Special Operations

KCTLkol Erik JellemaSpecial OperationsOperationele ontwikkelingen binnen het Korps CommandotroepenVoor sommigen is het Operationeel Concept SOTG (Land) nog een concept dat studie behoeft. Voor insidersis het SOTG concept een vorm waarin het Korps Commandotroepen (KCT) invulling geeft aan haaropdracht, namelijk het uitvoeren van Full Spectrum Special Operations. Geen enkele eenheid zal meerorganiek op pad gestuurd worden. Eenheden zullen afgestemd op de opdracht, worden aangevuld metspecialisten (enablers)om de eenheid als Task Force te formeren en gereed te stellen. Dit geldt ook vooreenheden van het Korps Commandotroepen.dit artikel is eerderverschenen inInfanterieDit artikel beoogt duidelijkheid te verschaffenover de wijze waarop hetKCT invulling geeft aan dit concept.Het afgelopen decennium heeft aangetoonddat het formeren van SOTG’sde praktijk is (Ist-situatie). Dit gebeurtveelal ad-hoc of meer gestructureerdwanneer het om uitzendingen gaatwaaraan een periode van opwerkenvooraf gaat. Het KCT beschouwt hetformeren en gereedstellen van SOTG’sin de meest ideale vorm een SOLLsituatie.Het SOTG concept vergtnamelijk beschikbaarheid van enablersafkomstig uit het Commando Landstrijdkrachten(CLAS), maar vooral ookbuiten CLAS.Om mogelijke verwarring te voorkomenis het nodig te benadrukken datvolgens de NATO definitie (SOTGManual) een SOTG in de kern bestaatuit Special Operations Forces (SOF),eventueel aangevuld met enablers.Het KCT heeft de opdracht eenhedenmet een korte voorbereidingstijdgereed te hebben voor het uitvoerenvan full spectrum special operations.“A SOTG is a national grouping ofland/maritime/air Special OperationsForces employed to conduct specialoperations as directed by COM CJS-OCC. An SOTG is composed of:- a Headquarters that is capable ofconducting S01 - S08 functions;- Subordinate Special Operations TaskUnits (SOTU’s);- Combat support- CSS elementsConventional forces capabilities areaccepted and integrated into the SOTGwhen needed or appropriate”.“Special Operations are military activitiesconducted by specially designated,organised, selected, trained and equippedforces using unconventionaltechniquesand modes of employment”.(MC 0437/2, Special OperationsPolicy).Bovenstaande NATO definities vormeneen belangrijk referentiekader bij hetformeren en gereedstellen van SOTG’s.Een terugblik op deafgelopen 2 decenniaHet KCT is sinds 1 994 nagenoeg nonstopactief geweest bij operationeleopdrachten. Dit betrof foreseeable ennon-foreseeable operaties. Foreseeableoperaties worden gekenmerkt door eenperiode van opwerken in teamverbandomdat het uitvoeren van de missiegepland is. Bij non-foreseeable operatiesis deze reactietijd er niet.Foreseeable operaties, een bloemlezing:UNPROFOR (1993-1995)IFOR (1995-1996)SFOR (1996-2000)KFOR (1999)Essential Harvest FYROM (2001)TFF FYROM (2002-2004)ISAF (2001-2003)SFIR (2003-2005)OEF (2005-2006)ISAF stage III(TF Viper/ TF55) (2006-2010)1993-1999Representatief voor deze periode iswellicht het detachement van het KCTdat toegevoegd was aan Dutchbat1 t/m 3 in Srebrenica. Dit was eenorganiek peloton onder bevel gesteldvan Commandant Dutchbat. Omdatdit KCT peloton door een conventionelecommandant werd aangestuurden het toen geldende mandaat veelbeperkingen inhield, is het optredenvan dit KCT peloton te beschouwenals functioneren als tweede