08.08.2015 Views

SUMARIO

c - Federación Galega de Montañismo

c - Federación Galega de Montañismo

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>SUMARIO</strong>C /'I2 Editorial3 La Federaciún Galega de Montaha informa tañisrnoAdolfo PuchAño 2000, nuestro rtCumes>i cumple 13 añosTreinta y siefe anos de montañismo federado en GaliciaConstitución de la nueva Junta Directiva de la EG.M.Evolución del Proyecto Evro Rando 200 1V Encontro e Cea anual do montoñismo galegoLicencias deportivos años 1999 y 2000Actividades federativas desarrolladas durante el año 200027 MontaÍías de GaliciaConatancio VeigaO Castro de Martiñá (1 .O42 m.)30 Noticias de la Federacibn Espaííola de Deportesde Montaíia y EscaladaSecretaría General de lo FedrneElecciones a la Asamblea y Presidencia de la FEDMEISMC candidatura FEDME. Jordi Colomer presidente del ISMCE.E.A.M Formación de Técnicos Deportivos36 Polas montaíias do Archipiélago CanarioCarIos GarridoLernbranzoc do compomento nacional39 Calendario dos cursos do ano 2001 da EGAMLuis Arocas40 Un periplo polas montaíías do norte de GaliciaXose Antón FormosoAs Serras da Capelada e Meira42 Seguridad en la montaiíaJosé MoraConducir en invierno42 Libros de MontaiíaR. C.Viaje a la morada ¿e los diosesI-cu~, ULIVI I UUICC deiilio FerreiriWI. L - 36203 Vige - mail: : fgm @ jetw: h@: 1lweb.jet.ecAA3rector:O ? -tifo Yuchwccfón t>oracióiA, P,,l,. .7s Garridomcio Vei!F i -Xose Antón kornXose An 'tOn MartXeslí! S MartineXose Antón VazquwXose R. Glez. BIancoRealización Graf icw:Pa peláriaDepbs ;ito LegsVG- 41-1987-Portada:Expedicibn GaliciaDesafio 80000, escalandoen el hielo del Annaf:Foto: H. h. 4arthe.z hlumes no I :omparte, r iecesariarnente,las opinic mes Qtrabajos qu~! en ella se editen.r kitida la reproduccic jn total( 5 parcial de los adiculc is, quet !n este bc ~letin apa recen,*A,%m,*--,+.rInPII -m,.,-,A,;,


uros un parénfesis de aproximadamente un 060, nuestra publicación ~icurnesii, trata de iniciar uno nuevo andadura noexenta de grandes dificultades, pretendemos editar nuevomente los tres números anuales, pero desde luego nuestroesfueno no es suficiente sin vues!ro opoyo.A lo largo de este número echaremos la visto atrás en gran porte con el objefivo de coger impulso ante un futuro queprefendemos seo prometedor. Asl nos recrearemos haciendo un amplio reposo de lo que ha sido y significado estopublicoción dentro del montoiiisrnogallego, y haremos mernono sobre todos losavatoresque ho tenido nuesiro montoiismoen los Ultirnos oíios, así en esfe número dedicaremos importantes capitulas tonto nl oniversaio de nuestra publicaciónacumesi quecumple 13 oíios desde la edición de su primer número en enero de 1.987, como o los 37 años de vida dela Federación Golega de Montañismo que fue fundada en 1.963 y su proyección de futuro con nuevos retos planteadospor su actual Junta Directivo.Cuando se moteriolizó la idea largo tiempo anhelada de un rBoletin lnformativon que contribuyero o mantener unvinculo de unión entre los federodos de Golicia, no pensamos que lo ideo ibu a cualar y con un carácter totalmentealtruista llegar o lo friolera de trece años de edición con un pequeño paréntesis enfre los 060s 7991 y 1992.editorialCuando en determinadas ocasiones se escuchan vetados criticas sobre los contenidos o determinados retrasos en suedici~n por parte de olgunos personas, nos hacernos ciertas preguntas:iSe ho negado a alguien cu colaboración u aporbcibn a este boletin? Desde luego que no.iSe ha tratado de que muchos federados expusieron sus vivencias en el mismo?. Rotundomente si, se hon enviodocartas o los clubes y se ha hoblodo con mucha gente personalmente, la respuesta ha sido en muchos casosescosa o casinulaiSi hubiero mas coloboroción sería más sencillo editarlo? Desde luego que si. Con los prernisas citadas llegarnos a loconclusibn de que es un órgano de información útil, que trota peritidicamente deacercamos a la reolidod informativa delo federnción, que esla obierta a todos los federodos, que su calidad ha sido y será In que todos los rnontaiieros gallegosqueramos que seo, clependeró tonto del opoyo que demos o todos las actividades federativas deportivos y sociales quecitomos en la publicación, como de lo coluboroción de todos enviando pequeiias reseñas, artículos o colaboraciones.Por último pensamos que es un gron orgullo el mero hecho de irnpimir una publicocibn sin ánimo de lucro duranfebastante mis de una decoda, con lo ayuda desinteresada de un pequeño grupo de amigos.Pongamos los pies en el suelo y no hagamos como alguno que hace unos anos pidi6 en una asambleo uno reunión,porque segVn el era necesario un Konsejo de Redaccibnr, a la citado reunibn aparecieron los cifres. de siempre y elindividuo convocante seguimos esperando hoy por él.En este número nos haremos eco adernbs de los temas antes citados del gron reto que represento poro Galicia suparticipación en el EURO RANDO 2001, proyecto europeo que llego a Tui el próximo dio 6 de Enero, del que doremosamplio información en este número, ya que estamos convencidos que ayudor6 o que nuestra sociedad conozca rneior loque es el senderismo e indirectamente contribuya o apoyar todos los demás focetas del mantafiismo.Asimismo reflelorernos también las novedades que nos ofrece nuesfm E.G.A.M. paro el ano 2001, con unos interecontescursos en su ofradivo calendario paro este ano.Las Noticias de la F.E.D.M.E. nos acercarán o los Elecciones recientemente reolizadas para lo Acomblea y Presidencia dela Federación Ecpoiiola de Deportes de Montano y Escalada donde ha salido reelegido Joon Garrigós como m6ximamandatorio, osirnismo nuestro federación gollego o reforzado su participoci6n con mayor presencio en lo Asamblea.Completaremos nuestro boletin con nuestra seccibn Montañas de Golicia, que seguirá su periplo en la Cerra da Mortiñ6.No queremos terminar esfe editorial sin tener un emocionado recuerdo paro dos personas que nos han dejado este ano,cfMarisan secretaria de siempre de la Sociedad de Montaha Artabrosn de A CoruAci e incansable colaboradoro denuestro Federación que falleció repentinomente de cruel enfermedad, y del que fue Presidente de la Fedemcibn GalegadeMontohisrno, el vigub JoséMaría Pérez Berenguer que igualmente nos abandonó de munem fotolmente inesperado.Deseamos desderCurnesii expresar o sus familiares nuestro más profundo sentimiento dedolor, convencidos que dejarhnuno huella imborrable en la mente de todos.CUMES


-A "i n f o r r c i O II.Por Adolfo Puch (Vicepresidente de la F. G. M.)ANO 2000 NUESTRO r{CUMES,> CUMPLE 13 A ~OSPvessi, llegamos a las casas de todoslos montañeros federados por primeravez en el mes de mano de 1987, conun número inaugural de pastas plateadasy portada con protagonismo exclusivo del escudode la FG.M.(Número 1 -Enero- Febrero-Morzo)y dos textos en la contraportada de plena vigenciadespués de tantos años transcurridos queel quehacer de lo federación se desparramoborezaban -2 No lo estas? FED~RATE-~~CUMES~~ tie- por sus puqinas con escuetos títulos, que evocaneTU espacio ¡Colabora!.ban directamente los temas que se iban a trotarEl bolefin era un sueño una pequeña ilusi6n a continuación, produdo en la mayoría de losque bullía en las mentes de todos los que infe- casos de la sabia y amena plumo de Echevarria.grábamos la primera Junta Directiva de Xosk Lois Entre las secciones fijas figuraron primero lasFreixeiro en 1.986, y que no encontrQbarnos oca- paginas de opini6n ((Cada cual opina)) y ({Desión de materializar, hosta que en 1.987 Ricar- pico en pico», donde se hacían reflexiones sodoEchevarria se ofreció para ponerle el ({casca- bre temas de actualidad, vistos desde diferentesbel al gato>). Los comienzos par lo general son ópticas en nuestra federacibn, la otra era la codifícilesen este caso no lo fueron menos. Ricar- laboración fija de Veiga c{Montañac de Galicia)rdo partfa de cero con gran esfueno personal que se mantiene igualmente como sección fijadedicando no pocas horas a este quehacer, el en el actual cccurnesii.proyecto hecho a andar con cuatro nijrnerosanuales de carácter trimestral que oscilaban Ricardo trató los temas más dispares y siementrelas 16 y las 22 paginas en su año de Ion- pre de iugosa adualidad figurando títulos como:zamiento. Nuestro amigo hacia de editor, director,redactor jefe, corresponsal y todo lo que se 1 a ExpediciOn Gallega Femenina Kilimanjaroterciase, con la única colaboración esporádica 87.de los que estábamos de directivos en la Fede- Expediciones al Extranjero Cordillera Blancaración y algún directivo de Club. Solo una per- Perú 87 y Expedición Andes 87.sona presentó una cofaboracfOn en forma de Resurnenes de Asambleas Generales de laarticulo desde los primeros números este era y F.G.M.es Constancia Veiga (Ex-presidente de lo F.G.M.).+ Campamentos de Alla Montaña en el AtlasPaulatinamente ~Cumesii fue ilusionando a sudirector y todos los que nos encontrábamos a sualrededor, y los números se sucedían periódicamentenarrando en la mayor porte de los casosen reseñas y pequefiac notas el acontecer diariode nuestra Federación y del montariisrno federadogallego.Este primer diseño de boletín era muy dinómico,prbdicamente carecía de secciones filas yMarroqui de la Federación.Noticias peri6dicas de organización y cursos


de la E.G.A.M.XVll Marcha infantil de regularidad por montaña,Semana de Cine de Montaña organizada porMonta fieros Celtas.Calendarios de actividades de F.G.M.Curso de escalada en roca E.G.A.M.Año Europeo del medioambiente.m Club de Montañismo Kirlo ((Por unha naturezarnellorn.Informes sobre material homologaciones UIAA.VI Certamen de fotografía c{MontañFsrno y sociedad».Apuntes para una historia del Mustallar (Primerasvías y escaladas).Nuevo Local de lo F.G.M..- Marcha de Vereranos 87.Escola Galega de Alta Montaña XXV Aniversario.- La graduación en la escalada.Una travesía por el macizo de Trevinca y Sierradel Eie.Senderos de Gran Recorrida.Divulgación Montañero los ~(Techosri de la pro-vincia de Pontevedra.Plantemos un árbol.lnauguracion del refugio ((Miguel Regueirai)enel monte Galiñeiro.Nuevas Juntas Directivas de los diferentes clubes.Montañismo invernal.Esquí de montaña.Naturaleza, montaña e medioambiente. Adesforestaci0n. O noso mamífero mais grande:o Oso.Kilimanjaro 88 Expedición Lugo.Elecciones EG.M.El Reto a los 8.000.Asamblea y Marcha estotal de veteranos F.E.M..l Travesía con vivac por montaña (F.G.M. - C.M. Ferrol).- clCoñece o Montañismon.Visitas Federativas a todos los ClubesFederados.- Campamento de Alta MontaAa Macizo de FuentesCarrionas (Palentinas 88).Lo i5G.M. en números.Curso de Tecnica Alpina.- El Urogallo.Y de proyectos iquea.XVI Campamenfo y XVlll Marcha Regional Infantil-.Juvenil de regularidad por montaña.Técnicas de rescate en pared.- Proyectos al Extranjero. Shisho-Pangma 89 yObjetivo Africa 89 (Monte Kenya)+ Santa María de Monfero.No nos exfenderernas más dando titufoc delingente trabajo dirigido por Ricardo Echevarria.Podríamos mencionar asímismo como datos curiososlas contrapartadas de esta etapa muy variadasy originales, o la particularidad de quelas portadas eran todas en blanco y negro, exceptuandola palabra Cumes que figuraba enrojo, los números de fin de añofigurabon con lafotografía de portada a color. Otra curiosidadhe la edición entre los números 12 y 16 de unaspáginas centrales sobre defensa de la naturalezaen color verde que consiguieron cieda popularidad.Bajo la dirección de Ricardo se editaron los17 primeros números de «Curnes)>, y a continuaciónreproducirnos en tamaño reducido algunasmuestras de su interesante trabaio respetandoel maquetado de aquellos primeros ejemplaresde nuestra publicación:


