Iris gu lèir (cruth PDF)

18 ZMLA.O - TALLANA H-AOIREAN.'S e aoir, tha mi meas, an aon fhoealGaidhlig, de na tha cumanta 'n ar measg antratbs', is dluithe ann am biigh do'nbheurla Satire.fhocalAnn an litreachas nan gal)tha am focal Satire air uisneachadhann anseadh na's farsuinge na tha aoir ann anlitreachas nan Gaidheal. < Ach tha mi de'nbharail gu'm faighear am feart a tha'm focalbeuila a' ciallachadh 'a armeasg-ne ged nachabrar aoir an comhnuidh ris.Is e am feartno a' bhuaidh so a bu mhiann leam abhifeuehainn ri shoillearachadh air an am.Na'm biodh feed a bu fhreagarraiche naaoir again dlu air laimh ghabhainn e marshuaicheantas no tnar cheannteagaisg, achionu tha fios again gu bheil dioch fhaileadhde'n fhocal.Ach cha'n aithne dhomh aon isfreagarraiche, agus feumar a bhi deanamh nacuid is fearr de'n chuid is measa.'S e crioch bardachd a bhi beathachadh nah-iuntinn, an spioraid, a' chridhe. Thaiarrtuis ann an nadur an duine a ni bardachda shasuchadh mar nach dean ni eile.Tha 'n t-anam neo-bhasmhor a' faireachduingu bheil e lag, truaillidh; nach eil achobhairann fein; agus as eugmhaismaitheanais'us cuideachaidh bho Chruith-fhear gu'nteid e gu brath a dhith.so tha na laoidhean ag eirigh:O'n fhaireachduin"Air t-ui.e throcair, O mo Dhia,Tradhearcas mi gu dm,A' mosgladh suas tha m'anam bla,Le h-ioghnadh, gradh, 'us cliu."Tha ar cairdean, luchd ar gaoil. air an gearradhair falbh o ar taobh.Tha an cridhe atha an impis cur thairis le gaol agus le br6na faotainn ni-eigin de fhaochadh le bhitaomadh a mach cuid de fhaireachduitiammarbhrann.A' bheil iarrtus no faireachduin annanninntinn an duine a tha an aoir a' sasuchadh,agus ma tha co iad? Feudar a bhi cinnteachgu bheil; mur bitheadh, cha bhiodh anaoir ann. Tha mi a' deanamh dheth gubheil e nadurra do'n duine a bhi cronuchadhcionta agus a bhi fanoid air faoineis.anMaghabhas am bard os laimh so a dheanamh, 'se aoir a heir sinn r'a shaoth;xir. Ach cothusano mise a tha gabhail oirnn fein a bhitoirt breith air ar coimhearsnaich, agus a bhi'g innseadh ar barail do'n t-saoghal? Cothug ughdarras dhuinne a bhi siubhalsiosagus suas, a null agus a nail, air feadh ant-saoghail agus am measg ar luchd-eolais, abhi cumail suil 'us cluas fhosgailte airsongach ni a chi no chluinneas sinn, agus a bhirnith leis gach ni nach cord ruinn ann angiulan no ann an caithebeatha ar coimhearsnaichgu leabhar no paipeir-naigheachd? Ciode do ghnothuch-sa ris an doigh air an gluaismise mi fein, cho fada agus nach 'eil mi a'deanamh coire ortsa?ad bhreitheamh thairis orm-sa?Co a chuir thusa annNaeh 'eil dorathad fein agad-sa, agus mo rathad fe.inagam-sa?Nach 'eil Eaglaisean againn agusluchd-dreuchd air an orduchadh annta leUghdarras a chum a bhfccronuchadh peacaidhagus pheacach? Nach 'eil lachd-riaghlaidhagainn "a chuireadh a chum dioghaltais airluchd-dheanamh an uilc, ach a chum cliudhoibh-san a ni maith?" Nach 'eil breitheamhnanagainn air am mionnachadh guceartas a dheanamh eadar duine a

ZMI-Z^C - TALLA. 19seachad, anns an t-saoghal so, da'r coguisfein a mhain. Feudaidh e bhi gu'm biodh efreagarrach gu'm biodh ah earann d'argiulan a bhuineas do'n t-saoghal na bu mho,agus an earaim a bhuineas duinn fein na bulugha na tha cleachdta 'n ar measg an trathsged tha mi fein de atharrach barail. Achtha agus bithidh e ceart agus freagarrach airgach cor gu'm bi moran do d' ghiulan agusdo d'ghluasad agus gu sonruichte a' chuid isairde agus is soluimte de d'bheatha foluichte© shuilean an t-saoghail agus cunntasach dod'choguis fein a mhaiu. Is ann le stri•chruaidh, bhuan, agus fhuilteach a bhuannaichdar n-aithrichean an t-saorsa a dh'fhagiad mar dhileab againne. Cha 'n urrainndhuinn a bhi taingeil gu leoir d'ar sinnsearachdairson na saorsa a tha sinn a mealtuinnagus cha 'n urrainn sinn a bhi eudmhor guleoir