verkenningspeloton.Alhoewel pogingen zijngedaan om opdrachten uit te voeren inde vorm van special operations zijn decapaciteiten van deze eenheid niet volledigbenut.2001-2003In deze periode werd een halve commandotroepencompagnieals 5e pelotonvan een luchtmobiele infanteriecompagnieondergebracht in een DuitsFallschirmjaegerbataljon binnen deKABUL Multinationale Brigade(KMNB). Zowel de inbedding in dezeconventionele eenheden, als het mandaat,maakte het uitvoeren van specialeoperaties onmogelijk.Task Group ORANGE(2005-2006), een ommezwaaiTot 2005 leverde het KCT organiekecommandotroepencompagnieën ofpelotons. Bij de formering van TaskGroup (TG) ORANGE werd voor heteerst een NLD - SOTG samengesteldbestaande uit SOF-eenheden en enablers.Ook werd joint opgetreden met18 | Carré 3 | 2012

zijn om aan de JFC een SOF advisor ofzelfs een SOCCE toe te voegen, zodatde SOTG nog steeds aangestuurd blijftdoor SOF. Te allen tijde moet wordenvoorkomen dat een SOTG (weer)wordt ingezet als tweede verkenningscapaciteit.De SOTG is namelijk doorhaar SO Intell Cell en verwevenheidmet de MIVD in staat een eigen intellplaatop te bouwen gericht op hetaangrijpen van High Value Targets ofgroeperingen om daarmee de vijandvan overmorgen aan te grijpen of doornon-kinetisch optreden irrelevant temaken. Hier ligt namelijk een wezenlijkverschil met de diepe operatie vaneen brigade, die doorgaans vanuit eenandere bril naar de intell-plaat kijkt.Voorbeelden hiervan zijn SOF eenhedendie aan NRF en EUBG eenhedenworden toegevoegd. Deze hebbentoch te kampen met de beperkingendie ook bestonden tijdens Dutchbat enTG Viper.In 2012 trachten het KCT en 11 LMBhet SOTG concept verder te beoefenentijdens de oefeningen LOW-LANDS en PEREGRINE SWORD. Dezeoefeningen zijn niet aangemerkt alsSOTG-momenten. Het gras moet dusvan onderen groeien om enablers teenthousiasmeren voor deze oefeningen.In 2012 staat de oefening COLDRESPONSE 12 op de rol. Ook een uitstekendSOTG-moment. Vanwege hetontbreken van een NEO opdracht voor11 LMB en het KCT is het KCT secondarytraining audience bij de oefeningPEREGRINE SWORD, een oefeningenin het kader van de operationelegereedstelling van 11 Air ManoeuvreBrigade. Alhoewel de business caseFort Hood ( de uitvoering van vijf airassault trainingsblokken voor iederekeer een luchtmobiele compagnie inFort Hood, Texas) voorlopig slechts airassault eenheden in de USA niveau 4gereed stelt, heeft Fort Hood ook voorhet trainen van een SOTG een enormpotentieel. De business case kan in dekomende jaren verder worden uitgebouwdom het SOTG-concept daar tebeoefenen. Kortom het KCT heeft nogbehoorlijk wat uitdagingen wanneerhet gaat om gezamenlijk plannen enuitvoeren van acties met helikoptersen diens planners en het vergaren vanenablers om commandotroepencompagnieenals kern van SOTG’s tweekeer per jaar gereed te stellen.GedachtegoedHet is nu zaak om in vredestijd zooptimaal mogelijk commandotroepencompagnieënals kern van SOTG’stwee keer per jaar gereed te stellen.De Soll-situatie SOTG moet dienenals vuurtorenconcept voor het zo efficiënten effectief mogelijk inrichtenvan de interim-periode. In tijden vanschaarste ligt het dus voor de hand dateenieder de NATO-definitie van SOTGjuist hanteert. Er moet een relatie zijnmet operationele opdrachten, zoalsbijv. het gereedstaan voor NEO door11 LMB en KCT. Deze operationeleopdrachten leiden dan