La segunda etapa (1993-2000) que quien escribeestas lineas tiene el orgullo de dirigir, cambiael formato y así surgen los cuatro númerosdel año 93 denominados de transición, dondese va perfilando lo que ser6 en el año 1994 unatransformación radical de la estructuración delboletín en no de paginas, títulos y contenidos.El nuevo boletín de 1994 da protagonismoocupando toda la portado a una foto en color,en la que se inscriben todos los titulos relativosa coda número, se paca de una periodicidad de4 boletines trimestrales a 3 cuatrimestrales, y porcontrcr se aumenta el número de páginas de 20a 23 en la primera época de edición, a las entre45 y 48 de estos nuevos números. Las nouedadesy noticias de la Federación siguen en lugardestacado, pero englobadas en Ia sección ({LaFederación Galega de Montañisrna informa>>donde con algo 1716s de extensi6n que en la etapade Ricardo el director suele tocar temas oactividades de importancia de la federación, porlo general nunca mtis de tres o cuatro temas.Junto a esta sección se mantienen y van surgiendootras nuevas con Eos iítu!os de c>, crExpedicionsGalegasw, nhibras y Audiovisuales de Montafiaii>, aGalicior> (cobrezonas de escalada de nuestra Comunidad),refugios de montaña,), itNovas Clubesii, ({Escaladadeportiva», ((Esquí de montañu>>, ccNoticiasde la F.E.D.M.E.>i o (j se han realizado 34 números, queengloban aproximadamente unas 1000 pbginasinteriores con mas de 1600 ilustraciones,fotografías y graficos, los dos directores de lapublicación Ricardo Echevarrío y Adolfo Puchaunque no han contado con toda la colaboraciónque seria necesaria poro cubrir determinadaslagunas, si dispusieron de las aporiocionesdesinteresadas de un grupo de amigosy algunas colaboraciones puntuales que con-tribuyeron en la medida de sus posibilidades ahacer realidad durante varios años nuestroboletín informativo.Es motiva de honda satisfacción para nosotros,el poder decir que nuestra publicocibn empleandouna frase muy gallega, marinera y nomontanera crcontinuo contra viento y marea susingladura>), con un modesto presupuesto queen los 34 números editados hasta la fecha, seemplea por entero en su impresión, por lo tantotodo su contenido artículos, fotografías, ilustraciones,grhficos, estadisticas e información engeneral parte de un trabajo totalmente desinteresadode los que luchamos porque ciCurnesiisiga llegando a vuestras casas como vínculo deunión de los montañeros federados gallegos.Consideramos de gran importancia para elfuturo de esta publicación, el que nuestro colectivose vuelque y recibamos periódicamente colaboracionesreflejando actividades, vivencias, experiencias,anécdotas, sugerencias en todos loscampos del montañisrno y sus múltiples facetas,todo tiene cabida en aCumesii siempre que esterelacionado con recorridos por montaña, travesíasde alta montaña, senderismo, esquí de travesía,escalada en roca, escalada en hielo,barranquismo, flora, fauno, fotografía, cartografía,refugios, material de escalada, equipo demontaña, historia del rnontañismo, actividades delos clubes de montaña federcidos, páginas demonfafiisrno en internet, etc., etc. ....Claro está que todo el material de colaboraciónque nos envieis tedos bien sea a máquina,disquefc o CD, material gráfico(fotogrlifias,diapositivas, o fotos scaneadas) , etc, será devueltopor correo nada más finaliza'r la impresióndel número correspondiente de nuestro Boletín.A continuación evocamos imágenes que hanquedado prendidas en nuestra retina con algunosejemplos de portadas de ccCumesiien su 2aépoca:- CUMES n94 b-


Nuestro agradecimiento a todos los nombreso seudónimos que han participado en algunaetapa en la confeccibn de Cumes: Monuel CostasAlonso, Ricardo Echevarría, ExpediciónKilimanjoro, María José Bautista, ConstanciaVeiga, Raúl Leirós, Adolfo Puch, A. Suarez Alonso,Xosé Lois Freixeiro, Roberto Argones, AntonioFdez. Pena, AndrCs Pernos, Xan Ramirer, J.Valcarcel, S. Moreiras, M. Rial, J.I. Diaz, M6nicaAndrade, Rosa María Fernández, G. Garcia Pardo,Xosk Enrique Freixeiro, Jenny, AlbinoQuinteiro, José Antonio Villar, Alexandre Moa,Fabio Freixeiro, Nicolás Rodriguez, Manuel Conde,Adolfo Gólvez, Zoila Fesn6ndez, Juan BautistaAlvarez, Benito González, Josk Luis Vdzquez,M. Valcorcel, Miguel Seoane, José Manuel Costas,Juan A. Matas, Alberto Canle, J. R. González,Pedro OutOn, José Antonio Valladares, EdiciónsXerais de Golicia, Mescal, Julio Valeiras, AlfonsoPkrez, Celtis Lupcrs, Feliu, José RamOnGonzález, Manuel Reloso, Anxo ForiRa {(Rontr,Club Alpino Manzaneda, Miguel Rotea({Mc'Necioii, Gustavo V. Fariña, Xosé Antón yXesús Martinez Novas, Antonio Fdez. Cordeiro,Jacobo Temprano, Jesús Ba rciela, Jesús Méndez,Paul Smit, Antonio Ulloa, Paco Armada, XoséAntón Formaso, Javier Carreras, Lourdes Domingo,Deportes Terra, Secretaria General de laF.E.P.M.E. , Xos6 Antón Vázquez, BegoñaLandesa, Felipe Martínez, Marcos Rodríguez,Carlos Garrida, Cherna Moro y Pedro Seoane.Pedimos disculpas si por despiste hemos omitidoel nombre de algún otro colaborador y lesagradecernos o todos ellos su aportación desinteresadacon nuestra publicación.A partir del día siguiente de la llegada deeste número recopilatorio de ~Cumesri a vuestrascasas, debeis saber que el fuiuro de nuestrapublicación esta en vuestras manos, necesitamosque el colectivo gallego federado que eneste momento supera ya ampliamente las 1600licencias deportivas, se vuelque con nosotros yque cada uno en la medida de sus posibilidadesaporte su grano de arena desde la parcela enlo que le corresponda, como montañero federado,como socio de entidad deportiva de montaña,como miembro de las Asambleas de laF.G.M. y lo FE. D.M.E. o bien como directivo deClubes y Secciones de Montaña o Federacionescomo la F.G.M. o la EE.D.M.E.TREINTA Y SIETE ANOS DE MONTANISMO FEDERADO EN GALICIAuondo hablamos de montañismo Merodoen Galicia, mi experiencia como kstigodirecto en los últimos 2 1 oños me permitedecir que por desgrcrcia uno gmnpcrrte de nuestro coledivo no es conscienteen muchos casos del esfueno que representa manejaruna organización como es la FEDERACIONWEGA DE MOMNISMO, en la aciualidad englobaun total de 33 Clubes, con un foiial de 1.675rnontañeros federados.En SUS comienzos los primeros presidentes notwieronnada fácil poner la bases de lo que hoy es una organizaci6nmucho más soiido y moderna, frutodel traboiode una serie de directivas que dedicáron muchos horasy oños a una labor, no siempre comprendida yvalorada en su iusta medida por muchos de losfederados, errores por supuesto que los hubo, los hoyy los Rabrh pero la tan socorrida frase:


Iver publicitadas en muchas empresas de ({Deporfes deAventuraii y que en el ámbito Merativo no se dan. Laprincipal función de la Federación es de carácter admi-nistratiwi, asesor, didách'co, coordinador y aglutinadordel montañisma gallego. Son muchas y variadas lasáreas en que desarrolla su cometido la E.M.:Travesias por Alta Montaña una de lasfaceusdesarrolladas en el Rrineodragonespor la F G.M,La escalada deportiva una modalidad ron gran augueen los ultimos aríocA~N Adminichririwi-lestión de Licencias Deportivos y Seguros de Federadoorrespondenc ia Generalorrespondenr :¡o y difusión c .ontinuo con r iuestroc Clubiarreo electrón 1ico.,mas más diwvulgoción: N luevas tecnolc igias Pirgina Web Internet.Pi ~biimciones. I 3oletin Inforrnotivo, publico cion de Guío: ; y folletos., P. L, v . , ICorrogrotio. se coro miento I.G N. en lo wicion oe rnoF 10s.C. rpmiciones der Medio ombiente, Historio d el rnontoñism o y mnteriol y equipo de mosesoramientoin con outore! ;de librosde i montoño sobi ?e nuestra tieri Aren de Ar. .,emoción de odividodes interclubs fomer itnndoel inteirperiencios de todos los montoñeros gotli rgos.~olizoción de Adividades por todo Golino en coloboroc ión.. -con todos.,infribvido o un conocimientototol de lo Geogrotio Goiit go.IlWSArm de &seEonru:ursos didodic :os sobre todo c losfocetostuestro E,G.A.I !A. (Escolo Gc lego de Atto binscripcion, reg istro y homolo goci6n de losde Golicio.io impartidos por el profes orado de?no y Gran ReCon~trución de Refugios de ~LUII~UIIUanos hemos ocomeiido lo construcción de 3 instolariones de este tipo..,. *. i** ,Al&L-"&-=- 1-CII ius pi iriwpuin JIEIIU, uuiicgus, G~I iu, vii-- CUMES n94 9-


1Cualquiera de las personas que conforman la Junta, estón dispuestas a recibir y estudiar todas vuestrassugerencias mejorando los cauces de comunicación con los federados.JUNTA DIRECTIVA DE LA E G.M.PresiXosé Lois Frejxeiro LóaezVicel ! Adolfo 1 Puch Dor nínguezSecriM' Ter esa Camc ?selle Rod...TesoreroRobedo Argories VazquezDirector TécnicoJuan Bautista Álvarez MFnguezVocal Delegado Actividades e lnstalacionecRaúl Leirós Guti6.r~~VocoVocales Deleg odos Prov-Benito GonzalezMaría Zoila FerrEvarist O Fandific i PCrezCarlos Garrido Costas- D-J..!-. .L-~:.. AA -+.José Nlur IU JYIVF U nvur iuvaLAnxo f blgar Roc :aPedro ' Torrens Vi lapuntm -Antón bavela k-!ZrnándezC #lDirector E.G.A.M.Director Boletín Informativo "Cumes"Asesoria de ActividadesAsesoría de Bc rrranquisnAsesoria de BiAsesoria de Es( Asesoría de Esqui ae montañaLuis Arocas FernándezAdolfa Puch DornínguezRaúl Leirós Guti6----Carlos Garrido (Anton i o FerreiroMa ría Zoila Ferrr l lDavid rernanaez tnriquei rrnández- CUMES 11934 10 -E


Asesoría Ju ridicoAsesoría de Medioam bienteAsesoría de Monta iiismo lnfr ~ntil-Juvenil-. .A,


*Ases oría JuricAses oria de SVICEPRE~IDI ENTEAret:Ases oría de @;i blioteca y CoriocCorr iifé de M( >d ioa m bi enteAsesoría de Promociór i InfantilAsesoría de Publicocic ines vDFrei ccih del Boletín IrAna A lonso Otl eroLuis Di equitd GI ~zmánA~OI~O PUC~ Di .AMaría Zoila Fernhndez FernándezEvaristo Fandiño PbresJosé h laría Mora RodriciCarlo: ; Garrido Costasi Puch Do.+DIRECTOR TIÁrerridades Deportiv~Comifé de AEComité de SenaerismaAsesorra de veteranosRaúl Li oirós Gut iérrezCarlos ; Garrido Costas*I r, 1 ,Benito bonzaiez Koarigi iezJosé N .o Rodrig úezJosé Rarnon bonzaiez B lancoAresI TécnicaDirector de la E.G.A.M.Asesoria de BarranquismnAses1 oría de E: scalada cAses1 oría de E squí de liieticiónLuis Arocas FernandezAntonio Ferreiro Virlril(Vacar ite)David FernandtCCUMES n"4 12-,.,-u


n f o m a c nP w -


kilómetros por día para transmitir el testigo a otrogrupo que le relevar6 y más adelante lo transmitir6&o despu6s de haber efectuado su recorrido y así,de pueblo en pueblo, de ciudad en ciudad, pasandolos límites de Ias provincias, de las regiones, delos ectados ... hada confluir en Ectrasburgo.Durante el paso de cada testigo por lugares deimportancia se realizartin ceremonias oficiales conlas autoridades Eocales. Tanto en los inicios de codaeje de las diez esquinas de Europa, como el pasode los limites de los estados se realizarán actos deespecial relevancia, con expresa invitación de lasmáximas autoridades del estado, comunidades autónomas,provinciales y locales, además de loseuroparlamentarios.Finalmente Estrasburgo tendrá como escenario unasemana dedicada al senderismo y a los pueblosde Europa, tal como se avanza seguidamente.SEMANA DE CLAUSURADomingo, 23 de septiembre 200 1Ceremonia de apedura en los macizos de Vosgosy Selva Negra.Jueves 27 de septiembre 200 1Mesa Redonda sobre la importancia de la protecciónde los senderos en el hemiciclo del ParlamentoEuropeo.Del 27 al 30 de septiembre 2001Pueblos de Europa del senderismo en el HallRhénus.Viernes 28 de septiem bre 200 1Asambleo de la ERAen el Parlamento Europeo.Acogida a los testigos de Euro Rando 2001 enel Hall Rhknus con la presentación de un espectOculode las culturas de Europa.Sóbodo 29 de sepfiem bre 2001Marcha por el cinturón de los fuertes deEsfrasburgo. baile de senderistas al atardecer.Domingo 30 de septiembre de 2001Desfiie de clausura en Estrasburgo, del puentede Europa al estadio La Meinau donde finalizaránlos actos.Durante tres días en el Hall rhénus se celebraráuna ferio-exposici6n en la que podrán participarlas administraciones públicas y empresasprivadas relacionadas con el senderismo: turismo,medio ambiente, deportes, artesanía, gastronomía,publicaciones, etc. Grupos SolcJóricos,fanfarres, etc. estún igualmente invitados fantopara la feria como paro el desfile de clausura.EL PROYECTOEn el alba del tercer milenio la ERA está organizandouno gran manifestación de caminantesa escala europea. Con este fin pretende Ilamarla atencibn de las autoridades de las distintasadministraciones públicas (desde los ayuntamientosal Parlamento de Europa) por un ladoy por otro la de los ciudadanos y ciudadanas,sobre el libre acceso de los senderistas,montañeros, escaladores, esqwiadores, etc. yotros usuarios lúdico-deportivos del entorno naturaly la conservación del patrimonio cultural alingente patrimonio que representan loscuminos.Entre los meses de mayo del 2000 a septiembredel 2001 decenas de miles de senderistasprovenientes de los confines de Europa se relevarána lo largo de diez itinerarios para convergeren Estrasburgo, en la sede del Parlamentode Europa. De pueblo en pueblo, de hito históricoen hita histbrico los bastones testigo y los librosde «a bordo» en que se recogerán las firmasde apoyo a los fines que han motivado estamacro marcha de senderistas serán finalmenteentregados a las mbxirnas autoridades del legislativoeuropeo con sede en Estrasburgo.La Punia de Europa, en Tarifa constituyó elarranque de una serie de puntos de partida haciael corazón de3 continente. Días mús tarde, el10 de junio coincidiendo con la inauguraci6n