airson an t-sochair mhor so a ghleidheadh'nah-uile lanachd d'ar cloinn. Agus feumaidhsinn an aire thoirt an uair a thilgeassinn ain-tighearnas 'us foirneart de aonseorsa nach fuiling sinn do ghne fhoirneartsam bith eile an t-aite falamh a liouadh. Istrie a dh'fhas an gille 'n a mhaighstir; agusis trie a rinn deagh sheirbhiseach drochmhaighstir. Dh'iarr agus fhuair na seanaBhreatunnaich cobhair o na Sasunnaichairson iad fein a dhion o thulgaidheangarbha nan seann Albannach; ach chaluaithe a fhuair na Sasunnaich an cas airSasunn na dhearbh iad nach tilleadh iad mara thainig iad. Ann an uine ghoirid bhachuid a b'fhearr de'n fhearann'n an lamhanIs e bosd uibhreach a' Bhreatunnaich gur ethigh a chaisteal; agus nach faigh an righfein a stigh gun chead fir an tighe. Achnach'eil ui-eigin de chumhnart 'nra latha-neged tha an toil agus an comas againn anrigh a dhruideadh a mach as ar tigh, gubheil sinn tuillidh 'us toileach agus gu bheilsinn gach latha a' fas na's eu-comas-aiehe airan "t-saoghal" a chumail a mach? Isfeairrde gaeh aon againn gu'm biodh barailan t-sluaigh a bha agus a tha agus a bhitheas,ann an tomhas, 'na "lochran d'ar cois.agus 'na sholus d'ar ceum." Ach cha 'nionann so agus a' chleachduin a tha fas gachlatha na's cumanta 'nar measg, a bhi toirtcead 'us coir do gach aon a shaoileas gu'n dorugadh esan airson an t-saogbail a chur.ceart, a bhi 'g innseadh ann am paipeirnaigheachddo na eeudan nach cuala riamhiomradh air t-ainm-sa no air m-ainm-sa abharail air a ghne dhaoine tha annainne, andoigh air am maitn leinne ar croith a ghiullachd,ar teaghlach oileanachadh, no eadhonar cuirp a chomhdach. Nach searbh angnothuch e ma chaidh againn air cumhachda' chruin a lughdachadh air chor agus nachurrainn an righ dragh a chur oirnn ach leughdarras lagha ris an do chuir sinn fein arn-aonta cho maith ris-san, ma chaidh againnair cuing nan uchdaran a bhriseadh air choragus nach faod iad buntainn ruiun fein no

20MAC-TAL.LA.A. PHRIS.Bliadhna, . . - $1.00Sia miosan, „ . .50Tri miosan, . . . .25%^*Tha 'phris ri bhi air a paigheadhioiseach na bliadhna.Guirear am, paipear gu luchd-gabhail amBreatninn, an New Zealand's an duthchannaneile air son $1.52, neo 6s. 3d. 'sdbhliadhna.Thugadh iad-san a bhios a sgriobhadhGailig g' ar 'n ionnsidh an aire nach sgriobhad ach air aon taobh d' a,n duileig, agus,nach bi an sgriobhadh tuilleadh us meanbh.Biodh gach litir us eile air a seoladhJ. G. MacKINNON,Publisher 'Mae-Talla,'Sydney, Cape BretonSIDNI. 16 IULAIDH. 1897.gu,Tha niuinntir Eilean a' Phrionnsa gu bhiteagl adh parlamaid ur Di-mairt s'a tighinn.Tha leth-cheud duine 'sa naodh a ruith,naodh air fhichead de Liberals, naodh airfhichead deChonservatives, agus aon Phatron.Mar is abhaist tha iad air gach taobh a'gabhail orra bhi cinnteaoh gur ann leothasan a theid an latha, ach 'se 'n latha fhein adh'innseas co tha ceart. Tha aon ni buchoir do dhaoinechumail air chuimhue 'nam a bhi taghadh luchd'-parlamaid, agus 'sesin, iad a bhotadh leis iia daoine'sge b'e taobh air am bi iad.daoine cearta air am taghadh, chafhearr,Ma bhios nachuramnach bi an duthaich air a deagh riaghladh;ach ma bhios na daoine nach eil mar buch6ir dhaibh a bhi air an cur an dreuchd,cha dean iad riaghladh ceart ge b'e pairtidhair am bi iad 'g an ainmeachadh fhein.Cha 'n eil ubhlan agus measan eile gu bhicho pailt am bliadhna 'sa bha iad an uiridh.Bha am barr cho trom an uiridh's gu n dolagaich e na craobhan, agus cha bhi iad 'nanaite fhein gu ceann bliadhna no dha eile.Tha sinn toilichte bhi leughadh gu bheilCeap Breatunn a toirt ceum air adhart annan togail mheasau, agus tha sinn an dochasgu lean a' chilis mar sin; cha 'n eil fhios carson nach biodh an t-eilean so a' togailmheasan cho math ri aiteachan eile.chuireas iad an dlighe ugainn gun dail.Feuchadh iad nach dean