10th Symposium on the Flora of Southeastern Serbia and ...

10 th <strong>Symposium</strong> on the Flora of Southeastern Serbia and Neighbouring regions,Vlasina 17 to 20 June 2010populacija: 1) Sobinski Koštani, 2) Sobina, 3) Ćoška, 4) Gornje Balinovce i 5)Mahala Đelinci, kao i manjih, veštački podignutih sastojina: 6) Slivnica, 7)Milivojski Koštani i 8) Milivojce. Selekcionisane prirodne populacije pitomogkestena su raznodobne i nalaze se na nadmorskoj visini od 500-600 m, izuzetno do700 m (pojedinačna stabla). Podignute veštačke kulture pitomog kestena sujednodobne, nalaze se ponekad i na staništima većih nadmorskih visina (Slivnica,990 m.n.m.) ili na granodioritima i silikatno karbonatnim zemljištima (MilivojskiKoštani i Milivojce) i u proseku su manje starosti, dimenzija stabala (prsnogprečnika i visina), slabijeg uroda i lošijeg zdravstvenog stanja. Nasuprot tome, uprirodnim populacijama je uočena velika varijabilnost u pogledu veličine i boje lista,kao i u masi i dimenzijama ploda i semena, što je najdetaljnije proučeno nalokalitetu Sobina. Seme sa stabla sa zeleno-žutim listovima bilo je kraće ali teže idalo je sadnice većih dimenzija u odnosu na stablo sa tamnozelenim listovima..Varijabilnost i selekcija Prunus cerasifera Ehrh. napodručju VranjaNikolić, B. 1 , Ratknić, M. 1 , Đorđević, Đ. 2 , Đoković, R. 1 , Rakonjac, Lj. 1 ,Veselinović, M. 11 Institut za šumarstvo, Beograd, Srbija2 Javno preduzeće Srbijašume, Šumsko Gazdinstvo Vranje, Vranje, Srbijasmikitis@gmail.comDžanarika je samonikla šumska voćna vrsta, stablimično primešana uhrastovim i bukovim šumama, sa velikom ekološkom amplitudom, varijabilna poosobinama krune, listova i plodova, jake izdanačke snage, značajna kao podloga zakalemljenje koštičavog voća, medonosna, ukusnog i lekovitog ploda. Mada je uSrbiji jako rasprostranjena, njena genetička raznolikost je ugrožena, što se vizuelnonajviše uočava u boji, vremenu sazrevanja i veličini ploda. Na području ŠG Vranje,u Gazdinskoj jedinici "Granična šuma", selekcionisali smo stabla na dva lokaliteta:1) "Široka livada" i 2) "Beli Kamen". Oba lokaliteta su na staništu planinske bukovešume, na geološkoj podlozi koju čine granodioriti u raspadanju, na distričnomsmeđem zemljištu, na oko 1100 m nadmorske visine. Na lokalitetu "Široka livada"uočili smo veliku varijabilnost u boji plodova džanarike, od zeleno-žute donarandžaste i od svetlo do tamno-crvene, često i na istom stablu. Upo ređujućikarakteristike plodova (masa, dužina i širina) i semena (masa, dužina, širina idebljina) između fenotipova različitih po boji ploda, došli smo do zaključka da jefenotip sa tamnocrvenim plodovima imao veće dimenzije i masu, a fenotip sa žutimplodom teže i krupnije seme. Od stabla sa tamnocrvenim plodovima dobijene su uproseku krupnije sadnice.112