Nr.2 - ALPA - Albanian Papers
Nr.2 - ALPA - Albanian Papers Nr.2 - ALPA - Albanian Papers
Elshani & Veselimbetje, normalisht me pasurimin e tij memikroelemente dhe vitamina. Me gjithë atë kjorritje e sasisë se vlerave ushqyese nuk mundettek ne te ndikojë ne rritjen e çmimit te shitjes sembetjeve te birrës për arsye se blerësit embetjeve, duke e ditur qe fabrikat e birrës nukkanë çka te bëjnë me mbetje e kushtëzojnëçmimin. Përveç kësaj, edhe shtimi majasë meaftësinë autolizës ne kushtet temperaturës selartë te mbetjes se birrës ndikon ne prishje te tij.Si zgjidhje për ketë do te ishte terja e mbetjeve tebirrës me maja te hedhur, e cila mbetje do tekishte pas jetë me te gjatë. Por terja e mbetjevete birrës dhe e majasë se hedhur kërkon energjite madhe, çka e rrit koston e produktit.2.1.5. Shfrytëzim direkt i majasë se hedhur siushqim i kafshëve. Majaja e hedhur mund tepërdoret ne mënyrë direkte si ushqim për kafshe,me një përgatitje termike përpara dhe nuk mundte jepet me tepër se 15 kg për frymë kafshe. Megjithë atë e metë e kësaj mënyrë te shfrytëzimitte majasë se hedhur është se majaja duhet teharxhohet shpejt, përpara se te fillojë autoliza.2.1.6. Ndarja e birrës nga majaja e hedhur. Ështëmetode me popullarizuar dhe shpesh metodë epërdorur. Ashtu qe mund te zvogëlohen humbjete birrës ne 1%. Birra nga mbetjet ne fermentimdhe qëndrim ndryshon pak prej normales, karritje te sasisë se alkoolit dhe karbohidrateve, dhesidomos ka rritje te hidhësirës.2.1.7. Përfitimi i alkoolit nga majaja hedhurin. Kjometodë është e motivuar kryesisht për zvogëlimte ngarkesës se ujërave hedhurinë. Majajahedhurinë iu nënshtrohet procesit, ashtu qemajaja ndahet dhe me tutje teret, ndërsa lëngume përmbajtje te alkoolit rreth 4 %, junënshtrohet distilimit. Qe te ketë sukses kjometodë e përfitimit te alkoolit, duhet te kemikapacitete te mëdha te majasë se hedhur, e nësenuk kemi mundësi furnizimi edhe vendosja epajisjeve ne fabrika nuk paguhet.Mundësi tjetër e përfitimit te alkoolit ne baze temajasë se hedhur, është përpunimi i tij ne fabrikate alkoolit, gjegjësisht pije te renda alkoolike.Këto fabrika zakonisht janë larg nga birraritëkështu qe grumbullimi dhe transportimi nëpërbirrari paraqet problem.2.1.8. Fermentimi metanik i majasë së birrës.Digjestioni anaerob i majasë hedhurinë neindustrinë e birrës nuk është zhvilluar sa duhetpër shfrytëzim industrial, por gjithsesi do temund te jepte efekte te volitshme ekonomike, nekohen kur për çdo dite kemi shtrenjtim teenergjisë. Keenan dhe Kormi (1997) tregojnë sejanë liruar 0,32-0,4 litra metan për gram temateries se terur te kominës.2.2. KTHIMI I MAJASË HEDHURINË NE PROCES TEPËRFITIMIT TE BIRRËS2.2.1. Shtimi i majasë se hedhur ne fermentim.Gjatë procesit kontinual te fermentimit tetretësirës se ëmbël, me një përdorim te gjatë dhete llojit te vetëm te majasë, paraqet për majanë ebirrës shume kërkesa. Gjatë kësaj vije deri tezvogëlimi i aftësisë se fermentimit te majasë,ndryshon pamja e fermentimit dhe fitojmë birrë ecila ndryshon nga birra tradicionale. Hulumtimetme qellim te largimit te këtyre dukurive kanepërfundua se me shtimin e autolizatit te majasë icili del nga procesi kontinual i fermentimit, nefermentor përsëri, d.m.th. deri te shfrytëzimi imajasë se hedhur ne procesin e përfitimit tebirrës. Autolizat epet ne fermentim me qellim territjes se sasisë se aminoacideve ne tretësire teëmbël, dhe ka rezultuar me rritje te majasë dheme fermentim te vrullshëm. Tregohet se kjomënyrë e riciklimit te kulturës se majasë ështëme e përshtatshme se sa fermentimi me kulturëte majasë punuese.Gjate provave te kësaj metode janë bere analizalaboratorike pranë laboratorit te Sh.A.”BirraPeja” ne Pejë. Dhe sipas rezultateve te fituaramundemi sipas kësaj te themi se shfrytëzimi imajasë se hedhur te birrës me kthim teautolizatit ne fermentim te tretësirës se ëmbël nerend te parë te filloj me probleme te cilat shfaqengjate fermentimit kontinual. Efekti pozitiv ështëse rritja e shpejt e majasë dhe fermentim ivrullshëm.AKTET Vol. IV, Nr 2, 2011 251