iad dearmad oirnn.Thuirt Admiral J. N. Miller, aon decheannardan an airm mhara anns naStaitein, o chionn ghoirid 'se labhairt naudhion na duthcha, "B'e mo chomhairle-sado dhuthaich sam bith a tha air son a dhola chogadh, i a chur a comhaitle rinau'n toisich i."BreatunnCha d' tbaiatg eriocb air aiutbreitTuirce fhathast; tlm Res a tbai»ig air ant-seachdain so ag f adh naeb eil annaSultana' toiat ceill do ihorl nan riogbaehdan idir,Comunn Gailig Halifaes,Tha coinueamb gu bhi aig CoiButm €railigHalifacs air feasgar Dior-daoio, an darralatha fichead dhe'D mhios, aig ochd uairean.Eos. D. SUTHARLAV, Runair.Mu'nUisge.'Se loch uisge—uisge tur-chuairtiche le'fearann,Loch-loimein, &c.mar a ta Loch-nis, Loch-tadha,ruith leis na h-aonaich, ann'S e abhuinn, uisge 'tbaan amar, siosdon mhuir. 'Se fuaran no loch-mathairuisqe aibhne. 'S e abar aite far am beilabhuinn a comhlacbadh uisge' eile; mar a taAbar-chaladair, Abar-thairbh, Abar-readhoinifec. 'Se ionbhar, am fearanu conard a tashiosmu abar aibhne; mar ata an t-Ionbhar,Ionbhar-air, Ionbhar-nis,&c.Ionbhar-lochaidh,'Se comar, mar an ceudna, coinueachadhda uisge, agus 'se comaraichris an fhearann a ta eadar naa theirearh-uisgeachan;mar a ta a' Chomaraich (eadar Loch Caruinnagus Loch Toradain); a' Chomaraich ('anSiorrachd Pheairt); Magh-comair (eadarL6chaidh agus Spiathaiti 'an Lochaber).uisge a's lugha na abhuinu their sinuRialld,caochan; steall, sruthan, srulag, ruith uisge,&c.'Se cuan-choire no slugan, ioiiad 's ahfhairge far am beil an sruth 'ga thoiuneamh,gu garg faoohagach, air chor's gu'n deothaile leis, agus gun sluig esios gach ni air amfagih e greim. Tha fear dhiubh seo eadarDiura 'us Sgarbh, ris an abrar Coirefchreacain.—Sean seol-mara, sruth an lionaiuh no'n traghaidh. 'S e corran no caisle, cuingetroimh am bi an sruch a' ruith gu cascorrach. 'S e suniaid, no bare, tonn nostuaidh lunnach mhor. 'Se 'in beulan antonn a's faisge de dhithis, agus an culanath fhear dha. 'Se an clagh—an sloohd abhios eadar da thonn. 'S e buinne-bed toiseacheirigh an lain gu reothairt. 'Si 'ureothairt, tra nan lan mdra. 'Si a' chontraigh,tra nan lan beaga.'S e sgeir, no roc, creag anns a' mhuir athig ris (no dluth air), ri h-aifl traighe, acha bhios fo-thuinn ri h-am a' mhor-lain. 'Se oitir, tanalach a bhios ris, ri traigh.—'S eSo toiseach bliadhna MHIC-TALLA agus bu cool stiall chaol mhara eadar da fhearann;ch6ir d'a chairdean an t-airgead a chur uige mar a ta caolas Shiuna, caolas Mhic Phadraic.'S e port no aiseag, aite far amair son bliadhn' eile. Tha a moran againn riphaigheadh a mach air a' mhios so, agus bithear a' dol thairis air uissg' ann am bata.cuiridh an luchd-gabhail comain oirnn ma 'S e beul-ath, aite 'san urrainn neach doltroimh abhuinn ga chois.anRi slios no oir anfhearainn, cois na fairg, theirear eorsa, eiriroirir, cladach, tir, no traigh.'S e morfhach,fearann thar am bi a' mhuir no uisg' eile a'sgaoileadh corr uair.Minich fein tabh, niearashal faothail, lunnstoirm, fiath, ciuine, glogruinn, fuaradhfroise,sgopraich, teine-sionnachain, taisdeal,tro, fannan, drothan, driuch, sion doinionn,soinionn, marcachd-sine, onfhadh, sluistreadhfosghair, luinneinich, ruinigil, cuartag.MaeCoinnieh & Co,Tha sinn an deigb stor urtaillearaehdfhosgladhANN AN LOUISBURG,agus tha sinn aig an am cheudna a' cumailair adbart air an t-seann laraich,ANN AN SIDNI.Aodaichean Matha dhe gaen seorsa.Gearradair air up-ionnsaehadhann an Sg-oil g-hearraidhMhitchell, an NewYork.Theid sinn an urras air anobair.Mae Coinnieh & Co.F. W. MORLEY,DOTAIR FRADHAIRCAn aon fhear dhe sbeorsa tb' air EileanCheap Breatunn.Paodar fbaicinn anns an stor aig F,