de! puente que unib Suecia con Dinamarca sepuso en marcha el segundo recorrido desdeMalm6 en Suecia, seguido de otros que partiránde AmaFfi en la Campania (Italia), Katos Zakros(Grecia), Ruse (Bulgoria), Artand (Hungria),Warszaba (Polonia), Kilpisjarvi (Finlandia),Vwrnosdorf (República Checar, Irlanda, GranBrefaña ... En algunos de estos recorridos se estánproyectando otros anexos con el fin de ampliarla participación, especialmente en Polonio,Hungria y Alemania. De esta manera 40s testigosrecorrerbn los diez itinerarios por paises tanvariados y lejanos como Alemania, Andorra,Austria, B4lgica, Bulgaria, Dinamarca, España,Eslovenia, Estonia, Finlandia, Francia, Grecia,Gran Bretaña, Holanda Hungría, Italia, Irlanda,Luxemburgo, Polonia, Portugal, Reprjblica Chem,Rumania, Suecia y Suiza.SU DESARROLLO DESDE LA PEN~NSYLAIBERFCADe los diez recorridos continentales dos discurrenpor la península: El eje no 2 que une laciudad portuguesa de Oporto con Orreaga/Roncesvalles por el GR E.3 (Camino de Santiago)y el eje no 3 que parte de Tarifa y alcanzalos Pirineos en Andorra por el E. 4 por el arcomediterráneo.Los dos ejes están a cargo de las federacionesccpropietarias>> de los recorridos. El eie no 2:Tiene a su cargo la Federacao Poriuguesa deCampismo, Federación Gallega de Montañismo,Federación de Deportes de Montaña de Castilla-León, Federación Riojana de Montañismo y FederaciónNavarra de Deportes de Montaña yEscalada. El eje no 3 está a cargo de la FederaciónAndaluza de Montahismo, Federación deMontañismo de la Región de Murcia, la Federaci6nTerritorial Valenciana de Muntanyisme, laFederoció dyntitats Excwrsionistes de Catolunyay antes de pasar el perfil de los Pirineos laFederwció Andorrana de Munfanyisme. Por lotanto la participaci6n del espectro delmontoñismo federado estará en mayor o menormedida con la wmovidaii del sendericmo europeo.En cada caso una federación se ocupa de lacoordinacibn de cado eie: Eie no 2 la FederaciónGallega y el eje no 3 Fa Federación Valenciana.Otras federaciones que tienen sus limitesterritoriales con las citadas federaciones se honagregado a la macro marcha. Se trata de lasFederaciones de Asturias, de Cantabria y laEuskal Mendizale Federakundea por el eie n02,y las decostilla-La Mancha, la Madrileño y laAragonesa por el eje no 3, con encuentros endistintos lugares del recorrido.PRESENCIA DE LAS INSTITUCIONESSe pretende que en cada etapa sean los alcaldeslos que reciban los testigos, en los intercambiosde provincias los presidentes de las diputacionesy entre las comunidades aut6nomaslos presidentes de los gobiernos. En !os limitesde las comunidades autónomas se invitará a loseuroparlamentarios y representantes de otrosinstituciones.De la misma manera, en el recto de los recorridosdel Euro Rondo 2001 que confluirán enEstrasburgo se invitará a tus máximas autoridadesdel estado espwñol en un lugar del recorridodel Comino de Santiago (eje no 2) en lo Comunidadde Castilla y León.EJE N" 2 - E-3Su inicio tendra lugar en Oporto, el día 1 deEnero del año 2001 coincidiendo con los actosoficiales de apertura de esta ciudad como sedeEuropea de la Cultura, con la participación delas máximas autoridades de Portugal. Hay quedestacar la irnplicaci6n de Portugal por mediode las 4 Jornadas Nacionales de Senderismocelebradas los días 8 y 9 del pasado mes deAbril en Vila Nova da Cerbeira, que tuvo comouno de sus principales ejes el Euro Rando 2001.El día 6 de Enero se realizará la transmisión- CUMES n034 15 -


de testigos en lo frontera por- ? EJE N" - E-4Ctuguesa de Tui-Valenca do4 Su inicio tuvo lugar en PuntoMinho, acto que se pretendeEuropa, Tarifa, eP sábado díatenga especial~relevancia.27 de mayo de este año. El actoEl resto de las transmisiones ce m-inaugural coincidid con la últilizarcinen los siguienies lugares:ma pincelada del tramo Jaén-Málaga-Cádiz que cierra defimGalicia - Castilla-León en el nitivamente este sendero, quePuerto de O Cebreiro-Vega deunió desde esto fecha el Estre-Valcarce - Galicia: 9 etapas.cho de Gibraltar con el MarNegro.- Esto previsto un acto festivo en Este acto, que confó con unaOsorno (Ralencia) con losimportante representaciónsenderistas de Cantabria tras uninstitucional y del senderisrno Fnencuentroprevio de las tres &-ternacional, constituye el primelurnnacen Reinosa.ro de los diez recorridos conti-Se espera una pñrtrcipacion Importante de losnentales ponen en marclubesen la macromarchaEn Castilla y León: 15 etapas.cha hacia Esfrasburgo, corazónde Europa. Su larga marcha seHabrá un encuentro en Frómista con los Astu- estb realizando en la actualidad.rianos.El día 2 de septiembre en la Cañoda de laCruz se realizó la transmisibn de los testigos en-- Costilla-León y La Rioja tendrán su encuentro tre Andalucía y Murcia, En este lugar donde conentreRedecilla del Camino (Burgos) y Grañón fluyen también los limites de Castilla-La Man-(La Rioja).cha se sumaron también al ado institucional autoridadesy senderistas de esta región.El encuentro entre La Rioja y Navarra se cele- E6 paso de los testigos entre Murcia y Valenbrar6en Viana. En este acto coincidirtin tres co- cia tuvo lugar entre Torre del Rico y Pinoso el díalurnnas provenientes de la Comunidad AutDno- 7 de octubre. El día 3 de febrero de 2001 sema Vasca desde Araba, con inicio en Betsaide, realizar6 en fredes el ocio de transrnisi6n de loslímite de los territorios de Araba, Bizkaia y testigos entre las comunidades de Valencia yGuipúzcoa - La Rioja: 3 etapas.Catalunya, u falta de conocer las etapas de laprovincia de Castell6n. Los ados institucionales7 de Abril - Orreaga/Roncesralles. Acto de se celebrarbn en la citada localidad de Fredes,transmisión con las autoridades francesas de bajo el Tossal de los Tres Reinos, a los que acu-Aquitania y entrega a lo FFRP (Federation dirán las autoridades y senderistas de Aragón.Francaice de la Randonhe Pedestre)- Navarra:5 La Federación Aragonesa ha previsto un reetapas.corrido simbólico en los limites de Teruei par-En este recorrido, coincidiendo con el Cami- tiendo desde Morella por Mirarnbel. Las Planasno de Santiago, considerado por el senderisme Aiguaviva, Penarroya de Trastavins y Fredes.internacional como ({el Primer Camino)) está pre- En este tramo, entre Landefe y Tolayuelas sevista la realización de un acto institucfonal al realizará un encuentro con los senderistas demás alto nivel del estado.Cuenca (2/3 de diciembre). Tendrá lugar en las- CUMES n034 16 -


proximidades de Requena el encuentro con lossenderistas de las Comunidad de Madrid enEuro Rando 200 1 .El acto de transmisión entre Catolunya y Andorrase realizará el sábado día 21 de abril del2001. A primera hora de la mañana se realizaráen el paso fronterizo de Forges de Moles elacto institucional con la presencia de las autoridadesde Catalunya y Andorra.Posteriormente se realiroró el traslado a lasde Envalir' reali-El iendorismo a nivel iorial ha ramada iinl imponaniiauiulzar un nuevo trayecto hasta el Pos de Ea Casa,lugar donde se celebrará el traspaso de los tes- ? '7- ? /,jv fi{ P1.tigos entre Andorra y Francia. Tendiendo en í ? Ycuenta la altitud y la situación climático de lamontaña en esta época estu prevista que lamarcha del Ultimo tramo se realice con esquis yraquetas.Desde el norte de Africa participaronsenderistac de Melilla que coincidieron enLanjarón, en las faldas meridionales de SierraNevada y el día de la inauguración en Tarifaparticipb una representación de Canarias.Los actor oficiales del Euro Rando 200 1 mas importantesLOS TEST1 GOSLos festigos que portarán les senderistas a lolargo de los dos itinerarios que recorren el EstadoEspañol Estarán realizados al igual que elresto de los recorridos europeos con madera dearboles característicos del pais de origen, asíen el caso del eje no 2 al tener su comienzo enOporto (Portugal) el testigo será fabricado enmadero de alcornoque mientras que el cerrecpondienteol eje no 3, con comienzo a Tarifa,será elaborado en madera de olivo.Además con el patrocinio de la firma Sanyose trasmitirá también un original bastón, denominadocrEurófonon. Se trata de un bastiin demadera del pais de origen con un dictáfono incorporadoen la empuñadura que recogería lasincidencias del recorrido, historias de los pvebloc,cuentos y leyendas, canciones, mensaiesde las autoridades y de los gentes que se en-en Galicia serán en Tui y Santiaocuentren al paso de los senderistas.Estos mensajes podrón ser registrados sobreun soporte de CD-RON y copiado mediante unordenador. De esta manera se podrá montar unacolección sobre las culturas y modos de vida delos pueblos de Europa a través de las incidenciasde los senderistas con otras aportacionesrealizadas en video, fotografía, etc.En cada uno de los diez ejes europeos se contaracon una mochila que transportarii el adiariode berdori de la marcha donde se recogeránlas firmas de apoyo al manifiesto del senderismoeuropeo y destacadas incidencias sobre el desarrollodel itinerario.SOPORTES PUBLICITARIOSReplicas de bastones, camisetas y gorros se-- CUMES n034 -- 17-


án algunos de los soportes publicitarios confeccionadospor parte de las Federaciones Autonómicasde Montciñicrno para estos dos recarridos.Toda esta actividad está motivando el interésde una serie de medios de comunicaci6n de ámbitoestatal para realizar el seguimiento de lasmarchas, algunos ya reflajados en revistas especializadasy que tuvo como punto de referenciala ruedo de prenso de lanzamiento de EuroRando 2001 celebrada el día 4 de mayo en elConsejo de Europa can sede en Estrasburgo.La Macro marcha Europea se despedirá de Galicia en O Cebreiropasando el testigo a Castilla y LeonDistinguido señor:El objeto de la presente es invitarle oficialmentea los actos centrales del paso de laMacromarcha Europea ({Euro Rando 2001 r>por Galicia en su eje na 2 ct Porto Estrasburgo>i.Los principales actos a destacar son lossiguientes:Acto lo. (6 de Enro de 2001) (LugarVolenca do Minho (Portugal) a las 17 homs).Entrega del testigo en el Puente internacionalde Tui con actos protocolurios que comenzarána las 17 horas en Volenga doMinho, recepci6n del testigo de la matvha enlo cámara Municipal de la Villa, tras el discursode bienvenida por parte del Presidentede la Cámara de Valen~a, se realizará el descubrimientode una placa conmemorativa delevento en el Puente Internacional, para a continuación,realizar el acto de bienvenida deltestigo paro Galicia y España, en el Concellode Tui, donde tendrán lugar una serie de actoscomo la inauguraci6n del tramo fronterade Tui-Monte Aloia (último en realizarse desendero E-3) que une la frontera de Tui conSantiago de Compostela a travks del G.R..58, G.R. 53 y G.R. 94.Ado 2'. (20 de Enero de 2001) (Lugar Sontiagode Cornpostela o las 17 horas). Actosde recepción del Euro Rondo 2001 a las 17horas en la plaza del Obradoiro, donde concurriránlos marchadores y se realizarán losactos conmemorativos y enfrega del testigoal alvolde en el Concello de Santiago decornpostela, y dirigirán lo palabra a los asistenteslas autoridades políticas y deportivaspresentes en al acto.Acto 3'. (3 de Febrero de 2001). (Lugar OCebreiro (Lugo) o las 17 horas). Ados de trasmisióndel testigo, libro oficial de firmas y mochila(símbolos del Euro Rando) a lo CornunidadAutónoma de Costilla y Le6n en OCebreiro y que han de converger haciaEstrosburgo al igual que los otros ejes queparten de los siguientes lugares: lo Point duRaz (Francia), 2" Porto (Portugal) (recorriendoel norte de España desde Galiciu hastaRoncesvallec), 3' Tarifa (España), 4' Napoles(ltwlia), 5' Atenas (Grecia), 6' Cosice- CUMES n94 18-


