong>de</strong>ie empapodos, unaobservación previa y escrupulosa antes <strong>de</strong>bajar al pie <strong>de</strong> un acantilado nos pe<strong>de</strong>evitar un disgusto.El escape hay que tenerlo muy en cuentaen vías que caen directamente al mar y enlos que el bnico acceso será ropelando hasta una reunión colgada, en caso <strong>de</strong> tenercualquier problema, aquí no podremos improvisarun rape! hasta el suelo porque nolo hay. Asi que nos aseguraremos siemprela salida por arribo, <strong>de</strong>iando fiia la cuerdo<strong>de</strong>l rappel para, en caso necesario, ascen<strong>de</strong>rpor ella.El ambiente salitroso <strong>de</strong> un acantilado pue<strong>de</strong> <strong>de</strong>teriorar mucho nuestro material. Sillevamos unos cuanfos dias escalando enacantilados conviene al llegar a casa, Favarla cuerda, el arnés y las cintas exprésen agua dulce para sacarle el salitre, tambi&naceitar los mosquetones.Para evitor que la cuerda caiga directamen-J.Carreras en "O ollo do furacán" (Chanteiro)te al agua, mediremos bien la distancia <strong>de</strong>los rapeles y la pasaremos por los seguros<strong>de</strong> la via, para que al recuperarla esta nocaiga sin control.Estas recomendaciones relatan situacionesaisladas y ocasionales, no os <strong>de</strong>iéis asustarpor los aspectos negativos, pues lo mayoría<strong>de</strong> los sectores tienen buen acceso auna bueno base, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> la que disfrutar <strong>de</strong>una escalado y un entorno diferentes.Buenas escaladas.MQs informuci0n sobre los acantilados podéisobknerla en Gvia <strong>de</strong> Esculada aGaliciaVextica/».- CUMES ne30 15 -


EnULTIMA HORA j A TENCIÓN FA NÁTICOS!1998 la Fe<strong>de</strong>ración Galega <strong>de</strong> Montañismo quiere retomar la realización <strong>de</strong> unCampeonato Gallego <strong>de</strong> Escalada Deportiva, esfa vez en forma <strong>de</strong> un circuito <strong>de</strong>compeiiciones, que se <strong>de</strong>sarrollará en los principales rocodromos con que contamosen nuestra comunidad.El principal objetivo que nos planteamos con lo orgonización <strong>de</strong> este campeonato, esel <strong>de</strong> la promoción <strong>de</strong> la escoiada <strong>de</strong>portiva, principalmente en su faceia compefitiva, quepue<strong>de</strong> resultar el mejor <strong>de</strong> los escaparates para acercar al público en general los aspectosmas <strong>de</strong>sconocidos <strong>de</strong> nuestro <strong>de</strong>porte, al tiempo que se daran a conocer los distintosrocódromos, que para la práctica <strong>de</strong> la escalada uindoor~ tenemos en Galicio.Otro <strong>de</strong> los obietivas que nos hemos planteado, es el daque este circuifo sirva <strong>de</strong> punto <strong>de</strong>encuentro <strong>de</strong> una comunidad <strong>de</strong> escaladores, que aunque creciente en número, se encuentrabastante dispersa e incomunicada.La COPA GALlEGA DE ESCALADA DEPORTIVA aspira o ser ese foro don<strong>de</strong> los escaladoresintercambien sus i<strong>de</strong>as, wrovectos Y motivaciones.Paro más información e inscripciones a las citados pruebas podéis dirigiros o los siguientesteléfonos:Fe<strong>de</strong>ración Galega <strong>de</strong> MontañisrnoVocal <strong>de</strong> Escalada Deportiva F.G.M.98642433 1929773065 (Javier]


*APERTURA DE NUEVOS SECTORESRecientemente 'hemosconcluido elequipamiento <strong>de</strong> dos nuevos sectores <strong>de</strong>escalado en Faro <strong>de</strong> Budiño aleiadossubstancialrnente <strong>de</strong> la pared principal osicomo uno <strong>de</strong>l otro.El equipamiento se ha efectuado con parabolt inox70x1 O mm. y chapa Fixe lnox para seguros <strong>de</strong> la vía yparabolt 90x1 0 mm. con Ameri ka mas chapa conargolla para los <strong>de</strong>scuelgues.los grados <strong>de</strong> algunas vías que todavía no se hanrealizado son orienfativos; si bien esperamos corrcborarlospróximamente y hacerlos públicos.El TumbeiraEl sector esta compuesto esencialmente por un granbolo siiuodo ol pie <strong>de</strong> la pista <strong>de</strong> Budiio la manoizquierda), justo al <strong>de</strong>jar el asfalto (unos 200 m. másarriba). Una pequeña pared situada <strong>de</strong>trás <strong>de</strong>l boloacoge una vio <strong>de</strong> las 7 con las que cuenta este interesantesector.lo escalada es fundamentalmente regletera y muy atléticocaracterizada por duros pasos <strong>de</strong> entrada en lototalidad <strong>de</strong> las vias.Pora escolar en verano se recomienda esperar a las17 horas, <strong>de</strong> este modo nos aseguraremos <strong>de</strong> que elsol no perjudique nuestros enca<strong>de</strong>namientos. En elresto ¿e las estaciones da igual.Cusklo (€1 Pianish]Enigrnáiica pared ubicada al comienzo <strong>de</strong> la ruta <strong>de</strong>los Penedos (si entrrrmos <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el alto <strong>de</strong> confurcoJ.Con igual equipamiento que la zona anterior se nosPor José Antonio Vi'flar [Pajarólogo]ofrece uno escalada<strong>de</strong> Boul<strong>de</strong>r(máximo 5 seguros)con variedad<strong>de</strong> grados(6bt - 7c) yestilos <strong>de</strong>pendiendo<strong>de</strong>l blmque que elijamos.Si bien seescala sobre pitones,Fa mayorparte <strong>de</strong> los viasnos ofreceránvariados relievesfacilitandouna escaladaatlética y <strong>de</strong> gran calidad (laias, romos, bavaresas,etc.) .La distinta orientación <strong>de</strong> los bloques nos permitiránescalar tanto <strong>de</strong> mañana como <strong>de</strong> tur<strong>de</strong>; si bien enverano recomendamos el hororio <strong>de</strong> mañana y si semadruga mucho mejor.Felices escaladas.Noto: Des<strong>de</strong> aquí quiero agra<strong>de</strong>cer el trabajo realizadopor David y Marcos Touson, sin el cual esta in-Formación que ahora leéis y pasteriorrnenfe disfrutareissería totalmenk imposible. Si el trinomio sigue funcionandopronto os sorpren<strong>de</strong>remos con nuevas y sugerentesIineas.


O FARELO 8956 M.) - SERRA DE FARELOMENCIONADA EN DOCUMENTOS DEL AÑO 569, DURANTE EL REINADOSUEVO EN GALlClAPor Constancia VeigaEscola Galego ¿e Alta Montaña"Vm u Pico Sacro e o Bocel0 e alaEexos o Faro e o Fnrelo''Cantar Popularomo vemos en este cantar, que serepite en varios lugares <strong>de</strong> laGalicia central, el folklore popularha querido reunir en una canciónlas cuafro rnontoñas que consi<strong>de</strong>ra representativas<strong>de</strong> la comarca, aunque curiosamentecambiando el or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> las mismassegún la zona. A las tres primeras yahemos <strong>de</strong>dicado los correspondientes artículosen esta sección <strong>de</strong> #MONTAÑAS DEGALICIAn, siendo lo Serra do Bocelo la queabrió este espacio, en el año 1.987. Tocaahora el turno al FARE LO,tal vez <strong>de</strong> menor resonanciapopular que suscompañeras, pero sinduda <strong>de</strong>l mismo interésefnográfico e incluso superiorpor el «morbo» quesu fama <strong>de</strong> bruieril le haacompañado a través <strong>de</strong>los tiempos.Sirviendo <strong>de</strong> divisoria en-Ire las provincias <strong>de</strong> Lugoy Pontevedra, la SERRADO FARELO extien<strong>de</strong> sussuaves cumbres <strong>de</strong> N. aS.E. <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el RFo Ulla has-ta la Serra da Cabeza, primeras estribaciones<strong>de</strong>l Fam ,<strong>de</strong> Chantada. Su máxima altitud,956 metros, la ostenta la cumbre que llevael mismo nombre <strong>de</strong> lo sierra: O FARELO,cuyas la<strong>de</strong>ras separan el concello lucense <strong>de</strong>Antas <strong>de</strong> Ulla <strong>de</strong>l pontevedrés <strong>de</strong> A Golada.Sierra pródiga en aguas y fuentes que viertena los ríos Ullo y Arnego, domina los horizontes<strong>de</strong> la Galicia central al propio tiempoque une en toda su longitud dos comarcas<strong>de</strong> gran renombre en nuestro país: Al este AULLOA, tierra <strong>de</strong> gran interés prehistórico,Penedo cristianizado en el lu~ar <strong>de</strong> Al<strong>de</strong>a do Monte,Al pie <strong>de</strong>l Farelo.CUMES n'30 18 -