NAIDHEACHDAN.Tha boguis a bhuntata aig obair air an t-samhradhso mar a b' abhaist, agus a' deanamh sgriosnach beag air a' bhuntata.Chaochail naodh duine deug ieis an teas anns namor-roinnean uaWulrach air an t-seachdain s'achaidh. Bha a' chuid mhor dhiubh an am Montreal.Bha dithis dhaoine tinn leis a' bhric aim amMontreal air an t-seachdain s'a chaidh, agusehaoehail fear dhiubh. 'S ann far na dutheha aIthainig iad le cheile,Chaidh fear Uilleam Smith, a mhuinntir Charlottetown,E. P. I., a mharbhadh a sheachdaingus an Di-ciaduin s'a chaidh aig kite ris an canarRocky Point. Thuit e le ereig, agus bha e marbliair ball. Bha e ceithir ficbead bliadhna dh' aois.Tha Lieutenant Peary a' dol a thoirt sgriob eile•do 'n airde tuath; bidh e f albh a Boston deireadhna seschdain so. Tha Caiptean Bartlett agus ansgioba ceudna 'sa bh' aige 'n uiridh a' dol 'gaghiulan fhein 'sa chuideachd ann an soitheach do'n.ainm "Hope," agus taoghlaidh iad ann an Sidni adh' iarraidh guail,Tha duais cheud dolair air a tairgse do neachsam bith a ghlacas Uilleam H. Cannichael, amhuinntir Halifax, a theich a Parrsboro, N, S., lefaisg air eeithir cheud dolair de dh' airgead duin'eile. Bha e 'g obair aig greusaiche d' am b' ainmHenry Pettis, agus nuair a theich e thug e leis§377 de chuid airgeid.'S a mhaduinn Dior-daoin air an t-seachdains'a chaidh, chaidh am bata-smiiide Hyyeia nateine 'si aig laimhrig Vooght, an Sidni Tuath,Jhaidh am mullaeh a losgadh dbith gu buileach,•agus bidh an call gle mhor, Tha sinn a' cluinntinngu bheil i gu bhi air a caradh's air a cur anuidheam na's fhearr na bha i roimhe air son a bhiruith an aiseig.Bha Iudhach do'm b' ainm Mr. Khader, a' dolmil 'n cuairt o chionn ghoirid a liubhairt 6raid milthir Phalestine, agus diithehannan eile na h-airde'n ear, Bha an oraid ele thaitneach, agus a toiroseachad moran fiosrachaidh. Bha aireamh ghilleanus nigheanan aige air an sgeadachadh ann anculaidhean riombaeh mar a tha 'n cleaehdadh ammeasg an t-sluaigh anns na duthchannan sin.Chord an braid gu math ris gaeh aon a ehual i.Bha Mr. Khader aim an Sidni o chionn da sheachdainair ais, agus bha e anns na bailtean eile mu 'ncuairt mu 'n aon am. ,Fhuair Coinneach R, Mac Coinnich, an SidniTuath, an la roimhe sgeula-bais a bhrathair, AlastairMac Coinnieh, a bha fuireach o chionn aireamhbhliadhnaichean ann am baile Fairhaven,an stait Washington. Bha e aig am a bhais annan cearna de Mhontana far an deach e air chuairtair son a shlitinte. Dh' fhag e an t-eilean so ochionn. da bhliadhn' deug air ais, agus shoirbhichleis gu math. Bha e treis a bhliadhnaichean 'naArd-bhaillidh am Fairhaven, agus bha e na cheannair aon de bhancaichean a' bhaile cheudna. Bhaa air aon de na daoiue b' itibheiche bh' anns a''bhaile.JVC-^C - TALLA.Tha na saighdearan a chaidh a null do Bhreatuinngu Iubili na ban-righ'nn air tigh'nn dhachaidh.Chord an turns riutha gle mhath.Chaidh cain sia ceud dolair a chur air soitheachFrangach ann am Moncton, N. B., air an t-seachdainso, air son an stiiibhart a smugaladh sia botuill branndaidh.Bha stoirm mhor aim an Stait Mhaine toiseachna seachdain so. Bha an t-side cho garbh ann amPortland's nach d' fhag soitheach an acarsaid fadda latha. Chaidh call nach bu bheag a dheanamhair muir's air tir.Cho gearanach's gu robh sinn air an fhuachd,'nuair a thainig an teas cha b'e b' fhearr. Bhateas mor ann air an t-seaehdain s'a chaidh agus airan t-seachdaiu so, Bha e cho mor anns na bailteanmora's gu 'n deach aireamh daoine a mharbhadhleis.Ann an litir a' "Chuairteir," anus an aireamhroimhe so, bu choir a bhi air a radh mu 'n phiobair an robh na gillean a' cluich, gu robh i ann amblar Waterloo, Cha 'n eil fhios againn co bha 'gacluich anns a' bhlar iomraiteach sin, no eiamar athainig i gu Loch Ainslie, ach cha 'n eil teagambsam bith againn naeh eil an "Cuairtear" e-fheincomasach air a h-eachdraidh innse, agus 'nandeanadh e sin bhitheamaid 'na chomain.Tha na bradain gle phailt an amhuinn Mhargareeair