Nr.2 - ALPA - Albanian Papers
Nr.2 - ALPA - Albanian Papers Nr.2 - ALPA - Albanian Papers
AKTET ISSN 2073-2244Journal of Institute Alb-Shkencawww.alb-shkenca.orgRevistë Shkencore e Institutit Alb-ShkencaCopyright © Institute Alb-ShkencaENVIRONMENTAL CHALLENGE OF MODERN TECHNOLOGIES AND COAL BURNINGSFIDA MJEDISORE E TEKNOLOGJIVE MODERNE NË DJEGIEN E QYMYREVEARTAN HOXHA*, ALTIN DORRI, MAJLINDA ALCANIDepartment of Energy, Polytechnic University of Tirana, Tiranë, ALBANIAEmail: ahoxha@fim.edu.alAKTET IV, 2: 329-335, 2011PERMBLEDHJESfida kryesore, aktualisht e hasur nga industria prodhuese e energjisë, është plotësimi i kërkesës në rritje tëkonsumatorit për elektricitet njëkohësisht duke reduktuar emetimet toksike në ajër dhe gazet serrë në përputhjeme normat. Qymyri do të mbetet një burim i rëndësishëm i energjisë në çdo plan të besueshëm energjetik për tëardhmen sepse është i lirë dhe me shumicë. Në artikull do të analizojmë rolin e qymyrit në një botë ku kufizimet nëemetimet e karbonit janë adoptuar për të zvogëluar ngrohjen globale. Qëllim i veçantë i studimit është të krahasojëperformancën dhe koston e teknologjive të ndryshme të djegies së qymyrit kur kombinohen me një sistem tëintegruar për kapjen dhe sekuestrimin e CO 2 . Këto teknologji minimizojnë pengesat ekonomike dhe ambientale qëkufizojnë përdorimin e plotë të qymyrit. Objektivi ynë është të identifikojmë masat që duhen marrë për të siguruardisponueshmërinë e teknologjive të demonstruara që do të ndihmojnë arritjen e qëllimeve për reduktimin eemetimeve të karbonit.Fjalët kyçe: qymyr, djegie, teknologji e qymyreve të pastra CCT, kontrolli i emetimeveSUMMARYThe primary challenge currently faced by the power generation industry is meeting the increasing consumer demandfor electricity while reducing airborne toxic emissions and greenhouse gases in compliance with regulations. Coalwill remain an important source of energy in any conceivable future energy scenario because it is cheap andabundant. The purpose of the paper is to examine the role of coal in a world where constraints on carbon emissionsare adopted to mitigate global warming. The study’s particular emphasis is to compare the performance and cost ofdifferent coal combustion technologies when combined with an integrated system for CO 2 capture andsequestration. These technologies minimize the economic and environmental barriers that limit the full utilization ofcoal. Our purpose is to identify the measures that should be taken to assure the availability of demonstratedtechnologies that would facilitate the achievement of carbon emission reduction goals.Key words: coal, combustion, Clean Coal Technology CCT, emissions control1. HyrjeQymyri ka qenë dhe vazhdon të mbetet një ngalëndët bazë për prodhimin e energjisë.Sot kërkesat për energji plotësohen nga qymyri25%, gazi natyror 21%, nafta 34%, nuklearet6.5%, hidro 2.2%, biomasa dhe mbetjet 11% dhevetëm 0.4% e kërkesës globale për energjiplotësohet nga energjia gjeotermale, diellore dhee erës [1].Qymyri do të luajë një rol më të madh në tëardhmen energjetike të botës për dy arsye:E para për koston më të ulët të burimit fosil përprodhimin e energjisë elektrike dhe e dytarezervat e qymyrit ndodhen anembanë botës.Rezervat totale të qymyrit të shfrytëzueshme tëllogaritura janë pak më tepër se 900 bilion ton tëmjaftueshme për të plotësuar kërkesat aktualepër gati 200 vjet [1]. Në vendin tonë rezervat e