con una <strong>de</strong> las mayores concentraciones <strong>de</strong>castros sobre todo en los dominios <strong>de</strong>lFARELO, don<strong>de</strong> tiene como principal muestrael Castro da Hedra o <strong>de</strong> Somoza. Cemarca controlada en el medievo por los Señores <strong>de</strong> Amaronte con sus privilegios y cuyafortaleza, símbolo <strong>de</strong>l po<strong>de</strong>r feudal, tuvoporte <strong>de</strong> sil azarosa historia ligada al FARELO,ya que el primitivo emplazamiento estuvo enlas la<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> esta montaña, señalándosetodavía un punto <strong>de</strong>l Coto <strong>de</strong>nominado daTorre Vella corno antiguo solar <strong>de</strong>l costilllo.Por la vertiente occi<strong>de</strong>ntal <strong>de</strong>l FARELO se extien<strong>de</strong>a su vez el ornplio PA~S DO DEZA, co-marca al igual que A ULLOA salpicada <strong>de</strong>iglesias románicas, históricos puentes, pazosseñoriales y <strong>de</strong> gran riqueza prehistórica, conbuen número <strong>de</strong> túrnulos dolménicos tambiénen los dominios <strong>de</strong>l FARELO, en los lugares<strong>de</strong> Traboncas, Laxi<strong>de</strong>, Lamas y sobretodo Castro do río Val y Trascarsko, alineandosus marnoas a lo largo <strong>de</strong> la carreterahasta el collado do Marco, e inclvso en elpropio FARELO tuvo lugar el hallazgo <strong>de</strong> unhacha <strong>de</strong> la Edad <strong>de</strong> Bronce. Como dato histbricointeresanfe tenemos que la montañaes mencionada en un documento fechado elaño 569 en plena época <strong>de</strong>l reinado Suevoen Galicia, con motivo <strong>de</strong>l Concilio celebradodicho año en la ciudad <strong>de</strong> Lugo, ol objeto3<strong>de</strong> señalar los limires <strong>de</strong>l entonces llamadoCondado Decense, prócticamente el actualPA~S DO DEZA.SAN SILVESTRE, BRUXAS FORA!*La situacibn <strong>de</strong>l FARELO alzbndose entre doscomarcas naturales fuertemente hvmanizadas<strong>de</strong>s<strong>de</strong> la antigüedad, <strong>de</strong>stacando su siluetacomo m8xima altura en muchos kilbmetros a la redonda, hizo florecer la fantasíapopular. Tal vez la cercana precehcia <strong>de</strong>lFaro <strong>de</strong> Chantada, montaña a cuya sombrahan brotado algunas <strong>de</strong> las meiores leyendasgallegas, hoyo contagiado estos lugares.No es ajena tampoco la situocibn <strong>de</strong>lsantuario <strong>de</strong> San Silvestre en la cima <strong>de</strong>lFARELO. Va sabernos el dicho popular: «i SanSilvestre e Santa Comba, se es bruxa, vaitefóra!~, y su aislamenfo en dicho lugat, cousondoproblemas <strong>de</strong> indole supersticiosa, alpropio tiempo que conflictos entre los puebloslimítrofes, cosa frecuente en otros santuarios<strong>de</strong> Galicia <strong>de</strong> idénticas circunstancias,provocó que fuera <strong>de</strong>molida la ermita y trasladadoel Santo al lugar <strong>de</strong> Al<strong>de</strong>a do Monte,al pie <strong>de</strong>l FARELO, don<strong>de</strong> se le venera actua/mente.Todavía en la década <strong>de</strong> los sesenta las gentes<strong>de</strong> la zona <strong>de</strong> Amarante me contaban quealgunos anocheceres, al ocultarse el sol trasel FARELO, tenían lugar bajo a Ponte Pedriña,entre Antas y Monterroso, invocaciones y ceremoniasbruieriles. Otros hablaban <strong>de</strong> ciertosritwales en la cima <strong>de</strong>l FARELO, con procesiones hacia lugares retirados o chozosabandonados, y así como en los Montes doCádavo, en la vecina Terra <strong>de</strong> Montes, existepara muchos «a raposo do aire», espírituerrante que cruza en la oscuridad (KCUMESRNV3 <strong>de</strong> marzo 1 -9951, aquí es «a cabra doaire^ quien bala <strong>de</strong> noche presagiando lamuerte.Entre historia y fantasía como vemos tiene OFARELO muchos ingredientes para preparary disfrutur <strong>de</strong> una buena excursion. Hay algosugestivo en el ambiente y por otra parte lamontaña no presenta dificulta<strong>de</strong>s por cualquiera<strong>de</strong> sus la<strong>de</strong>ras, mi <strong>de</strong>snivel fuera <strong>de</strong>lnormal. Una pista, en porte asfaltada, cruzala Sierro por el amplio COLLADO DASTENZAS (81 O m.) y la franja corta fuegos discurrepor toda la cresteria divisoria <strong>de</strong> términos.Por su mayor <strong>de</strong>snivel elegiría la subida- CUMES 830 19-


gArtigo 22O.- A Comisi6n Delegada estará integrada por ires representantes <strong>de</strong> Entida<strong>de</strong>s e &Srepresentantes dos ouiros estamentos, e o Presi<strong>de</strong>nte da F.G.M. . ,A forma da súa elección sera a que se estableza no Regulamento Electoral da EG.M. Presidiraa oPresi<strong>de</strong>nte da EG.M.Artigo 23O.- Serán faculta<strong>de</strong>s da Comisión Delegada:l).- A modificación do calendario <strong>de</strong>portivo.2).- A elaboración dun informe previo á aprobación dos presupostos.3).- A modificacion dos presupostos.4).- A aprobación e modificación <strong>de</strong> Regulamentos.5).- O seguirnento da xestion tanto <strong>de</strong>portiva como económica da EG.M., elaborando uninforme anual para a Asemblea &ral sobre a memoria anual <strong>de</strong> activida<strong>de</strong>s e a liquidacióndo presuposto.6) .- Calquera outras que se establezan . , ,8:Artigo 24O.- A proposta sobre os temas a tratar, incluidos nos apartados 1, 3 e 4 do anteriorartigo, correspon<strong>de</strong> ó Presi<strong>de</strong>nte da Fe<strong>de</strong>racibn ou a dous tercios dos membros da propia ComisiónDelegada.As modificaci6ns non po<strong>de</strong>ran exce<strong>de</strong>r dos límites e criterios fixados, no seu caso, pola AsembleaXeral.Artigo 25O.- A Comisión Delegada reunirase, como rninimo, unha vez cada cabo meses, a propostado seu presi<strong>de</strong>nte e o seu mandato coincidirá co da Asemblea Xeral.Qtiitulo SeaundoO Presi<strong>de</strong>nteArtigo 26O.- O Presi<strong>de</strong>nte é o órgano executivo da EG.M..- Ostenta a representación legal da EG.M.- Convoca e presi<strong>de</strong> os órganos colexiados <strong>de</strong> goberno e representación.- Executa os acordos dos anteriores órganos.Artigo 27O.- En caso <strong>de</strong> ausencia ou por incapacida<strong>de</strong> temporal do presi<strong>de</strong>nte sera substituidopolo Vicepresi<strong>de</strong>nte ou por outro vocal <strong>de</strong> maior ida<strong>de</strong>.Artlgo 28O.- O <strong>de</strong>sempeño do cargo <strong>de</strong> Presi<strong>de</strong>nte da EG.M. ser& causa <strong>de</strong> incompatibilida<strong>de</strong>para ocupar cargos directivos en Clubes <strong>de</strong>portivos propios da mesma Fe<strong>de</strong>ración.O cargo <strong>de</strong> Presi<strong>de</strong>nte da EG.M. po<strong>de</strong>rá ser retribuido, sempre que tal acordo, asi como a cuantia, <strong>de</strong> rernuneracion, sexan aprobados pola rnaioría absoluta da Asemblea Xeral. Estas retribuciónsnon p<strong>de</strong>rán facerse con cargo a subvenuóns phblicas. / . _, .,_ jArtigo 29O.- O Presi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong>berá estar en posesión da licencia fe<strong>de</strong>rativa e po<strong>de</strong>rá participarcomo <strong>de</strong>portista en tódalas probas e activida<strong>de</strong>s. . .- CUMES n70 Estatutos 9-


Artigo 30°.- Os candidatos a Presi<strong>de</strong>nte, que po<strong>de</strong>ran ser membros da Asernblea Xeral, <strong>de</strong>beránavala-la presentación da stia candidatura, mediante a sinatura <strong>de</strong>, 6 menos, o 10% dos membrosda Asemblea.Axtigo 31°.- Será elixido Presi<strong>de</strong>nte o candidato que obteña a maioría absoluta dos votos emitidos.No caso <strong>de</strong> que ningún candidato alcance esta maioria, proce<strong>de</strong>rase a unha segunda votaciónentre os dous candidatos máis votados, recdtando elixido o que obteña a maioría dos votos.Artigo 32O.- O Presi<strong>de</strong>nte.gozará <strong>de</strong> voto <strong>de</strong> calida<strong>de</strong> en caso <strong>de</strong> empate naquelas <strong>de</strong>cisión5 aadoptar polos órganos que presi<strong>de</strong>.. L Capítulo Terceir~;: .J. A Xunta DirectivaArtigo 3 3O.- A Xunta Directiva é o órgano colexiado <strong>de</strong> xestión da FG.M.Artigo 34O.- A Xunta Directa estará composta por: , .O Presi<strong>de</strong>nte da KM. , . . 2Os Vicepresi<strong>de</strong>ntes. '- Os vocais. :i- 1' . ' _ r-: , ,A<strong>de</strong>mais formarán parte da Xunta Directiva, caso <strong>de</strong> non ser cargos remunerados:- O Secretario Xeral- O Tesoureiro . .- O Director Técnico! ' .Artigo 35O.- O nomeamento ou a renovación dos membros dos órganos <strong>de</strong> goberno e representación,dos órganos complementarios, e dos comités que pui<strong>de</strong>sen crearse <strong>de</strong>ntro da EG.M. <strong>de</strong>barAn ser comunicados a t6dolos membros da Asemblea Xeral e a Secretaría Xeral para o Deportenun prazo máximo <strong>de</strong> 15 dias a partir da data <strong>de</strong> nomeamento.Artigo 36O.- Tódolos cargos da Xunta Directiva, a excepción do dito para o Presi<strong>de</strong>nte I28, serán honoríficos.Artigo 37O.- A Xunta Directiva reunirase en sesi6n ordinaria, ó menos, unha vez 6 mes.A Convocatoria faraa o Presi<strong>de</strong>nte, notificando ós seus membros, por calquera medio que asegurea súa recepcidn, ó menos, cunha antelación <strong>de</strong> 48 horas, acompañando a Or<strong>de</strong> do dia.As sesións convocadas con carácter urxente serán sernpre extraordinarias.Artigo 3g0.- A vaii<strong>de</strong>z das reunións da Xunta Directiva requirirá que concorran, en primeidconvocatoria, a maioría dos seuc membros e, en segunda, -transcorrida media hora da primeira