(Eslovaquia), 7' Varsovia (Polonia), 8' Rugen(Alemania), 9" Estocolmo (Suecia) y 1 Q0Dublín (Irlanda).Asimismo, ampliando la información denuestro dossier enviado a primeros de año, atodos los concellos por donde discurre elEURO RANDO 2001, el mismo tendrb los finalesde etcrpa en Tui, Vigo, Pontevedra,Cuntis, Santiago, Melide, Portomarín, Carriay O Cebreiro.Se han cursado invitaciones c personalidadesdestacadas de la Xunta de Gclicia, DiputacionesProvinciales, Concellos de la ruta,Presidencia de la ERA (Federación Internacionalde Senderismo), Federaciones de Deportesde montaña, escalada y senderismede Francia, Andorra, Portugal y España, las1 7 Federaciones Territoriales de Montañismode España, todas las Entidades y Clubes demontaña de Galicia y Portugal, medios deprensa, radio y televisión.Esperando contar con su presencia en estasconcentraciones oficiales de entrega desímbolos del Euro Randc 200 1, me despidoatie.El Vicepresidente de la F.G.M.Estimados omigos:Como continuacibn a nuestras cartas delmes de noviembre sobre el desarrollo del EURORANDO 2001, paso a ampliar una serie deinformación sobre el evento que en su recorridoeuropeo tocará Galicia el próximo día 6 deenero.Dado el gran interés despertado por estamarcha internacional en determinados clubesy secciones de montaña y a nivel social, quepuede llegar a desbordar en determinados Clubesy secciones de montaña y a nivel social,que puede llegar a desbordar en determinodasetopas la capacidad organizativa y presupuestariaos informamos de los siguiente: Antela imposibilidad de subvencionar todos losmedios de locomoción de los participantes,estos deberán desplazarse por sus medios allugar de salida de cada etapa, bien sea enoutomovil particular o en autobuses fletadospor los Clubes y Sociedades y uno de los compromisosasumidos por la Fedeñaci6n Gallegade Monlañismo será que al terminar los actosoficiales los sábados y los domingos, pondrcinun servicio de autobuses por la tarde, que transportarannuevamente a todos los marchadoresal lugar de salida de la etapa, para que puedanregresar a sus domicilios.Asimismo, durante el recorrido de ida a piehabr6 un servicio de apoyo y asistencia conturismos y furgonetas, o autobuses, si fuera necesarioen previsión de posibles eventualidadespor mal tiempo o problemas de horario,alguna lesión o indisposición entre los participantes.En cuanto a los testigos, varios clubes sehan ofrecido ya para colaborar en su fransporteen diferentes tramos del EURO WNDO2001 en Galicia como Club Montañeros Celtas,CPube de Montaña Xistra, Club MontañaFerrol, Sección de Montaña del Club DeportivoFontiñas, Club Peña Trevinca Montañerosde Galicia, Clube de Montaña O Carroucho,Club Montañeros Pontevedra, etc.Los portadores del testigo por relevos, harántodo el itinerario saliendo temprano por- CUMES n034 19-


las mañanas; mientras que la mayor parte delos as1 istentes, acompotiarón a este grupo entramos que van desde los lugares de concentración,reflejados en la hoja de informaciónadfunta hasta el momento final de la etapa.(Tenemos confirmada la asistencia de personalidadespoliticas y deportivas autonómicas,estatales e internacionales).Dada la rompleiidod de lo organización delEURO RANO0 2001 os rogamos colaboreisen la medida de los posibles a su desarrollo,informando a vuestros asociados, gracias porvuestra ayuda y recibir un cordial saludo.El Vicepresidente de lo F.G.M.Hora salida: 8 mG.R. t 58 Frontera3 de Bus crV ixiodor - Aloian) (Ruta: Enlace3P Eft ipa - 13 Enero Vigo - ronievei Ira)Hora i ;alida: 9 moiana (Tramo Soutomc ~ior - Ponter(Rufa: G.R. 58, PR.G. 48 y6.R. 94).. a .4"fc ipa- 14Er rero (Pontr tvedra-Cu ntic)Horo i salido: 9 m añona (Trai mo San Xur xo de Soco-. nni'----) (Ruta: G.R. 94 y ERA1s) {ServicioS! Etc rpa - 20 Ert. I nHnrri ajaiiao: Y monana (iramo valga - bantiago) (24 kilómetros] {Servicio de Bus ccsantiogo - varga») \~ut--r- K-Horo ! iaiido: 10 r noñona prl crmo Anúaipo - 21 Enero [Sonf ano - Melidel.--, 111-1:J7- Eto ipa - 27 Ensalido: 11 mañana (T ramo Ventr 1s de Naró; de Narón -Porlomorir 1s IRuto: G. R. 65)de Bus i~Melide-Aniiaii) (Ruta: Gxinj (12 kilómetros) (Servicio de Bus ~Portc8- Eta ipa - zil snero [roriomarin -3arriajHora salida 11 r nañano (Tr amo San E Aiguel de bradelo-barrio] ( 15 kilómetros) (Servicio dl e Bus ifSciriMigue m 1 de Puradt ?los)(Ruto:G.R.65)rirojHora salido: 1 1 maíiana (Tramo Alto dc r Poio -0CPoiol [Ruta: G.r. 65)9Vfupa - 3 Febrero (Surria - O Cebi0 kilómetro 1s) (Servicio de Bus {{OLAS PERNOCTAS SE REALIZMÁN EN ALBERGUES SITUADOS EN LOS AYUNTAMIENTOS FIN DE ETAPP- CUMES 1194 20 -I


V ENCONTRO E CEA ANUAL DO MONTAÑISMO GALEGOUn año más tuvo lugar el V ENCONTRO E CEA ANUAL DO MONT~SMOGALEGO, donde fueron homenajeados por su entrega a nuestro deporte lossiguientes directivos y deportistas gallegos:PREMIO A LA TRAYECTORIA DEPORTIVA M'XESUS LAGO RE1 DEL CLUB DEMONTANEROS CELTAS(( Con mofivo de su ascensión a! Everest,siendo la primera mwier española que realizabaesto ascensión sin oxígeno todo unhito para el montafiisrno Gallego e hispano.Dedicada desde muy joven a la montañay la escalada, cuenta con uno de losmas dilatados historiales participando enexpediciones como cordillera Blanca (tPERU87n, 4tK'ENYA 89~, ((ANDES BOLIVIANOS90n, ((ANAPURNA 9 1 i), EVEREST 92n,LENIN 93~, aCHO-OYU 95 Y 97)) por estaúltima en 1998. Nuestra FederaciOn le otorgóun galardón por se la primera gallegaen alcanzar un 8.000, por segunda vez laS.M. reconoce los méritos deportivos queconcurren en esta gran deportista gallegaii.PREMIO A LA TRAYECTORIA COMO DIRI-GENTE DE LA FEDERACI~N GALLEGA DEMONTANISMO MIGUEL SANTALLAMÉNDEZ (EX-SECRETARIO DE LA F.G.M.)*Una de las labores más importanfes y enmuchas ocasiones mas ingrata y menos va-Chus Laaa muestra la placa aue reconoce su ascension al Everest. 18.848 m)- CUMES n034 -21-


De izquierda a derecha Xose Las Freixeiro, Ricardo Echevarria. Chur Lago y Miguel Santalla durante el homenale.lorada es la de trabajar en la sombra encometidos de carácter administraiivo paraque otros ~uedan disfrutar de una organizacióna la hora de hacer deporte, esta esla función que desarrollo Santalla entre1.972 y 1.980 en la Junta Directiva del recordadopresidente Rogelio Pereira Muiños,donde fue organizador y difwsor delMontañismo en la oficina y la Montaña»PREMIO A LA TRAYECTORIA COMO DIRI-GENTE DE IA FEDERACIQN GALEGA DEMONTANISMO RICARDO ECHEVARREACOVELO (EX-VICEPRESIDENTE 2' Y EX-DI-RECTOR DEL BOLET~N ((CUMES~, DE LAEG.M.)Al ennumerar los cargos desempefisdospor Echevarría en la Federación es dificilno perdernos: Vocal de actividades (1 972),Vocal de prensa (1 986-1 991), Director delboletín informativo ccCumes» (1 987-1 991),vocal de montuñeros veteranos (1 987-1 99 1 ) y Vicepresidente 2O(1990- 1 99 1 ). Entrelos servicios prestados a nuestra Federaciónpor este montañero figuran lapotenciación del senderismo y actividadescon montcrñeros veteranos, aunque quizbssu aportación más importante fue poner enmarcha un proyecto anhelado largo tiempoen la EG.M., y que gracias a su trabajoy dedicación vio la luz en 1987 el boletíninformativo de la Federación Galega deMontañismo ((Curnesii, que puso en marchay dirigió hasta el año 1.991 coninduca ble acierto y dedicación aprovechandopara ello el tiempo libre que le dejabansus quehaceres profesionales.


LICENCIAS DEPORTIVAS ANOS 1 -999 y 2.000EVOCUCION POSITIVA A NIVEL AUTON~MICO09.15.002 S.M. Empresa Astano S.A.09.15.003 Sociedad Montafia Artabros09.15.008 S.M. Taranris Montaheros de Santo Domingo09.15.011 Agrupación Montaríeros Independientes09.15.018 Clube de Montana Pico do Castro09.15.022 Centro Excursionista Galego09.15.023 S.M. Clube Deportivos Fontiñas09.15.024 Agrup. de Montaíia e escalada Bectarm09.27.007 Clube de Montaña Brio09.27.008 Club Montafiismo Chantada09.27.009 Club Montaña la Cordada09.32.002 Club Pena Tsevinca-Barco09.32.003 Club Montañismo Kirlo09.32.004 Club de Montafiismo Fonte de Trabe09.32.005 S.M. Club Maristac Orense09.32.008 Club Montaña A Corredoira09.36.012 Club Montaría Arume09.36.013 Club Montafieiros de Pontevedra09.36.014 Club de Montaña Xistra09.36.018 Clube de Escalada Azimut09.36.020 Club de Montafia Niño do Corvo09.36.021 Clube de Montañismo a Peniza"1 FEDERACION GALEGA DE MONTANISMO4907


ALGUNAS ACTIVIDADES FEDERATIVAS DESARROLLADAS DURANTE EL AÑO 2000XXXV CAMPAMENTO E MARCHA GALEGA DE MONTAÑAA Marcha foi polo Cañón do Sil no concello de Parado do Sil iGomsón daRikira Sacma.Unho paisaxe sorprendente pola espedacularidade dos paredes do Sil, formadaspolas fracturus e fundimenfos teci6nicos, conta cunho profundidademóxima no leito do río de 100 m. e 70 de ancho e un desnivel de 450 m.O home foise adaptando en harmonío ca natureza, a implantacibn desistamas de cultivo así o demostran, é o caso dos vihedos traídos polosromanos, ca consirucción de socalcos ccpetausri nos ribeiras paro aproveitaro terra e a auga, paro ogora ter un viño de sona, o mesmo fixo cos cuiifieiros.As ribeiros dos sios e regajos cos sowtos e fragas de castaños, -cos seus~Sequeirosn onde se cewban os castañas (castañas pilongas)-, de sebureiras(sobreira), de carballos, de piñeiros, bidueiros, omieiros, acacias, piornos,moroteiras, loureiros e xestas, que xunto cbs estacións configuran unha fortecontraste de luces e cores, que xunto cos xa barín, conos, esquíos, raposos,teixos, bubelas, merlos, papuxas, pegas, aguias pequenos, rolas, coruxas,muchos, andoriñas e domingos Siróns, nos deleitan co súa presencia e cantos.Choma a atención o silencio e o afasfumento de todo ruido (salvo ocatamarón).O percorrido da marcha: escomenzamas en Fondodevila, Parada, para. ,@&\> L-> -XXXV CAMPAMENTOEMARCHA CALECADE MONTAGIAQntlhUlEA:IUJllhl MONTAHA ItIBZlll* SALlUCA?RM~H&IF&raciQ+ t:.rla :a !si Mmur,15mo*II PIL-~I rsacoller un ccimiño de carro que nos levará a Sardela e polo camiño de Entrearnbosrios ó cruzar o estradaseguiremos polo camifio S. Vidorio hoxe pista a Robacallos o carón do regato de Batan, oto o miradoiro deA Sapeira para subir polo sendeiro O Rego do Coto e contemplar toda a ribeira, seguimos ata Cudicánpasando por Fondovila, para enlazar por un sendeiro co comiño do Recanto e en Parda, ca pisto dosTorgas que nos levara ó rniradoiro Ás Fontiñas pasando polos de: O Curral do Pensa, 0s Ralcóns dosMovros (de Madrid), O Fental, a fervenza, O Pozo da UveHa, no Regato dos Gavias, cruzámolo e chegarnoso rniradoiro A Pena da Moura, (todos istes desconocidos pota xente e moito mbis fermosos), Portela, e ocendeiro que nos leva o mosieiro de Santa Cristina, pasando polo miradoira A Galiña onde corn+emplamas:o mosteiro, o cafión, os soutos dos castaños de Soutullo e Chas e os cxSequeirosn atravesamos o regato doRegueirol e xa estamos no Mosteiro.A espero de recuperar o cendeiro a Castro para lago seguir contemplando os miradoisos, Os Penedifios,varios en O Corisco, Pena de Cerreda, Cabezoá, A Costa e o Picotiño todos eles cunha paisaxe rnoita mbisagreste con grandes moles de pedra. Serdn o Sendeiro dos miradorios do CañCin do Sil.PARTICIPANTES.- Club Montaña Xistra, Club Montañeros Celtas, Club Peña Trevinca Montañeros de Galicia,Club Montaña Ourense, Sección de Montaña Pbrtico Astano, Club Montaña Ferrol e Club de MontañaRi beira Sacra.Total Participantes: 89


