Nr.2 - ALPA - Albanian Papers
Nr.2 - ALPA - Albanian Papers Nr.2 - ALPA - Albanian Papers
Elshani & Veselise prodhuar, dhe nëse kësaj ia shtojmë edhemajanë nga fermentimi plotësues, mund tellogarisim me rreth 1, litra majasë hedhurin neujërat e hedhure te birrarisë për hektolitërprodukt te fituar. Nëse përdorim tekniken eSoltoftit (1976), mund te llogarisim se sasia epërgjithshme e NBO5 e majasë hedhurin nëhektolitër birrë jap deri në 260 gram. Nëse ikrahasojmë ato me ngarkesat e ujeravehedhurinë te banorëve, del qe vetëm me majanëhedhurinë prej një hektolitër birrë te prodhuarngarkojnë ujërat hedhurin sa pesë banor.Me largim te plotë te majasë hedhurin nga ujërathedhurin te birrarisë mundet NBO5 te zvogëlohetderi ne 40%. Nëse kësaj i shtojmë edhe faktin sekarbohidratet dhe proteinat te cilat ndodhen nemaja me vështirësi treten ne përpunimin eujërave hedhurin, mund te përfundojmë se melargim te majasë do te zvogëlohet edhe ndotja eujërave hedhurinë jo vetëm ne mënyrëkuantative por edhe ne te tretjes se ujëravehedhurinë.Ne këto te dhëna me poshtë ne përmbajtje temajasë, kemi jepe një pasqyrë të shfrytëzimit temajasë hedhurinë. Ashtu i kemi dhenë disa tedhëna nga përvoja jonë e laboratorit dhe repartetne kthim ne bërsi te majasë hedhurinë.Lagështia%Proteina% SMYndyrë% SMFije te para% SMMbetje hiri%SMEkstrakt paAzot% SMEmbrion malti 7.6 27.2 1.6 13.1 5.9 44.6Ushq.kafshe i terur 7.2-7.7 21.1-27.5 6.4-6.9 15.3-17.6 3.9-4.2 39.4-42.9Mbetje kulperi 6.2 23.0 3.6 24.5 5.3 37.4Majaja 4.3 50.0 0.5 0.5 10.0 34.7Tabela:1. Përmbajtja mesatare e nen produkteve ne industrinë e maltit dhe të birrës.Aminoacide, g/kg SMKarbohidratet % Lizin Metionin Treonin Triptofan IzoleucinMaja birre 56.9 SM41.5 8.0 29.0 7.4 29.6Miell soje 50.0 31.1 6.8 19.8 6.3 23.5Miell65.0 51.9 18.4 28.2 7.0 29.3peshku Elb 11.4 4.4 1.8 4.3 1.4 4.5Misër 10.7 3.1 2.1 4.1 0.7 4.3Grurë 2.5 3.4 2.0 3.5 1.3 4.3Tabela 2. përmbajtja e proteinave dhe e aminoacideve ne majanë e birrës, sojë e miell peshku, si dhe nedisa farëra.Elementet biogjen g/kg SM Mikroelementet mg/kg SM Vitamina mg/kg SMKalcium 3.7 Hekur 360 B1 190Fosfor 17.0 Mangan 80 B2 25Magnez 3.3 Bakër 64 B6 45Natrium 2.4 Zink 109 Acid nikotine 500Tabela 3. Përmbajtja biogjene e elementeve, mikroelementeve dhe vitaminave ne majanë e birrës1. PËRBËRËSIT KRYESOR TE MAJASË SE BIRRËSSipas përmbajtjes se proteinave majaja e birrësveçohet nga nënproduktet dhe mbetjet tjera nebirrari, siç shihet ne tabelë 1 (Inglendew 1977).Nëse shikojmë me tutje ne krahasim me drithëratjerë dhe disa koncentrime te rëndomta teproteinave (tabela 2), majaja e birrës sipaspërmbajtjes se proteinave dhe aminoacideveështë superiore ndaj drithërave tjerë, përveçmiellit te peshkut që është më i mirë (GaçeshaAKTET Vol. IV, Nr 2, 2011 249