Elshani & Veseli2.2.2. Shtimi i majasë hedhurinë ne tretësirë tengrohtë. Masat drastike mbi ruajtjen e mjedisit,kanë kushtëzuar kushtet e lëshuarjës se ujëravehedhurinë. Fabrikat e birrës janë te udhëzuara qeujërat te pastrohen përpara se te hidhen nembledhës te ujërave te zeza, pastrimet e ujëravehedhurinë, birraritë i bëjnë me shpenzime teveta. Kthimi i këtyre ujërave apo përpunimi i tyreështë i shtrenjtë. Për ketë arsye kthimi i ndonjënen produkti ne procesin e përfitimit te birrës, teashtu quajtur riciklim, mund te ndihmoj nezvogëlim te ndotjes se ujërave hedhurin, dhe nete njëjtën kohe te rrisë shfrytëzimin. Nga shumearsye kthimi i majasë hedhurinë, është marrë sime i vështiri duke marrë parasysh ndikimin nebirrë. Për caktim te vendit te kthimit te majasëështë përzgjedhur zierja, për arsye se gjatëproceseve fiziko kimik gjate trajtimit me nxehtësigarantojnë zbërthim te rreptë te majasë papasoja ne karakteristikat organo leptike te birrës.Gjate provave te kësaj metode janë bere analizalaboratorike pranë laboratorit te Sh.A.”BirraPeja” ne Pejë. Dhe si përfundim nxjerrim se kjometodë mund te aplikohet ne shfrytëzimin emajasë hedhurinë.Hernandez-Pinerua dhe Lewis, me epjen e majasëne tretësirë te ngrohtë kanë fituar rritje teshfrytëzimit te zierjes për rreth 1 %. I është rritëedhe vlera ushqyese e ushqimit te kafshëve, dheka rezulto me një sedimentim me te mire majasëdhe fermentim me te shpejtë. Ndikim negativ neproces te përfitimit te tretësirës se ëmbël (nekullim te tretësirës se ëmbël) dhe ne produktfinal (ne aromë është vërejtje vetëm me shtim temadh te sasisë së majasë. Sipas Kieningeritndikimi i majasë hedhurinë i përmirësonkarakteristikat e maltit te dobët. Është dëshmuarse procesi i filtrimit te tretësirës se ëmbël ështëzgjatur pak, gjithashtu edhe procesi i fermentimitnga malti i pastër si edhe nga sharzhet me shtesate komponenteve jo maltike. Autoret gjermaninsistojnë ne pastrimin e majasë hedhurinpërmes karbonit aktiv përpara se te kthehet nezierje, dhe shprehen te rezervuar mbi këtë proceste kthimit te majasë, dhe e propozojnë vetëm neraste kur kemi malt te dobët, me sasi te pakt tekarbohidrateve. Duke u kujdesur se aty ku ështëe mundshme te ndërtohen pastrueset vetanakete ujërave hedhurinë, e jo ne riciklim tenënprodukteve dhe produkteve hedhurin gjateprocesit te përfitimit te birrës.PËRFUNDIMIMajaja hedhurin është një nënprodukt irëndësishëm ne industrinë e birrarisë. Ështëshqyrtuar një seri veprimesh te shfrytëzimit temajasë hedhurinë. Ne baze te rezultatevelaboratorike dhe industriale nga literatura, ështëtreguar se procesi i kthimit te majasë se tepërtnga fermentimi ne zierje pa ndonjë tretmanadekuat. Është treguar se me se miri është nësemajaja epet ne nxehje te tretësirës ujore temaltos ne temperatura te ulëta, ne sasi çfarëlajmërohet ne fermentim si produkt hedhurin 1deri 2 litra maja për hektolitër tretësire te ëmbël,nga edhe është fituar rreth 1% me tepër birrë,nga sasia e njëjtë e komponenteve, pa ndonjëndikim ne procesin e prodhimit te birrës dhe nekarakteristikat e saja ne produkt final, por mezvogëlim te sasisë se ndotjes se ujeravehedhurinë te birrarisë. Mund te përfundojmë sepërzgjedhja e