Nr.2 - ALPA - Albanian Papers

Nr.2 - ALPA - Albanian Papers Nr.2 - ALPA - Albanian Papers

alpa.mali.it.eu
from alpa.mali.it.eu More from this publisher
13.07.2015 Views

Lajçi & Metikos-HukovicProblemi i derdhjes së lidhjeve me sasi tëzvogëluar të antimonit është zgjidhur me shtimine bakrit dhe sulfurit si elemente nukleus.Elementet nukleus ndikojnë në formimin estrukturës së imët uniforme të rrjetave tëplumbit siç shihet në figurën 1.d.3.2. Ndikimi i Ca në mikrostrukturën e legura etë Pb-CaProblemi kryesor gjatë derdhjes se rrjetave tëlegurës Pb-Ca është kontrollimi i përbërjes sëkalciumit dhe formimi i madh i skorieve qëshkaktohet me oksidimin e kalciumit. Përpërbërje normale të kalciumit (0.08-0.1%) rrjetatngurtësohen dhe përmbajnë strukture të imëtkristalore. Në mungesë të kalciumit rrjetat ederdhura përmbajnë strukturë të vrazhdëkristalore (figura 3.2.) janë relativisht të buta dhenuk mund të pastohen.Figura 3.1. SEM mikrografitë e lidhjeve tëplumbit: (a) 4.5% Sb, (b) 2.75% Sb pa praninë enukleanteve, (c) 1.3% Sb pa praninë enukleanteve, (d) 1.3% Sb me bakër dhe sulfur sinukleant.Figura 3.2. SEM mikrografitë e lidhjeve tëplumbit: (a) 0.1% Ca, (b) 0.65% Ca.Zmadhimi 600 XAKTET Vol. IV, Nr 2, 2011 289

Lajçi & Metikos-HukovicProblemi i oksidimit të kalciumit dhe formimit tëskories zgjidhet me shtimin e aluminit në lidhjenPb-Ca. Alumini në lidhjet plumb-kalcium në sasitëprej 0.012% në mënyrë efikase e pengonoksidimin e kalciumit dhe kjo legure mund tëzëvendësoj legurat plumb-antimon përprodhimin e baterive acidike të plumbit. Shtimi ialuminit në legurë përmirëson vetit mekanikesepse e tërë sasia e kalciumit përdorët përngurtësimin e rrjetës.Faktor kufizues të vetive elektrokimike të legurësplumb-kalcium është që gjatë ngarkimit formohetcipa pasive (PbO-tetragonale) në sipërfaqen errjetës. Me shtimin e 0.2-0.3% Sn në lidhjetplumb-kalcium dhe lidhja plumb-antimon epërmirëson dukshëm procesin e ngarkimit dhepas shkarkimit të thellë dhe e pengon formimin ecipës së PbO në mes rrjetës dhe masës aktive. 11,1210 mV s -1 . Polarizimi anodik fillon në potencialin -0.1, dhe zhvillohet lirimi i hidrogjenit sipasreaksionit 3.4. Me rritjen e potencialit vije deri tërritja e rrymave anodike për shkak të rritjes sëtretshmërisë plumbit. Jonet e formuara të Pb 2+reagojnë me jonet SO4 2- dhe fundërrojnë siPbSO 4 :Pb = Pb 2+ + 2e 3.6Pb 2+ + SO 42- =PbSO 4 3.73.2 Vetitë elektrokimike të Pb në 0.5 M H 2SO 4Kur elektroda e plumbit polarizohet në mespotencialeve të lirimit të hidrogjenit dheoksigjenit zhvillohen një serë reaksioneve. Dyreaksione të cilat zhvillohen në potencialetreversibile Pb/PbSO 4 /PbO 2 /PbSO 4 , iu përgjigjenreaksioneve të shkarkimit dhe ngarkimit tëelektrodës negative dhe pozitive në bateritëacidike të plumbit, PbO 2 /H 2 SO 4 /Pb:Pb + SO 42- ↔ PbSO 4 +2e -E o = -0.356 V vs ENH 3.1PbO 2 + SO 42- + 4H + +2e - ↔ PbSO 4 + 2H 2 OE o = 1.685 V vs ENH 3.2PbO 2 + 2H 2 SO 42- + Pb ↔ 2 PbSO 4 + 2H 2 OE o = 2.041 V vs ENH 3.3Reaksionet anësore gjatë ngarkimit të baterisëjanë:2H + + 2e - → H 2 3.4H 2 O → ½O 2 + 2H + + 2e - 3.5Në figurën 3.3 është dhënë voltamogrami ciklik iregjistruar në fushën e potencialeve prej -0.1 deri2.3 V me shpejtësi të ndërrimit të potencialit prejFigura 3.3. Voltamogrami ciklik i Pb-elektrodës në0,5 M H 2 SO 4 , shpejtësia e ndërrimit tëpotencialit, = 10 mV s -1Si rezultat i formimit te PbSO 4 në voltamogramlajmërohet maksimumi anodik i rrymës A 1 . 1-3 Mepolarizimin e mëtejshëm rryma bije dukshëm dheështë e pavarur nga potenciali. Sipërfaqja eelektrodës mbulohet me shtresën poroze tëPbSO 4 . Në këtë mënyrë formohet sistemielektrodik Pb/PbSO 4 /H 2 SO 4 . Ndërsa në sipërfaqenkufitare Pb/PbSO 4 vije deri të formimi i PbO sipasreaksionit:Pb 2+ + 2OH - = Pb(OH) 2 = PbO + H 2 SO 4 3.8Si rezultat i këtij procesi në voltamogramin cikliklajmërohet maksimumi i rrymës A 2 . 5-7 Nëpotencialet më pozitive në mënyrë tëvazhdueshme ndërron stekiometria e oksidit.Oksidi PbO oksidohet në PbOn (1

Lajçi & Metikos-HukovicProblemi i derdhjes së lidhjeve me sasi tëzvogëluar të antimonit është zgjidhur me shtimine bakrit dhe sulfurit si elemente nukleus.Elementet nukleus ndikojnë në formimin estrukturës së imët uniforme të rrjetave tëplumbit siç shihet në figurën 1.d.3.2. Ndikimi i Ca në mikrostrukturën e legura etë Pb-CaProblemi kryesor gjatë derdhjes se rrjetave tëlegurës Pb-Ca është kontrollimi i përbërjes sëkalciumit dhe formimi i madh i skorieve qëshkaktohet me oksidimin e kalciumit. Përpërbërje normale të kalciumit (0.08-0.1%) rrjetatngurtësohen dhe përmbajnë strukture të imëtkristalore. Në mungesë të kalciumit rrjetat ederdhura përmbajnë strukturë të vrazhdëkristalore (figura 3.2.) janë relativisht të buta dhenuk mund të pastohen.Figura 3.1. SEM mikrografitë e lidhjeve tëplumbit: (a) 4.5% Sb, (b) 2.75% Sb pa praninë enukleanteve, (c) 1.3% Sb pa praninë enukleanteve, (d) 1.3% Sb me bakër dhe sulfur sinukleant.Figura 3.2. SEM mikrografitë e lidhjeve tëplumbit: (a) 0.1% Ca, (b) 0.65% Ca.Zmadhimi 600 XAKTET Vol. IV, Nr 2, 2011 289

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!