an t-samhradh so, agus thatai, a glacadhmoran dhiuhh. Cha 'n eil balach no duine nacheil air an torr, agus tha daoine tigh'nn as gachcearna le 'n cuid dhubhan feuch an glac iad fearno dha dhiubh. Cha 'n eil ait air an eilean a'staitniche na Margaree air son an samhradh a churseachad, agus tha pailteas nam bradan air a'bhliadhna so 'ga fhagail na's fior thaitniche.Thainig duine beairteach a bha 'fuireach ann ambaile an California ri bheatha fhein air an t-seachdainso, Bha e air dealachadh o mhnaoi o chionnbliadhna air ais, agus bha e Ian riaraichte; ach airdh' ise bhi air son tigh'nn euide ris a rithist,ghabh e deoch laidir de phuinnsean, agus chuir eBha latha mor aig na h-Orangemen anns a'bhaile so Di-ciaduin. Bha iad cruinn as gacherioch air fhein. B' fhearr leis dealachadh ris nacearna de 'n eilean, eorr us coig ceud dhiubh;bh' aige dhe 'n t-saoghal agus ris an t-saoghalmhears iad troimh 'n bhaile mu leth-uair an deighfhein na bhi 'n comunn na mnatha! B' ole andeich 'sa mhaduinn, agus chaidh iad a mach gut-eolas a chuir e oirre.Ashby, far an robh pie-nic aca, 's far 'n do chuiriad seachad a' chuid eile dhe 'n latha. Bha diiil ri Chaidh an seann tigh a bh' air oisean sraidean.faisg air da mhile dhiubh thigh'nn a nuas a Nobha Shearlot agus Phitt a leagadh deireadh na seachdains'a chaidh. B'e aon de na taighean bu shineScotia, ach dh' fhairtlich orra edrdadh a dheanamhri luchd an rathaid-iaruinn, agus oha d' fhuair bh' anns a' bhaile. Bha Lachuinn Mac Ghuaire,iad tighinn.greusaiehe, ag obair ann fad shia bliadhn' deug airfhichead; 'se ar barail nach eil moran an diughami an Sidni a dh' obraich nine cho fada air anaon laraich. Thatar a nise cladhach seileir, agusa' deanamh deiseil gus togalach mor, briacrha, achur suas 'na aite air son Comunn nan Daoin' Oga;agus ma mhaireas e cho fada's ma ni e 'obair chomath 'sa rinn an seann tigh, ni e gle mhath.Bha kxA-Lodije nan Good Templars ami amBaddeck air an t-seachdain s'a chaidh, Di-mairt,Di-ciuduin, 's Dior-daoin. Bha aireamh mhor deluchd na stuamachd cruinn as gach cearna de 'nmhor-roinn, agus chuir iad air doigh gnothuicheana' chomuinn gu niaiseach agus an deagh ordugh.Bha iadsnn nach robh an Ceap Breatunn riamhroimhe gle riaraichte le 'n turus, agus bu mhathleotha tighinn a rithist. Bha aireamh de na h-oifigichair son na bliadhua tha tighinn air an taghadha measg muinntir Cheap Breatunn;—an t-Urr.Uilleam G. Lane, Sidni Tuath, Ard-Theamplair;Albert I. Hart, Baddeck, Ard-Chomhairleach; E,(jr. Mac Fbiongain, Sidni, Ard-Riinair; agusAnna B. Nic (jilleain, Hogamah, Ard-Iar-Theamplair.Nochd muinntir Bhaddeck mor chaoimhneasris gach neach aig an robh gnothueh ris achomunn, mar is math is aithue do na Gaidheil adheanamh anns gach aite 'ni bi iad.21LEABHRAICHEAN GAILIG.Clarsach an Doire, le Niall MacLeoid, $1.00''Na Baird Ghaidhealach, bho 1775 gn1825, Leis an Urr. A Mac G. Sinclair35Orain Iain Luim 35Gramar* Gailig, le Dr. H. C. MacTlliosa....' 1.10Gaelic Class Book 30Cuirear aon sam bith de na leabhraicheanso leis a phosta air son na pris ainmichSgriobh guJ. G. MACKINNON,Publisher "Mac-Talla,"Sydney, C. B.CARADHUaireadaireanGlanadh, $0.50Mainspring, .60An da chuid, 1.00W. H. WATSONISP" A.ir an t seaim Laraich.Baddeck, C. B.tag-hail an stopPert I. Hart.Tha Stoe mor aigre dhe na h uile seorsabathair.Batliar Tioram Batliar CruaidliAmWan, Aodaiclieaii, Oaiseart,Adan, Curraiclidean, apsiomadli ui eile.An seorsa's fhearr's a' phris a's isle.ALBERT I. HART.Baddeck, Aug. 1, '90.NIALL D0MHNULLACH7"Ti, Siucar, Amhlan, Milseanan, &c.Leabhraichean Gailig dhegach seorsa.Mu choinneamh Tigh-OsdaDhunlap.BADDECK, 0. B,flSTha e na fhear-gnothuich do'n. MHAC-TALLA,agus faodar pris a phaipear, agus ainmein luchdghabhail thoirt dha.CUIR A DH' IARRAIDH A,MHAC-TALLA$1.00 SA BHLIADHNA.