tot trainingsupport packages die richtinggevendkunnen zijn voor de verdeling vanschaarse nationale middelen.Hopelijk heb ik ook duidelijk gemaaktdat er slechts een SOTG concept is.De aansturing kan echter verschillendevormen hebben. Een vorm is een zelfstandigeSOTG, zoals TF ORANGEen TFS5, aangestuurd door de CDS(FULLCOM) en in een SOF hiërarchiemultinationaal ingebed. De andere,en meer genuanceerde, vorm is eenSOTG OPCOM of TACOM onder eenconventionele commandant voor chirurgischeacties in zijn area of operations.In deze vorm is het zaak datSOF aangestuurd blijft worden doorSOF. Idealiter draagt een Special OperationsForces advisor voor de JFC ofeen SOCCE hiervoor zorg. Het SOTGconceptvergt echter betrokkenheidvan eenheden van binnen en van buitenCLAS. Zo worden er afsprakengemaakt met 11 LMB, genie, EODD,JISTARC, de MIVD en last but notleast CLSK. Met het gereedstellen vanair assault eenheden in Fort Hood,zou ik me kunnen voorstellen dat deprioriteit voor de in Nederland achterblijvendehelikopters en C-1 30s watmeer richting het gereed stellen vancommandotroepencompagnieën alskern van SOTG’s kan komen te liggen.Hier ligt echter een taak voor de bestuurstafom (op termijn) in de AanwijzingGereedstelling CDS (AGCDS)hierover uitspraken te doen.ConclusieDe SOTG heeft de conceptfase achterzich gelaten (Ist-situatie). De missiesvan de afgelopen jaren laten zien dathet KCT volgens het SOTG-conceptop missies gaat. Het woord “concept”uit het begrip SOTG concept moetook beschouwd worden als ‘operationeelgedachtegoed’. Het is nu zaakom in vredestijd zo optimaal mogelijkcommandotroepencompagnieënals kern van SOTG’s twee keer perjaar gereed te stellen. De Soll-situatieSOTG moet dienen als vuurtorenconceptvoor het zo efficiënt en effectiefmogelijk inrichten van de interimperiode.In tijden van schaarste ligthet dus voor de hand dat eenieder deNATO-definitie van SOTG juist hanteert.Er moet een relatie zijn met operationeleopdrachten, zoals bijv. hetgereedstaan voor NEO door 11 LMBen KCT. Deze operationele opdrachtenleiden dan tot training supportpackages die richtinggevend kunnenzijn voor de verdeling van nationaalschaarse middelen. Hopelijk heb ik ookduidelijk gemaakt dat er slechts eenSOTG concept is. De aansturing kanechter verschillende vormen hebben.Een vorm is een zelfstandige SOTG,zoals TF ORANGE en TFS5, aangestuurddoor de CDS (FULLCOM) enin een SOF hiërarchie multinationaalingebed. De andere, en meer genuanceerde,vorm is een SOTG OPCOMof TACOM onder een conventionelecommandant voor chirurgische actiesin zijn area of operations. In deze vormis het zaak dat SOF aangestuurd blijftworden door SOF. Idealiter draagteen Special Operations Forces advisorvoor de JFC of een SOCCE hiervoorzorg. Het SOTG-concept vergt echterbetrokkenheid van eenheden van binnenen van buiten CLAS. Zo wordener afspraken gemaakt met 11 LMB,genie, EODD, JISTARC 10, de MIVDen last but not least CLSK. Met hetgereedstellen van air assault eenhedenin Fort Hood, zou ik me kunnenvoorstellen dat de prioriteit voor dein Nederland achterblijvende helikoptersen C-130s wat meer richting hetgereed stellen van commandotroepencompagnieënals kern van SOTG’s kankomen te liggen. Hier ligt echter eentaak voor de bestuurstaf om (op termijn)in de Aanwijzing GereedstellingCDS (AGCDS) uitspraken te doen overdeze SOF gereedstelling.22 | Carré 3 | 2012