Nr.2 - ALPA - Albanian Papers

AKTET ISSN 2073-2244Journal of Institute Alb-Shkencawww.alb-shkenca.orgRevistë Shkencore e Institutit Alb-ShkencaCopyright © Institute Alb-ShkencaWELDING REPAIR OF WEARED OUT AND BROKEN DETAILSRIPARIMI ME SALDIM I DETALEVE TË KONSUMUARA DHE TË THYERABAJRUSH BYTYQI, HYSNI OSMANI, GAZMEND GASHIUniversiteti i Prishtinës, Fakulteti i Inxhinierisë Mekanike, Prishtinë, KOSOVËEmail: b_bytyqi@yahoo.comAKTET IV, 2: 354-358, 2011PERMBLEDHJERiparimi i detaleve të konsumuara dhe të thyera është proces mjaft delikat dhe i ndërlikuar. Bëhet në rasteemergjente dhe për ta shkurtuar afatin e kthimit në funksion të detaleve të dëmtuara gjatë punës ose për shkak tëvjetërsimit të tyre. Riparimi në të shumtën e rasteve bëhet me saldim dhe procese të ngjashme me të. Detalet eriparuara me saldim jo vetëm që janë të sigurta por kanë qëndrueshmëri më të lartë dhe jetueshmëri (afatshërbim)shpesh më të gjatë sesa vet detalet origjinale. Me këtë metodë ka mundësi të riparohen të gjitha detalet që mund tëçmontohen pas dëmtimit dhe montohen pas riparimit. Dëmtimet më të shpeshta të detaleve për shkak të kushtevetë eksploatimit dhe faktorëve ndikues: fërkimit, ngarkesave dhe momenteve janë: konsumimi i sipërfaqeve,përdredhjet, thyerjet, plasaritjet, çarjet dhe këputjet. Detalet që riparohen kryesisht kalojnë nëpër këto faza:diagnostikimi, vlerësimi i mundësive të riparimit, përgatitja, saldimi, përpunimi termik dhe përpunimi përfundimtarme prerje në përmasa dhe cilësi të caktuar të dimensioneve dhe sipërfaqeve punuese. Përkundër dëshirës sëmadhe, këta dhe faktorë të tjerë nuk plotësohen gjithmonë në nivel të kënaqshëm gjatë realizimit të riparimit, andajndodhin edhe gabime. Kjo e shtron nevojën e pashmangshme të kontrollit të cilësisë. Kontrolli i cilësisë së detaleveqë riparohen duhet bërë në tre faza: para se të fillojë riparimi, gjatë riparimit dhe pas riparimit. Kontrolli i tillë ështëshumë i rëndësishëm në mënyrë që të sigurohemi se detali i riparuar i plotëson kushtet teknike të nevojshme që tëkthehet përsëri në procesin e eksploatimit dhe të kryejë funksionin në mënyrë cilësore.Fjalët çelës: detali, konsumi, riparimi, thyerja, saldimi.SUMMARYRepair of consumed and broken details is a delicate and complicate process. It is done mainly to shorten the time forthe damaged details to return in their working process. In most of the cases repair is done by welding or othersimilar methods. Repaired details are pretty safe and they have also solid durability, sustainability and servicelifetime, some times more than original details itself. With this method is possible to be repaired all the details thatare to be demount after damage and mount after repair. Details that mostly are exposed consumption or aredamaged are: shafts, axes, bearings, tumblers, teeth of gears etc. Reparation method chosen is depending fromdimensions the detail has, function it performs and other factors. Details that are going to be repaired passes usuallythrough these phases: control before reparation, estimation if the damaged detail will be able to be repaired,preparation, welding, heat processing, and cut and finishing processing as the last operation before repaired detail isreturned back in the working process. Despite the will that those and other factors to be chosen in the best waypossible, still is impossible mistakes to not happen. That’s why in the repaired details mistakes of different types areshown. This implies the need of the control of repaired details. At this point, quality control is very important and isdone to make sure that repaired detail fulfils the necessary technical conditions to be back in the working process.Key words: consumption, breakage, detail, repair, welding.HYRJESaldimi përkufizohet si bashkim i dy a më shumëdetaleve, me ose pa material plotësues, nëmënyrë që konstruksioni ose bashkësia e fituarme saldim t’i ketë cilësitë e nevojshme për çkaedhe është dedikuar (Fig. 1a).