XV ENCONTRO PENINSULAR DE MONTA~AOrganizado por la Federación Galega de MontaÍilsmoLo asistencia fue Principalmente de Gallegosy Portugueses, buen ambiente, recorridospor la Serra de Quiexa, y fiesta de Clausurapresidida por el delegodo de la FederaciónPortuguesas de Campismo, el Alcaldedechandrexa de Cheixa y el Presidentede la Federa~iÓnGale~ade Montañismo.CLUBES PARTICIPANTES: ClubeMontanhisrno de Guarda, Clube deCarnpismo do Porto, Clube Academfco Fundao, Clube Nacional de Montunhismo, Grupo de Montanha CCCBarcelos, Real Clube Fluvial Portuense, Clube de Montanhismo da Armbida, Asociacoo Montonhismo Barcelinhos,Clube Celtas do Minho (V. de Cerveira), Club Montaña Ribeirtr Sacro (Parada do Sil), Clube de Montanhismo eOrientacao (Cimo-Lisboa), Clube de Actividades de Ar Libre (Lisboa), Club Peña Trevinca Montañeros de Galicia,Club Montañeiros Celtos (Vigo), Clube de Montaña Xistra (Vigo), Arnarante Futebol Clube, Club de MontañaFerrol, Club de Montaña Marisfas (Ourense).No Total de Participantes.- 183Esta Marcha encarniñada 6s nosos pasos dende Pozos de Borben ata as terros de Fornelos de Montes. Estesdouc concellos comparten unha naturesa montofioca e acidentada, con predominio de relevos graníticos,percorridos por rios de augas puras que maioritariamente allrnentani o curso do Río Oitavéni.Sitúose na vertente occidental da Serra do Suído seguindo o descorrer dos rios Oitavén, Parada e Barragán quealimentan o Encoro de Eiras, o col abastece a Vigo e comarca.0s maiores cumes de Fornelos de Montes son, na zona da Serra do Suido, o Coto Minuto ( T .O59 m.}, e no surdo concello a Pena Arando (91 1 m.) e o coto Eiras (883 m.). Esta altitude e aapehra do val cara óa ventos atlánticos crean un clima chuvfoso e frio no invernoe suave no verán.Os usentornentos nestas terrac son antigos, existindo gravados rupestres no parroquiade Galos e restos castrexos no Monte Cidade {parroquia de Oitaven), noCastrove (parroquia do Loxe) e no Monte Castelo (en Calvos). Tamén na parroquiade Vilan existe un sepulcro antropoide escavado no rocha, sen datar; restosda fortaleza e costelo de Alemparte do século XV, que foi arrasado polosirmandiños en 1467 e derruido totalmente en 1 890.Finalmente, poderemos refrescarnos no praia fluvial de Ponte Vilán e gozar dosmoifos espacios de lecer que ten este ConcelloPERCORRIDO DA MARCHA:Control de Saída, Muras (Pazos de BorbCn).- Comenzámo-la marcha polosendeiro PRG-26 dende Muras. Sempre seguindo o sendeiro chegaremos ata opobo de Xunqueiras. Aquí atopárno-lo sendeiro GR-58, que tomaremos en direccióna Traspielas. Unha vez pasado a igrexa de Xunqueiras, boixoremos porunha congostra ata o río Barragán. Atravesar&mo-lo río para chagar a TraspiePas,lugar do primeiro control.CUMES n034 m-25-


li Control: Traspielas (Fornelos de Montes).- Sempre seguindo o sendeiro GR-58, subiremos pol~esfradadurante 500 metros. Logo, case cempre por pisfas forestais, chegaremos á base do Coto de Eiras onde atoparemosun control de paso.Control de Paso: Coto de Eirac.- Dende o control de paso realizaremo-fa ascensión o cume do Coto de Eiras,lugar do segundo control.2- Control: Coto de Eims.- Dende o cume iniciámo-lo ascenso ato volver 6 control de poso que ontes xovisitamos. Aquí volvemos colle-la dirección que nos indica o GR-58, cara a echan da Andoriña- Foxo do Loboii.Continuoremos polo sendeiro marcado paro rematar preto do Alto do Foxo, onde se otopc o control final.Control final: Alto do Foxo.CLUBES PARTICIPANTES: Club Peña Trevinco Barco, Club de Montaíio Ribeira Sacra, Club Peña TrevincoMonta ríeros de Galicia, Club Montañeros Celtas, Club Montaña Xisira.Wtotal de participantes: 56XIX CAMPAMENTO Y MARCHA INFANTIL - JUVENILSAN CR'IISTOVO DE CEA1 .- Situación y descripción geográfica.-El Municipio de San Cristovo de Ceo se sitUa en el Norte de la provincia deOurense, con uno superficie de 93.9 Km.2. Limito con el Municipio de Rodeiro(Pontevedra), al Norfe; Carballedo (Lugo) e Vilamarin por el Este, Amoeiro yMaside por el Sur, Piñor y O Carbolliño por el Oeste. A título peculiar, se observala presencia entre los municipios de Piñor y Dosón (Pontevedra), de un enclaveque pertenece adrninistrotivarnenFe al ayuntamiento de Ceo, Vilariñofrfo.La población actual es de 3.477 habitantes, distribuidos en 83 enfidades, conuna densidad media de 36.7 ha b.JKrn2, con 13 porroquias de las cuales destacanIc de San Cristovo de Cea y Santa María ha Real de Oseira. La capitalmunicipal es Cea que cuenta con la población cercana a los 1.000 habitantes, constituyendo un punto estratégico en cucnto a ~~muni~a~iones, dista 22Kms. de la capital provincial y 9 Kms. de la cabecera de comarca (O Carballifio).Lo N-525 ec lo arteria que comunica la capital gallega, Cantiogo de Compostela,con el S, de Galicia, atravesando el municipio.Existen dos zonas bien diferenciadas, la Norte, que ocupa dos tercios del territorio, está surcada por unacadena montañosa, que une las sierras de crA Mortiñcin (1 .O39 m.) y IA MadanePair en direcci6n NE - SO.La zona Sur con O Carballiño y Piñor forman una penillanura que desciende suavemente hacia ({Os Chaos deArnoeiroii.El clima es ocetinico de montaña con abundante pluviosidad en torno a los 2.000/2.500 mm. de precipitaciónanual, que originan una nutrida red hidrográfica (Oseira, Silvaboo, Bubof, Borbantiño ...), subsidiario de locuenco del Miño por su margen derecho.Lo economía es fundamentalmente agrícola y ganadera, predominando el rninifundismo, que dio origen en loantigüedad a ferias y mercados en la Wlla que todavía subsisten, celebrándose los días 6 y 22 de cada mes.Lo industria característica es el uPAN DE CEAii, de tipo artesanal, gracias al cual sobreviven hoy en día algunoshornos trodicionoles de gran interés turístico, por conservar intactos los usos y costumbres de siglos pasados. Elpan, producto típico y singular, ha dado lugar a una fiesta gastronómica que se celebra el primer Domingo delmes de Julio.Se realizaron juegos el sóhdo y un recorrido por montaña de 3 horas el domingo.CLUBES PARTICIPANTES: Club Peña Trevinca montuñeros de Galicia, Clun Montañeros Celtas, Club de MontoñuXistra, club Maristas de Ourense, Sección Montoha Monteceibe, Club Peña Trevincc-Barco.CUMES n034 26 -A


t0 CASTRO DA MARTINÁ (1 .O42 m.) - SERRA DA MARTINÁ - .DONDE LASLEYENDAS SURGEN COMO ARROYOS EN PRIMAVERPU,Por Constancio VeigaEscofa Galegcr de Alta Montaña((Agora eres canción de lonxe ouvidabocrirribeira adentro serra a serra.A MART~NÁ na brétetemo enfoulida,A facer contraponto no teu canto...)?-V. PAZ ANDMDE- {(Agora eres canciónn- V. PAZ-ANDRADE - ((agora eres canciónASERRA DA MARTINÁ ysu entorno han servidode fuente de inspiracióna través de lostiempos, a destacodosfiguras de la intelectualidad gallegapara sus creaciones literarias. Psi,Lamas Carvajal, Blanco Amor, LbpezCuevillac, Otero Pedrayo, Camilo J.Cela, por citar sólo estos nombres,le han dedicado numerosas pQginas,tanto en obras de ficción como rea-lidad o p~sía. Cuestión que creo nose prodiga con ninguna de las demássierras que componen nuestracomplicada oro~rafía. Es posibleque la cituacibn del Monasterio deOseira, el Ursaria de documentos medievales, refugiadoen el regazo de esto montaña, y la proliferaciónde costros que han origintrdo un coniunto deleyendas y tradiciones desde antiguo, mantenidasvivos hasta Bpoca reciente, hayan contribuido a edeinterés. Vamos con tal motivo a dedicar esta sec-ción de MONTANAS DE GAllClA a la SERW DAMAATIQÁ, yyo que además por la fuena de su paisaje,el encanto de la ascensión y su enclave dominandotierras de tres provincias, bien lo merece.A MARTINA, ramal desprendido de la SERRA DOFARO, forma parte de la Cadena Dorsal Gallega,alineando sus elevaciones por losourenstinos concellos de Cea e Vilamarín, y tocandoen su porte norte con el de Carballedo,en la provincia de Lugo. Alcanza sus máximasDetalle del CASTRO DA MARTINA ( 1 -042 m,)cotas, casi idénticos en altura, en los extremosde la sierra: Al Sur el CASTRO DA MARTINA(1 -042 m.), y al Norte el ALLEDO o PENEDODOS MILLOS (1 041 m.). La cuenca del río Miñorecibe la totalidad de las aguas de susriochuelos, entre los que debemos nombrar enOSEIRA, que naciendo en la parte norte de lamontañcr, limítrofe entre provincias, baña lastierras donde se sitúa el monasterio del mismonombre; el COMEZO, cuyas aguas brotan tercadel Oseira, pero que escapa hacia el nortepor el Camino de la Raposa Rangoda, y que conel BERMUN, también de vecino nacimiento, formamas adelante el risueño y alegre ASMA; finalmenteel BUBAL, con fuentes en la PENAVENTOSA, a mil metros de altitud y un buen recorri-- CUMES n034 27-


do hada su encuentro con el Mino en Os Peares.Su recia y alto mole preside un conjunto de castrosque se extienden desde la propia cima a todas lostierras colindantes, rodeando el macizo. Deslaquemoshacia el norte el de BUCINOS, siempre unidoa la historia de San Pegerio, un santo en las catacumbasque la tradición dice le crecen uñas y barba,y cvyos restos reposan en la iglesia parroquial.Al sur los de COVAS Y SAN FACUNDO, con su leyendade los santos Facundo y Primitivo, herrnanosgemelos, participando activamente en lo defensadel mismo. Al poniente, los de PINEIRO YMADALENA, con lo fontasia de sus tesoros escondidos,tema repetido en fantos lugares similares. Yhacia oriente, el formidable de SANTA ADEGA oAGUEDA, de lo meior de Galicia y casi obligadavisita, y los de BAINTE Y MORGADE, con sus tradicionesde rnouras, sabias y galerías cubterróneas.También los de FRAMEAN, AlRA DOS MOUROS,CAN DA, FONTEL4S y un largo etcétera, todos ellosmás o menos próximos y en el brea de dominio dela MARTIWÁ, en cuyo castro cimero, si hacemoscoso a la leyenda, vivieron los moros más de doscientosaños. O seo, que lo imaginación populartuvo buena fuente de inspiración en tanto historiade santos, mouros, pozos y tesoros escondidos.Yo en el siglo XII (año 1.137) los monjes de la Ordende San Benito se establecieron en el Valle deOceiro, fundando el cenobio del mismo nombre yedificando el que con el tiempo había de ser ei másgrande y monumental monasterio de Galicia. Laimportancia de la zona se vio incremenfada graciasal trazado por allí de un ramal del Camino deSantiago (Vía de la Plato), con boda lo corrientecultural que el peregrinaje jacobeo arrastró consigoa través de los siglos, y al calor del cual fueronsurgiendo los numerosos templos románicos de lospueblos de la comarca. Tdo esto hace que historiay leyenda, arte y paisaje, se conjuguen perfectamentey contribuyan a dar mayor aliciente poro unavisite a la montaña y sus inmediaciones.LA FUENTE DONDE BEBEN LAS ANIMASHoy en día las carreteras nos acercan a menos deO FRAILE DA MARTIYA. en la parre alta óe la sicrrauna hora a pie hasta la cima de A MARTI~A. Rodeantoda la sierra e incluso la cruzan en su zonanorte por la PORTELA DE W S , a 908 metros dealtitud. Disponemos por lo tanto de una variedadde rutas según la vertiente que elijamos, siendo lode mas corta ascensión la oriental, desde el pueblode MARTINA, por el camino que conduce a los dep6sitosde agua. Por la zona occidental es indudableel interés que ofrece el Cenobio Cisterciense deOseira, de necesario conocimiento para todo amantede nuestra tierra, asi como el Museo Etnográficode OPimpio Liste, ubicado al lado del monasterio yconsiderado de los mejores en su especialidad. Ambosson buen motivo para hacer base en el lugar yencaminar nuestros pasos hacia la aldea deCABREIW, en la parte alta de la montaría. Podemostransitar por los parajes da BOUZA DO FON-- CUMES n034 28 -A


DO, con su inquietante historia del 1 [ H nahorcado, y A FONTE DOANGUEIRO, en cuyas aguas escreencia popular beben las Qnimasantes de unirse a la procesión dela Sonta Compaña, en su deambularpor sendos y cruceiros de AMARTINA. YO en 10 PORTEW DECABREIRA una pista cortafuegos asciendehacia la PENA VENTOSA(1.O1 3 m.), cuyas extrahas rocasdan al paraje un carácter aislado yenigmático, y entre las que podemoslocalizar A Cama do horne, consu caraderistica cavidad. Siguiendola cortafuegos, en unos quinceminutos nos situamos sin problemasen el vértice geodésico que señala los 1.042 metrosde altura máxima de la sierro, con amplia ponorbmicasobre bueno parte de las tierras deGolicia, y el primer término de la cadena montañosaque forma la próxima SERM DO FARO. Deinterés en esta cumbre de A MARTIFIÁ son los restoscostreños por aquí diseminados. Todavía podemosadivinar su perímetro circular, con un di&metro de más de cien metros, siendo de estrudurasencilla, no tenía foso y aprovechaba las rocas dela montaña para su defensa.La cara meridional de A MARTIÑÁ, presenta unaspecto más duro, con gran cantidad de maleza.Podemos hacer la aproximación por COVAS, encuyo castro grandes piedras sehalan los restasde la medieval fortaleza de Covadoso, y enARDESENDE deambular entre los túmulos prehistóricosexistentes en la zona. También esb-merecedora de atenci6n el acercamiento porSILVABOA, desde la carretera de CEA a OSEIRA,y pasar el MONTE SANGUINO (676 m.) a cuyospies, en desolado paraie, se halla la FONTE DASBOUZAC 00 GAGO, {(en la que bebe el lobo)i,lugar donde nuestro ilustre paisano y PremioNóbel, Comilo J. Celo, sitWo la escena final deluna de sus mejores obras, en la que dos poderososmastines, expertos en lucha con lobos, y obe-A PENA VENTOSA (1 0 13 m). cuyar rocas dan al para,eun caracter aislado y enigmaricodientes a la implacable Fey del monte, destrozanal protogonisia.Como complemento de nuestra visita a la sierrasugiero dirigirse desde el anteriormente citado pueblode MARTINA hacia el Este, por VllAR 00 MON-TE, entre lugares de tan sonóros nombres comoOUTEIRO ESFARRAPADO Y PENEDO SARNOSO,para subir al CASTRO DE BAINTE (773 m.), deexcelente panorámico cobre la MARTINA, y dondetodavía se aprecian su foso y muralla, as! comorestos de edificaciones dentro del recintocastreno. Un aviso, si localizas la pía donde selavaban los mouros, no es aconsejable tocor suagua. Dicen que perjudica la piel. Hacia el surde este CASTRO DE BAINTE, ya en las proximidadesde ESTROMIL, se nos ofrece el PENEDODA CAMPA, gran roca horadada por efectos dela erosi6n, y cuyo sonido o1 ser golpeado conpiedras, e incluso el producido por el fuerte vientosilbando entre sus oquedades, olcanzo grandistancia. Cuentan los gentes de la comarca queen este penedo se reunían las bruias para tocara muerto. Si pretendemos acercarnos al mismoadvierto de la gran canlidod de maleza y silveiroque lo rodee, dificultando exiroordinariomentesu acceso, así que aconsejo ir bien pertrechadospara ello.I CUMES 11'34 19-