mënyrës së shfrytëzimit te majasëhedhurinë, varet nga kapaciteti, pajisjet, metodatteknologjike, si dhe nga kërkesat ne treg.LITERATURA1. Hernandez-Pinerua J.R. dhe M.J. Lewis. J.INST.BREW.81, 476-82.2. Hoggan, J. BREWER 65 (1987). No. 771, 7-11.3. Klasnja, M. Dhe S. Gacesa. PIVARSTVO 13(1993), No. 2, 51-60.4. Narziss L. BRAUWELT 119(1989), 637-42.5. Novak, S. Dhe Maric. PIVARSTVO 10 (1990),No.2, 23-9.6. Inglendew W.M., L.A. Langille, C.H. Mok dheG.S. Menegazzi. MBAA TECHN.QUART 14, No. 4,231-6.7. Soltoft M.J. INST. BTEW. 73, 393.8. W. Kunze, TECHNOLOGY BREWING andMALTING (2004), 3rd INTERNATIONAL EDITION,384-392.252AKTET Vol. IV, Nr 2, 2011
- Page 35 and 36: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 38 and 39: Caslli et al.way that will serve us
- Page 40 and 41: Caslli et al.weight. This approach
- Page 42 and 43: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 44 and 45: Karaj et alvlerat përkatëse të R
- Page 46 and 47: Rryma (nA)Rryma (nA)Karaj et al.Opt
- Page 48 and 49: Karaj et al Metodat optimale për p
- Page 50 and 51: Kullolli et almekanizma të tjerë
- Page 52 and 53: Kullolli et alF3 er1n*cos1 2esin1
- Page 54 and 55: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 56 and 57: Lajqi et alFig. 3. Paraqitja skemat
- Page 58 and 59: Lajqi et aledhe te automjetet që k
- Page 60 and 61: Lajqi et alNë fig. 10. dhe 11 jan
- Page 62 and 63: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 64 and 65: Durmishaj & HyseniElementikimikPër
- Page 66 and 67: Durmishaj & Hysenie Fe në sfalerit
- Page 68 and 69: Durmishaj & Hysenikarakterizohen m
- Page 70 and 71: Dushi & LameThe goal of this paper
- Page 72 and 73: Dushi & Lamedecrease with lapse tim
- Page 74 and 75: Dushi & Lamewith depth is due to th
- Page 76 and 77: Elezaj et al.cases its tectonic fra
- Page 78 and 79: Elezaj et al.Figura. 2 Goleshi ophi
- Page 80 and 81: Elezaj et al.retardation of the oph
- Page 82 and 83: Elezaj et al.dhena te reja mbi meka
- Page 84 and 85: Elshani & Veselise prodhuar, dhe n
- Page 88 and 89: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 90 and 91: Ibrahimi et al.paraqitjen e gëlqer
- Page 92 and 93: Ibrahimi et al.plotësojë kushtet
- Page 94 and 95: Ibrahimi et al.duke stimuluar kësh
- Page 96 and 97: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 98 and 99: Imeri et al.Which means that for th
- Page 100 and 101: Imeri et al.process of obtaining Fe
- Page 102 and 103: Kokalari & Haxhimatematikore, janë
- Page 104 and 105: Kokalari & HaxhiLagështia Hiri Fuq
- Page 106 and 107: Kokalari & HaxhildQ i(Kkal/kg)a α
- Page 108 and 109: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 110 and 111: Lajçi & Lajçi2.1.4. Koha e vdekje
- Page 112 and 113: Lajçi & Lajçi56°C 58°C 60°C 62
- Page 114 and 115: Lajçi & LajçiFigura 3.6. Grafiku
- Page 116 and 117: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 118 and 119: Gumeniet alkolonave të modifikuara
- Page 120 and 121: Gumeniet alDuke iu referuar rezulta
- Page 122 and 123: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 124 and 125: Lajçi & Metikos-HukovicProblemi i
- Page 126 and 127: Lajçi & Metikos-HukovicPbSO 4 /H 2
- Page 128 and 129: Lajçi & Metikos-HukovicPrania e ka
- Page 130 and 131: Pajaziti et al.Historikisht kontrol
- Page 132 and 133: Pajaziti et al.Për këto dy hapa t
- Page 134 and 135: Rama et aledhe shkalla e shfrytëzi