Elshani & Veseli1977). Majaja me përmbajtje te tij me proteina jakalon edhe mishit, ndërsa me amino acide është ingjashëm me të, kështu qe hidhësira e majasëapo ekstrakti i majasë shpesh përdoret përpërgatitje te mishrave dhe supave te ndryshme.Një kohë te gjatë majaja e birrës është njohur mepasurimin e tij me vitaminë B, ndoshta edhe siburim me i mirë natyral i kësaj vitamine, për çkaduhet ti jepet edhe një sasi te madhe teelementeve te biogjenit, mikroelementet dhedisa faktor tjerë te shtimit janë dhenë ne tabelën3. Me krahasim me majatë e zakonshme te cilatpërdoren për ushqim te njerëzve, ka përmbajtjete njëjtë me majanë e bukës, vërehet një sasi mee ulët e proteinave në majanë e birrës, por çkaështë me rendësi për ushqimin njerëzor, majaja ebirrës ka vlera te ulëta të acideve nukleike, çkaedhe mund te konsumohen në sasi me te madhe.Me këto te dhëna dhe krahasime ne mënyre teduhur po tregojmë ne rendësin e majasë së birrësdhe mundësisë së përdorimit ne mënyra tendryshme ne ushqime humane dhe për kafshë,por me përmbajtje me te vogël mund te përdoretedhe ne mjekësi, farmaci, ne procese te përfitimitte enzimave te caktuara etj.2. MËNYRAT E PËRDORIMIT TË MAJASËHEDHURIN TË BIRRËS2.1. MUNDËSITË E PËRDORIMIT TE MAJASË SEHEDHUR TE BIRRARISË2.1.1. Përdorimi i majasë për plehërim. Pa dyshimsi metodë me e vjetër e përdorimit te majasëhedhurin është përdorimi i tij si mjet përplehërim ne sipërfaqet e tokës se punuar. Merritjen e kapaciteteve te birrarive është rritë edhesasia e majasë, dhe kjo metodë është lere mbasdore për shkak te problemeve rreth mënyrës setransportit dhe shpërndarjes se majasë nëpërara.2.1.2. Terja e majasë. Është metoda me epërhapur e përdorimit te majasë se hedhur. Terjae majasë është bazë për përdorim dhe përpunimte saj te mëtutjeshëm. Ne krahasim me mënyrëne terjes se majasë, fitojmë te ashtuquajturatpreparatet aktive (terja ne temperatura te ultë)dhe inaktive (terja ne temperatura te larta).Përparësitë e terjes se majasë janë: a) produktstabile me afat te gjate te qëndrueshmërisë,b) material i lehtë për deponim ruajtje dhedeponim.Figura 1. Majaja hedhurinë e birrës.2.1.3. Prodhimi i ekstraktit te majasë. Është haptjetër i prodhimit te majasë se hedhur ne birrari,ne krahasim me terje. Një shemë tipike e fitimitte ekstraktit te majasë se hedhur ne birrari ështësiç vijon: autoliza e qelizave te majasë, e filluarme plazmolizë me nxehtësi me shtim apo paNaCl, pastaj ndarje te pjesëve te pa tretshme mefiltrim apo centrifugim si dhe koncentrim iekstraktit te kthjellet ne avullore te vakumuarapo vakum terse. Me se shumti ekstrakti i majasëpërdoret si shtese ne përgatitjet e mishit dhesupave. Ekstrakti i majasë mund te përdoret edhepër përfitim te enzimave.Përparësitë dhe te metat janë te njëjta si te terjae majasë , duhet te ceket se shpenzimet neinvestime janë te mëdha ne krahasim mekompleksitetin e produktit.2.1.4. Përzierja e majasë me mbetjet e birrës. Megjithë se rrallë, por është me e përshtatshme përbirrari te vogla dhe te mesme, nëse shitet mbetjae gjendje te “lënget” dhe majaja e lënget tepërzihet me mbetje te birrës. Ne ketë mënyremasa e mbetjes se birrës rritet për 1-3% dherritet gjithë ashtu përmbajtja e proteinave ne250AKTET Vol. IV, Nr 2, 2011
