Tortura diskriminacija politički motivisano nasilje i besplatna pravna pomoć

I UvodI UVODCrna Gora je u 2009. prošla kroz najmirniju godinu u posljednje dvije decenije, kadaje u pitanju politička situacija. Ova godina bila je posvećena stabilizaciji institucija državei intenziviranju procesa evropskih integracija. Ovaj proces svakako je mogao biti i kvaliteniji.Parlamentrani izbori održani su 29. marta i po ocjenama OEBS/ODIHR ispunili susve međunarodne standarde. Najbitniji događaj u 2009. godini je ukidanje viza za zemljepotpisnice Šengen ugovora, koji je stupio na snagu 19. decembra.Na unutrašnjem i spoljno političkom planu situacija je stabilna. Crna Gora je jedinadržava u regionu koja, osim manjih tehničkih pitanja, nema otvorena pitanja sa susjedima.Crna Gora učestvuje u Procesu stablizacije i pridruživanju sa EU a u decembru su predatiodgovori na Upitnik EU, koji se tiču Kopenhaških kriterijuma. Na žalost, Vlada Crne Goreodlučila je da ove odgovore proglasi tajnim, navodeći da bi njihovo objavljivanje ugrozilonacionalne političke i ekonomske interese, uprkos činjenici da bi oni poslužili kao snažandoprinos uspostavljanju dijaloga o ključnim aspektima crnogorske tranzicije. Prema ocjenamaiz Izvještaja o progresu Evropske komisije za 2009. godinu i drugih brojnih međunarodnihorganizacija, najveći problemi u Crnoj Gori još uvijek su korupcija na visokom nivoui organizovani kriminal. Takođe, veliki problemi su kvalitet administrativnih kapaciteta ujavnom sektoru, koji je garancija funkcionalnosti državno-pravnog sistema, implementacijareformskih Zakona i depolitizacija javnih institucija.Ekonomska dinamika u Crnoj Gori tokom 2009. godine bila je usporena, što je, kao štosmo predvidjeli u prošlogodišnjem izvještaju, negativno uticalo na sektor socijalnih prava.U oblasti ljudskih prava u Crnoj Gori ne postoje sistematska kršenja. No, postoje problematičniaspekti (sloboda izražavanja, diskriminacija, status Roma i raseljenih lica, porodičnonasilje, tortura itd.), a zabrinjava i uzlazni trend etničke distance, o čemu svjedočeistraživanja javnog mnjenja. Zabrinjava i to što je ključna karika državnog sistema zaštiteljudskih prava, nadležni ministar, Ferhat Dinoša, javno iznio veoma negativne stavove opravima LGBT populacije, mješovitim etničkim brakovima i pokazao zanemarivanje romskogjezika u nabrajanju manjinskih jezika. Pozitivno je što je tokom godine, Crna Goraratifikovala više međunarodnih konvencija iz oblasti ljudskih prava.Za novog Zaštitnika ljudskih prava i sloboda izabran je Šućko Baković. Prethodno jeCrna Gora dobila Zamjenika Ombudsmana za prava djeteta. Po Nacrtu Zakona o sprječavanjudiskriminacije, umjesto Povjerenika, Ombudsman će imati u nadležnosti implementacijuodredbi Zakona, što uz prethodne probleme, znači da će se morati posvetiti velika5