Artigo 40°.- Os 6rganos fe<strong>de</strong>rativos po<strong>de</strong>rán convocar igualmente 6s cargos remunerados, se.oshoubese, Presi<strong>de</strong>ntes <strong>de</strong> Comités e Asesores, que requiran en cada caso, para recaba-lo seu infhr-(rnebbre mesti6ns que crean oportunas.Os cargos remunerados, Presi<strong>de</strong>ntes <strong>de</strong> Comités e Asesores, actuaran nas reunións ás que fosenconvocados, con voz pero sen voto.Capítulo CuarioO Secretario Xeral'> m.,iArtigo 41°.- O Secretario Xeral, <strong>de</strong>sempeña funcións <strong>de</strong> fedatario e coordinador das tarefasadministrativas, asistindo permanentemente a t6dolos 6rganos <strong>de</strong> goberno e representación daEG .M., actuando como secretario dos mesrnos.Igualmente po<strong>de</strong>rá aistir ós órganos técnicos, e en tal caso actuará tamén como secretario <strong>de</strong> talesórganos.Artigo 4 2O.- O cargo <strong>de</strong> Secretario Xeral po<strong>de</strong>rá ser remunerado, tendo, neste caso, a consi<strong>de</strong>ración<strong>de</strong> persoal laboral 6 servicio da EG.M., con aplicaci6n 6 diposto no Estatuto dos Trabaliadorese <strong>de</strong>mais normativa social vixente.Neste suposto, a súa remuneración non po<strong>de</strong>rá facerse con cargo ás subvencións pfiblicas.Artigo 43O.- As competencias do Semtario Xeral serán as seguintes:- Ostenta, por <strong>de</strong>legación do presi<strong>de</strong>nte da %.M, a xefatura do persoal laboral 6 seu servicio.- Coordina a actuación dos diversos órganos da EG.M.- Prepara a resolución e <strong>de</strong>spacho <strong>de</strong> tódolos asuntos.- Prepara as reunións dos órganos <strong>de</strong> goberno, levanta actas das reunións e e responsable domantemento e custodia dos libros <strong>de</strong> actas, expedindo as oportunas certificacións dos acordos, covisto e prace do Presi<strong>de</strong>nte.- Recibe e expi<strong>de</strong> a correspon<strong>de</strong>ncia da EG.M, na dasb socid, levando un rexistro <strong>de</strong> entrada esaída da mesma.- Organiza, mantén e custodia os arquivos da K M.- Prepara a memoria anuai da EG.M. pam as súa presentación A Comisión Delegada e a AsqbleaXeral.- Remite á Secretaria Xeral para o Deporte as actas das reunións da Asemblea Xeral e da ComisiónDelegada, nun prazo <strong>de</strong> 15 días <strong>de</strong>n<strong>de</strong> a data da sGa celebración.Capitulo OuintoO TesoureiroArtigo 4 4O.- O Tesoureiro é o organo <strong>de</strong> administración da EG.M. 6 cal lle están encomendados,en xerd, os asuntos <strong>de</strong> contido econ6mico.O cargo <strong>de</strong> Tesoureiro po<strong>de</strong>rá ser remunerado, tmdo neste caso, a consi<strong>de</strong>ración <strong>de</strong> persoal laboral6 servicio da EG.M., con aplicación o diposto no Estatuto dos Traballadores e <strong>de</strong>mais nonnativasocial vixente.Neste suposto, a súa remuneración non po<strong>de</strong>rá facerse con cargo a subvención públicas.- CUMES n"30 Estatufos 11 -


Artigo 45O.- O Tesoureiro:- Coidard das operaciiins <strong>de</strong> cobros e pagos.i'- Autorizará coa súa sinatura, mancomunada coa do Presi<strong>de</strong>nte ou da persoa <strong>de</strong>signada 6 efecto$11 pola Xunta Directiva, tódolos documentos <strong>de</strong> movementos <strong>de</strong> fondos.1- Será responsable do mantemento dos libros <strong>de</strong> contabilida<strong>de</strong>, arquivo dos documentos contables,e todo o concanente con ese <strong>de</strong>partamento.1;'- Formulará os balances que periodicarnente se teñan que presentar á Xunta Directiva, a Comisi6n/II11I, Delegada, á Asemblea Xeral e os organismos e institucións que teñan faculta<strong>de</strong> <strong>de</strong> solicitalos.S?-- Controlará os gastos dos Comiids Técnicos, a tales efectos <strong>de</strong>berá coñece-las actas das reuniónscos asistentes ás mesmas.li'1 ',1/>1 C3i~íhl0 S-I!;O Director Técnico11,i:6Artigo 46O.- O Director Técnico da EG.M. <strong>de</strong>sempeñar& as funcions <strong>de</strong> asesoramento, represemt1;11!!I taci6n e executivas, que lle asigne o Presi<strong>de</strong>nte da EG.M.h Artigo 47O.- O Cargo <strong>de</strong> Director Técnico po<strong>de</strong>ra ser remunerado tendo, neste caso, a consi<strong>de</strong>ración<strong>de</strong> persoal laboral ó servicio da EG.M., sendo <strong>de</strong> aplicación nos parágrafos segundo e terceiro11 do artigo 44.Ij!Artigo 4S0.- As competencias e cometidos asignados o Director Tbcnico serán fundamentalme*te a coordinación, control e supervision no seu conxunto das areas técnicas que se Ile aisgnen.Preparará as reunións dos órganos técnicos, e remitirá as actas das mesmas ó Tesoureiro a efectoscontables e econ6micos.fitanlle encomendados os seguintes Comités Técnicos:- E.G.A.M. (Escola Galega <strong>de</strong> Alta Montaña)Comité <strong>de</strong> Escalada Deportiva e <strong>de</strong> competición.- Comité <strong>de</strong> Xuíces e árbihos.- Calquera outro que lles sexa <strong>de</strong>sigando posteriormente. ,. rCa~ítdo Skptim~AsesoresArtigo 49O.- En cualida<strong>de</strong> <strong>de</strong> colaboradores técnicos dos órganos fe<strong>de</strong>rativo5 mistira un númerosen <strong>de</strong>terminar <strong>de</strong> Asesores.Consi<strong>de</strong>raranse Asesores aquelas persoas que pola sua cualificación e experiencia profesional otitulación académica podan aportar coñecementos técnicos necesarios ou útiles para a boa marchada EG-M.. Así existiran:- Asesoría Médica.- Asesorla <strong>de</strong> Socorro e Salvamento en Montaña.- Asesoría Xurídica.- Asesoría <strong>de</strong> Proteccción da Natureza.A<strong>de</strong>mais po<strong>de</strong>rá existir calquera outra que sexa establecida con posteriorida<strong>de</strong>.- CUMES n90 Estatutos 12 -


IV DESCENSO TERRITORIAL DE BARRANCOS'Por Celtis LupusComo xa e tradicional o día 2 1 <strong>de</strong>Xunio fomos facer o <strong>de</strong>scensonestci ocasión do Río Ferreiriño enQuiroga.A ac~ivida<strong>de</strong> propiamente ditacornenzou o día anierior coa reunión dos participantes no lugarda Hermida don<strong>de</strong> fomos visitado5Sr. Alcal<strong>de</strong> <strong>de</strong> Quirogaque <strong>de</strong>partiu amablemente connos e tivemos unha pequeña festaa base <strong>de</strong> produc~os da terra.O dio seguinte erguemonos sobreas 9 horas e <strong>de</strong>spois <strong>de</strong> almorzarpreparamos o equipo quenecesitariamos no <strong>de</strong>scenso. Opouco xa apareceran os LandRover que nos acercarian ocomenzo da noso aventura. Eranas 10,30 horas cando metemos aneopreno na auga. O Río levabaun caudal consi<strong>de</strong>rable para estaépoca do ano, polo que as medidas<strong>de</strong> segurida<strong>de</strong> extremaronseoptando polos criterios <strong>de</strong> ~ru<strong>de</strong>nciae sentido común.Pasados os primeiros rapelsatopamonos ca prirneirodificulta<strong>de</strong> ccadrenalinica~ do recerrido, consiste esta nun tobqan awtumba aberta) que para facelohay que rapelar uns tres metros elogo soltarse da cordo para<strong>de</strong>ixarse levar polo auga nunhavertixinosa caida. Neste lugartivemos o primeiro susto afortunadamentesen irnpohncia.Pasado este punto os rapels o calkespechculares e o río vaise facen--Durante o <strong>de</strong>scenso xopamos lugaresron iinha maxia esoecialDerccndcndo por unha cascada osparticipantes disfrutaron moito poloacci<strong>de</strong>ntado do recorrido1s fanse moito misdo cada vez rnaisangosto hasta chegar a un puntodon<strong>de</strong> casi non chega a luz, aquias formas redon<strong>de</strong>adas dasmhas e o ambente fan que nossintamos rnai alonxados do mundoque nos ro<strong>de</strong>a.Fora xa da penumbra o solatrevese a quentar as nososcacholas e comenzamos a disfru.tar <strong>de</strong> rerda<strong>de</strong> co <strong>de</strong>scenso, nosrapels a auga e a luz cae sobor<strong>de</strong> nos irradiando iridiscenciasmulticolores. Po<strong>de</strong>rnos observar aflora ¿o lugar en todo seuexplendor, os fentos nos suas di5tintas variedo<strong>de</strong>s alcanzan tamañosasombrosos e os chuchamelesexpe<strong>de</strong>n a sua doce fragancia.O remate e apoteósico consislenunha cascada <strong>de</strong> consi<strong>de</strong>rable al-tura que morre nunha pozo arnplae Facer o rapel <strong>de</strong> estacascada fai que poñarnos a cara<strong>de</strong> circunsiancia no prirneiro m*mento pero unha ver metidos nelaos nosos iemores <strong>de</strong>svanecensecomo os arcoiris mulHcolores quenos envolven.Solo nos queda caminar río abaixohasta topar unha salida do caucee aqui tuvemos oulro pequeno inci<strong>de</strong>nte.Finalizou o <strong>de</strong>scenso 10 horas<strong>de</strong>mpois do seu cornenzo, acabamoscansados e magullados perocontentos e satisfeitos.Ata o próximo ano S en colquer outro rio xa que o ¡mportanke disfrutar


