The Scottish Celtic review

The Scottish Celtic review The Scottish Celtic review

13.07.2015 Views

62 Mar a Chaidh an Tuairisgeiil rndr a Ckur gu Bch.gathered from oral sources, that it is given exactly as it came tohand, and that it is as free to the reader to draw his own conclusionsfrom the language, or any other part of it, as to theperson who committed it to writing. The tale was at one timewell known. Many old people have heard its title, but it requireda search to find any one who could go through its incidents. Ofthese there were various versions. The attention is kept alive bythe name ; it is only at the end that the listener becomes awarethat the " Great Tuairisgeul " was a giant of the kind called''\amhanalch—that is, one who lived in a cave by the sea-shore,the strongest and coarsest of any. The translation is literal inthe pi'oper sense of the word—that is, each clause is rendered bythe English expression which conveys to the English reader thesame idea and the .same phase of thought that the Gaelic conveysto the Gaelic reader. When there is anything noticeable in thedifference of idiom, it is pointed out.]'S e mac rlgh Eirinn a bh' ann, agus bha e dol do'n bheinn-.sheilg •agus bhiodh uaisleau oga 'ga choinneachadh an sin.Bha e an sina'tighiiin dachaidh oidhche bial an anmoich, agus chunnaic e frasa'tighinn air as an aird'-an-iar; agus thainig olach inor as an fhrois,agus steud bhriagh aige, agus an t-aon bhoirionnach 'bu bhriagha'chunnaic e riamh aige air an steud air a chulaobh. " An tu so,a mhic righ Eirinn ?" thuirt e. "Is mi," thuirt mac righ Eirinn." An iomair thu cluich riumsa ? " " lomairidh," thuirt mac righEii'inn ;" cha b'ann ri m dhaoine fein a rachainn mur iomairinncluich riutsa. Thoisich iad air a' chluich, 's chaidh a' chluich lemac righ Eirinn. " Tog brigh do chluiche," thuirt an t-61ach. "Ise brigh mo chluiche-sa, am boirionnach briagh so bhi leam a' doldachaidh." Dh'tholbh e, 's thug e leis i, agus rainig e'n tigh.Co moch a 's 'g an d'thainig an latha maireach, rinn e deas air sondol do 'n bheinn-sheilg ; agus thuirt am boirionnach ris, " Tha thuair son falbh an diu, agus coinnichidh am fear ud thu an nochdfhathasd. Theid e dh'iomairt cluiche leat, agus th^id a' chluichleatsa, agus na gabh ni ach an steud a tha aige fodha."Dh'fholbhe, 's thug e a' bheinn-sheilg air ; agus anmoch dar a bha e a' tighinndachaidh, chunnaic e fras a' tighinn air as an aird-an-iar, mar a rinne roimhe ; agus thainig an t-61ach sin air lar, agus an steud aige."An tu so, amhicrigh £iriim?" "Is mi," thuirt mac righ Eirinn?"""An iomair thu cluich rium an nochd, a mhic righ Eirinn ?" lomairidh," thuirt mac righ Eirinn ;" cha b'ann li m' dhaoine

Mar a ChitlilJi an Tuairhgevl mhr a Chur ija Bets. G"f6\n a rachainn mur ioinairinn cluich liutsa." Chaidh a' chluichle mac rtgh jfiirinn. " Tog brigli do chluiche." " Is e sin,"tluiirt mac righ Eirinn, "an steud so bhi agam." Dh'fholbh edliachaidh, 's rainig e 'n tigh.An la'r na mhaii'cach chuir e air gu del do'n bheinn-slieilg achoinneachadh iiaislcan oga eile. Thuirt am boirionneach ris," Tha thii falbli an din a ris airt'ais; ach coinnichidli am fearud thu, agus tlieid a' cliluich ortsa an diu ; agus cuiridh e margheasan ort gun thu dheanamh stad, tanih, no fois, agus gun uisgedhol as do bhroig, gus am faigh thu mach ciamar a chaidh anTuairisgeul Mor a chur gu bas ; agus cuir thusa mar gheasan air-sangun e dh'fhagail na tulaich ud gus an till thusa. Their esan ansin, ' Sios is suas do gheasan ort ; ' 's their thusa, ' Cha sios 's cha'suas ach mar sud.' Their esan an sin, Fuasgail orm, agusfuasglaidh mi ort.' Their thusa an sin, Cha ' 'n f hua.sgail thuorm, 's cha 'n fhuasgail mi ort.' "Dh'fholbh e 'n bheinn ; 's dar a bha e a' tighinn dachaidh.choinnich an t-61ach mor-sa e, gun each, gun steud, gun ni aige." An tu so, a mhic righ Eirinn ? " " Is mi," thuirt mac righEirinn. "An teid thu a chluich riumsa," ars' esan? "Chab'ann ri ra' dhaoine fein a rachainn, mur iomairiun cluich riutsa.''Thoisich iad air a' chluich, agus chaidh a' chluich air mac righ Eirinn,''Tha raise cur mar chroisean 's mar gheasan ortsa, gun uisge dholas do bhroig, gus am faigh thu amach ciamar a chaidh an TuairisgeulMor a chur gu bas." " Tha mise a' cur nan geasan ciadna ortsa,"ars' mac righ Eirinn, "gun thu dh'fhagail na tulaich so gus antill mise." " Sios is suas do gheasan ort," thuirt esan. " Chasios 's cha suas ach mar sid," thuirt mac righ Eirinn. " Fuasgailorm agus fuasglaidh mi ort." " Cha 'n fhuasgail mi ort," thuirt macrigh Eirinn, " 's cha'n fhuasgail thu orm."Dhealaich iad, 's chaidh mac righ Eirinn dachaidh ; 's thuirt amboirionnach ris, " Seadh, thainig thu." " Thainig mi," ars' esan."Tha thu nis a' dol a dh'fheuchainn ciamar a chaidh an TuairisgeulMor a chur gu bas." "Tha," ars' esan. " Is ioma mac righ agus ridire,"ars' ise, 'chaidh air an t-saothair sin nach do thill ; ach cha 'n iad sin'bheir ceann saoghail dhuit-sa, air son sin." Chuir e mu dh^igh'unfalbh anns a'mhaduinn ; "Agus bheir thu leat an steudsa fodhad,"ars' ise. "Tha triiiir bhraithrean agamsa, agus is e 'n Ridir Dubha til' air fear dhiubh, agus an Ridir Ban air fear eile, agus an RidirDonn air fear eile ; agus tha fear dhiubh a' cur cuairt air an treascuid de'n t-saoghal,agus tha fear eile cur cuairt air leth an t-saocihail.

