શેઠ આણંદજી ક યાણજી પેઢીનો ઇિતહાસ ... - Jain Library

શેઠ આણંદજી કયાણજી પેઢીનો ઇિતહાસ ભાગ-1 (ફોડર નં. 1057)મખ્ય ુ ટાઈટલ(1) અપર્ણ 3(2) શેઠ આણંદજી કયાણજીની પેઢીનં ુ વતર્માન ટ્રટી મંડળ (વહીવટદાર પ્રિતિનિધઓ) 4(3) સાંકિતક ૃ વારસાના જતનનો થોડોક ઇિતહાસ (પ્રકાશકીય િનવેદન) 5(4) પ્રતાવના (લેખકનં ુ િનવેદન) 9(5) અનક્રમ ુ 23(6) ખાસ િવનંતી 29(7) કારણનો ખલાસો ુ 29(8) છબીઓની યાદી 301. ધમર્નો મિહમા 3-6પાદનધો – (1) માનવભવની દલર્ભતા ુ સચવતાં ૂ અવતરણો5(2) ઉચ કોિટની જ્ઞાનનાં સચક ૂ અવતરણો5(3-4) ધમર્ સંબંધી સમજિત ૂ 5(5) ધમર્માં રહલ ે અમતતવ ૃ 62. નધમર્ 7-12પાદનધો – (1-2) ધમર્નો હત ે ુ મોક્ષ10(4) સમભાવનો મિહમા 10(7) અિહંસાની યાપકતા 11(10) સંયમ, તપ, યાગ વગેરે 123. नमो ितथस 13-18જ ંગમ તીથર્નો મિહમા 13જ ંગમ અને થાવર તીથનો ઉપકાર 14યાત્રાની યાપક ભાવના 14પાદનધો – (2) તીથર્નો અથર્ 16(4) તીથર્ંકરનો મિહમા 16(6) તીથર્યાત્રાનં ુ ફળ17(7) તીથર્યાત્રા-એક ધમર્કતર્ય 184. તીથાર્િધરાજ ી શંજય ુ (1) પિવત્રતા અને પ્રાચીનતા 19-47નવાણં ુ યાત્રાનો મિહમા19પંડરીક ુ ગણધરની િનવાર્ણભિમ ૂ 20સેંકડો િજનમંિદરો અને હજારો િજનપ્રિતમાઓ 21જાવડશાનો ઉાર 21અંગ-આગમોમાં આ તીથર્નો નામોલેખ 21બાહડ મંત્રીનો ઉાર 22બૌધમર્નો કબજો 22બે ગછના ઝઘડાથી તીથર્ને નકસાન ુ થયાના કનર્લ ટોડના આક્ષેપનો રિદયો23Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

સૌથી પ્રાચીન મિતર્ ૂ 24વતપાળના ુ વગર્વાસ િનિમે બનેલ વગાર્રોહણપ્રાસાદ24પાદનધો-(1) િવિવધ ગ્રંથોમાં શંજયનો ુ મિહમા25(3) નવાણં ુ યાત્રાનો મિહમા26(4) શાત તીથર્ શંજય ુ 26(9) શંજયના ુ યાત્રાવણર્નને લગતા ગ્રંથો27(12) શંજય ુ સંબંધી કિતઓ ૃ 29(13) શંજયના ુ પ્રગૈિતહાિસક ઉારોની યાદી32(14) ઇિતહાસ-યગમાં ુ થયેલ ચાર ઉારો32(15) જાવડશાના ઉારની કથા 33(16-20) શં ુજય સંબંધી અંગસત્રોના ૂ પાઠો37(26) બૌોએ તીથર્નો લીધેલ કબજો 38(27) પાલીતાણા નામ અંગે કટલીક ે ખોટી કપના અંગે ખલાસો ુ 39(28) શંજય ુ ઉપર પ્રાચીન અવશેષો નહીં મળવાનં ુ કારણ અને એ ખલાસો ુ 40(29) િવ. સં. 1064 નો િશલાલેખ 42(31) વતુપાળના વગર્વાસના સમય અ વગાર્રોહણ પ્રાસાદ સંબંધી િવિવધ મતોની િવચારણા42-475. તીથાર્િધરાજ ી શંજય ુ (2) વહીવટ અને િવતાર 48-103ી શંજય ુ પ્રયેની ીસંઘની ા-ભિક્ત 48સોલંકી યગમાં ુ ી શંજય ુ તીથર્નો વહીવટ પાટણનો સંઘ સંભાળતો હતો49ધોળકા સંઘ હતક તીથર્ના વહીવટ અંગે િવચારણા 50સમરાશાનો પંદરમો ઉાર 50યાિત્રકોને આપવો પડતો કર અને અરાજકતા 