- CUMES nb34 30 -ANOTICIAS DE LA FEDEMCIÓN ESPAÑOLA DEDEPORTES DE MONTAÑA Y ESCALADAELECCIONES A LA ASAMBLEA Y PRESIDENCIA DE LA F.E.D.M.E.Durante los pasados meses de octubre y noviembre tuvieron lugar las Elecciones para la Asambleadel rnhimo 6rgano rector del montañismo español la F.E.D.M.E. (Federación Española deDeportes de Montaña y Escalada), como consecuencia de este proceso ha sido elegida unaAsamblea que se configurará de la siguiente manera:FEDERACIQN ANDALUU DE MONTAAISMOPresidente: José Durán CarmonoClubes: Grupo de Montañcr ciTiñosoiiClub de Montaña wMvlhaceniiDeportish: Angel Lbpez GonzdlezFEDERACION ARAGONESA DE MONTANISMOPresidente: Jesús Rivas EscartinClubes: Club Montañeros de Aragón de BarbastroClub de Montaha irPirineosriClub de Montaha tila Cordado>rDeporlidas: David Herrero BarrenaJesús Rivas EscartinFEDERACI~NREPORTES DE MONTANA,ESCALADA Y SENDERlSMO DEL PRINCIPADODE ASTURIASPresidenie: Eduardo Pendbs FernándezFEDERACI~N BALEAR DE MUNTANYISMEPresidente: Lluis Vallcanera NebotFEDERACIQH CANARIA DE MONTAÑISMOPresidenta: Purificocion Dévila CarreiraClubes: Unión Montañero «bñozonClub Montañeros de c&iivariaiiDepottistas: Miguel Lorenzo GayCarmen López deVergara MéndezFEDE~RACI~N CANTABRA DE MONTA~~ISMOPresidenie: José Manuel Martinez FernándezDeportista: Francisco Cruz Hoyos3etalle de la Presidencia de una Asamblea coi el reele~ido loar: GarrinesFEDERACI~N MADRILENA DE MONTAÑISMOPresidenta:Club: Club Alpino EspañolDeportistas: Jesús Benifez BenitezJosé Manuel Hernondo llorenteFEDERACIÓ D'ENTITATS ESCURS'IONISTES DECATALUNYAPresidente: Joon Bernat Clarella i BiargeClubes: Unió Excursionista de SabadellCentre Excursioniste de TaradellCentre Excursionista de SaltencUnió Muntanyenco ErarnprunyáAgrupaci6 Excursionista dlAlcenarCentre Quitxolla Excursionista de Puig-reigGiup Muntunyec Lira VendrellencaDeportistas: Feliú Izar$ i GavarróJordi Magriña i GüellXavier Varela i PinartAmadeo Inglés i HerreroAlberto Gorcia Buró


NOTICIAS DE LA FEDERACIÓN ESPAÑOLA DEDEPORTES DE MONTAÑA Y ESCALADAFEDERACION GALEGA DE MONTANISMOPresidente: Xosé Lois Freixeiro LópezClubes: Club Pena Trevinca Montaheros de GalicioClube de Montaña ciXistraiiClub Alpino do ((Universidade de Vigor)Deportista: Adolfo Puch DominguesP4FEPERACI~N DE MONTA~ISMO DE LA RE-GIOM DE MURCIAPresidente: Miguel %nchez CánovosClubes: Club Aire Libre CartagenaGrupo Aventura Vi Ila de Alcantarilla Una asambleageneral organizada por la F.E D M E.IFEDERACION TERRITORIAL VALENCIANA DEMONTANYISMEPresidente: Francisco Duró SempereClubes: Centro Excursionista EldenseArdillas Club de SenderismoCentra Excursionista VillenaDeportistas: Carlos G. Ferris GilEUSKAL MENDIZALE FEDERAKUNDEA-FEDE-RACION VASCA DE MONTAÑISMOPresidente: Francisco lriondo LizarroldeClubes: Club de Montano GozteizClub de Montaña MorkaikoClubVasco de CampingAlpino Tabim Mendizale ElkarteaDeportistas: Patxi Gastominza Santa ColomaAndoni Larranaga GuridiAlberto Sancho UrbinaJulian Urorte UgaríeClubes: Sociedad de Montañeros BurgalesesPeña de Monta ñeros {{GistredoiiDeportisTas: Angel Rituerto MarrupeIsidro de Benito RodríguezFEDEWCIUN DE DEPORTES DE MONTANA DECASTI LW-LA MANCHAPresidente: Manuel Noves ParrasClub: Club de Montoha CapñaDeportista: José Luis Roldán LbpezFEDERACION NAVARRA DE DEPORTES DEMONTANA Y ESCALADAPresidente: Juan Mari Feliv Dord'ESTAMENTO DE T~CNICOSJosé Manuel Péres PregoJordi Pons SanjinésJordi Colomer i GallegoLluis López LeiroFEDERACION EXTREMENA DE MONTA~~~ISMO Miquel lusilla VilaClub: Sociedad Monta fieros cthlonfragüe)) José Luis Muñoz CornejoFEDERACION RIOJANA DE MONTAÑISMOPresidente: Pablo Gurcia TreDeportista: Alfredo Garcio PascualFEDERACIÓN CASTELLANO-LEONESAPresidente: Jooquin Rodriguez AllerESTAMENTO DE ARBlTROSMoría del Carmen Ureña PérezAntonio Marcos SilvestreJosé Luis lbanabal GorcioLluis Gómez i Mestre


uNOTICIAS DE LA FEDERACIÓN ESPAÑOLA DEDEPORTES DE MONTAÑA Y ESCAMAAsimismo el pasado día 26 de noviembre tuvolugar la Asamblea constituyente de la EE.D.M.E.en Madrid y salió reelegido para un nuevo mandatode cuatro años el actual Presidente JoanGorrigos i Toro con un respaldo omplisimo devotos.Desde c~Cumesl) le deseamos grandes éxitos ylogros en su nueva etapa al frente de loF.E.D.M.E. en la que debe hacer frente a problemasmuy importantes que afectan al coledfvofederado y que han de continuar avanzando enla mejor dirección como son los de ({Defensadel acceso a la Montona y su regulaciónii,ccFotenciación y opoyo del senderismo como fenómenofederativo y social, tratando de atraery encauzar en nuestros Clubes a la gran masade practicantes que en un futuro pueden sentirseatraidos hacia otras focetas de nuestro deportecomo la alta rnontafia, la escalada, el esqui,el barronquismo, elic.ii y cccontinuar con laestructuración de las nuevas enseñanzas ytecnificación deportiva),, sin olvidar por último


-NOTICIAS DE LA FEDERACIÓN ESPAÑOLA DEDEPORTES DE MONTAÑA Y ESCALADAiACTIVIDADES DE LA VOCALlA DE LA JUVENTUD DE LA F.E.D.M.E.ENCUENTRO INTERNACIONAL DE ESQU~ DE MONTAÑA PARA JOVENESIWITACIONi La Federación Española de Deportes de MontaRa yEscalada invita a j6venes alpinistas que tengan unbuen nivel en esquíIde montaña y estén en posesiónde lo licencio federativo de la FEDME a parti-1 cfpar en este Encuentro Internacional.FECHADel 8 al 14 de abril de 2.001LUGARSierra Nevada. Refwgio Poqueira (2.480 m.)OBJETIVORealizar travesías con esqui. Intercambio de experienciasy nuevas amistades.DIRECCIÓNIns+ructores de lo Escuela Española de Alta Montaíia./\PARTICIPANTES7 joven por Federación (de 16 a 22 años). Se requiereun buen nivel en esqui de montaña {no es unencuentro para iniciarse en el esqui de montaña).EQUIPORopo de alb montaña yequipo completo deesqui demonioño, cramponec, pioleic,polo de nieve.LUGAR DE ENCUENTRODomingo 8 de abril, de 9 a 10.30 horas de la moñana,en la estación de Autobuses de Granada.REGRESOSábado 14 de Abril o Granada.PRECIO25.000 ptas. que deberán ser abonadas en el momentode confirmarle la inscripci6n. (la EM. subvencioncirála actividad).FECHA LIMITE PARA PREINSCRIBIUSE: 15 DE MARZO DE 2001PARA MÁs INFORMACION DlRlGlRSE A: Vocalíoi de Juventud de lo FFnMF:o Mottinez García, 4 Bojo 4 30.003 Murcia 4 Telkfono: + 968340270 IE-mail: fmrm@arrakis.es3. Web: hftp://ww.arrakis.es/~fmrm/uiaaInscripciones en: Federación Golega de Montotiismo\IIlDía 1 : Recepción de todos los integrantes delgrupo en la estación de autobuses a los 1 0:00horas. Traslado a la zona de la Alpujarra en unmicrobús, desde la línea de nieve realizaremosla aproximacibn al refugio del Poqueira (2.500m.). Una vez en el refugio nos acomodaremosen nuestras habitaciones y posteriormente COmeremos.Tras la comida les explicaremos cualesson los objetivos para los próximos días.Día 2: Subiremos por el río Veleta hasta lacarihuela, descenderemos por la laguna de lasYeguas, subiremos al Cartufo, y descenderemospor el río Veleta hasta el refugio. A partir de las1 7:00 se comenzará una clase teórico prádicade construcción de igloos, para esta actividadse harán grupos de cinco personas (de diferenteslugares), y tras la explicación y dernostraci6nse procederá a la elaboración de igloos- CUMFS 1134 .-m A- - - 33 -


uNOTICIAS DE U FEDERACIÓN ESPAÑOLA DEDEPORTES DE MONTAÑA Y ESCALADAIpor parte de los jóvenes, tam bien$ cer al día siguiente, posteriormensever6 la colococión de pasama-te y para el que quiera verlo se2nos y líneas de seguridad, así comorealizara una proyección demétodos de fortuna {niveles bbsi-diapositivas de esquí de travesíacos). Tras acabar esta actividad seen diferentes zonas de Europa.deiará tiempo libre hasta la cena.Tras esta se repasará la actividadPía 5: Saldremos del refugio pordel día siguiente y se marcar6 lala mañana temprano en direcciónhora de levantarse.a la laguna de la caldera, desdeaquí sulbiremos al Mulhachn (3.483Día 3: En este dia se realizará lom.) descenso a Siete Lagunas dessubidaa Loma Pelada, para des-de donde ascenderemos al Alcadeaqui dirigirnos a los Machoszaba (3.371 m.) en este punto des-(3.224 m.), descenso por el río ve- cenderemos por el oeste del Alcaletay ascenso a la Atalaya delzaba hasta la loguna de la Mosca,Pulpito (2.983 m.) y descenso alsubiremos al juego de Bolos desrefugio.Esta actividad tendrti unatendiendo desde aquí hasto laguduraciónde 6 horas. Una vez enns larga, ascenso a los crestonesel refugio se descansará durante dos horas y de río Seco y descenso por el río Veleta hasta elluego se explicará a los chavales técnicas de refugio de Poqueira. Esta travesía será la másorientaci6n y lectura de mapas. Tras esto, tiem- larga con un desnivel de 2.081 m. aprox., traspo libre hasta la cena y tras esta se les explica- esto descanso de un par de horas y después revála activi$ad a realizar el día siguiente, ce visión y puesta en común de los distintos circuifijarála hora de levantarse y hasta el día si- tos propuestos por los chavales. El circuito elegiguiente.do se realizará en forma de gymk 1 ana, paraque de alguna forma los chavales vuelvan a verDía 4: Saldremos del refugio en dirección a río las cosas que les hemos ido encenando. Des-Seco, hosta la cota de los 2.767 m. desde este canso hasta la hora de cenar y tras esta unapunto descendemos al río Veleta (2550 m.) desdedonde subiremos al pico del Sabinar (2.958 7 mm.), loma Pua (3224 m.) y descenderemos poru Kmel ríoveleta hasta la cota de los 2.550 m., desdedonde subiremos Iu loma de loma Peladapara bajar hasta el ~efugio. En el refugio habrádos horas de descanso tras las cuales se lesexplicará unos conocimientos básicos de climatologíay de riesgo de aludes. Se les separaráen grupos para que con estos ~onocimientosnos propongan actividad para desarrollar el 5día. Cena y explicación de los que se va a ha-CUMES n034 . .- - --- - 34 .-