Hoxha et alqymyreve gjendje janë 794 milion tonë dhe nëKosove 10.4 miliardë tonë. Qymyret nëpërgjithësi janë të tipit të linjiteve me vlerën enxehtësisë së djegies që lëviz në kufijtë 8374-23447 kJ/kg (mesatarisht 13398-13817) [2].Emetimet (CO 2 , NOx-et, SOx-et) e impianteve qëdjegin qymyr janë më të larta (një impiant 500MW prodhon afërsisht 3 milionë tonë CO 2 në vit)krahasuar me ato me naftë ose me gaz. Për ketëarsye përdorimi i teknologjive moderne nëdjegien e qymyreve do të jetë rruga e vetme përreduktimin e emetimeve dhe plotesimin ekritereve ambientale.Figura 1. Skema e Njësisë Nënkritike me fuqi 500 MW pa kapjen e CO 2Figura 2. Skema e Njësisë Ultra-Superkritike me fuqi 500 MW pa kapjen e CO 22. Teknologjitë aktuale të prodhimit të energjisënga impiantet që djegin qymyrEficensa termike në njësitë e sotme që punojnëme qymyr varion nga 33% deri 43% [3]. Nëteknologjitë prodhuese, të djegies së qymyrit mefryrje ajri që përbëjnë kryesisht bazën e njësiveme djegie qymyri në funksionim sot dhe që do tëndërtohen, janë katër teknologji kryesore. Këtopërfshijnë djegien e qymyrit pluhur sipas ciklit tëavullit nënkritik, superkritik, ultra superkritik dhedjegien me shtrat fluidi qarkullues (CirculatingFluidized Bed) CFB për linjitet. Funksioniminënkritik i referohet parametrave të avullit dhetemperaturës respektivisht nën 22.0 MPa dhe550 0 C. Njësitë me qymyr pluhur (Pulverized Coal)PC me parametra nënkritikë kanë efiçensën midis33% deri 37% në varësi të cilësisë së qymyrit,funksionimit, parametrave të projektuar dhevendndodhjes [3]. Kushtet e zakonshme të ciklittë avullit me parametra nënkritikë janë 16.5 MPadhe 540 0 C dhe efiçensa e projektuar mbi këtoparametra 34.3% [3]. Në njësitë superkritike330AKTET Vol. IV, Nr 2, 2011
- Page 114 and 115: Lajçi & LajçiFigura 3.6. Grafiku
- Page 116 and 117: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 118 and 119: Gumeniet alkolonave të modifikuara
- Page 120 and 121: Gumeniet alDuke iu referuar rezulta
- Page 122 and 123: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 124 and 125: Lajçi & Metikos-HukovicProblemi i
- Page 126 and 127: Lajçi & Metikos-HukovicPbSO 4 /H 2
- Page 128 and 129: Lajçi & Metikos-HukovicPrania e ka
- Page 130 and 131: Pajaziti et al.Historikisht kontrol
- Page 132 and 133: Pajaziti et al.Për këto dy hapa t
- Page 134 and 135: Rama et aledhe shkalla e shfrytëzi
- Page 136 and 137: Rama et alformohen në temperatura
- Page 138 and 139: Rama et aldeformuarHVmureveHVmureve
- Page 140 and 141: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 142 and 143: Sadiku et al.vëllimit prej 2 deri
- Page 144 and 145: Sadiku et al.Figura 3. Sipërfaqe e
- Page 146 and 147: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 148 and 149: Shala & Karakashise ajrit në gryke
- Page 150 and 151: Shala & Karakashirezultate të para
- Page 152 and 153: Shehulitologjike. Për nga kualitet
- Page 154 and 155: Shehurrezikut, intensiteti (përmas
- Page 156 and 157: Shehukrijuar humbje kohe me rastin
- Page 158 and 159: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 160 and 161: Spahiu3.1.1. NGARKIMI I MINERALIT D
- Page 162 and 163: SpahiuKoha e ngarkimit të damperit
- Page 166 and 167: Hoxha et alefiçensa varion nga 37-
- Page 168 and 169: Hoxha et alrezultat i cilësisë s
- Page 170 and 171: Hoxha et aldo të rezultojë në re
- Page 172 and 173: Kabashi & KrasniqiFacilities that h
- Page 174 and 175: Kabashi & Krasniqi- Protecting the
- Page 176 and 177: Kabashi & KrasniqiThe content of ma
- Page 178 and 179: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 180 and 181: Lajçi & Lajçi3. REZULTATET3.1. P
- Page 182 and 183: Lajçi & Lajçimë e ulëta në lë
- Page 184 and 185: Osmani & BytyqiPër saldim nevojite
- Page 186 and 187: Osmani & Bytyqi35O C deri në 40O C
- Page 188 and 189: Osmani & BytyqiKampionët (mostrat)
