The Scottish Celtic review

The Scottish Celtic review The Scottish Celtic review

13.07.2015 Views

178 Fin Mac Coid.the words of the person from whom it was heard, without additionor suppression.The tale is particularly valuable as showing how the humanimagination runs in similar or analogous grooves. Whoever composedthe story, in all probability, never heard of Gulliver ; andthe " immortal " Swift never heard of Fin-mac-Coul going to thekingdom of Big Men. The two tales are founded on the samefjxncy, in representing their heroes as visiting men of gigantic size,compared with whom ordinary mortals are mere pigmies ;butthe incidents are so different, and cast in such entirely differentmoulds, that it becomes probable, almost to certainty'', that theyhave no connection with each other.Mak a chaidhFionn do rIgheachd nam Fear M5ra.Bha Fionn 's a chuid dhaoine ann an cala Beinn Eudainn' air cnoc,air chill gaoith' 's air eudain grc^ine, far am faiceadh iad a h-uilefear 's nach fliaiceadh duin' idir iad, 'nuair a chunnaiciad duradana' tighin o'n ;\ird'-an-iar.Shaoil leo an toisoach gur h-e diibhradhfrois a bh'ann ; ach an uair a thainig i ni 'bu dliiithe, chunnaic iadgur h-e bata 'bh'ann. Cha do leag i sool gus an d'thainig i staighdo'n chala. Bha triiiir dhaoine innt', fear ri iul 'na toiseach, fearri stiuir 'na deireadh, is fear ri beairt 'na buillsgein.Thainig iadair til", is tharraing iad a suas i, a seachd fad fhdin, ann am feurtioram, glas, far nach deanadh sgoilearan a' bhaile mhoir burdmhagaidh no fhochaid dlii.Chaidh iad an sin a suas gu lianaig bhoidhich, agus thog ancevid fliear Ian a dhuirn de bhulbbagan no morghan chlach, agusthuirt e riu, iad a bhith 'nan taigh briagha, nach robh an Eirinn ni'b'fhearr ; agus bha so deanta. Thog an dara fear leacag sgliat,agus thuirt e i a bhith 'na sgliat air mullach an taighe, nach robhan fiirinn ni 'b'fhearr ; agus bha so deanta. Rug an treas fear airbad shliseag, agus thuirt e iad a bhith 'nan giubhas 's 'nam fiodh'san taigh nach robh an Eirinn ni b'fhearr ; agus bha so deanta.Chuir so mor loghnadh air Fionn ;agus chaidh e sios far anrobh na daoine, agus dh'fhoighneachd e iad, agus freagair iad e.Dh'fhoighneachd e cia as a bha iad, no ceana 'bha iad a' dol." Is trl gaisgich sinn, a chuir righ nam Fear Mora a dh'iarraidhcomhraig air an Fheinn'." Dh'fharraid e'n sin 'd e 'n t-aobhar' The name of this hill is uniformly known in " Tales of the West Highlands"(in which it is frequently mentioned) as Beinn Eudainn, but in Irishit is called Beinn Eadair (the Hill of Howth, near Dublin).