RUTAS POR ALTA MONTAÑAPor Adolfo Puch'(mras visitar en1nuestras rutas Picos<strong>de</strong> Europa yPirineo Aragonésen esta tercera entrega nosacercaremos a dos macizosmuy próximos a nuestrastierras gallegas comoson Somiedo y Ubiña <strong>de</strong>ntro<strong>de</strong> la extensa CordilleraCanta brica .Mientras Somiedo repre-senta en gran parfe una Panoramica <strong>de</strong>l Lago <strong>de</strong>l Valle <strong>de</strong>s<strong>de</strong> Peña Oniz (2 194 m )orografía aplacerada tantípico <strong>de</strong> Ia CordilleraCantábrica con zonascomo el Valle <strong>de</strong>l lago el -más largo <strong>de</strong> Asturias consu variada vegetacion c oronado por el más gran<strong>de</strong>y hermoso <strong>de</strong> los lagos <strong>de</strong>lMacizo el <strong>de</strong>nominadoLago <strong>de</strong>l Valle a una altura<strong>de</strong> 1.570 m. , duronte el recorrido<strong>de</strong>s<strong>de</strong> Pola <strong>de</strong>Sorniedo hasta la zona alta<strong>de</strong>l valle po<strong>de</strong>mos disfrutar<strong>de</strong> las famosas cabañas<strong>de</strong> Teito (pallozas].Una palloza en el Valle <strong>de</strong>l Lapovos <strong>de</strong> Picos <strong>de</strong> Europa.Peña Ubiña por su parte es la transición <strong>de</strong> Las panóromicas que se pue<strong>de</strong>n observarlas montañas <strong>de</strong> contornos suaves <strong>de</strong> las Sie <strong>de</strong>s<strong>de</strong> sus máximas alturas en ambos macirrasmás occi<strong>de</strong>ntales como Ancares o zoscon impresionantes. Así <strong>de</strong>s<strong>de</strong> Peño Ornl-.Sorniedo hacia los poisaies agrestes y bra- (2.594 m.) po<strong>de</strong>mos divisar al noroeste 1I- CUMES $30 22 -


Panorimica ger~ertil <strong>de</strong>l circe <strong>de</strong>s<strong>de</strong> El Mercin,se observan las siguien:es cumbres Peña Ubiña Gran<strong>de</strong> (2.4 17m.).Cuetu les Cabra (2.080m.),Prau Capn (2.176m.),Puem <strong>de</strong> Arca (2.2 17m.j Los Castillines (2.250rn.),(2 270m.3, (2176m) y Portillin Oriental (2.215m.)formidable estampa <strong>de</strong>l lcrgo <strong>de</strong>l Valle consu isleta central tan carocteristica, hacia eloeste a lo lejos pasado el Pto. <strong>de</strong> Somiedoveremos el Cornbn <strong>de</strong> 2.1 88 m. que asemeja un cono casi perfecto, hacia el este cercanola silueta <strong>de</strong>l Morronegro que cierra porel sur el valle <strong>de</strong> Valver<strong>de</strong>, más alla se divisala gran barrera don<strong>de</strong> <strong>de</strong>stacan Peña Ubiñay Los Fontanes ambas cumbres con una alturasimilar que alcanzan los 2.41 7 m..Des<strong>de</strong> la cumbre <strong>de</strong>l Ubiña nuestra segundazona a visitar po<strong>de</strong>mos disfrutar <strong>de</strong> una grancresteria al norte iolonada <strong>de</strong> varios picos quesuperan los 2.200 metros entre los que <strong>de</strong>s-tocan Los Cosfillines y el Siete, al oeste primerola población <strong>de</strong> Torrebarrio en cuyascercanias convergen los arroyos que nacenen ambos zonas rnontafiosas, al sur iras elcollado <strong>de</strong> El Ronzón la Peiia Ubiña pequeña(2197 m.] y el valle <strong>de</strong> Retuerto que noscomunica con el Refugio <strong>de</strong> la Casa <strong>de</strong> Mieresy los Pwerbos <strong>de</strong> la Vallotu y finalmente al estelas pare<strong>de</strong>s se precipitan hacia el refugio <strong>de</strong>El Meicin.A continuación vamos o <strong>de</strong>scribir los puntosque visitaremos en nuestra Travesía por alfamontaña, en esta ocasión la primera jornadaofrece dos posibilida<strong>de</strong>s: o) En la carretera que une Piedrafita <strong>de</strong> Bobio con Pola <strong>de</strong>Somiedo la comarcal 633 antes <strong>de</strong> llegar alpuerto se tomo un <strong>de</strong>svio a la <strong>de</strong>recha quenos Heva a la al<strong>de</strong>a <strong>de</strong> La Cueta. b) Partiendo<strong>de</strong> Pola <strong>de</strong> Somiedo por el Valle <strong>de</strong>l Lago.Jornadas:1 (a]. Vertiente Leonesa. La Cueta (1.380 m.]-Senda <strong>de</strong>l Sil hacia el oeste bor<strong>de</strong>ando riopor la <strong>de</strong>recha por Valle Ceboiledo hasta susfuentes-Collado (1.935 m.)-Peña Orniz(2.194 m.)-Laguna <strong>de</strong> Orniz [Pernocta].I(b). Verfiente Astwriana. Pola <strong>de</strong> Somiedo(698 m.)-RibaHuenga 11.200 m.)-Camino <strong>de</strong>lValle <strong>de</strong>l Lagetago <strong>de</strong>l Valle (1.577 m.)-Fte.Las Duernas [ 1.620 rn.)Puertos <strong>de</strong> la Mortero<strong>de</strong>l Valle (1.780 m.)€olla¿a <strong>de</strong> Orniz 42.008


Pena Cerreos (2.101 m. al fondo zona <strong>de</strong> la Mesa (1.933 m.)m.]Cresta Orniz-Peña Orniz (2.194 m.)-Loguna<strong>de</strong> Orniz (Pernocta).2. Remontar Collado (1.950 m.)-Alto <strong>de</strong> laCalabazosu 12.1 1 3 m.)-Peña Colorada12.01 1 m.]-lualmarce (2.01 6 m.)-Peñas <strong>de</strong>Traspondo (1.993 m.)-Collado <strong>de</strong> lo Forca(1.725 m.)-Alto <strong>de</strong> la Farropona 11.709 m.)-Torrestio (1.380 m.)[Pernocto).3. Rio la Carrera- Senda a Torrebarrio (1.280m .)-La Vega (1.400 m.] (Pernocta].4. Ascensión al Collado <strong>de</strong> El Ronrón(1.942 m.]-Cresta hacia Cota Sur 12.391m.)-Pena Ubiña (2.41 7 m.)-Descenso porel mismo itinerario o bien por el corredorque baja hacia el Alto <strong>de</strong> Terreros 11.933m.)-Peña Cerreos (2.10 1 m.)-Valle <strong>de</strong>lRetuerto (1.600 m.)-Vega CandiochesE1.663 m.)-Ptos. <strong>de</strong>l Retuerto-Ref. Casa <strong>de</strong>Mieres [Pernocta).5. Alto <strong>de</strong>l Palo (1.683 m.)-Senda a f l Campo(1 .O70 m.]-Tuim <strong>de</strong> Abaio (1 .O80 m.)-Tuiza<strong>de</strong> Arribo (1.220 m.]-Ref. El Meicin (1 S46m.) (Pernocta).6. Ascensiones al Canalón Oscuro (2.142m.)-La Polazana (2.1 20 m.)-Prao <strong>de</strong>l Albo(2.1 23 m.)-Ref. El Meicin (Pernocto).7, Fte. BachaeForqueta <strong>de</strong>l Portillin (2.2 15m.)-JOUS <strong>de</strong> Cueva Palacios-Horcada <strong>de</strong>lFontán (2.362 m.]-Fontán Oesfe 12.408 m.]-Fontán Norte 12.4 17 m.)-Corredor Sur-Rio <strong>de</strong>Los Murriales- Torrebarrio.El itinerario <strong>de</strong>scrito nos da una visión muycompilefa <strong>de</strong> esta zona <strong>de</strong> la Cordillera


uNOTICIASDE LA FEDERACIÓN ESPANOLA DEDEPORTES DE M ~ Ñ Y ESCALADA AAPROBADO EL TRASLADO DE iA SEDE DE LA FEDME A BARCELONA EN 'LAASAMBLEA EXTRAORDlNARlASecretaria General <strong>de</strong> la F.€. D.M.€.la FEDME cumplió todos los objectivos fijados en el añopasado a pesar <strong>de</strong>l afusfe presupuestario.La discusión <strong>de</strong> los pr6supuestos para la próximatemporada, la exposición <strong>de</strong>l programa<strong>de</strong>portivo, el cambio <strong>de</strong> se<strong>de</strong> <strong>de</strong> lo fe<strong>de</strong>raciónespañola y el estudio <strong>de</strong> varias propuestas<strong>de</strong> las distintas fe<strong>de</strong>raciones, fueron algunos<strong>de</strong> los principales temas que se trataronen la reciente Asamblea General <strong>de</strong> laFEDME, celebrada el pasado domingo 7 <strong>de</strong>junio en la se<strong>de</strong> <strong>de</strong> la RSEA Peñalara, enMadrid.La reunión, segbn dictan los estotu~os, constó<strong>de</strong> dos sesiones, uno <strong>de</strong> carácter ordinario yla segunda extraordinario. Ambos fueron aten-!amen fe seguidas por e! numeroso forum quese dio cita en los locales <strong>de</strong>l club madrileño.En la Asamblea Ordinaria se trató, como primerasunto, lo aprobación tanto <strong>de</strong>l cierreeconámico <strong>de</strong> la pasada temporada comola <strong>de</strong> los presupuestos <strong>de</strong>l presente 1998,aceptándose ambas cantida<strong>de</strong>s por mayoría.Lo Junta Directiva mostró su satisfaciónpor haber cumplido los obiectivos marcadosa pesar <strong>de</strong> haber contado con un presupuesto restrictivo. La causa es la conocida reducción<strong>de</strong> las subvenciones a las fe<strong>de</strong>raciones<strong>de</strong>portivas llevadas a la práctica por el ConsejoSuperior <strong>de</strong> Deportes [CSD).Por la misma razbn, el presupuesto para lapresente temporada sigue siendo a la baia,ya que el CSD entien<strong>de</strong> que sólo se <strong>de</strong>be subvencionar la competición, el alto rendimien-La sala <strong>de</strong> la RSEA Peialara don<strong>de</strong> se celebró la reunión selleno por completoto y los Centros <strong>de</strong> Tecnificaciones. A pesar<strong>de</strong> ello, los miembros <strong>de</strong> la mesa aclararonque dichas restricciones no afectarán en absoluto al normal y perfecto <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> lasactivida<strong>de</strong>s programadas y a las que son yhabituales.El director Tkcnico <strong>de</strong> la FEDME, Manel <strong>de</strong> laMatta, expuso a continuaciOn el ProgramaDeporlivo para el año en curso. En su intervención,<strong>de</strong>sarrolló <strong>de</strong> forma pormenorizadodistinbs temas, como la docencia, activida<strong>de</strong>s<strong>de</strong> alto rendimiento, planes <strong>de</strong> promociónactividad <strong>de</strong> los Centros <strong>de</strong> Tecnificación, etc.Los responso bles <strong>de</strong> diversas iireas como la- CUMES 830 27 -