53કમાર્શાહનો સોળમો ઉાર 54નગરશેઠ શાંિતદાસ ઝવેરીનો પ્રભાવ તથા અમદાવાદના ીસંઘ હતક આવેલ શંજયનો ુ વહીવટ55રખોપાનો પહલો ે કરાર56કનર્લ ટોડની એક માયતા અંગે ખલાસો ુ 57ત્રણ શહરોનાં ે સંઘોનો સંયક્ત ુ વહીવટ58નધપાત્ર સમયની િવગત 58વહીવટની િથરતાનં ુ પિરણામ60નવ ટંકની ૂ રચનાની સાલવાર યાદી62ભાતાની શઆત 62એક િવિશટ ઠરાવ 64િવકાસના ત્રણ તબક્કા 65મિતર્ઓનં ૂ ુ ઉથાપન અને પનઃથાપન ુ 66તીથર્ની કટલી ે ક મહવની પ્રશિતઓ 67-72સ ટોડ 67એલેક્ઝાંડર િકલોક ફાબર્સ 68સ ફરગ્યસન ુ 68Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

ુૂેુુૂસ બજ ેર્સ 69હન્રી ે કઝીસ70મહાકિવ હાનાલાલ 71નાથરામ ુ પ્રેમીજી72કિવવર બોટાદકર 72પાદનધો – (3) િસરાજ જયિસંહની યાત્રા 73(4) રાજિષર્ કમારપાળે ુ કરલ ે યાત્રા74(5) બાહડ મંત્રીના ઉારની પ્રિતઠાની સંવત અંગે િવભઇ મતો 74(6) બાહડ મંત્રીના ઉારની કથા 75(7) સમરાશાના ઉાર સંબંધી કટલીક ે િવગત79(8) તીથર્નો વહીવટ ધોળકાના સંઘ હતક (મહામંત્રી વતપાળ ુ હતક) હોવાનં સચન કરતી એક કથા(10) શંજયની ુ યાત્રામાં યાિત્રકોને પડતી મકલી ુ ે 83(11) શંજયના મળનાયકી ઋષભદવ ભગવાનની પ્રિતમાનં પિરકર નગરશેઠ શાંિતદાસ ઝવેરીએકરાયા સંબંધી િશલાલેખો 85(12) સાત ઉારો સંબંધી ખલાસો ુ 87(16) નગરશેઠ શાંિતદાસ ઝવેરી તથા એમના િચંતામિણ પાર્નાથના દરાસર ે સંબંધી પ્રશિતઓ 89(21) નગરશેઠ ી હમાભાઈએ ે કરાવેલ દાદાની પ્રિતમાનો મગટ ુ 95(22) તેજપાલ સોનીનો જીણાર 95(24) બાબનં ુ ુ િજનાલય-ધનવસહીની ટકૂ 96(28) તલાટીમાં અપાતા ભાતા સંબંધી માિહતી 98(30-34) શંજયની ુ પ્રશિતઓ અંગેનં ુ મળ ૂ અંગ્રેજી લખાણ99-1036. શેઠ આણંદજી કયાણજીની પેઢીની પ્રાચીનતા 104-120પેઢીના નામની લોકિપ્રયતા 104દતરની સાચવણી 105સૌથી જનો ૂ પરાવો ુ 106વધ ુ પરાવા ુ 107એક સવાલ 108પાલીતાણાનો વહીવટ કયા નામથી ચાલતો હતો ? 108પાલીતાણાં શેઠ આણંદજી કયાણજીના નામની શઆત 109તારણ 110બીજા નક્કર પરાવા ુ 111પાલીતાણા રાયના દતરમાંથી મળતી માિહતી 112પાદનધો-(2) ગઢબોળનો એક પ્રસંગ 114(6-8) પેઢીના નામોલેખવાં કટલંક ે ુ નામં ુ 118એક ભલસધાર ુ ૂ 1207. પેઢીના કાયર્ક્ષેત્રની પરખા ે 121-152િજનમંિદરો તથા તીથર્ક્ષેત્ર 12281Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