22 3VE-A.O - TALLA.(Jiir a leantuiuit o thaobh 19.)Rinn Hector a ghairm de 'n 6g.Astijanax ainm bho chaehThaobh an t-suinn bu sgath do Thrdidh.Snodhadh solais rinn an laoch,'S tbbisich faoilt an t-aigneadh mor.Sheall gu tiamhaidh 'n righbhean aigh;Ghlac i 'lamh's thuirt briathran bioin.Le h-osnaich bho ghrunnd a cleibb,Chite 'braighe 'g eirigh dluth,Airteal 's na mailthean a' snamh,'S na deoir Ian air chrith's an t-suil.'S ole, a ruin, gun d' fhaieill geur:Bheir ard-mhisneach d' eug ronih 'n am,Gabh truas ri d' aon-mbnaoi, a ghaoil,'S ri d' mhaotharan caoin teach, f«*nn!Is dilleachdan esan gun taic,Is banntrach mis' an astail fhuair;'S dall oidhche bhr6in i bho 'n la'Theid thusa, 'laoich aigh 's an uaigh.Comhrag aonfhir 'fhad's bu bheus,Cha diongadh a' Ghreig ort buaidh:Nis thig am rabr-fheachd a bheum,'S torchrar mo dheagh-threun le 'n cruaidhMu'm faic mi seabadh a' chraidh,Leagar mo cbreabh trath fo 'a fhoid;'S crionadh as bho thus gu deisAimsir ghearr mo re 'am br6n.Gun athair, gun mhathair chaoin,A lughdaicheadh fath mo dheur;Bhrisd an t-Aicheall ar stuadh ard,'S chuir tein' i na 'smal's an speur.Thuit m' athair le sonn nan ruag,Ach ghabh e fhein truas de 'n mharbh;Oir loisg e 'n corp air a' bhlar,'S eideadh aluinn nan sar dhealbh.Dh' adhlaic e 'n luath's an fheart mhor;'S chairich teaghlach Iobh nan nial,Ribbinnean-sith nam beann ard,Dosraich gheug mu 'n flial g'a dhion,Mo mhathair o ghleidh fo smachd,Hippoplac' nan glac's nan craobh;Sguab e leis anus an luing luaith,Gu raon Thrdidh thair chuan le 'mhaoin.Dh' fhuasgladh a' bban-righ fa-dheoidh;Air cheannach 6ir dh' fhalbh i saor;Chnamh mulad ise na 'cuirt fhein,'S gaithean Ph«be nan ruinn caol.Acb's athair thus air mo sgath,'S mathair thu's is brathair caoin,Atb-ehasgair iad sid gu leirAn uair is eug dhuts', a ghaoil!Curain fir 'us athar thlathGabh de d' mhnaoi's de d' phaisdein br6in.O! na fag esan gun stuaidh,'S mis' am bhanntraich thruaigh gun tre6ir.Seall-tu'm biubhaidh garg a' strithMu 'n chraoibh-fhigis faisg do 'n Tr6idh.Fans' aig an tur ud ri gleus,'S cum na 'n draip a' Ghreig's a sl6igh,So iouad's am breoite 'n stuadh;Tri uairean le ionnsaidh ghairbh,Mhosgail Ajax's an da righ,'S Idomen nach min 'am feirg.Diomed uaibhreach nan garg-bheairt,'S fior ghaisgeach nam feachd fo 'n iul;Mhaom tri uairean le 'n lan neart,'S shaoil iad gu 'n ghrad-ghlacte 'n dun:Co dhiubh's gaisg' a ghluais an gniomhNo sanais nan dia bith-bhuan:Ach gleachdadh each far am miann,Bi-sa 'so's thoir dion do d' shluagh.Thuirt Hector bu mh6rach gnuis,'S leamsa 'churam sin gu leir;Iomlaid g'an eirich bho 'n chuisChi mise's bheir iul ga r&r.Ciod a labhradh gaisgich Throidh,'o oighean nan sr61 sguabaeh sliom,Na'm faicteadh meath air mo threoir,Stad-feichd orm mar dheoiridh tim!Tha m' aigneadh air ghoil gu gleus,'S nos learn euchd air bheul mo shluaigb;B' aid n»' athair an cliu nan arm,Cha inhill mis' an t-ainm ri av luatb.Ach thig oirnn an dan gu 'n bbreig,'S goirt mo cbridh' 's mo bbeul ga luaidh,Aomaidb Troidh mhorachd gu lar,'S crion-sheargaidh a b-agh's a b-uaill.Ge geur an taisbein so, mo Ie6n,Neart mo sbloigh ga 'n sgrios le h-ar,Bas nio mhathar, n>' athar gaoil,'S a chiabh aosd' am fuil a' snamb.Mo bhraithrean sinte air an traigh,A' plosgail fo spairn an eig;'S geire na sid uil' mo chradh,Thus', a ghraidh, 's gauh pramb 'thad heigh.'S romh 'n tiugh-bharr bhabagach ghlas,Ga 'chrathadh mu bheairt nan dos:Ghair a' charaid gu fior ait,Mu 'n ni bu cheann-fath do 'n chleas.'N sin thug laoch railidh nan glonn,An t-ur eideadh bharr a cbinn,'S leag gu socrach am ball trom,A' boillsgeadh thair lar an fhuinn.Risd 'n uair 'phog e 'mhicein graidh,'S a thog 'na dha laimh le cuairt,Dh' aslaich e m6r-ngh nan nial,'S uil' aitiin nan dia bith-bhuau.Thus' a shoillsich tolg nan speur'S a mbaithean nach eug gu brach,Saoraibh ino mhic bho gach beud,'S tre6irichibh a cheum gu h-agh.Coisneadh e mo chliuth-s' air ch6ir,A' didinn a shloigh a's righ,'S aithn'gheadh a Bhiubhaidh's gach beum,Hector euchdach na h-ath-linn.Air tilleadh bho strith nam buadh,Ag giulan faoibh