uNOTICIAS DE LA FEDERAcIÓN ESPANOLA DEDEPORTES DE MONTAÑA Y ESCALADA<strong>de</strong> montaiñismo, marchas y compomentos ymédica, también explicaron a losasarnbleistos temas relacionados con sus respectivascompetencias.Una vez finalizado el on8lisis <strong>de</strong> los ternaseconómicos y <strong>de</strong>portivos, lo reuni6n se centróen el examen y votaci0n <strong>de</strong> las propuestaspresentadas por diferentes miembros <strong>de</strong>la Asamblea. Una <strong>de</strong> las que más quorumcosecharon fueron aquellas tocantes a temas<strong>de</strong> protección <strong>de</strong> la naturaleza. Por ese especialinterés en el medio ambiente, los representantes<strong>de</strong> la Junta comentaron que existiapreviamente un compromiso para la próximareuniiin <strong>de</strong> estudiar la posibilidad <strong>de</strong> crearun Comité Técnico <strong>de</strong> acceso y <strong>de</strong>fensa <strong>de</strong> lanaturaleza.los locales que hasta la fecha constituian laOficina Técnico <strong>de</strong> la Fe<strong>de</strong>ración Española.El progresivo traslado <strong>de</strong> los quehaceresfe<strong>de</strong>ratfvos, tanto en aspectos odministrativoscomo en cuestiones técnicas o la oficina<strong>de</strong> Barcelona, <strong>de</strong>jó prácticomente vacío <strong>de</strong>contenido a la <strong>de</strong> Madrid. La efectividad yrapi<strong>de</strong>z, a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> la voluntad <strong>de</strong> ofrecerun buen servicio o los fe<strong>de</strong>rados, hizo pensara la Junta directiva la conveniencia <strong>de</strong>ltraslado.Dada la precariedad presuepuestaria con quetrabaja la FEDME no era lbgico mantenerabierto un centro que no ofrecía apenas serviciase-mail: fedme-bcn@ interfad. esEl Área económica <strong>de</strong> la Junta Direcfiva propusoun aumento <strong>de</strong>l precio <strong>de</strong> la licenciafe<strong>de</strong>rativa para 1999. La existencia <strong>de</strong> variasvoces discrepantes aplazó la toma <strong>de</strong> <strong>de</strong>cisiOny el tema quedó pendiente <strong>de</strong> los presupuestbs<strong>de</strong>l año próximo.Lo que si ver6 incrementada su cuota, tras suaprobación en la Asamblea, es la cantidad apagar en concepto <strong>de</strong> alta <strong>de</strong> clubs en laFedme. Concretamente, el precio quedará fijadoen veinte mil pesetas. Esta subida prcpuestase hará efectiva a partir <strong>de</strong>l 1 <strong>de</strong> enero<strong>de</strong> 1999.Por otra parie, el cambio <strong>de</strong> domicilio <strong>de</strong> laFEDME, <strong>de</strong> Madrid a Barcelona, quedo aprobadoen la Asamblea Extraordinaria que tuvolugar a continuación. €se era el único punfoa tratar, consistente en la modificación <strong>de</strong>lartículo 8* ¿e los estatutos vigentes <strong>de</strong> laFEDME. Así pues, la nueva se<strong>de</strong> se traslada QLas intervenciones <strong>de</strong> los asambleistasfueran escuchadas con atención.- CUMES rP30 28 -I


NOTICIAS DE LA FEDERACIÓN ESPA~~LA DEDEPoRTEs DE MONTAÑA Y ESCALADADestinadaa aquellas personasque <strong>de</strong>seen realizar tareas <strong>de</strong>docencia <strong>de</strong>portiva [iniciaciónperfeccionamiento)o conduccien<strong>de</strong> personas y grupos en alguna<strong>de</strong> las modalida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> los <strong>de</strong>ortes<strong>de</strong> montaña. Dichos modalida<strong>de</strong>r <strong>de</strong>portivasson: Montañismo, Alta Montaña{Alpinismo y esqui Alpinismo), Escalada yDescenso <strong>de</strong> Barrancos.El plan <strong>de</strong> Estudios <strong>de</strong> la Formación <strong>de</strong> TécnicosDeportivos <strong>de</strong> la EGAM contemplatres niveles progresivos <strong>de</strong> enseñanza. Paracualquiera <strong>de</strong> los niveles superiores se <strong>de</strong>behaber superado el nivel o niveles ptece<strong>de</strong>ntesy un periodo <strong>de</strong> prbcticastutorizadas.Los titules son expedidos por la Fe<strong>de</strong>raciónEspañola <strong>de</strong> Deportes <strong>de</strong> Monfaña yEscalada, y tienen una vali<strong>de</strong>z fe<strong>de</strong>rativa.El plan <strong>de</strong> Estudios cumple las normativasestablecidas por el Ministerio <strong>de</strong> Educacióny Cultura (M.E.C.) y el Conseio Superior<strong>de</strong> Deportes, que regulan las enseñanzas<strong>de</strong> los TBcnicos Deportivos.Está en curso actualmente el pase <strong>de</strong> estastitulaciones fe<strong>de</strong>rativas a titulación oficialexpedida por el M.E.C., tal y como prevéel <strong>de</strong>sarrollo legislativo. Una vez que sepubliquen las normativas correspondien-tes, los ti tulados <strong>de</strong> estos cursos podr6n acce<strong>de</strong>ra la convalidaciOn <strong>de</strong> sus títulosfe<strong>de</strong>rativos por los nuevos titulos oficiales.El Plan <strong>de</strong> Estudios comienza con un primernivel, Certificado <strong>de</strong> Capacitación <strong>de</strong>Iniciación al Montoñismo, que cualificapara realizar funciones <strong>de</strong> iniciación y enseñanza<strong>de</strong> los principios elementales <strong>de</strong>lmontañismo. el segundo nivel <strong>de</strong> formacióncualifica para la enseñanza <strong>de</strong> la especialidad<strong>de</strong>portiva correspondiente y elentretenimiento bbsico, excluyendo el altanivel: Alta Montaña (Alpinismo y EsquiAlpinismo], Escalada, Guía Acompañantey Descenso <strong>de</strong> Barrancos.El tercer nivel cualifica para realizar funciones<strong>de</strong> enseñanza y entrenamiento <strong>de</strong>alto nivel, así como realizar tareas <strong>de</strong> formaciiin<strong>de</strong> técnicos <strong>de</strong>portivos <strong>de</strong> su mismonivel e inferiores. Este nivel incluye lostítulos <strong>de</strong> Alta montaña (Guia <strong>de</strong> alta montaña),Escalada, Esquí-Alpinismo.La formcición <strong>de</strong> los títulos <strong>de</strong> guía Acompañante<strong>de</strong> montaña y Guia <strong>de</strong> Alta Montañase realiza con la colaboración <strong>de</strong> laAsociacion Española <strong>de</strong> guias <strong>de</strong> montaña[A.E.G.M.).Los títulos son reconocidos por los organismosinternacionales que representan ala profesiun (U.I.A.G.M. y C.E.A.M.).- CUMES n90 29 -