જાત્રાઓની યવથા 124જીવદયાનાં કામ 125અથર્યવથા 126લોકોનો િવાસ 128બીજા પ્રોનો િનકાલ 129એક જાણવા વો પ્રસંગ 129વકીલ રાખવાની પ્રથા 130પાદનધો – (1) સમેતિશખરનં ુ વેચાણખત132(2) જીણાર 133(3) નવા દરાસરો ે માટ ે સહાય134(5) નકરાનં ુ ધોરણ136બીજા કટલાક ે દાખલા137નકરો પાછો આપીને પ્રિતમાજી પાછાં લીધાનો એક પ્રસંગ 137નકરા માટ ે અયારના િનયમ139(6) થોડાક જાણવા વા દાખલા 140(7) ધમર્શાળાઓ તથા ભોજનશાળાઓ 142(8) બીજાં તીથમાં અપાતાં ભાતાં 143(14) બાઈ મેનાનં ુ વીલ144(15) દોશી ચનીલાલ ુ રખચંદનં ુ વીલ144(16) પાલાલજી સોનીનં ુ વીલ145પેઢીની િવસનીયતાનો એક વધ ુ પરાવો ુ 148િવાસ મકી ૂ િવાસ જીતવાનો એક પ્રસંગ149(19) યાનમાં લેવા વા બે પ્રસંગો 150(21) પાંચમી પાદનધની પરવણી ુ 1528. પેઢીનં ુ બંધારણ153-184બંધારણો યગુ 154બંધારણ તકાળ ઘડવાનં ુ મખ્ય ુ કારણ154ઠરાવ 156પહલં ે ુ બંધારણ156પેઢીનં ુ પ્રમખપ ુ દ 159બંધારણમાં પહલી ે વાર ફરફાર ે 159ી સમેતિશખર તીથર્ના પહાડનો માિલકી હક્ક 162ગૌરવભય ઠરાવ 163િવશેષ મહવનો ઠરાવ 164વહીવટદાર પ્રિતિનિધઓ 164પેઢીનં ુ પ્રમખપદ ુ 165આ સભાની કટલીક ે યાદગાર બાબતો – પેઢીના કારોબારની પ્રશંસા 165ઠરાવ ચોથો 165Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

ઠરાવ પાછો ખેંયો 166સભામાં હાજર રહવા ે દવાનો ે ઇનકાર166બંધારણમાં છેલો સધારો ુ 166થોડીક મહવની કલમો 170આઠમી કલમ – પ્રિતિનધઇઓના પ્રમાણની પિત 170કો-ઓપ. પ્રિતિનિધ 171પ્રિતિનિધઓની કલ ુ સંખ્યા171કલમ 22 મી તથા 23 મી- પ્રમખપદની ુ પ્રથામાં ફરફાર ે 171(22) ટ્રટી બનવાનો હક્ક 172(23) પ્રમખની ુ ચંટણી ૂ 172કલમ 31 મી – તીથ વગેરની ે સાચવણી માટ ે સહાય172કલમ 32 મી (ક) – સંઘ બહાર કરવાની સામાં ફરફાર ે 173કલમ 44 મી-મકાનોમાં પણ નાણાં રોકવાની જોગવાઈ 174કલમ 50 મી-િનયમાવલીમાં ફરફાર ે 174અમલ 174પાદનધો – (2) સાવાર પ્રિતિનિધવની જર અંગે સરકારનં ુ સચન ૂ 175(5) પેઢીનં ુ કાયાર્લય અમદાવાદમાં જ રાખવા અંગે િનણર્ય178(6) ીસંઘનો સંતોષ 178(7) પેઢી હતકનાં અમદાવાદનાં બાર ટ્રટો 180(9) ડો. સી. પી. રામવામી અયરની પ્રશંસા 181ચમકાર વી અસર 1829. પેઢી અને પાલીતાણા રાય 185-189શંજય ુ મહાતીથર્ના વહીવટ અંગે પેઢીની કામગીરી186પાલીતાણા રાયની એક પક્ષકાર વી િથિત 186સફળતાનં ુ મખ્ય ુ કારણ187પાદનધો – (1) એક એક તીથર્નો વહીવટ સંભાળતી પેઢીઓ 188એકથી વધ ુ તીથનો વહીવટ સંભાળતી સંથાઓ18910. પાલીતાણા રાય સાથે થયેલા રખોપાના કરારો 190-340રખોપાના પાંચ કરારોની યાદી 191રખોપાનો પહલો ે કરાર191પહલા ે કરારનં ુ લખાણ193કરારની યથાથર્તા બાબત તકરાર અને તેનં ુ િનરાકરણ194યિતી મોતીજીની જબાની ુ ઉપર દરબારીની ટીકા195સને 1821 નો રખોપાનો બીજો કરાર 196શેઠી મોતીચંદ અમીચંદ વગેરની ે મંબઈના ુ ગવનર્રને અરજી196શેઠ હમાભાઈ ે વખતચંદનો કટન ે બાનર્વેલ ઉપર પત્ર198સને 1821 નો કરાર 199હમાભાઈ ે શેઠનં ુ વચર્વ200Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

