Shala & Karakashirezultate të paraqitura në tab.1. mushti përmban5-7 mg oksigjen / litër në çastin e inokulimit.Kemi ardhur në përfundim në bazë të rezultatevetë analizave të bëra nëse i epet sasi më e madhesesa normalja mushtit oksigjen, majaja oksidon tëgjitha sheqernat e fermentueshme si dhe tëgjitha acidet organike, aldehidet, alkoolet në ujëdhe dyoksid karboni. Po ashtu në mungesë tëoksigjenit, ndalon procesi i fermentimit tëmushtit. Për ketë arsye duhet rregulluarpërmbajtja e oksigjenit në musht përpara se tëfillojë procesi i fermentimit.Pas përfundimit të fermentimit, birra mbrohetnga oksigjeni për të shmangur prishjen dheoksidimin. Përzierja e gazeve që ndodhen nëhapësirën e grykës se shishes vjen pjesërisht ngaajri i shishes bosh që mbushet. Pjesërisht nga gaziqë vjen më birrën nga kazani gjatë realizimit tështypjes në mbushje dhe pjesërisht nga gazikarbonik që lirohet nga birra. Në bazë tëanalizave dhe rezultateve të arritura që janparaqitur në tekst më par është ardhur nëpërfundim, për uljen e sasisë së oksigjenit nëhapësirën e grykës së shishes mund të përdoretlargimi i ajrit nga gryka e shishes më enë tëshkumëzimit të birrës para taposjes së saj.Ajrimi është i dobishëm gjatë procesit tëfermentimit të mushtit, ndërsa oksigjeni nëbirrën e gatshme është i dëmshëm.BIBLIOGRAFIA[1] V. Kola - Teknologjia e prodhimit të birrësTiranë 2007, ref. 104-113,150-151.*2+ Krebs Ë.M. and Haddad I.A., “The OxygenElectrode in Fermentation Systems”,Developments in Indrustrial Microbiology, 1972,13, 113.*3+ CHem. T. SCHőn Dr. Ing. H. M. Anger Dr. Ing.S. SCHildbach - Chemical – TechnicalAnalyses Berlin 2006, ref. 74-97.[4] J. S.Hough, D. E. Briggs–Nauqni AspektiSladarstva i Pivarstva Beograd 1976, ref. 566-575.[5] Wolfgang Kunze – Dr H J Manger TechnologyBrewing And Malting VLB Berlin 2004, ref. 353-355,597-599,771-779,867.[6] VOJISLAV KRAJOVAN – Priruqnik zalaboratorijske vezhbe izSLOBODAN GAQESHA, Tehnologije Piva,Sarajevo, 1979, ref.102-107.[7] SEMIZ DR. ING. MAHMUD–Tehnologija Piva,Sarajevë 1976, ref. 81-83,101-104.[8] P. M. MALCEV – Tehnologija Slada I PivaBeograd 1967, ref, 330-354.[9] Brautechische Analysen Methoden MEBAK H.Miedaner D-85350 Freising-Weihenstephan2002, ref. 128-136,171-185.[10] GEA Process Engineering Division ,Tuchenhagen Brewery Systems GmbH.Am industriepark 2–10 21514 Büchen, Germany2007, ref.2-10.[11] K.Shtefaniç, V. Mariç Pivarski PriruçnikSirovine u proizvodnji slada i piva Jugoslavenskoodruzhenje pivovara Beograd 1990,ref.90,134,135.*12+ Hahn C.W. and Hill J.C., “Factors AffectingDissolved Oxygen Analyses in Beer and Water”,Journal of the American Society of BrewingChemists, 1980, 38, 53.AKTET Vol. IV, Nr 2, 2011 315
AKTET ISSN 2073-2244Journal of Institute Alb-Shkencawww.alb-shkenca.orgRevistë Shkencore e Institutit Alb-ShkencaCopyright © Institute Alb-ShkencaRATIONAL RISK ASSESSMENT AT THE OPENING OF THE SOUTH-WEST MINE SIBOCITVLERËSIMI RACIONAL I RREZIKUT NË HAPJEN E MINIERËS NË JUGPERËNDIM TËSIBOCITIZET SHEHUKorporata Energjetike e Kosovës (KEK), Prishtinë, KOSOVËEmail: izet.shehu@kek-energy.comAKTET IV, 2: 316-322, 2011PERMBLEDHJEBazuar në hulumtimet kërkimore-shkencore dhe të arriturat e përvojës së gjertanishme në minierat ekzistuese tëqymyrit në Kosovë, mbështeten zhvillimi i teknikës së sigurisë si shkencë multidisiplinore e cila mbulon hulumtimindhe përcaktimin e aktiviteteve komplekse në drejtim të zhvillimit të procesit teknologjik në hapjen dhe zhvillimin eminierës së re J.P. – Siboc. Në këtë punim janë shtruar faktorët e rrezikshmërisë që ndikojnë në sigurinë e personelitsi pjesë e pandarë e zhvillimit racional në procesin teknologjik të minierave ekzistuese si dhe hapjes së minierës së reqë është qëllimi i këtij punimi.Të dhënat e paraqitura (2005-2009), mbi ndikimin e faktorëve dhe vlerësimin e rrezikshmërisë (identifikimi imundësive, kontrolli, masat, etj) Ndikimi i tyre si koncept në procesin e hapjes dhe shtrirjes së minierës janëmadhësi reale në strategjinë e saj.Fjalët kyçe: aksidente, humbje, lëndime, procese, rrezikshmëria, stabilitet, siguria.SUMMARYThe scientific research as well as the outcomes of the work experience acquired so far is supporting thedevelopment of safety technique as a multidisciplinary science, which covers exploration and determination ofcomplex activities toward development of technological process in the opening up of the Sibovc Southwest Mine.This paper treats the risk factors that affect on the personnel safety as an integral part of the rational developmentin the technological process of the existing mines as well as in the opening up of the new mine, which is theobjective of this paper. The data presented (2004-2009) are related to the impact of factors and the risk assessment(identification of possibilities, control, measures, etc). Their impact as a concept in the opening up and thedevelopment of the mine are the realistic ranges in the opening up strategy for the Southwest Mine.Key words: injury, loss, injury, process, the risk, stability, safety.HYRJEKosova ka rezerva të mëdha qymyrguri, qëparaqet një potencial të lartë zhvillimi energjetik,rritje ekonomike dhe ngritje të cilësisë së jetësqytetare që rrjedh nga zhvillimi dhe avancimi igjenerimit të kapaciteteve energjetike e nëveçanti nga aftësia prodhuese, bazuar në resursetnatyrore .Minierat e qymyrit të Kosovës, përsa u përketkushteve gjeologjike, janë ndër më të favorshmetnë Evropë, me një raport djerrinë-qymyr 1.7:1. Kyraport si dhe sasitë eksplotabile me mbi 11 mldton paraqesin një burim të fuqishëm energjetik.Kjo mundëson prodhimin ambicioz të energjisëelektrike përmes furnizimit të objektevegjeneruese me kapacitete të mëdha dhe me niveltë lartë të sigurisë e me çmim të parashikueshëm.Qymyret e Kosovës janë të grupit të linjiteve, mengjyrë të zezë të errët, me sasi tëkonsiderueshme lagështie e cila në kontakt mediellin, humb shpejt duke sjellë coptimin dhendryshimin e pamjes me një diferencim të njësive