Elshani & Veseli2.2.2. Shtimi i majasë hedhurinë ne tretësirë tengrohtë. Masat drastike mbi ruajtjen e mjedisit,kanë kushtëzuar kushtet e lëshuarjës se ujëravehedhurinë. Fabrikat e birrës janë te udhëzuara qeujërat te pastrohen përpara se te hidhen nembledhës te ujërave te zeza, pastrimet e ujëravehedhurinë, birraritë i bëjnë me shpenzime teveta. Kthimi i këtyre ujërave apo përpunimi i tyreështë i shtrenjtë. Për ketë arsye kthimi i ndonjënen produkti ne procesin e përfitimit te birrës, teashtu quajtur riciklim, mund te ndihmoj nezvogëlim te ndotjes se ujërave hedhurin, dhe nete njëjtën kohe te rrisë shfrytëzimin. Nga shumearsye kthimi i majasë hedhurinë, është marrë sime i vështiri duke marrë parasysh ndikimin nebirrë. Për caktim te vendit te kthimit te majasëështë përzgjedhur zierja, për arsye se gjatëproceseve fiziko kimik gjate trajtimit me nxehtësigarantojnë zbërthim te rreptë te majasë papasoja ne karakteristikat organo leptike te birrës.Gjate provave te kësaj metode janë bere analizalaboratorike pranë laboratorit te Sh.A.”BirraPeja” ne Pejë. Dhe si përfundim nxjerrim se kjometodë mund te aplikohet ne shfrytëzimin emajasë hedhurinë.Hernandez-Pinerua dhe Lewis, me epjen e majasëne tretësirë te ngrohtë kanë fituar rritje teshfrytëzimit te zierjes për rreth 1 %. I është rritëedhe vlera ushqyese e ushqimit te kafshëve, dheka rezulto me një sedimentim me te mire majasëdhe fermentim me te shpejtë. Ndikim negativ neproces te përfitimit te tretësirës se ëmbël (nekullim te tretësirës se ëmbël) dhe ne produktfinal (ne aromë është vërejtje vetëm me shtim temadh te sasisë së majasë. Sipas Kieningeritndikimi i majasë hedhurinë i përmirësonkarakteristikat e maltit te dobët. Është dëshmuarse procesi i filtrimit te tretësirës se ëmbël ështëzgjatur pak, gjithashtu edhe procesi i fermentimitnga malti i pastër si edhe nga sharzhet me shtesate komponenteve jo maltike. Autoret gjermaninsistojnë ne pastrimin e majasë hedhurinpërmes karbonit aktiv përpara se te kthehet nezierje, dhe shprehen te rezervuar mbi këtë proceste kthimit te majasë, dhe e propozojnë vetëm neraste kur kemi malt te dobët, me sasi te pakt tekarbohidrateve. Duke u kujdesur se aty ku ështëe mundshme te ndërtohen pastrueset vetanakete ujërave hedhurinë, e jo ne riciklim tenënprodukteve dhe produkteve hedhurin gjateprocesit te përfitimit te birrës.PËRFUNDIMIMajaja hedhurin është një nënprodukt irëndësishëm ne industrinë e birrarisë. Ështëshqyrtuar një seri veprimesh te shfrytëzimit temajasë hedhurinë. Ne baze te rezultatevelaboratorike dhe industriale nga literatura, ështëtreguar se procesi i kthimit te majasë se tepërtnga fermentimi ne zierje pa ndonjë tretmanadekuat. Është treguar se me se miri është nësemajaja epet ne nxehje te tretësirës ujore temaltos ne temperatura te ulëta, ne sasi çfarëlajmërohet ne fermentim si produkt hedhurin 1deri 2 litra maja për hektolitër tretësire te ëmbël,nga edhe është fituar rreth 1% me tepër birrë,nga sasia e njëjtë e komponenteve, pa ndonjëndikim ne procesin e prodhimit te birrës dhe nekarakteristikat e saja ne produkt final, por mezvogëlim te sasisë se ndotjes se ujeravehedhurinë te birrarisë. Mund te përfundojmë sepërzgjedhja e mënyrës së shfrytëzimit te majasëhedhurinë, varet nga kapaciteti, pajisjet, metodatteknologjike, si dhe nga kërkesat ne treg.LITERATURA1. Hernandez-Pinerua J.R. dhe M.J. Lewis. J.INST.BREW.81, 476-82.2. Hoggan, J. BREWER 65 (1987). No. 771, 7-11.3. Klasnja, M. Dhe S. Gacesa. PIVARSTVO 13(1993), No. 2, 51-60.4. Narziss L. BRAUWELT 119(1989), 637-42.5. Novak, S. Dhe Maric. PIVARSTVO 10 (1990),No.2, 23-9.6. Inglendew W.M., L.A. Langille, C.H. Mok dheG.S. Menegazzi. MBAA TECHN.QUART 14, No. 4,231-6.7. Soltoft M.J. INST. BTEW. 73, 393.8. W. Kunze, TECHNOLOGY BREWING andMALTING (2004), 3rd INTERNATIONAL EDITION,384-392.252AKTET Vol. IV, Nr 2, 2011