uNOTICIASDE LA FEDERACIÓN ESPANOLA DEDEPORTES DE MONTARA Y ESCALADATécnico Deportivo <strong>de</strong> Montañismoprimer nivelEste certificado cualifico paro rwlizar funciones <strong>de</strong> iniciccióny en~ñanza <strong>de</strong> los principios biisicos <strong>de</strong>l montañicmo,esta dirigido a montañeros con esperiencia en terreno veriado<strong>de</strong> montafia que <strong>de</strong>seen realizar funciones dmentespropias <strong>de</strong> su nivel.El título capcitu pora la iniciación y enseñanza <strong>de</strong> los principiosbásicos <strong>de</strong> la técnica <strong>de</strong>l montoñismo y su promecibn. Se excluye Iu docencia en terrenos que necesiten eluso <strong>de</strong> cuerdo y <strong>de</strong> técnicos <strong>de</strong> olpinismo o escalada porala progresión y la docencia <strong>de</strong> la especialidad <strong>de</strong>l esqui <strong>de</strong>montaña y el <strong>de</strong>scenso <strong>de</strong> barrancos.Pora acce<strong>de</strong>r a estu formación es preciso tener 18 anoscumplidos, poseer el título <strong>de</strong> Graduado Escolar o Graduadoen Educación Secundaria y superar las pruebas <strong>de</strong>accem. El curso se estructura en dos fases: un bloque c*mún: 60 horas <strong>de</strong> materias comunes a iodas las modalida<strong>de</strong>s<strong>de</strong>portivas y un bloque especíhco: 125 horas <strong>de</strong>materias específicas <strong>de</strong> montahismo. Para acce<strong>de</strong>r a esteUltimo bloque es necesario haber superado el bloque comúny las pruebas <strong>de</strong> acceso que consisten en lo realizociónen tiempo pre<strong>de</strong>terminado <strong>de</strong> un itinerario ¿e monta-ña <strong>de</strong> 1.500 m. <strong>de</strong> <strong>de</strong>snivel con mochila <strong>de</strong> 10 Ka. <strong>de</strong>peso, en primer lugnr, y en la superación <strong>de</strong> un circuito <strong>de</strong>terrenovariado <strong>de</strong> montaña, incluyendo pendiente <strong>de</strong> hierh,pro<strong>de</strong>ru y resolk rocoso.PERIODO DE PRACTICASPara acce<strong>de</strong>r al segundo nivel <strong>de</strong> formocibn <strong>de</strong> TkcnicoDeporiivo <strong>de</strong> In especialidad correspondiente es necesarioestar en posesión <strong>de</strong>l título <strong>de</strong> T.D.M., así como acredilar larealización <strong>de</strong> un periodo <strong>de</strong> prácticas miinimo <strong>de</strong> 200 heras o <strong>de</strong> uno temporada <strong>de</strong>po~tiva como T.D.M. Dichasprúcticas <strong>de</strong>berán ser tutorizadas por el centro formador.TMC "' "EVMl1 TMETMC 0541 21FtCHAS2 a1 14 <strong>de</strong> marzo [ l bloque común +pruebas <strong>de</strong> acceso)401 5 <strong>de</strong>abnl (lPcmvomioria)19 &abnl(2bnwxoin-11 a120<strong>de</strong>mayo(l"b :omódulo A)d28<strong>de</strong>+i(lmbbgdulo Bj30'pEo al 12 <strong>de</strong> bb (2 ~oqtie mun +pruebas <strong>de</strong> occeso]-Técnico üeportivosegundo nivel (base)-Cualifico pura realizar funciones <strong>de</strong> formación tkcnica <strong>de</strong>portiva y entrenamiento biisico <strong>de</strong> la especialidad correswndiente.Esfá dirigido a <strong>de</strong>portistas con uno sólido experiencia en laespecialidad <strong>de</strong>portiva correspondiente que <strong>de</strong>seen realizardichas funciones.Cualifica pora realizar funciones <strong>de</strong> formación técnica iniciación<strong>de</strong>portiva y entrenamiento básico <strong>de</strong> la práctico<strong>de</strong>portiva <strong>de</strong> la especialidad correspondiente, con exclusión<strong>de</strong>l alto rendimiento.Para acce<strong>de</strong>r a este nivel, compuesto por un primer bloquecomún: 140 horas <strong>de</strong> materias comunes a todas los <strong>de</strong>portesy modalida<strong>de</strong>s <strong>de</strong>portivas.Y otro bloque especifico: según la especialidad correspondiente,<strong>de</strong> 180 horas a 2 10 horas.PERIODO DE PRACTICASPara acce<strong>de</strong>r al segundo nivel <strong>de</strong> formación <strong>de</strong> TécnicoDeportivo <strong>de</strong> la especialidad correspondiente es necescirioestar en posesibn <strong>de</strong>l titulo <strong>de</strong> T.D.M., así como acreditar larmlizoción <strong>de</strong> un periodo <strong>de</strong> prácticas mínimo<strong>de</strong> 200 horaso <strong>de</strong> una tem~orada <strong>de</strong>aortivo comrileta como T.D.M.Dichas prockas <strong>de</strong>be& ser tuioizadas por el centroformador.Técnico Deportivo en escaladaComoetencias: enseñanza hasta e\ werfeccionamiento técnicoC iáctico <strong>de</strong> la Escalada en R&, así corno el entrenamientobtisico <strong>de</strong> <strong>de</strong>portistas y equipos.Se excluye: kríenos nevados don<strong>de</strong> se precise la ufilización<strong>de</strong> piolet, cropones y esquís.Barrancos acu6ticos y/o verticales que necesiten moteríal ytécnicas especificas.Pruebas <strong>de</strong> acceso: nivel ffsico: itinerario <strong>de</strong> montaña yescalado <strong>de</strong> 1.500 m. <strong>de</strong> <strong>de</strong>snivel con 10 kg. <strong>de</strong> peso entiempo limitado. Nivel técnico: 6b equipado, 6a no equipado,A 1 /A2 no equipado.4all4<strong>de</strong>~nio/l~blqvecmún1 TBC 045 1 módulo 8) 11 PBR 052 1 26 a128 <strong>de</strong> iunlo [pidas <strong>de</strong>occew)1- CUMES n90 30 -a


uNOTICIAS DE LA FEDERACIÓN ESPANOLA DEDEPORTES DE MUNTANA Y ESCALADATécn ice Deporiivo en Alta monta [aCompetencias: enseñanza técnica y iáctico <strong>de</strong>l alpinismoy el esqui <strong>de</strong> Monfoña, así como el entrenamiento básico<strong>de</strong> <strong>de</strong>portistas y equipos.Se excb <strong>de</strong>scenso <strong>de</strong> hrrancos acuáticos y/o verticolesque necesiten material y tecnicas específicos.Pruebas <strong>de</strong> Acceso: nivel Rsico: itinerario <strong>de</strong> montaña <strong>de</strong>1.500 m. <strong>de</strong> <strong>de</strong>snivel con 10 kg. <strong>de</strong> peso en tiempo limitadoNivel Técnico: superar un recorrido <strong>de</strong> terreno variado,con hierba pra<strong>de</strong>rtr, roca y nieve, en ~empo limitado.Pruebas <strong>de</strong> acceso: nivel físico: Itinerario <strong>de</strong> rnontofia <strong>de</strong>1.500 m. <strong>de</strong> <strong>de</strong>snivel con esquis <strong>de</strong> montaña y 1 O kg. <strong>de</strong>peso en tiempo limitado, nivel técnico: 60 equipado, \"con bota grueso no equipado, A2 no equipado, superarcircuito <strong>de</strong> nieve y hielo con gcnico francesa (pendien~s35"j técnica puntas frontales [70"), superor circuito terrenovariado (hierba, roca, nieve, hielo, mixto].Descenso en esquís <strong>de</strong> 450 m. <strong>de</strong> <strong>de</strong>snivel( con material<strong>de</strong> esquis <strong>de</strong> montaña] en nieve virgen y 10 Kg <strong>de</strong> peso enlo mochila.PBA UVCTBA 01 1-m 1 ,-.A-TEA 035TBC 041que eqecificce--d 27 <strong>de</strong>febrdulo A),A[I bloque conTécnico Deportivo Guiaacompañante <strong>de</strong> montañaCompetencias: conducción <strong>de</strong> personas en montaña conIa exclusión <strong>de</strong> glaciores y terrenos que necesiten pora laprogresión la utilizoción <strong>de</strong> técnicas o material <strong>de</strong> escaloda,alpinismo a esquí y la enseñanza hasb el perfeccionamientotécnico y fÚdico <strong>de</strong>l Descenso <strong>de</strong> Barrancos, asícomo el entrenamiento básico <strong>de</strong> <strong>de</strong>portistas y equipos.,este título incluye las competencias <strong>de</strong>l Guia Acampañonte<strong>de</strong> Montaña.Se excluye: alpinismo y escalada. Descenso <strong>de</strong> barrancos.T&nico üeporfivoTercer nivel (Superior)Este titulo cualifica paro realizar funciones <strong>de</strong> enseñanza yentrenamiento <strong>de</strong>l olio nivel en lo especiolidsd correspondiente,así come para Formar a otros &micos <strong>de</strong>portivos.Está dirigido a Técnicos Deportivos <strong>de</strong> 2Wivel <strong>de</strong> la especialidad correspondiente que <strong>de</strong>seen realizar dichas funciones.Requisitos <strong>de</strong> acceso: estar en posesión <strong>de</strong>l titulo <strong>de</strong> TécnicoDeportivo <strong>de</strong> segundo nivel <strong>de</strong> la especinlidad correspondiente,estor en posesión <strong>de</strong>l título <strong>de</strong> bachiller y habercompletado el periodo <strong>de</strong> prácticos.El curso está compuesto por un blque común: 200 horas,bloque específico: <strong>de</strong> 200 horas o 400 horas, según Iuespecialidad cosrecpondiente.los contenidos: <strong>de</strong>l bloque Común constun <strong>de</strong>: CienciasBiolb$cas, Ciencias <strong>de</strong>l Comportcimiento, Teoría <strong>de</strong>l EntrenamientoDeportivo.Organización y Legislación <strong>de</strong>l <strong>de</strong>porte y los <strong>de</strong>l bloqueEspecífico son: Entrenamiento, Optimación <strong>de</strong> la Técnica yDewrroli~ Profesionoi.Pom ace<strong>de</strong>r al tercer nivel <strong>de</strong> brmacibn <strong>de</strong> Técnico Deportiva<strong>de</strong> la especialidad correspondiente es necesario estoren posesión <strong>de</strong>l titulo <strong>de</strong> T.D. <strong>de</strong> dicha especialidad <strong>de</strong>lnivel anterior, osí como acreditar la realización <strong>de</strong> un periodo<strong>de</strong> prácticas mínimo <strong>de</strong> 200 horas o <strong>de</strong> una temporada<strong>de</strong>portivo como T.D. Dichas prácticas <strong>de</strong>berán seriutorizados por el centro formador.


XQRNADA NO RIO MAOXosé P7 odos OS anos no mes c.. .. -1. . .: . .. -1. n9 'U Q' 3 ae amigos ae raraaa ao aiifacia mos o <strong>de</strong> scenso dc anoS pasa1 do xa con 10 C.M.R. S. o pasa rnos1.,. kmoi mal, xa que non esrabamos equipaaos. lsteano con material (non todo) e levando a prácticaas enseñanzas recibidas <strong>de</strong> Antonio <strong>de</strong>Quiroga e <strong>de</strong> Raul nas I Xornadas <strong>de</strong>Barranquisrno 8s cales asistimos 9 socios, estavez si o pasamos ben.O 1 <strong>de</strong> Aqosto saímos as 11 h. <strong>de</strong>s<strong>de</strong> Forcas,uns facendo o <strong>de</strong>scenso can saltos e rapelandoe outros unha marcha ata a fervenza <strong>de</strong> OCachón <strong>de</strong> Me<strong>de</strong>r on<strong>de</strong> nos xuntamos pararepoñer forzcis e contar o fria que estaba a auga(algún dos da marcha tamén a probou vestido)e as diferentes anédotas, para logo seguir o <strong>de</strong>sisodo Clube Ribeiracenso e o retorno para outros. As 19h. xa está-Sacra polo f lio Maobamos tora do rio.- -En total eramos 43 (24 <strong>de</strong>scen<strong>de</strong>mos) entre xente do clube e os amigos que tixeronCelso e Carlos na viaxe a Noruega.A noite fornos a cenar RCI a<strong>de</strong>ga do Pepiño (Secretario] na Teixeira que estaban enfestas, no o<strong>de</strong>go houbo competición <strong>de</strong> bo canto, pero non sei si foi o bo viño branco doPepiño pero ningúen estaba cansado e non se parou <strong>de</strong> bailar ata o <strong>de</strong>spertar do dia.Penso que foi unha Xornada que moita xente non esquecera e que repetiremos po ano,. . - .esta<strong>de</strong>s invitad( 3s. O mal o toi a Dc imingo, o Lúns, o Martes, ..., e as conv ersac do teléfo-11no "e ti como e: itas, eu ...,Pero os que ba ixamos o ano pasc ido ainda 1 que non dixemos nado, pe1s presentea nosa amiga Sara D.7 Soto Pérez (faleceu en Xulionvn acci<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> circulación]palas moitas referencias norecorrido que viñan a memoriasegún avanzamos. Non teesq uecemos.Gruoo <strong>de</strong> oarticioantes no <strong>de</strong>scenso.Somos un cltiut: que tzamos, que non temc )S experiencia,pero si m ioitasganas <strong>de</strong> facer <strong>de</strong>porte :e <strong>de</strong>pcrsule ben.