ruaidh an air,Eubhadh Troidhich le h-aon-ghaoir"Thug on laoch s' air 'athair barr!"Cridh' a mhathar thair gaoh te,Le h-eibhneas a' le'um na 'cliabh,'S alia cian-sgaoileadh gach be6il,A' sior-aithris sgedil a ghniomh.An sin le dur-bheachd a ghaoil. ,Dh' aisig e'm Beag maoth g' a run;Chuir is' a bheul ri geal-chich,Air uchd spisridh nan seud ur.Bhreug i 'n sin e gu clos-thamh,S sheall le gair air a ghlan-ghnuis,Ach chlaon fiamh a gean gu neoil,'S thuit na de6ir bho 'meall-shu.l chiuin.Mhaothaich na chom cridh' an trein;Ghlac e leug nam beus air laimh;Shiab e 'n leann-driuchdach bho gruaidh,'S leag e 'smuairein le cainnt thlath:'Ulaidh m' anma thair gach mnaoi,Cp£n' na chaochail bron do shnuagh;'dArm biubhaidh cba diong mo bhas,Romh 'n cheart la s' an dan domlt 'n uaigb.Cha d' fhuair bith gun 'fhagail fhein,Neach fo 'n ghrein cha shnaoidh an t-am,'S dual do 'n eug an treun's am fann.Till-sa nis, a ghaoil gu d' ghniomh,Siiuir le h-iul an sniomh's a' bheairt,Dhomhsa's coir 'bhi 'triall gu m' chliu:'S aite milidh tus nairgleachd.Labhair e's ghrad-chuir mu 'cheannEideadh dosach nam bab fionn:Thill ise gu deutach, trom,Bho chomhradh mil-bhlast an t-suinn.Suil thair ghualainn air gach eeuin,'Fhad's bu leir dh' i gu luchairt fhein,Leig i 'n c-srian leis a' gheur bhron.Chual am Bannal reachd a cleibh,Thog iad gu leir an eigh thruagh,A' tursa mu 'n bheo cho goirt,'S ged dh' adhlaict' a chorp's an uaigh.D' fhaicinn gu bochd, tursach, fann,Air bball-chrith fo 'n t-slabhraidh chruaidh;Ga d' bhuin leo mar thraill do 'n Ghr^ig,A dhealbh sgeul air eideadh nuadh.Fo smachd nam Buadhach gun bhaigh,'S tu 'g iomchar lau-chuinneag trom:Their iadsan's tusa ga d' chnanih,Feuch, bean Hectoir aigb nan glonn!ELIAH.Ach faiceamaid cia mar shoirbhich leisBrisdidh do chridhe na 'bhruan,an ard-ghaisgeach Eliah, agus e 'seasamh'S beoil gun chaomh a' luaidh lir m' ainm. leis fein air siiabh Chairmeil am measg a'Naire 'dusgadh mhile br6n,choimhthionail mhoir a chruinnich aigDo smaoin air a' ghloir a dh' fhalbh.O, gu 'n robh mise's an uaigh,iarrtua an uachdarain gus an ionad sin. Is'S a' chadal bhith-bhuan nach duisg,e maduinu an latha 'tha fathast ann. ChaAm chreadhaidh fhuair seach mu 'n cluinn 'n eil freagradh a' tighinu bho neach airOsnaich ghoirt no caoidh mo ruin!bith do na cheist a chuir Eliah riu. ThaThuirt flath nan arm faobhar-nochd,samchair eagallach air feadh faidhean'S thairg le sblas a dha ghlaicIathadh mu glieal-chneas a mhic:Bhaail agus an t-sluaigh a bha gu h-amaideachShnaoidh an leanban le ard-sgairt.a' leantuinn an riaghailtean stiuiraidh.'S dhluthaich ri uchd earradh shroilMa dh' fhaoidte gu bheil an curautachd 'sNa mna-altruim bu chorr snuaghan dalmachd a' treigsiiin nam faidheanAir chrith romh ghnuis 'athar aigh,cealgach a tha 'sealbhachadh aite's meas 'us'S romh 'n loiuntreadh a dhearrs bho'chruaidh,cumhachd nam faidhean d' am b abhaisoteagasgan an spioivid naoitnh aithris.Feumaidh iad, co dhiu bhitheas iadtogarrach'us deonach, oidheirp dhana'dheanadha chum aiiim 'us buaidhean an De fhaoinsin d' an robh iad a' sleuchadh's ag iobradbgu moch 'us gu h-anmoch, a dhion 's athearnadh.Bha iad tosdach an deigh doEliah an t-achmhasau geur a labhairt.do roghnuich t'aidh aonarannachChaan Tighearna,e fein 's a' chuis a reiteachadh.Tha 'n sluagh a' comh-aontaicheadh gutoileach leis an ni 'tha e 'g iarraidh a dheanamh,a chum gu faic luchd-aiteachaidh na,tire, 's gu cluinu a bhan-righIesebel uigheanEthbaail righ nan Giodeonach, co'bhuaidhich anns an stri, co e 'nTighearnaa's Dia ann, agus uiine sin, co d' an coir do'n t-sluagh gu leir umhlachd 'us aoradhthabhairt. Air an dara taobh, cbiteararmailt Bhaail,—ceithir cheud agus lethcheud faidh,—air am brosnachadh's air ammisneachadh, oir tha daoiue saoibhir 'uscumhachdach na tire 'n an cairdean doibh.Air an taobh eile, chitear an sar-ghaisgeachfoghainteach, Eliah, faidh an De bheo; thae seasamh leis fein. Na aonar tha e air achuartachadh le miltean aig nacb eil baighris, gidheadh, eadhon anns anat-suidheachadhdheuchainneach so, cha 'n eil a chiidhefann 'us cha 'n eil a ghaisge faoin.Tha 'nTighearna, Dia nam feart aige 'na fhearcuideachaidti, 'us cha 'n eil aobhar aige 'bhigealltach no sgathach. Is foinnidh meamnachda rireadh tha 'n laoch dileas a'cumail suas aid onoir an De mhoir.Dhea§-