સને 1821 નો કરાર ક્યાં સધી ુ ચાલ ુ રો201એક જાણવા વં ુ લખાણ202આ કરાર કાયમી હોવાનો પેઢીનો ખ્યાલ 203રખોપાની રકમ લેવા સામે દરબારીનો વાંધો 204કરારમાં છેતરપીંડી થયાનો દરબારનો આક્ષેપ 205એક મહવની ઘટના 206દસ હજારનો ત્રીજો રખોપા-કરાર 207મેજર કીિટંજનો ફસલો 207રખોપાની રકમ . પાંસઠસો તથા . પંચોતેરસો રાખવાનં ુ સચન ૂ 214મેજર કીિટંજના ફસલા સામે પેઢીએ કરલી ે બે અપીલો215કીિટંજનો ફસલો કાયમ રો215ચાર વરસની રખોપાની રકમ પેઢીએ રોકી રાખ્યાનો બનાવ 216પેઢીએ ચકવવા ૂ પડલ ે િપયા 40,000-00 217પાલીતાણા રાયે મંડકાવેરો ુ ઉઘરાવવાની કરલી ે શઆત218નગરશેઠ શાંિતદાસના વંશજોને મંડકાવેરામાંથી ુ મિક્ત ુ 220મંડકા ુ વેરા સામે પેઢીની અપીલ 221વાિષર્ક . 15,000-00 નો ચોથો રખોપા-કરાર 222સને 1886 નો કરાર 223પાલીતાણા રાયનો વહીવટ એડિમિનટ્રટર ે હતક224રખોપાનો છેલો – પાંચમો ., 60,000.00 નો કરાર 225દરબારીની મંડકાવેરો ુ ઉઘરાવવા બાબત અરજી225પેઢીના પ્રિતિનિધઓની િમ. સી. સી. વોટસનની મલાકાત ુ 226પાલીતાણા રાયની અરજીની નકલ મેળવવા બાબતની પિત સામે પેઢીનો વાંધો 227પેઢીની તા. 5-11-25 ની એજસીને અરજી 228આ બાબત પેઢી તરફથી કરવામાં આવેલ બે વધ ુ અરજીઓ229પાલીતાણા રાયની અરજીના નકલ એજસીમાંથી મેળવવામાં મળેલ સફળતા 230પેઢી તરફથી જવાબ આપવાની મદતમાં ુ વધારો231પોિલિટકલ એજટનો વચગાળાનો હકમ ુ 231મંડકાવેરાની ુ અનમિતનો ુ િવરોધ231ન સંઘે શ કરલ ે (યાત્રાયાગપ) ધમર્યુ 233પેઢી તરફથી રજ ૂ કરવામાં આવેલ જવાબ233એમાં રજ ૂ કરવામાં આવેલ ત્રણ માગણીઓ233પોિલિટકલ એજટનો ચકાદો ુ 234વોટસનના ફસલા સામે ન સંઘનો રોષ235યાત્રાયાગનો ઠર ે ઠર ે મળેલ આવકાર236લોડર્ ઈરિવનની અપીલમાં રજ ૂ કરવામાં આવેલ ત્રણ માગણીઓ237િસમલામાં સમાધાન 237કરારનામં ુ 238Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Play sport alongside your studies at the UK’s firstSports Academy for people who are visually impairedPlaces still available for September 2014 start!Students aged 16 to 25 have the opportunity to study alongsidetheir chosen sport with up to8 hours training per weekPathways into national GB squadsMain sports are: Football Goalball GolfAdditional sports available include Boccia, cricket, netball,archery, athletics and many morethePoint4Our world class sport and fitness