Ruta do Medievo,27-28 <strong>de</strong> XunioEn coche. Non sendo posible ir en bus, repartimos en 4 coches. Achegada Ó mosteiro <strong>de</strong> Monfero, on<strong>de</strong> pcrnwtamos nunha sala (facilitadapolo Concello) sen mais ca dous bancos (convertidos logaen cama por Antonio <strong>de</strong>spois <strong>de</strong> meter entre pito e lornbo m feixe<strong>de</strong> pementos <strong>de</strong> padrón), dous cabaletes e algunhas táboas, coasque improvisamos unha excelente mesa. A fonte fóra.Sendo frecuente o uso salvaxe e nocturno do mosteim, advertíusenosque avisiramos d Garda Civil, que as veces pasa por ali. Para evitarincomodida<strong>de</strong>s no medio da noite. Imposible. O cuartel pecha as19 horas. Todos nos preguntamos, ~Seiá para toda a fin <strong>de</strong> semana?que pasa se suce<strong>de</strong> algo?Peco para amabilida<strong>de</strong>, a persoa que nos facilitou a chave da sala.Non SO nos permitiu o acceso ~i templo, senon co orgullo <strong>de</strong> quenTen algo <strong>de</strong> valor, encbemos con todo tipo <strong>de</strong> txplicacións sobre oque viamos no interior.Pnmeiro contemplámo-la femosa fachada, cun orixinal axedrezadoa base <strong>de</strong> perpiaño e pizarra, así como robustas columnas e pilastrascorintias que se dispoñen nos corpos laterais con elementos característicostales como ostriglifos e metopas, as cornfxas e o frontónpartido. PosUe unha unica torre.O templo (@culo XVII) con planta <strong>de</strong> cwlatina e seguindo a <strong>de</strong>ntacionlihirxica (altar cara Ó leste e fachada principal cara Ó oeste),ten unha soa nave, moi espaciosa, on<strong>de</strong> sobresae a grandiosa cúpulaoctogonal. No brazo norte <strong>de</strong>staca o retablo petreo da Vitxe daCela. Tamen <strong>de</strong>stacan, tra-lo altar, os sepulcros dos Andra<strong>de</strong>, dosEcu1o XVO domingo, tres coches a Caaveiro, voltando nun. Coma sernpre.Gaspar xa se informara dun enorme atallo para evitar Ponte<strong>de</strong>ume.Pasaba porTaboada (jallo! OTaboada que esti o SO <strong>de</strong> Ciiaveiro.Que hai rniis polazona. En fin, seguirnolo sen<strong>de</strong>iro marcado.(iquéo voivan marcar, que hai moito que adniiñar!) por Artabros. Atameternos na fraga do Eume, <strong>de</strong>spois <strong>de</strong> xantar, con siesta <strong>de</strong> algUne naipe <strong>de</strong> outros, a camiño discurre case todo por asfalto. Logo. Abaixada espectacularpola vexetaciónabundante e variada eo forte<strong>de</strong>snivel, con camiíio en zig-zag ata a central hidroelectrica <strong>de</strong>Parrote. Por certo, este rio, que vai <strong>de</strong> Monfero ata o Eume,i,ppo<strong>de</strong>riase seguir e evita-lo asfalto do sen<strong>de</strong>iro3Ten boa pinta. Aiqueda a i<strong>de</strong>a.E, seguido o Eume, chegamos a Caaveiro, case pendurado do rio.Fermoso polo lugar, a igrcxa presenta unha fábrica románica, conaditivos barrocos. Abandonados no século XVII, conserva tramasdos muros e a cabcceira, con <strong>de</strong>coración sinxela e vexebl. Campanariobarroco.Caa a Vigo, paramos amerendar preto <strong>de</strong> Lavacolla. De ai a casa.bcasalC W M E S n'30 33 -


Esta entidad iigÚesa nos informa <strong>de</strong> queen en la actualidad tras el marcaje <strong>de</strong>1G.R.94 <strong>de</strong> Vigo a Santiago se encuentran trasun estudio <strong>de</strong>l itinerario en pleno marcajeolas rnuiius<strong>de</strong> un nuevo G.R. que une ya en su priuyuruu uu ~ul~iping posauu revi~iciri, ~iuririumera fase <strong>de</strong> unos 34 km. las poblocie<strong>de</strong>stos revisións preguntámoslle canto tempo leva iba a asnes<strong>de</strong> Mondariz- Meirol- Barañoscensiiin,contestou que el nos seus tempos mozos baixaraRedon<strong>de</strong>la y A. Franqueira.cun rebeco o lombo en tres horas. Cavilamos sobl ..* * ,-t u uut.Asimismo nos comunican que el próximodixo pc recian nos i~ nposi ble facer os P 830 m <strong>de</strong> <strong>de</strong> snivel enmes <strong>de</strong> octubre realizarán las siguientestres hoi .as. O fin ( jecidirnonos a comprovalo.activida<strong>de</strong>s sociales:Erguerriul lui, ~eud, almorzamos e preparamos U~I~IUJ IIIUchilasiixeiras con rnoito ouga, o dio presentábost ? rnoi co-Iuroso, <strong>de</strong>spedirnonos dos cornpa;ieiros que qi iedabanw .abaixo e marchamos Eva e Luis do Pena Trevinca e uani eeu dos Celtas. Den<strong>de</strong> o camr iing rnesmc ) callemos ( i carniñoMarcha por montaña por los montespontevedreses <strong>de</strong> Uceiro y Testeiro haciadon<strong>de</strong> <strong>de</strong>splazarán un par <strong>de</strong> riutobúsesque o gordo nos indicara, al ravesarnos unhos leirc is e polo en esta actividad para todos los eda<strong>de</strong>s.I..-sen<strong>de</strong>iro continuamos polo val a curan do rio, isto rlnanosIO, I I, y IZ<strong>de</strong> Octubrealgo mosqueados pola pouca ahura que gañamos pero aReunión y Marcha Anual <strong>de</strong> Montañerosposi bilidu<strong>de</strong> <strong>de</strong> refrescarnos cada pouco compensaba.Veteranos <strong>de</strong> la F.E.D.M.E.. A esta activi-Chegamos onte unha gran fewenza, cruzamolo río e subidadcomo es tradicional el Club viguésmos pola esquerdu a partir <strong>de</strong> ahí todo unha c<strong>de</strong>splazará un autobús en esto ocasión asubida ata o Ibón <strong>de</strong> Tebarray, xa so quedaba unhala madrileña Sierra <strong>de</strong> Guadarrama, donsubidana que non faltaron pasos <strong>de</strong>licados nalguiiriu uub<strong>de</strong> los montoñeros mayores <strong>de</strong> 40rochas que por parellas erglrianse polo camiño. O fin uños disfrutarán <strong>de</strong>l encuentro con sus cechegamos o Inferno OCC. (3073 m), <strong>de</strong>ixamos as mochilas legas <strong>de</strong> todos los rincores <strong>de</strong>l Estado.e continuamos polo cresta ata o Pico Do lnferno (3082 m),<strong>de</strong>scansamos entre bromas e felicitacións porque pura Eva24,25 <strong>de</strong> o ~hib~e máis para min eran os primeiros tresmiles. Voltamos polosmochilas, baixomos en dirección os fbóns <strong>de</strong> Pondiello, pa-Con pernocta en el refugio <strong>de</strong> Chandrexa<strong>de</strong> Queixc los montoñeros <strong>de</strong> Peñaramos a <strong>de</strong>scansar e refrescarnos, <strong>de</strong>catámonos que só Trevinca realizartin la ascensión hacia elnos lev4 Ira subir bh. e ibamos rnoi <strong>de</strong>spacio, parando moitoSeixo continuando hacia el Castelo <strong>de</strong>Cerveiro y Pradoalvar, yo próximo o lasi se podia subir en pouco máis <strong>de</strong> catro horas, pero agoraSierra <strong>de</strong>l Inverna<strong>de</strong>iro.tiñamos que baixar. Arriba miramos un horne subir por esaporte pero <strong>de</strong>spois <strong>de</strong> boixor un bo rato <strong>de</strong>catámonos <strong>de</strong> 30 <strong>de</strong> Octubreque aquel home coñecía o camiño tanto coma nos. Segui-Acto Social <strong>de</strong> entrega <strong>de</strong> trofeos a los somosbc iixando cc ira O val e IOH, MILAGRE! un camiño cios que más se hon <strong>de</strong>stacado en los conabriasr ! ante nos , seguirnolo cita chegar o rio on<strong>de</strong> se cursos <strong>de</strong> montaña <strong>de</strong>l Club por su ocfi-. .<strong>de</strong>sfacia nun cenro <strong>de</strong> sen<strong>de</strong>iros collemos o que nos pareceuaxeitodo (un cotquero]i e cor itinuomos 1301 61, per~ 3 en vesvidad continuado o los lorgo <strong>de</strong>l año.Como es habitual no faltará una meren<strong>de</strong>boixsr continuaba la <strong>de</strong>ira. Torns amos a <strong>de</strong>t :isión <strong>de</strong> dola y alguna proyección audovidual so-- - .- . .!!f. ... .- .baixar a saco polo monte e nori ser, uiriculta<strong>de</strong>s chegornos bre las aciivido<strong>de</strong>s realizadas.o camping, on<strong>de</strong> oindo nos t ~garda ba t 2 proba mi iis dificil --Estarnos preparando estn actividad para salir ele arriscado ista non era outra que meter1 10s nos... G iUCHAS viernes 4 dc Dicicmbrc a las 22 11. Rcgrcso Mar<strong>de</strong>auga tan quente que unhl reria conxt iloda.tes 6 <strong>de</strong> dicicmtirc. Es i<strong>de</strong>al para cscaladorcs -3 toca morcspclciilogos - scn<strong>de</strong>rista~ p B.T.T.. IiifonnaciAtrJuan J. Rivac "CORU'"los\Jicrnes en C.M. Celtas