uich cuideachd Bhaail au altair agus chuiriad feoil a bheathaich an ordugh oirre. 0mhoch-thrath an la iomraiteacb, ainmeil so,gu am na h-iobairt fheasgair, cha 'n eil andia faoin d 'an robh na Fiodonaich agiobradh, a tabhairt geill no eisdeachd do nafaidhean amaideach. Tha toirm us fuaiman glaodhaich a' dusgadh mhic-talla ann ancreagan Chairmeil, agus a' basachadhan astar.annsLe lanuan geura 's le claidhmhneansgaiteach, tha iad g' an gearradh fein.Tha 'n sgeadachadh dearg leis an fhuil atha 'taomadh as na creuchdan.Ach cha 'neil stath, no feum, no tabhachd, no eifeachdan aon ni 'tha iad a' deanamh.cheana eagalach agus amharusachBithidh iadan latha gu buileach 'a an aghaidh,gu teidfannuich iad anns a' chomhstri, 's gu tionndaidh'n an aghaidh le fearg m6r, an sluagh

24An Seillean Agus a' Chuileag.LE NIALL MAC UEOID.Air maduinn chiuin's a' cbeitein thlath,Gach doire's crann 'us gleann fodh bhlath,Bha 'n sroedrach agus eoin nan speurLe 'n luinneig bbinn ac' air gach geig;Na laoigb'» ma b-uain a' lenm le fonn,A' ruagail mo gach preas 'us torn;'Us braon de 'n driuebd air bharr gach feoirn 5 'A' dealrailh air an cinn mar 6-r.Bha euileag sgiathach fhaoin gun eheill'G a cluiehe fhein ri Maths na grain';.I 'null's a nail, i 'sios 'us suas.Gun dragh, gun ehuram,'us gun ghruaim.Bha seUlean stiallach, uiallaeh, c6irA' falbh a chothachadh a loin,Ghlaodh a chuileag "ciod e 'n sgeula?"'S labhair iad mar so ri 'eheile—A' OHUILEAG,"Nach ann ort 'tha 'n drip an comhnuidh?Fuirich tiota learn ag c6mhradh:Ciod an tairbh' 'tha dhut's an t-saoghal,Ga do mharbhadh fhein le saothair?Bho mhoch gu dubh, bbo bheinn gu traigh,Cha 'n fhag thu lus no sdbhraeh bban,Cha 'n fhag thu cluaran, dris no rosNach toir thu greiseag air an deoth'LSeall thu mis' an so cho eibhinn,'Danns' an gathan caoin na greine;'S cha 'n 'eil mi uair r.o trath gun Ion,Ged naeh 'eil mil agam an stor;Ma thig am fuachd, 's an geamhradh gann,Cha dean mi ullachadh roimh 'n am—Thigeadh uair 'us am na h-eiginn,Cha ghabh mi dragh dheth gus an fheudar."AN SEILLEAN."A chreutair aimidich gun gho,Gur beag 'tha 'ghlioeas an do ghlbir;Ged 'tha thu 'n diugh's do cbupan Ian.Cha mhair an saibhreas sin aeb gearr;Thig doinionn shearbh 'us geamhradh garbbA bheir do sh61asan air falbh;Cha 'n fhaigh thu Maths air feadh nan gleann,Cha tog a' ghriann ach fann a ceann.Gach r6s 'tha 'sgeadachadh nam bruachBheir reodhtachd fhuar air falbh an gruag;Cha chluinn thu smeorach air gach geig,Cha 'n fhaie thu uain a' ruith's a' leum;Bidh mis' an sin gu seasgair Math,'S a' bhothan bheag a dhealbh mo lamh;Cha bhi mi 'n taing aon neach fo 'n ghrein,A' sealbhachadh mo shaoithreach fhein.Bidh tus' an sin na d' dheoiridh truagh,A' dol mu 'n cuairt gun dreach gun tuar,'S tu leis a' ghort a' faotainn bhais,An tuill's an uinneagan an sas:Thu air an deiric anus gach ait',Gun mhath dhut fhein, gun tlachd do chach;Sin an doigh a chleachd do shinnsir,'S doigh nach dean an sliochd a dhiobradh."A'CHCILBAG,"Bu trie do shaothair fhein gun bhuaidh,Ged 'tha thu 'n diugh a' deanamh uaill,Am bothan beag a dhealbb do lamh,'S e air a leagadh sios gu lar;A' nihil, a chpisinn thu gu cruaidh,A' falbh a' dranndan mu gach bruaich,Aig each a' stigh gu h-ait 'g a h-ol,'Us tusa 'muigh gun taigh, gun 16nAch's lionmhor iad 'tha dheth do sheors','Tha 'deanamh uaill a meud an st6ir;Bho 'n saothair ghoirt cha ghabh iatl tamh,Ag carnadh suas gun fhios co dha ;;Bu trie do shinnsir fhein ri fuaim,All cuid's an ionmhas 'g a thoirt uath';Ri rdsgadh ghath's a' tamTim* larm>,'S an tigh 'g a leagadh sios rau'n ceazm,Ach mheas mi fhein—'s e sin nw> ghnatlis—Na'm faighinn idir cosg an trath,Gu'm b'fbearr dhomh subhachas 'us eeolAn nine bheag a bhios mi beo;No ged a gheibhinn saibhlean lan,Gun fhois gun siochaint air an saath,Oir's e mo dhoehas 'us mo chreudGu'm faigh gach latha Ion da fhein.""j