facilities include: Sports Hall - acoustically treated, anti-glare lighting Astro Pitch - International level futsal pitch Fitness Suite -Inclusive Fitness Initiative registered Personal Training - train with Paralympic coaches SpasCall us to find out more 01432 376 621 or email info@rnc.ac.ukRNCHerefordThe Royal National College for the BlindVenns Lane, Hereford HR1 1DTwww.rnc.ac.uk@RNC_officialCompany limited by guarantee no. 2367626 Registered charity no. 1000388

યાત્રા-યાગનં ુ સચન ૂ 306ીસંઘની સભાનો સરલર ુ 306સભાએ પસાર કરલ ે ઠરાવો307સાત ગહથોની ૃ કિમટી309પય ૂ મણ ભગવંતોને િવનિત309વચગાળાનો હકમ ુ 310યાત્રાના બિહકારનો િનણર્ય 310શાંિતદાસના વંશજોની નધ કરાવવા અંગે પાલીતાણા રાયની જાહરખબર ે 310શાંિતદાસના વંશજો હોવા અંગેનો નધ કરાવવા સંબંધી પોિલિટકલ એજટની જાહરખબ ે ર 311એક જાણવા વો પત્ર 311મંબઈના ુ સંઘનો રોષ312મંબઈ ુ સમાચારનં ુ લખાણ313સાંજ વતર્માનનં ુ લખાણ314વીરશાસનનં ુ લખાણ315સૌરાટ્રનં ુ લખાણ316અંગ્રેજી દૈિનકોનો સાથ 317ન સંઘની નારાજગી 317આબમાં ૂ મલાકાત ુ અને િમ. વોટસનનો ફસલો 318ન સંઘનો રોષ 318વોટસન પોતાના શદો પાછા ખેંચે છે 318યાત્રા-યાગ અસરકારક હોવા અંગે પેઢીની પાલીતાણા શાખાના પત્રો 319થાિનક પ્રિતિનિધઓ તથા અગ્રણીઓની સભા તથા એનો સરલર ૂ 320પ્રમખીનં ુ ુ વક્તય320ઠરાવો 323લડતમાં વેગ 324પેઢી તરફથી પ્રગટકરવામાં આવેલ ત્રણ પિરપત્રો 325(1) પય ૂ મિનમહારાજો ુ તથા સાવીજી મહારાજોની િવનંિત, 325(2) જાહરખબર ે , િહંદના સકળ ન સંઘી સભાનો ઠરાવ 326(3) જાહરખબર ે 326તા. 15-8-1926 શોકના ઠરાવવામાં આવેલો િદવસ 326શોક-િદવસના પાલનની કટલીક ે િવગતો327ભારત સરકારને દરયાનગીરીની િવનંતી 328બિહકારના ત્રીજા વષર્ના પ્રવેશની ઉજવણી 328આ અંગે િમરાજોને પત્ર 328આ અંગે સંઘોને પત્ર 329બિહકાર ચાલ ુ હોવાની જાહરાત ે 331આ અંગેની એક જાહરખબર ે 331િબનપાયાદાર અફવા અંગે જાહર ે સચના ૂ 332Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

ત્રણ મોરચાની કામગીરી 333િસમલામાં િત્રપક્ષી બેઠક 333સમાધાન 334ન સંઘમાં યાપેલ હષલાસ 336બે પ્રશંસનીય પગલાં 336યાત્રાનો મંગલ પ્રારંભ-એ અંગેની જાહરાત ે 337પેઢીની વતી શેઠી પ્રતાપિસંહભાઈ મોહોલાલભાઈએ કરલ ે વક્તય338પાલીતાણાના નામદાર ઠાકોરીએ કરલ ે વક્તય338આનંદ યક્ત કરતુ ં એક ગીત339યાત્રાનો શભ ુ પ્રારંભ અને ઉપસંહાર340શિ ુ પત્રક 341Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org