5ERRA DE SICÓ (PORTUGAL)~ zona <strong>de</strong> escalada Na Sra. da EstrelaPara chegor por autoeshado colleremos a saida a "Con<strong>de</strong>ixa" e na estrada xeral iremos caraa "Pombal", <strong>de</strong>sviandonos a esquerda no pobo <strong>de</strong> "Rendin ha" en dirección a " Poios", don<strong>de</strong>xa divisan-xe as pare<strong>de</strong>sSECTORESendilhotaaveira- :amisola MágicaD-P arkingE - AI rbore1F _ R; vaque do caracolN' Sra. da Estrela e a zonas <strong>de</strong> escalada máis antiga da Serra do Sicó. Co cornenzo daescalada <strong>de</strong>portivo e aproveitando os encontros entre escaladores portugueses "trepa Penedos"comenzouse a equipar esta franxa <strong>de</strong> roca calcáreo que cunha altura que varia entre 7 e 20metros (predominio <strong>de</strong> 13 m.) e un bo acceso para os coches (estacionanse a p& <strong>de</strong> vía]11convertiuse durante un tempo no centro da dificulta<strong>de</strong> da zona norte <strong>de</strong> Podugal.O equipamento, mellorado puco a pouco, esta dividido entre espits, para bolt e químicoscontando todas as vias con <strong>de</strong>scuelgue que po<strong>de</strong>rion ser melloradas en moitos casos, óigual que ha situación <strong>de</strong> algunhas chapas intermedias (ollo coas segundas chapas].Paro dormir ternos a posibilida<strong>de</strong> <strong>de</strong> acompar nos alre<strong>de</strong>dores das pare<strong>de</strong>s (campingpermitido) ow facer vivaque no terraza da cova situado o <strong>de</strong>reita da capela on<strong>de</strong> atoparemosun grifo con auga no interior dunha porta metálica pequena.Articulo realizado por TERRA <strong>de</strong>porte-civenfvm.Informoci6n facili!adci por Sergio Martins


sector fendilhona1 - Nao noi meada.. .. .- 12 - Bafo <strong>de</strong> caracoi3 - Derrocada4 - Eu son unha Teng5 - Fénix6 - Pega la no pau7 - Dárka8 O predc9 - Fendilho10-CaGa isector caveira1 -Sc2 Hc3 - E <strong>de</strong> caras!4 Babes in bc xbyland5 - Re¡ dos Fra ngos6 - Viste sangue?Jou dos 1 caracoisOl hoNarizMonstri JO das b- Orelha- -


sector camisola mágica1 "- -- .1 - Pasa por min no pingvim2. - CamicolP .uirnsector parkingliñar frasei r.6 - Es Feliz nao rens proplerÚncioda Fruta9 - PQSCO~ -. r.fi-F-~i~uiu10-MaoI 1 - LSD :bur ...7csector da árbore1 - Urro do varnn bu2 - Es ,+3 Di1 S fisicos3+ '1 S I . 14 - 7 virtvcies da Natacha ,J+- CUMES n830 37 -


sector bivaque do caracol1 Rápidartugalopitécuscucaracharsos satanico~5 - COCO, ran heta e fac ada111 6 - Bivauqe do cañact111 7 - Forca matuioIV+ 8 - RendinhaIV+ 9-Avio-n~6a+ 10 - Bafo <strong>de</strong> IIIU~II~I~U ~ t :6bbb+uiriendoin 6a+sector da igreja1 - Vía da Capela2 - A ocasiao fc3 - Choque futi4 - Bugs Bunny5 - FotogénicaJermelloIrancolzul- CUMES n9O 38 -


Autores: FernandoLampreJosé M. VicenteBlascoGuía didáctica,perteneciente ala colección <strong>de</strong>"Parajes Naturales",que preten<strong>de</strong>dar a conocerel rico y variado Patrimonio Naturalaragonés. Para ello, se han escogido 29 parajesy se proponen 116 itinerarios a piepara recorrer y conocer pausadamente lu-gares tan emblemáticos como Or<strong>de</strong>sa y elMoncayo, o tan poco conocidos como laSierra <strong>de</strong> Sis o los Caíiones <strong>de</strong>l Rio Martin.Cada capitulo se divi<strong>de</strong> en 4 partes: un resumen<strong>de</strong> datos legales y técnicos como introduccióna cada espacio: elementos naturales<strong>de</strong>stacados, figuras <strong>de</strong> protecciónexistentes, una breve <strong>de</strong>scripción <strong>de</strong> la zonao comarca y curiosida<strong>de</strong>s diversas. Para po<strong>de</strong>rubicar cada paraje el libro va acompañado<strong>de</strong> un mapa <strong>de</strong> carreteras a escala1 :300.000 Editada con la colaboración <strong>de</strong> laFAM, el Departamento <strong>de</strong> Agricultura y medioAmbiente <strong>de</strong> la D.G.A. y por el consejo<strong>de</strong> Protección <strong>de</strong> la naturaleza <strong>de</strong> Arñgon.roa EL VALLE DEL RIO ARA Y ALREDEDORES> - ----- .GAutores: Ramón Acin, Carmen Lachéa, Josk Luis Acin Fanlo.Dentro <strong>de</strong> la colección <strong>de</strong> "Deportes <strong>de</strong> Naturaleza en el AltoAragón" se incluye este libro cuya principal innovación esservirse <strong>de</strong>l rio Ara corno espina dorsal para articular una serie<strong>de</strong> recorridos a pie y en coche para conocer una parte <strong>de</strong>lPirineo Aragonbs. Es una guía don<strong>de</strong> se combinan <strong>de</strong> formaágil lo cultural, lo natural y los <strong>de</strong>portivo. Los autores hanseguido el curso <strong>de</strong>l rio Ara <strong>de</strong> norte a sureste y dan a conocersu geografía, su fauna y flora, su arte y muchas<strong>de</strong> las posibilida<strong>de</strong>sturístico-<strong>de</strong>portivas que brinda este rio <strong>de</strong>s<strong>de</strong> toda al Valle <strong>de</strong> Or<strong>de</strong>sa, por el Cotefabloa Broto, <strong>de</strong> broto al Barranco <strong>de</strong> forcos, <strong>de</strong> Fiscal a Janovas, <strong>de</strong> Janovas a BoItaña, <strong>de</strong> BoltGahasta Ainsa, completan <strong>de</strong>l recorrido. El volumen se acompafia <strong>de</strong> una carpeta con un croquis1 :300.000 y 7 mapas parciales a escala 1 :50.000.


--- .- ?--ROTAS PARA WWÑAlWS (1) PO~VEDñA- : 7Autor:Paco AmadaRotas paracaminantes.Rotas <strong>de</strong> curtopercorrido. Rotaspara xentescon espíritulúdico e <strong>de</strong>portivo.Rotas para gozar da natureza. Rotas sencomplicacións, para paseantes. Asi e rotaspara caminantes.Un libro pensado para aqueles Os que llesguste andar e mesturarse coa paisaxe. Pensadaspara inespertos ou afeccionados, para<strong>de</strong>leitarse co entorno. Un libro que recolletarnén os sen<strong>de</strong>iros avalados e homologadospola Fe<strong>de</strong>ración Galega <strong>de</strong> Montañismo naprovincia <strong>de</strong> Pontevedra. Un libro en que oseu autor, Paco Armada, nos conduce doGaliñeiro Ó Aloia, <strong>de</strong> Mondariz aVilasobroso, polo carreiro dos petroglifos <strong>de</strong>Baiona, polo rnosteiro <strong>de</strong> Carbboeiro e afervenza do toxa, por terras <strong>de</strong> Cuntis, <strong>de</strong>Pontesampaio a Pontevedra, e outras rnoitasrotas rnáis, trazadas por antigas vereas e sendasnovas.ROTAS PARA CAMI~IWES (M) A CORUÑA. - , - , A r- -Autor: Paco ArmadaUn libro para gozar da natureza. Un libro <strong>de</strong> ocio para xentescon espíritu Iúdico e <strong>de</strong>portivo. Rotas para xentes con espititulúdico e <strong>de</strong>portivo. Rotas para camiñantes. (TI) A Coruña preséntanosquince rotas <strong>de</strong> curto recorrido pola provincia da coruñaque nos conducirán da fraga do Eume h Costa da Morte, do picoSacro á rota circular <strong>de</strong> Sobrado dos Monxes, do Olimpo Celtaa serra do Barbanza, da rota dos castelos (Naraío e Moeche) ósen<strong>de</strong>iro dos megalitos ou á Sena da Capelada, para poñer unbroche <strong>de</strong> ouro polas tems <strong>de</strong> Rosalía <strong>de</strong> Castro.Un libro Útil, un libro dinámico, informativo e sempre aberto para integrarnos coa natureza<strong>de</strong>s<strong>de</strong> o lecer.Un libro que propón rotas <strong>de</strong> pequeno percorrido para todas aquelas persoas que <strong>de</strong>sexena<strong>de</strong>ntrarse nas antigas vereas <strong>de</strong> Galicia, eses camiños seculares que atravesen femososlugares naturais cargados <strong>de</strong> historia, paisaxe e cultura, algúns <strong>de</strong>les avalados e homoIogadospola Fe<strong>de</strong>ración Galega <strong>de</strong> Montañismo.Paco Amada pbnnolo en ban<strong>de</strong>xa.


lSE VENDENSKlS con fijacianes-+ISAEOMOH 777DYNASTAR CERAElElC 98711,80m,> lIEN BUEN ESTADOPrecio: 12,000 RS.EN BUENAS CONDICIONESLlamar al telhfono:986 36 76 93Preguntar por AndrésLlamar al :986 47 1 7 44- SE VENDE-BOTAS PLÁST~CASMarcar KOFUCH, Mo<strong>de</strong>lo Viva Soft LadyPIES DE GATOMo<strong>de</strong>lo Lúser <strong>de</strong> BoreaENúmero 36/37. BoTas 4,50 y galos 6,50En buen estado y con muy poco usoPRECIO A CONVENIRAC

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!