- Page 35 and 36: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 38 and 39: Caslli et al.way that will serve us
- Page 40 and 41: Caslli et al.weight. This approach
- Page 42 and 43: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 44 and 45: Karaj et alvlerat përkatëse të R
- Page 46 and 47: Rryma (nA)Rryma (nA)Karaj et al.Opt
- Page 48 and 49: Karaj et al Metodat optimale për p
- Page 50 and 51: Kullolli et almekanizma të tjerë
- Page 52 and 53: Kullolli et alF3 er1n*cos1 2esin1
- Page 54 and 55: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 56 and 57: Lajqi et alFig. 3. Paraqitja skemat
- Page 58 and 59: Lajqi et aledhe te automjetet që k
- Page 60 and 61: Lajqi et alNë fig. 10. dhe 11 jan
- Page 62 and 63: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 64 and 65: Durmishaj & HyseniElementikimikPër
- Page 66 and 67: Durmishaj & Hysenie Fe në sfalerit
- Page 68 and 69: Durmishaj & Hysenikarakterizohen m
- Page 70 and 71: Dushi & LameThe goal of this paper
- Page 72 and 73: Dushi & Lamedecrease with lapse tim
- Page 74 and 75: Dushi & Lamewith depth is due to th
- Page 76 and 77: Elezaj et al.cases its tectonic fra
- Page 78 and 79: Elezaj et al.Figura. 2 Goleshi ophi
- Page 80 and 81: Elezaj et al.retardation of the oph
- Page 82 and 83: Elezaj et al.dhena te reja mbi meka
- Page 86 and 87: Elshani & Veselimbetje, normalisht
- Page 88 and 89: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 90 and 91: Ibrahimi et al.paraqitjen e gëlqer
- Page 92 and 93: Ibrahimi et al.plotësojë kushtet
- Page 94 and 95: Ibrahimi et al.duke stimuluar kësh
- Page 96 and 97: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 98 and 99: Imeri et al.Which means that for th
- Page 100 and 101: Imeri et al.process of obtaining Fe
- Page 102 and 103: Kokalari & Haxhimatematikore, janë
- Page 104 and 105: Kokalari & HaxhiLagështia Hiri Fuq
- Page 106 and 107: Kokalari & HaxhildQ i(Kkal/kg)a α
- Page 108 and 109: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 110 and 111: Lajçi & Lajçi2.1.4. Koha e vdekje
- Page 112 and 113: Lajçi & Lajçi56°C 58°C 60°C 62
- Page 114 and 115: Lajçi & LajçiFigura 3.6. Grafiku
- Page 116 and 117: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 118 and 119: Gumeniet alkolonave të modifikuara
- Page 120 and 121: Gumeniet alDuke iu referuar rezulta
- Page 122 and 123: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 124 and 125: Lajçi & Metikos-HukovicProblemi i
- Page 126 and 127: Lajçi & Metikos-HukovicPbSO 4 /H 2
- Page 128 and 129: Lajçi & Metikos-HukovicPrania e ka
- Page 130 and 131: Pajaziti et al.Historikisht kontrol
- Page 132 and 133: Pajaziti et al.Për këto dy hapa t