- Page 190 and 191: Bytyqi et al.Regjenerim quhet mbush
- Page 192 and 193: Bytyqi et al.Figura 7. Vendosja, sh
- Page 194 and 195: AKTET ISSN 2073-2244Journal of Inst
- Page 196 and 197: Lajçi et al.furnizimit të rregull
- Page 198 and 199: Lajçi et al.21v Hlokale1 1... (16)
- Page 200: Lajçi et al.18 m 3 dhe vlera e pre
AKTET ISSN 2073-2244Journal of Institute Alb-Shkencawww.alb-shkenca.orgRevistë Shkencore e Institutit Alb-ShkencaCopyright © Institute Alb-ShkencaENVIRONMENTAL CHALLENGE OF MODERN TECHNOLOGIES AND COAL BURNINGSFIDA MJEDISORE E TEKNOLOGJIVE MODERNE NË DJEGIEN E QYMYREVEARTAN HOXHA*, ALTIN DORRI, MAJLINDA ALCANIDepartment of Energy, Polytechnic University of Tirana, Tiranë, ALBANIAEmail: ahoxha@fim.edu.alAKTET IV, 2: 329-335, 2011PERMBLEDHJESfida kryesore, aktualisht e hasur nga industria prodhuese e energjisë, është plotësimi i kërkesës në rritje tëkonsumatorit për elektricitet njëkohësisht duke reduktuar emetimet toksike në ajër dhe gazet serrë në përputhjeme normat. Qymyri do të mbetet një burim i rëndësishëm i energjisë në çdo plan të besueshëm energjetik për tëardhmen sepse është i lirë dhe me shumicë. Në artikull do të analizojmë rolin e qymyrit në një botë ku kufizimet nëemetimet e karbonit janë adoptuar për të zvogëluar ngrohjen globale. Qëllim i veçantë i studimit është të krahasojëperformancën dhe koston e teknologjive të ndryshme të djegies së qymyrit kur kombinohen me një sistem tëintegruar për kapjen dhe sekuestrimin e CO 2 . Këto teknologji minimizojnë pengesat ekonomike dhe ambientale qëkufizojnë përdorimin e plotë të qymyrit. Objektivi ynë është të identifikojmë masat që duhen marrë për të siguruardisponueshmërinë e teknologjive të demonstruara që do të ndihmojnë arritjen e qëllimeve për reduktimin eemetimeve të karbonit.Fjalët kyçe: qymyr, djegie, teknologji e qymyreve të pastra CCT, kontrolli i emetimeveSUMMARYThe primary challenge currently faced by the power generation industry is meeting the increasing consumer demandfor electricity while reducing airborne toxic emissions and greenhouse gases in compliance with regulations. Coalwill remain an important source of energy in any conceivable future energy scenario because it is cheap andabundant. The purpose of the paper is to examine the role of coal in a world where constraints on carbon emissionsare adopted to mitigate global warming. The study’s particular emphasis is to compare the performance and cost ofdifferent coal combustion technologies when combined with an integrated system for CO 2 capture andsequestration. These technologies minimize the economic and environmental barriers that limit the full utilization ofcoal. Our purpose is to identify the measures that should be taken to assure the availability of demonstratedtechnologies that would facilitate the achievement of carbon emission reduction goals.Key words: coal, combustion, Clean Coal Technology CCT, emissions control1. HyrjeQymyri ka qenë dhe vazhdon të mbetet një ngalëndët bazë për prodhimin e energjisë.Sot kërkesat për energji plotësohen nga qymyri25%, gazi natyror 21%, nafta 34%, nuklearet6.5%, hidro 2.2%, biomasa dhe mbetjet 11% dhevetëm 0.4% e kërkesës globale për energjiplotësohet nga energjia gjeotermale, diellore dhee erës [1].Qymyri do të luajë një rol më të madh në tëardhmen energjetike të botës për dy arsye:E para për koston më të ulët të burimit fosil përprodhimin e energjisë elektrike dhe e dytarezervat e qymyrit ndodhen anembanë botës.Rezervat totale të qymyrit të shfrytëzueshme tëllogaritura janë pak më tepër se 900 bilion ton tëmjaftueshme për të plotësuar kërkesat aktualepër gati 200 vjet [1]. Në vendin tonë rezervat e