uNOTICrASDE LA FEDERACIÓN ESPAÑOLA DEDEPORTES DE MONTARA Y ESCALADAconferencia con dfapositivos sobre las carrerasde esqui de montaña.Qia 6: RealizaciCin de la gymkana, y tras estodescanso en el refugio hasta lo hora de lo cena.Tras esta se realizará una fiesta de despedida.Día 7: Recogida y vuelto a Capil6ira (pueblosde la Alpuiarra granadina). Comida en el puebloy salido hacia la estación de autobuses deGranada estimando la hora de llegada cobrelas 19:00 horas. Hay que tener en cuenta quese realizará la aproximación a un refugio quees donde se pondrá el campamento base, asíhay que pensar en que somos cccaracolesii, Ilevamosla casa a cuestas.Es imprescindible tener conocimientos medios deesqui de travesía, así como de esquí de pista paralos descensos. Tambi6n es interesante el fondofísico con el que contemos, pues nos se& muchomás gratas las salidos si contamos con una buena!forma fisica.ENCUENTRO INTLRNACVONAL DE JOVENES EICA'LADORESINVITACI~NLo Federación Española de Deportes de Montañay Escalada invita a jóvenes alpinistas en posesiónde la licencia federativa de la FEDME aparticipar en el Encuentro Internacional de JóvenesEscaladores.FECHADel 29 de iulio al 4 de agosto de 2001LUGARPicos de Europa. Refugio Vega de Unellu (2.380rnts.)PARTICIPANTES3/4 ióvenes por asociación (de 1 6 a 22 años). Serequiere un mínimo de 4" superior en escalada ycon experiencia en alta montaña.EQUIPORopo de verano de alta montaña y equipo de escalada(pies de gato, friends, cascos, cuerda, saco dedormir. El casco es obligatorio.LUGAR DE ENCUENTRODomingo 29 de iulio, de 9 a 10.30 horas de la manana,en la estación de Ferrocarril Oviedo.OBJETIVOREGRESOEscalada en Alfo montaña. Intercambio de expe- Ca bado 4 de Agosto a Oviedo.,riencias y nuevas amistades.PRECIODIRECCI~N25.000 ptas. que deberán ser abonadas en el mo-Instructores de la Escuela Española de Alta Mon- mento de confirmarle la inscripción. (la EG.M. subfaña.vencionará la actividad).FECHA L~MITE PARA PREINSCRIBIRSE: 10 DE JULIO DE 2001Y.PA ,RA MÁS INFORMAC~ÓN DIRIGIRSE A: Vocalía de Juventud de lo f : EDMEFroncisc o Mortinez Garcío, 4 Rojo 30.003 Murcia +Teléfono: 968340270. F, U: 96825EE-moil: frnñrn@orrakis.ed~ Web: http:/~ww.orrokis.es/?fmrm/uiaa.t itmInscripciones en: Fedemcibn Golego de Montañismo1I- CUMES n94 35 -


LEMBRANZAS DO CAMPAMENTO NACIONALPor Carlos GarridoAnosa viaxe a Tenerife cemenzabasoindo de Sontiagoo Domingo un de Agosto,dun xeito contropocto óqueseviufacendodurantetodoeano 1 Ien Compostelo; si os peregrinos chegana noca capital como remate da suaaventura cultural-relixiosa e sentan nossombras da Quintana ou do Obradoiropara contemplar a catedral e saborearo feito de ter chegado, descanscrndoun pouco, e collendo un porte máisPanoramica do Tcide 13717 m )axeitado paro presentarse diante doApóstolo, nós, no comenzo da noscr ccaventu- ocompañada dun baleiro no estómago nadar~w escomenzabamos xa tumbados no aconsellable para voar a esas alturas.prirneiro andar do aeroporto de La Bacolla. iSaimos!.Alí naquela nosa clQuintanaii votamos nove Logo de dúas horas contemplando un oceanolongas horas sen chegar a saber cal é a rnelilor de nubes e máis nubes chegamos a Nivaria,postura para non esforelar os ósos do corpo, Si, Nivaria: ({Tierra de lo nieve)). Así chamabande tanto tempo tum bodos nas cadeiras, con- os romanos o Tenerife cando sulco ban esjastemplando o fermoso ccrománicoli do lumino- ovgas en busca deengrandecer o seu imperio,so da terminal, que para máis coña seguía (afección aínda practicada hoxe en día poranunciando Santiago- Tenerife: 23,55 h. algúns con notables e humanitarios éxitos.)cando xcr eran as seis da mañán do luns día ¡Por fin llegan los gallegos!; así no-lo dixerondous. Logo, o seiíor comandante tivo a ben e non é de extrañar, pois contaban con nócexplicarnos que todo foi debido a *un fallo en 6s tres da mañQ e xa era a unha da tarde.el sistema», iVeña!, por si quedo algún inxenuo Rrimeiro a montar e a xantar, e logo chegaronque afndo cre que o que falla é o sistema, e as inscripcións; a esta vou, a esta non vou.. .non os que manexan ou modifican para tirar son as cinco da tarde e intentamos durmirmais beneficio, sóltanche iso e quedas cunha algo, iimposi ble!, pouco a pouco vansensación entre idiotez repentina e tomadura chegando os participantes da primeirade pelo, que si non deixas de pensar axiña no xornada, uns falan do Teide, outros dun baqueaca'bos de escoitar podes chegar a pa- rranco e nós ímonos afacendo ao lugar dandecerunha subida de tensión e impotencia, do pequenos paseos ollando as tendos emCUMES n034 - 36 --I


escoitando o falar dos participantes chegadosdende distintos lugares do estado.As sete da mañán, iarri ba! E martes e saimoscara b ((Barranco de la Masca)), na parteOeste da ¡Ha. La Masca e un pobo que danome a este barranco que abre camiño carao océano. Cactus, froles, chumbeirac e pedmsvolcánicas deixan paso a un sendeiro que va¡baixundo ata o mar, onde unha praia cincentaserviríanos 6 remate para refrescar o corpo.O percorrido é fermoso e oínda máis si se faicomo nos indicou Norberto, un compaiñeirocanario da organización que nos fixo de guíae levounos por unhas antigas canles de augaque nos achegaron a oufro barranco; nEl Barrancode2 Naterokr chamado así por mor dopouso bronco deixado polas ougas candobaixaban por este lugar. Unha das primeirasobsewacións que focemos entre nós é queaquí a única auga que non está canalizado éa do mar. Nin un trisie regato nin pochanca,nesta terra non se perde nin unha pingo.En calquera parte da illa pódense ollar tubose máis tubos, polo monte, a beira dasestradas, e en moitos casos postos de calquermaneira, afeando bastante a desérticapaisaxe.Serían as Cinco da tarde, cando despois dedarnos un baño subimos a unha lancha quenos levou a dar unha volta para poder contemplar,dende o mor, a zona chamada doscaigantesw. Foi algo menos dunha hora navegandoo carón da parte máis vertical da costapara chegar as porto dun pobo-chalé adosadodeses tan bonitos onde veraneo moita xenteloira e onde é mellor non preguntarlle a hora aninguén, pois non sabes si che duran o deHelsinki ou a de Nueva Zelanda, ou mesmo acanario que tarnpouco é como a noca. Entronunha colfetería e un espeso cheiro a hamburguesae o anuncio de que as 20,30 h votan oBonrssia-Bayern faime sair sin consumir nada.¡Seguimos en Tenerife!.Logo todo viu moi rápido: chegarnos o campamentoás oito e despois de abarranqueani polaMasca, darnos un baño na ctpraia negrhali,navegar pola costa e zigzaguear na guaguacase duas horas por estreitas estradas, estamosdispostos para duchornos axiña, cear unpouco e as doce da noite volver a pillar unhacdürgonair e zigzaguear un pouquiño mQs, casewnha hora, ato as cañadas do Teide e alí, aope de Montaña Blanca iniciar a subida acaldeira máis outa de España.A unha do mañrin, coa IUa en devalo, perocon luz suficiente, unhas trinta persoasseguiamos ao ctSiensiaw, un simpbtico guía dunclube canario, que nos mandou apagar Osfrentáis e así, en silencio, con milleiros deestrelas por tectigos votamos a camiñar. Queremosver o mencer dende o cumio, e no fuscoda noite eu penso que a tralla que IFe estamosmetendo o corpo debe ser paracomenzar as vacacións. A Vía Láctea pareceunha brilante mancha prateada no ceo, e nacosta, owtro pequeno firmamento de luceciñasapiñadas, como milleiros de vaga!umes,indíconnos a situacién das pobos e aproximidade do mar... Lo Orotuva, Puerto deLa Cruz. ..ifermoso!.A pista é levadeiro e despois dunha horafacemos a prirneiro parada para xuntarnos ecomenzar o subir por un sendeiro que cunzigzagueante ir e vir lévanos a gañar alturarápidamente, mentras un aire feble e frescofainos lembrar que xa estamos en pleno mon-- CUMES nT4 37-


taña e a unhcr altitude xa bastante preto dostres mil metros. Pouco a pouco irnos chegandoao refuxio de Altavista a 3.260 m. de altitude.Reagrupados todos, e logo descansar un rato,as cinco e media continuamos coa ascensión,lamentando ter que deixar no refuxio a algúnscornpañeiros que tanta movida praieromontoñeirae guagua va¡ guagua ven non Ilesentou ben ou .(o¡ quizás unha sobredosis deapffpa arruga con mojito picón», o caso é quevoltamos a andar xa cun vento mQis forte quenon oxudaba ao noso pausado e durmidocamiñar. E digo isto porque ha¡ quen xura quechegou a camiñar durmindo.Posendo xa a estación do teleférico un fortecheiro a xofre indicounos que esiiábarnos pretodo cúmio. O vente nos mandaba de cando envez unha labazada cheirenta que me fixo pensarque si no inferno cheira así compriría comenzara gañar votos para non ter que ir alí.Unha vez xa no curnio agardamos uns quinceminutos ata que cdourenzo>i amosou a cálidaluz por riba do eterno e inmóvil mar de nubes,que foi gañando vnha cor dourada queamosaba o seu ondulante e caprichoso relieve.Todo, as pedras, a roupa, as nosasfacianas colleron eso cbndida luz do mencerque durante uns minutos nos tivo sosegadoscontemprando o nacemento do día. Logochegou o máis espedacular: detrás noca, carao Oeste, xusto enñiba da illa de La Gomerawnha sombra foi collendo forza e como unxigante, coa calima por pantalla, foiaparecendo o espectro do Teide.Unha pirámide xigantesca collía forza e definicióne entre os comentarios de admiraci6nalguén que xa coñecá este fenómeno naturaldixo que os canarios chamabanlle a illa míticade Borombó. As cámaras fofotogróficas quefacia pouco recollían a saída do Sol, agorachistaban o seu ollo mecánico con rapidez,temendo que aquilo durara tan só uns instantes.O frio, o sono, o cansancio acumulado, oforte cheiro a xofre non son nada ... paga apena chegar ato aquí arriba para contemplareste mítico pantasma de móis de 3.000 m. dealto erguido sobre o mar sin nada 6 seu redormais que o ocbano, as nubes e un grupiño dexente apiñada no cumio do crhter, contemplandoa miragre desta espectacularproxeccibn.Logo, cando o Sol vai gañando altura Borornbódeitase no mar e a sombra do Teide recóllesena costa desaparecendo nos cantís.Despois virian outras caídas pola illa; o Barrancodel Cedro, as Canadas do Teide; oVolcán do Pico da Cabra, na Marcha Nacional,co volcán de Maria moi pretiño. Montañase volcáns rodean a parte máis alta; amontaña Mostaza, montaña Guajara e a Cachuchadestacan nas cañodcis, que formanun circo 6 redor do Teide, ande permaneceunha inmóvil marea de lava, negra testemuñada última vomitona do Pil co Viejo.No noso recordo tamén quedará para sempreo dulce e pausado falar $os tinedeños, palabrascomo Garachico, La Orotava, Isora,Chio ... palabras para o recordo duns fermososdías en Tenerife, onde un grupiño de xente,ilusionados por compartir as súos montañastivo a ben xuntar ali, nun pfñeiral de LaGuancha, no Barranco de La Arena a múisdun cento de persoas para ofrecerlles a súapaisaxe, o seu tempo, e a súa amabilidade ea bofé que nos fixeron pasar uns fermosos días.Gracias Nivaria.- CUMES n034 38 -I


CALENDARIO DOSDA NOIADOANOLuis Arocas (Director da Escola C-Xanea-. ICiCimtsqui ae Montaha. iniciacrun.Febreiro1011 1 e 1711 8 Alpinismo. Técnical.119 Esqui de mon tañaAbril21122 e 28129 MontañiiMaio- ,- .i Técnicapara Escalada Deportiva.Xu~o,)iullo^* " Escalada Al pina.XU~IQ718 Descenso de Barr~CUMES n034 --