Elshani & Veseli1977). Majaja me përmbajtje te tij me proteina jakalon edhe mishit, ndërsa me amino acide është ingjashëm me të, kështu qe hidhësira e majasëapo ekstrakti i majasë shpesh përdoret përpërgatitje te mishrave dhe supave te ndryshme.Një kohë te gjatë majaja e birrës është njohur mepasurimin e tij me vitaminë B, ndoshta edhe siburim me i mirë natyral i kësaj vitamine, për çkaduhet ti jepet edhe një sasi te madhe teelementeve te biogjenit, mikroelementet dhedisa faktor tjerë te shtimit janë dhenë ne tabelën3. Me krahasim me majatë e zakonshme te cilatpërdoren për ushqim te njerëzve, ka përmbajtjete njëjtë me majanë e bukës, vërehet një sasi mee ulët e proteinave në majanë e birrës, por çkaështë me rendësi për ushqimin njerëzor, majaja ebirrës ka vlera te ulëta të acideve nukleike, çkaedhe mund te konsumohen në sasi me te madhe.Me këto te dhëna dhe krahasime ne mënyre teduhur po tregojmë ne rendësin e majasë së birrësdhe mundësisë së përdorimit ne mënyra tendryshme ne ushqime humane dhe për kafshë,por me përmbajtje me te vogël mund te përdoretedhe ne mjekësi, farmaci, ne procese te përfitimitte enzimave te caktuara etj.2. MËNYRAT E PËRDORIMIT TË MAJASËHEDHURIN TË BIRRËS2.1. MUNDËSITË E PËRDORIMIT TE MAJASË SEHEDHUR TE BIRRARISË2.1.1. Përdorimi i majasë për plehërim. Pa dyshimsi metodë me e vjetër e përdorimit te majasëhedhurin është përdorimi i tij si mjet përplehërim ne sipërfaqet e tokës se punuar. Merritjen e kapaciteteve te birrarive është rritë edhesasia e majasë, dhe kjo metodë është lere mbasdore për shkak te problemeve rreth mënyrës setransportit dhe shpërndarjes se majasë nëpërara.2.1.2. Terja e majasë. Është metoda me epërhapur e përdorimit te majasë se hedhur. Terjae majasë është bazë për përdorim dhe përpunimte saj te mëtutjeshëm. Ne krahasim me mënyrëne terjes se majasë, fitojmë te ashtuquajturatpreparatet aktive (terja ne temperatura te ultë)dhe inaktive (terja ne temperatura te larta).Përparësitë e terjes se majasë janë: a) produktstabile me afat te gjate te qëndrueshmërisë,b) material i lehtë për deponim ruajtje dhedeponim.Figura 1. Majaja hedhurinë e birrës.2.1.3. Prodhimi i ekstraktit te majasë. Është haptjetër i prodhimit te majasë se hedhur ne birrari,ne krahasim me terje. Një shemë tipike e fitimitte ekstraktit te majasë se hedhur ne birrari ështësiç vijon: autoliza e qelizave te majasë, e filluarme plazmolizë me nxehtësi me shtim apo paNaCl, pastaj ndarje te pjesëve te pa tretshme mefiltrim apo centrifugim si dhe koncentrim iekstraktit te kthjellet ne avullore te vakumuarapo vakum terse. Me se shumti ekstrakti i majasëpërdoret si shtese ne përgatitjet e mishit dhesupave. Ekstrakti i majasë mund te përdoret edhepër përfitim te enzimave.Përparësitë dhe te metat janë te njëjta si te terjae majasë , duhet te ceket se shpenzimet neinvestime janë te mëdha ne krahasim mekompleksitetin e produktit.2.1.4. Përzierja e majasë me mbetjet e birrës. Megjithë se rrallë, por është me e përshtatshme përbirrari te vogla dhe te mesme, nëse shitet mbetjae gjendje te “lënget” dhe majaja e lënget tepërzihet me mbetje te birrës. Ne ketë mënyremasa e mbetjes se birrës rritet për 1-3% dherritet gjithë ashtu përmbajtja e proteinave ne250AKTET Vol. IV, Nr 2, 2011
Change language