Mar a ChitlilJi an Tuairhgevl mhr a Chur ija Bets. G"f6\n a rachainn mur ioinairinn cluich liutsa." Chaidh a' chluichle mac rtgh jfiirinn. " Tog brigli do chluiche." " Is e sin,"tluiirt mac righ Eirinn, "an steud so bhi agam." Dh'fholbh edliachaidh, 's rainig e 'n tigh.An la'r na mhaii'cach chuir e air gu del do'n bheinn-slieilg achoinneachadh iiaislcan oga eile. Thuirt am boirionneach ris," Tha thii falbli an din a ris airt'ais; ach coinnichidli am fearud thu, agus tlieid a' cliluich ortsa an diu ; agus cuiridh e margheasan ort gun thu dheanamh stad, tanih, no fois, agus gun uisgedhol as do bhroig, gus am faigh thu mach ciamar a chaidh anTuairisgeul Mor a chur gu bas ; agus cuir thusa mar gheasan air-sangun e dh'fhagail na tulaich ud gus an till thusa. <strong>The</strong>ir esan ansin, ' Sios is suas do gheasan ort ; ' 's their thusa, ' Cha sios 's cha'suas ach mar sud.' <strong>The</strong>ir esan an sin, Fuasgail orm, agusfuasglaidh mi ort.' <strong>The</strong>ir thusa an sin, Cha ' 'n f hua.sgail thuorm, 's cha 'n fhuasgail mi ort.' "Dh'fholbh e 'n bheinn ; 's dar a bha e a' tighinn dachaidh.choinnich an t-61ach mor-sa e, gun each, gun steud, gun ni aige." An tu so, a mhic righ Eirinn ? " " Is mi," thuirt mac righEirinn. "An teid thu a chluich riumsa," ars' esan? "Chab'ann ri ra' dhaoine fein a rachainn, mur iomairiun cluich riutsa.''Thoisich iad air a' chluich, agus chaidh a' chluich air mac righ Eirinn,''Tha raise cur mar chroisean 's mar gheasan ortsa, gun uisge dholas do bhroig, gus am faigh thu amach ciamar a chaidh an TuairisgeulMor a chur gu bas." " Tha mise a' cur nan geasan ciadna ortsa,"ars' mac righ Eirinn, "gun thu dh'fhagail na tulaich so gus antill mise." " Sios is suas do gheasan ort," thuirt esan. " Chasios 's cha suas ach mar sid," thuirt mac righ Eirinn. " Fuasgailorm agus fuasglaidh mi ort." " Cha 'n fhuasgail mi ort," thuirt macrigh Eirinn, " 's cha'n fhuasgail thu orm."Dhealaich iad, 's chaidh mac righ Eirinn dachaidh ; 's thuirt amboirionnach ris, " Seadh, thainig thu." " Thainig mi," ars' esan."Tha thu nis a' dol a dh'fheuchainn ciamar a chaidh an TuairisgeulMor a chur gu bas." "Tha," ars' esan. " Is ioma mac righ agus ridire,"ars' ise, 'chaidh air an t-saothair sin nach do thill ; ach cha 'n iad sin'bheir ceann saoghail dhuit-sa, air son sin." Chuir e mu dh^igh'unfalbh anns a'mhaduinn ; "Agus bheir thu leat an steudsa fodhad,"ars' ise. "Tha triiiir bhraithrean agamsa, agus is e 'n Ridir Dubha til' air fear dhiubh, agus an Ridir Ban air fear eile, agus an RidirDonn air fear eile ; agus tha fear dhiubh a' cur cuairt air an treascuid de'n t-saoghal,agus tha fear eile cur cuairt air leth an t-saocihail.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!