Fin Mac Cuul. 179a bha air son so a dheiinainh, no ciod am fath no 'n sugh a bhaaig an teachd. Thuirfc iad nach robh fios aca ; ach gu'n cual' iadgu'n robh iad 'nan daoine laidir, 's gu'n d'thainig iad a dh'iarraidhcomhraig laoch orra.'•A bheil Fionn aig an taigh ?" "Cba 'n 'cil."[Is mor baigh duine r'a anam.] Chuir Fionn an so iad fo chroiseanagus fo gbeasan, nach gluaiseadli iad as an ait an robh iad gus amfaiceadh iad e-san a ris.Dh'flialbh e agus rinn e deas a churacban ; agus thug e a dheireadhdo tbir agus a thoiseach do mbuir; agus tbog e na siiiilbbreaca, bhaidealach, an agbaidli nan crann fada, fulangach, fiui,a' gabhail nan sugh an glaic na gaoithe 'na cuireagan, le soii-bheasbeag, lag, laghach, o mhullach nam beann, 's o airde na h-eirthire,'s o bhuinne nan ruadh-diarraigean, a bbeireadh seileach a beiun,'s duilleach a craoibh, 's fraoch 6g as a blnin 's as a fhreunihaicheau.Dheanadh Fionn iul 'na toiseach, stiuir 'na deireadh, 's beairt 'nabuillsgein ; agus stad cinn no coise cha d'rinn e gus an d'rainig erigheachd nam Fear Mora. Chaidh e air tir, 's tharraing e suas achuraehan anu am feur glas. Ghabh e suas, is thachair an taisdealachmor ud air. Dh'fharraid Fionn c6 e. "Is mise," ars'e-sau, "an Cladhaire Ruadh aig righ nam Fear Mora; agus," ars'e-san ri Fionn, " is tusa a tha 'dhith orm. Is maith do mhiadhagus do mhodh orm ; is tii oigh a's fearr a chunnaic mi riamh; nitbu fhein troich do'u righ, agus ni do chii (b'e so Bran) measan.Is fhada o'n tha troich is measan a dhlth air an rigli." Thug eleis Fionn ; ach thainig Fear Mor eile, agus bha e dol 'ga thoirtbhuaithe. Leum an dithis air a cheile; ach dar a bha iad airfalluinnean a cheile shracadh, dh'fhag iad aig Fionn breth a thoirt.Eoghnaich e an ciad fhear. Thog e-san leis Fionn thun palacean righ, agus chruinnich a mhaithean agus a mhor-uaislean adh'fhaicin an duine bhig. Thog an righ e air a bhois; agus chaidhe tri uairean mu'n bhaile, agus Fionn air an darna bois agus Branair a' bhois eile. Rinn e aite-cadail dha aig ceann a leapach fh^iu.Bha Fionn a' feitheamh, agus a' fiiire, agus a' fuicin nan uile nithea bha dol air aghaidh mu'n taigh. Mhothaicli e gu'n robh anrigh, CO luath 's a bha an oidhche tighin, ag (iirigh agus a' falbh amach ; agus cha tigeadh e tuilleadh gu madainn. Chuir so m6rioghnadh air ; agus, mu dheireadh, dh'f heoraich e de'n righ c'arson a bha e falbh a h-uile oidhche, agus a' fagail na ban-righinnleatha fein. " C'ar son," ars' an righ, " a ta thu feoraich ? " " Tha,"arsa Fionn, "air son riarachaidh dhomh fhein, oir tha e cur morainiongantais orm." A nis, bha tlachd mor aig an righ do Fhionn;

178 Fin Mac Coid.the words of the person from whom it was heard, without additionor suppression.<strong>The</strong> tale is particularly valuable as showing how the humanimagination runs in similar or analogous grooves. Whoever composedthe story, in all probability, never heard of Gulliver ; andthe " immortal " Swift never heard of Fin-mac-Coul going to thekingdom of Big Men. <strong>The</strong> two tales are founded on the samefjxncy, in representing their heroes as visiting men of gigantic size,compared with whom ordinary mortals are mere pigmies ;butthe incidents are so different, and cast in such entirely differentmoulds, that it becomes probable, almost to certainty'', that theyhave no connection with each other.Mak a chaidhFionn do rIgheachd nam Fear M5ra.Bha Fionn 's a chuid dhaoine ann an cala Beinn Eudainn' air cnoc,air chill gaoith' 's air eudain grc^ine, far am faiceadh iad a h-uilefear 's nach fliaiceadh duin' idir iad, 'nuair a chunnaiciad duradana' tighin o'n ;\ird'-an-iar.Shaoil leo an toisoach gur h-e diibhradhfrois a bh'ann ; ach an uair a thainig i ni 'bu dliiithe, chunnaic iadgur h-e bata 'bh'ann. Cha do leag i sool gus an d'thainig i staighdo'n chala. Bha triiiir dhaoine innt', fear ri iul 'na toiseach, fearri stiuir 'na deireadh, is fear ri beairt 'na buillsgein.Thainig iadair til", is tharraing iad a suas i, a seachd fad fhdin, ann am feurtioram, glas, far nach deanadh sgoilearan a' bhaile mhoir burdmhagaidh no fhochaid dlii.Chaidh iad an sin a suas gu lianaig bhoidhich, agus thog ancevid fliear Ian a dhuirn de bhulbbagan no morghan chlach, agusthuirt e riu, iad a bhith 'nan taigh briagha, nach robh an Eirinn ni'b'fhearr ; agus bha so deanta. Thog an dara fear leacag sgliat,agus thuirt e i a bhith 'na sgliat air mullach an taighe, nach robhan fiirinn ni 'b'fhearr ; agus bha so deanta. Rug an treas fear airbad shliseag, agus thuirt e iad a bhith 'nan giubhas 's 'nam fiodh'san taigh nach robh an Eirinn ni b'fhearr ; agus bha so deanta.Chuir so mor loghnadh air Fionn ;agus chaidh e sios far anrobh na daoine, agus dh'fhoighneachd e iad, agus freagair iad e.Dh'fhoighneachd e cia as a bha iad, no ceana 'bha iad a' dol." Is trl gaisgich sinn, a chuir righ nam Fear Mora a dh'iarraidhcomhraig air an Fheinn'." Dh'fharraid e'n sin 'd e 'n t-aobhar' <strong>The</strong> name of this hill is uniformly known in " Tales of the West Highlands"(in which it is frequently mentioned) as Beinn Eudainn, but in Irishit is called Beinn Eadair (the Hill of Howth, near Dublin).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!