AS SERRAS DA CAPEIADA E MEIRAXosé Antón 'FormosoMONTANISMO POIA SERRA DA CAPELADARIniciamos o percorrido por ditos paraxes ? Jdende o faro dos aguillónc, ascendemospola carretera e a uns 100 mts callemosrumbo polo monte a dereita ascendendopor medio duns dos cantk e pasando porun pequeño collade que nos adentranunha pronunciada pendente atachegarmos á mitode da ladeira ondeatopamos un sendeiro, seguendo ornesmo, a trav4s de monte baixo de toxo,achegamo-nos a unha das cotas da cerra,Grupo na Pontenova. antes de escomenzar unha mvesia I por Meir;(Pico Gargacido 353 mts.)Seguimos camiño hacia o val de Vacariza, vertixinoso de ditos cantis, seguindo poladescendendo ata atravesarmos o rego decte pe- veriente noroeste do Alto de Vixia Herbeira equeño e fermoso val, dende aquí iniciamos de pegados 6 carretera achegamo-nos ata a cotanovo a ascensión polo medio dun pfñeiral ensine, deste alto, 613 mts., punto máis alto desta serro,este carreiro acercara-nos 6 Chan de Limo, unha onde afopamos uns das cantíc máis altos devez neste punto divisamos o Faro de Ortegal, Europa, só superado polos fiordos noruegos, cosinicio deste recorrido, e así mesmo os acantila- seus 1 -000 mts. de desnivel.dos de Aguilldns e Pedregosa, seguendo polo Unha vez que tomamos un respiro, seguemosChan de Limo achegamo-nos á seguinte cota, ata chegarmos ó lugar de Teixedela e acercar-(Alto de Limo 559 rnts.) . Dende éste alto divisa- nos a San Andrés de Teixido e os seus cantic,mos un dos máis espectaculares paisaxes do (Punta Tarroiba, Punta Domingo, e Puntaentorno da serra, (ría de Orfigueira, Mera e dlAsalto).Carii?o) todo elo cun toque de encanto crA San Andrés de Teixido vai de morio o quepaisaxistico de fantasía. Aquí no Alto de Limo non foi de vivo)). Enfeitizado pobo que encerroatopanse os rectos dun fodin, que antigamente un encanto misterioso de pobo místico, costelrosenreu de ponto de vixia e semáforo para con- e montañes, e á vez punto de peregrinación ótrol da navegacitin marítima da roa norte, onde seu santuario. Historias misteriosas e entrañaconflúenas augas do Ailánlicco e Cant6 brico. bles da mezcla de xente mariñeira e labrega, asDespois de emborracharnos das vistas deste cales fundense nunha mesma persoa. San Anlugar,seguemos rumbo hacia Vixia Herbeira, drés de Teixido emerxe dun paisaxe entre precidescendemospola lodeira noroeste ¿e Limo, ata picios e cantis, como si dun oasis no medio dunchegarmos a carretera que discorre pola serra, deserto onde poidamos recollernos despoisunha vez neste punto, acercarno-nos 6s Cantis dunha dura xomada, a meditar e repoñerdo Cadro, onde disfrutamos doutro espectáculo enerxias, para iniciar outro periplo polo mundoCUMES n034


dos camiños e corredoiras que nos levana disfrutar día a día dectes fermososporoxes, que a nosa xeografia nos brindae depara.iVentos e neboac da Serra da Capeladaque reinados por eses lares, seguidevixiantes dese maxestzioso e enfeitizadorincón da nosa Terra, sen deixar decubrila con ese manto misterioso defermosura e encanto!RECORRIDO POLA SERRA DE MEIRAPartindo do lugar de lrimia alta, dendeo Pedregal de Irirnia, onde nacen as augas dorío Mino, nos adentramos a esta serra por uncarniño que va¡ pegado a Pedreira en sentidoascendente hacia o cordal, a través dun montebaixo de toxo pasa un camiño que vai á rnitadeda ladeira Oeste, de Norte a Sur. Atravesandoestes paraxes, nos acercarnos a un bosque depifieiros e seguendo cara 6 Sur, achegamo-nosó alto de Monteairos, dende este alto podemosobservar e pobo de Fonsagrada erguido sobreunha cerra, estando considerado como un dosconcellos máis altos de Galicia (952 mts).Voltamos hacia o Node polo cordal da Serrade Meira, atravesando a carretera de Meira aRibeira de Piquín, (paraiso troiteiro) otravesamoso alto de Couso, formacións rochosas, Penasde Cruz de Meira e Alto de Meira con 893mts. de altitude, dende este punto divisamosunha das máis extensas terras de Galicia, c(TerraChan, logo de unho breve parodina descendemoscara ó Pedregal de lrimia e observamos aformación xeol6xica que xurdeu nos últimasglaciacións, por onde discorren as primeirasougas do río Miño, unha vez remata a marchana zoa de lrimia Alta, dispoñemo-nos a visitar opobo de Meira.-Recorrido pola Serra de MeiraA paisaxe apacible e tranquila invitou dendetempos inmemoriables 6 meditacibn e o misticismoa algúns errnitáns, que elexiron estosserras como lugar de penitencia, ata que fundaronunha comunidade monóctica e erguerona lgrexa de San salvador de Meira. Por aquelestempos, o abade do rnosteiro exercia dereitosxurisdiccionais sobre a vida de Meira, os seustermes e cotos.Puro sustituir o templo ontigo, fundouse a finaisdo século XII ou principios do Xlll a lgrexa deSanta María, consagrada no ano 1.258. Ornosteiro acadou un das seus momentos múisbrilantes no ano 1.600, ca apertura do Colexiode Filosofía, que cobrou fama en toda Galicia.6s momentos de esplendor seguironlle a decadencia,a exclaustración e a ruina do conxuntoarquiteci6nico.Do primitivo mostefro, declarado MonumentoHistórico-Artisti~o no 1.93 1 , conservase un edificio(onde está instalado o Concello), con dúasás restauradas do claustro renacentista (S.XVI),e a igrexa de Santa Maria, que ten os rasgospropios do románico borgoñón, importados polosmonxes cistercienses: plano bernandín,horizontalidade e austeridade decorativa.CUMES n"34 - - 41 -


@B@bBIBB,4D OQ 04 riJ@rnfiDc,LAS MEDIDCIS DE PROTECCION EIJ ZOlldS DE MONTA~A CON UNA BUElA CONDUCCIÓNDE NUESTRO VEH~CULO EN llRS CONDICIONES M ~ RDVERSAS SCONDUCIR EN INVIERNOPor José MoraEn nuestras salidas invernales,P cia las distancias de frenado se7el viento, lluvia, nieve, hielo y4 agrandan, por lo que debemosniebla, condicionan la ciñcula-dejar una distancia de seguridadcih, y afectan de forma nega-con el vehículo que nos precetivala seguridad, por lo que de-de, y reducir la velocidad sobrebemos tener una serie de co-todo en zonas de curvas, procunocfmientosbásicos, que nosrondo siempre frenar en líneapermitan reducir sus efectos.recta y soltar los frenos antes deViento.- Debemos tenercuida-empezar a girar el volante.do al adelantar a otro vehicw-De esta manera la adherencialo, sobre todo si esie es muy vo-disponible será empleada porluminoso, y al salir de una zonael neumático de formo tmnwerprotegidaa otra llano. En am-sal para girar sin tener ninguboscasos debemos reducir lana disminución por efecto de losvelocidad y suietar firmementefrenos.el volante con las dos manos,Cuando la cantidad de agua espreparándonos para corregirimportante se pueden formarlas perdidas de trayedoria quebaheros en la carretera, produseproduzcan. Debemos procu- ciendo el temidorar que nuestras maniobras no En ocasiones las medidas de seguridad comienzan iAcquaplanningii. Este se proseanbruscas, y que nuestros por las circunstancias de la carreten duce cuando el neumático nomovimientos sean suaves poropuede disipar Fa cantidad deno dar bandazos. No debemos olvidar que en estas agua depositada sobre el asfalto. El agua formacondiciones es importante mantener un cierto gra- una especie de almohada bajo el neumático, quedo de aceleración, para que la fuerza del motor evita que entre en contacto con el firme, produciendonos ayude a mantener la trayectoria.un deslizamiento incontrolado. El corredo estadoLa tlwia.- La lluvia es el elemento mlic común, y de los neumáticos, en cuanto a profundidad de dilosprimeros gotas ~roducen la pérdida de adhe- bujo y presiones es fundomental.rencia m6s significativa, al mezclarse con el polvo Hielo y nieve.- La nieve y el hielo condicionany la grasa deposikdos en la carretera y formar uno gravemente la adherencia. El hiela es muy traiciocapasobre asfalto muy deslizante.nero. Puede presentarse sin que haya una sola gotaSi la lluvia es muy persistente, a los pocos minutos de nieve, y su coeficiente de adherencia es prádiselimpia el firme, aumentundo ligeramente la ad- camente nulo. Preverlo es prddicomente posible.herencia, y lo que es mós importante haciéndola Las placas cuelen crearse en zonas de sombra, almás uniforme. Con lo disminución de la adheren- pasar cerco de arroyos o rios que producen un-__. CUMESn034 4 2 -m


mayor grado de humedad y, sobre todo enPClos puentes, en los que el hecho de esfar 3suspendidos en el aire provoca que el asfaltose enfríe con mayor facilidad.Se debe abordar este tipo de terrenos a muybaja velocidad y el motor a un régimen mínimo,insertando la marcha necesario paramovemos en un margen entre 1.500 y 2.500r.p.m. Con ello conseguimos que nuestrosmovimientos sobre el acelercidor se transmitanal asfalto de manero muy suave y progresiva,lo que ayudará a mantener lamotricidcd. El pedal de freno debemos prác-En invierno las circunstancias pueden cambiar bruscamenteticamente acariciarlo, pues lo capacidad dey cmplicar el regresofrenada es la que más se reduce.Niebla.- En los meses invernales lo visibilidades uno de los fadores más críticos. Ver y ser- Si se aparca en una zona de baias temperaturas,vistos suele ser algo bashnte difícil en determina- no usar el freno de mano, pues al congelarse ladas ocasiones y, de todas, la peor es, sin dudo, la humedad se quedaría bloqueado. Mejor dejar unaniebla. Nuestra seguridad y la de los dem6s con- marcha engranado y evitar las pendientes.dudoresdepende de nuestras habilidadesa la hora . Para evitar que las escobilfas se queden pegadasde utilizar el alumbrado. En ocasiones, una niebla al parabrisas por el hielo, cuando estcicionernos volligerade noche hace que muchos conductores ac- veremos los limpiaparabrisas y apoyaremos lo parcionenautomQticamente la luz trasera de niebla, te mefálica.mientras que, con uno niebla m6s espesa, de dio- Procurar llevar el depósito de combustible Heno;mantienen el alumbrado de posición o ni siquiera tendremos más peso y estabilidad en el eje traseroese. Curiosamente es de día cuando mas se requie- y se dispondrá de calefcicción más tiempo en casoren las luces de niebla, ya que la luz del día mimetiza de quedar inmovilizado.casi por completa los automóviles, especialmente . La calefacción puede producir sornnolencio y hasdecolores claros y metalizados.ta dolor de cabeza. ManFener abiertas un poco lasventanillas.Pistas para evitar problemasSi nos atascamos en la nieve daremos impulsos- Para repeler el agua en el exterior del parabrisas y suaves hacia delante y hacia atrás con las marchas.evifar el vaho en el injerior, pasar uno patata coria- . Si se tiene que arrancar en suelo con nieve o hiedaen ambas superficies.lo, hocerlo soltando suavemente el embrague y sin- Añadir al agua del limpiaparabrisas unas gotas acelerar apenas.de lavavaiillas y un poco de anticongelanfe, se me- - No olvidar de llevar cadenas, las podemos necejorarála capacidad de limpieza.sitar y en determinadas carreteras son de uso obli-- Si el limpiaparabrisas está helado, utilice gatoria.anticongelante o olcohol, pero nunca agua calien- - Pinzas, es la época más propia para quedar sinte, ya que podría romperse el cristal.batería y las pinzos son muy útiles.- CUMES n94 43 -


mVIAJE A LA MORADA DE LOS DIOSESLb PROEZALugar: Cordillera del Himalaya.Fechas: De1 23 de agosto del 97 al 26 de agosto del 98.Objetivos: Coronar en 12 meses las catorce cumbres más altas del planeta comoofrenda para la Paz entre las naciones de Ia Tierra y la conversaci0n del medioambiente.Resultados: Acometen la ascensihn de 8 montañas de mas de 8.000 m y consiguenllegar a 5 cumbres: Dhaulaguiri (8.172 m.), Cho-Oyu (8.201 m.), Broak 'Peak (8.047 m.), Gasherbrourn 11 (8.035m.} e Hiddeli Peak (8.068 m.).Igualan el record mundial de mis ochomiles en once mew.Retransmiten imágenes en directo desde el Himalaya para las televisiones, gracias a la tecnología de btelsis; apareciendoen las cadenas de todo el mundo y en Ia prestigiosa revista National Geographic.Protagonistas: Jose Antonio y Jesús Martinez Novas, destacadosmontañeros españoles que ya tenfan en su haber la ascensiún al Aconcagua, al Everest y a otras importantes cumbres.EL CIRROLa crónica de la mayor hazaña del rnontañismo iMrico: Un periplo de 11 meses por las tierras más altas del Planeta.Una aventvra que nos permite seguir la travesía de los hermanos M. Novas por valles profundos, glaciares inmensos,cumbres que rascan el cielo.Una aproximación privilegiada a las culturas que perviven en las aldeas remotas del Himalaya y del Karakomm.El relato del desafio contra los elementos.La victoria de la voluntad humana sobre las situaciones limite.EL AUTORXosé Ballesteros, Premio de Novela García Bams con "Talego" (1993). Ha dirigido el magazine Sete Mares en RadioEcca, Vigo. Ha publicado numerosos títulos de literatura infantil.fi c n a a ~ 1"si ~ ~ MWEÉREZ ~ ~ BERENGUER0 PO sado 4 de Xlos para se1 in amigo de: José M'm4 . .Pérez trerenguer. uespols aa enorme aor que proauciu esto inesperada mo de, entrefamiliores e ami! 20% tan sb I guero deixo r nesto p6xi no un peqi leño record o no súamemoria, pois nir I os que o co Aeceron no s ,úa etapa vin culado 6 m( indo do mor h Aismo,que nunca deixoi J de amor, c iu no siio vil soderón esr luecer xom.. . .io laboral, 1ais a súainmenso personalidade, o súa espontiineo solidaridade e o seu íntegro e dconcepto do digr iidode.Para os que tiver nos a sorte de disfrutar da súa am izade nos q ueda pensc ir que osamigos, os boas 1 penoas, nui ICO morren de todo; dei xan en codc I un de nos I Jn pousodo seu ser, que si-, .N n de tronsm itir é como 2 ;i rnantivera rnos a súa F iresenciavivo un pouco rniiis. ..O teu recordo, amigo Berenr juer, quedai -á hmén pa ra sernpre, nas túas en: ;inanzas,nos teus escritos e no noso cc irazbn.Carlos Garido

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!